Glowacki_Janusz_-_Polowanie_na_muchy.pdf

Janusz Głowacki

Polowanie na muchy

inne opowiadania

WIRÓWKA NONSENSU

Byłem już prawie zupełnie spokojny, nie czułem ani wielkiego

napięcia, ani żalu nad sobą i bezradnej złości, ani późniejszego odprężenia i

ulgi, które miałem przez moment zaraz po wyjściu od Ewy. Zresztą to

uczucie trwało najkrócej, może przez kilkadziesiąt metrów, kiedy rozluźniłem

ręce i szedłem prawie pustą jeszcze ulicą, wciągając i wolno wypuszczając

powietrze. Ciesząc się prawie, że na razie już wszystko zakończone ‐ to, że na

razie, pomyślałem Dopiero Później, Kiedy Nie Czułem Już Wcale Ulgi, Tylko

Szedłem Licząc Kroki, Stawiając Między Latarniami Raz mniejsze, raz

większe, ale wtedy to już nie było odprężenie.

‐ Więc w ogóle wymyśliliśmy z docentem Rożkiem tę naukę, taki

gatunek teorii informacji, wymyśliliśmy w kawiarni, bo już wtedy skończyły

mi się wyjazdy na spotkania i udowadnianie, że Boga nie ma, co, jak

wiadomo, jest kompletnym nonsensem. Chcesz czkawkowca?

Jan B. wyciągnął z kieszeni wytartego lodenowego płaszcza paczkę

mazurów. Zatrzymaliśmy się, kiedy zaczął szukać zapałek. Spotkałem go

godzinę temu na reprezentacyjnej ulicy blisko centrum, w miejscu gdzie

łączyło się z nią kilka innych i gdzie można było spotkać o tej samej porze

tych samych ludzi pozaczepianych o urzędy, których tu było sporo, o

kawiarnie i sklepy. Szliśmy razem dość długo i Jan B. mówił trochę sepleniąc,

nie ogolony, w przybrudzonej białej koszuli. Do mnie nie docierało najpierw

prawie nic, bo spotkałem go już wtedy, kiedy dawno minęło uczucie ulgi i

próbowałem przeanalizować wczorajszy wieczór. Zresztą Jan B. nie zwracał

na to uwagi, zupełnie wystarczała mu moja ułożona w wyraz

zainteresowania twarz, z przyjemnością, szybko wyrzucał zdania.

Ja analizowałem wczorajszy wieczór zaczynając właściwie nie od

imienin koleżanki Ewy, młodej lekarki, na których byliśmy bardzo ostrożni,

bo traktowaliśmy je chyba oboje trochę jak próbę, i które ciągnęły się bardzo

długo. Starannie dobierałem przez parę godzin słowa, uśmiechy.

Zatańczyłem z Ewą tylko raz, co zresztą nie sprawiało mi przykrości, bo w

ogóle nie lubię tańczyć, opowiedziałem parę dowcipów, z których dwa się

podobały, i utrzymywaliśmy się nieźle w tonie ogólnej wesołości.

Zaczynałem od momentu, kiedy już później, po wyjściu, szliśmy, najpierw w

milczeniu, a potem rozmawiając obojętnie. Ewa mówiła o zmęczeniu, że było

nudno, i dość śmiesznie pokazywała głupie miny jednego z gości. Ja chętnie

się zgadzałem, ale czułem w sobie napięcie i byłem pewien, że musi zaraz

dojść do innej rozmowy, takiej, jaką mieliśmy dwa dni temu i jeszcze

przedtem wiele razy.

‐ Co sądzisz o wypiciu kawy w „Snobie”? ‐ Jan B. zwolnił przy małej

kawiarni mieszczącej się w gmachu ekskluzywnego wydawnictwa. ‐

Pośledzilibyśmy nieco wirówkę nonsensu, czyli taniec małp w społecznej

próżni, w klatce, która nie wydaje żadnego rezonansu.

Właściwie było mi wszystko jedno, ale po namyśle postanowiłem

jednak nie wchodzić. Bardziej odpoczywałem i odprężałem się idąc. Jan B.

zgodził się ze mną, ponieważ odkąd przestał pisywać głębokie szkice

krytyczne o filozofach niemieckich i zajął się układaniem kronik

współczesnych, których na razie drukować nie zamierzał, jego sytuacja

materialna znacznie się pogorszyła. Zwłaszcza że ostatnim ze szkiców zraził

do siebie znaczną część środowiska. Postanowił więc nie rozstawać się ze

mną przed wspólnym wypiciem kawy lub znalezieniem innego inwestora.

‐ Więc dalej, wracając do tej nauki, dawałem wykłady. Wożono mnie

do różnych laickich ośrodków, między innymi do kół ZMS‐u. Stawiałem im

różne bezsensowne pytania, na przykład: W okolicy rozeszła się wieść o

ukazaniu się ducha. Co powinien zrobić aktywista ZMS? Patrzą na mnie

uważnie, wszyscy krótko ostrzyżeni, w dżinsach...

Potem zaczęło się szybko, najpierw ona mówiła bardzo dużo, zupełnie

niepotrzebnie, i właściwie kiedy odeszła ode mnie na ulicy, zaczęła nagle

biec, a potem znowu szła kilkadziesiąt metrów przede mną, trzeba było

odwrócić się i odejść. Ale szedłem za nią w odległości kilkudziesięciu

kroków, upewniając się, że robię to tylko z lojalności, z troski o nią, żeby sobie

czegoś nie zrobiła, żeby ktoś jej na przykład nie napadł. Mówiłem sobie, że

robię to tylko dlatego, zaciskając pięści i myśląc, że chyba chciałbym jej więcej

nie zobaczyć, nie kończyć tej niepotrzebnej rozmowy. Ale szedłem dalej,

chociaż właściwie byłem pewien, że pójdzie prosto do domu i że nikt jej nie

zaczepi, bo była prawie piąta rano i na przystankach zaczynali już zbierać się

ludzie. Potem zatrzymała się, zaczekała na mnie i poszliśmy do niej do domu,

na razie spokojnie.

‐ I wtedy oni nagle zaczynają poważnie mi odpowiadać. Jeden podnosi

rękę, oczywiście krótko ostrzyżony i w dżinsach, i mówi, że owszem, sprawa

jest ważna, i na przykład raz na torach, tam gdzie przejechało dróżnika,

zaczęło straszyć. A na to podnosi rękę drugi i mówi, że to nonsens, cała rzecz

jest naukowa i że to sprawa telepatii. Że była taka historia, że matka położyła

ośmiomiesięczne dziecko na torze, bo było nieślubne, a w pociągu, który

nadjeżdżał, siedziało drugie ośmiomiesięczne i że w ostatniej chwili to na

szynach nadało do tego w przedziale ultrakrótkie fale, to w przedziale

pociągnęło za hamulec i pociąg stanął...

Zaczęliśmy znowu mówić już w domu, najpierw cicho, potem głośniej,

choć wiedzieliśmy, że matka uważnie, z satysfakcją słucha z drugiego pokoju.

Nie umiałem przerwać tej rozmowy, chociaż nie mogła właściwie nic zmienić

ani naprawić. Mówiliśmy długo, bo mieliśmy już ogromną odporność i

przygotowanie, potem ona podniosła się i powiedziała, że wyjdzie, a wtedy

podniosłem się i ja i wyszedłem zostawiając za sobą przyczajoną w drzwiach

matkę. Zbiegłem ze schodów. Zaczekałem chwilę na dole, potem szedłem

szybko, wiedząc na pewno, że ta rozmowa nie jest jeszcze zakończona.

Półtora roku temu, w dwa tygodnie po poznaniu, kiedy wszystko było jeszcze

oczywiste, niespodziewanie mieliśmy pierwsze starcie i właściwie już można

było przewidzieć dalszy ciąg. Gdy wtedy wyszedłem bardzo łatwo, trzaskając

drzwiami, nie spodziewałem się wcale, że jeszcze zadzwoni, nawet mnie jej

spokojny głos w słuchawce ogromnie zaskoczył.

‐ Niestety, urwało się to także ‐ smutnie zaseplenił Jan B. ‐ Ale a

propos: kiedy ty wreszcie skończysz z tą bezsensowną Ewą, z tymi

bezsensownymi recenzjami i zajmiesz się w końcu poważnie prowokacją,

szantażem i donosem? Moje uszanowanie, witamy, witamy.

‐ Co jest? ‐ zatrzymał się Jarosław, młody dramaturg, który mimo

dwudziestu ośmiu lat miał już wystawionych kilka sztuk, dwie kolejne żony i

prawie zupełnie siwe włosy. Poznałem go, kiedy byłem z matką u Tomasza,

pięćdziesięcioletniego subtelnego eseisty, krytyka i powieściopisarza. Tomasz

wyrażał się o nim z wielkim uznaniem, „jakkolwiek jego tryb życia...” ‐

rozkładał ręce. Od czasu spotkania u Tomasza młody dramaturg traktował

mnie z wielką sympatią i bardzo uprzejmie.

‐ Co u Tomasza? ‐ spytał teraz. U Tomasza nie byłem dość dawno, ale

powiedziałem, że wszystko w porządku.

‐ Czytałem twoją recenzję, masz dobre pióro ‐ stwierdził z

przekonaniem, starannie odmierzając słowa.

Oczywiście, wiedziałem, że recenzji nie czytał. Było to omówienie

nieciekawej monografii historycznej, jedna z moich dwu napisanych dotąd

recenzji, którą załatwiła mi matka w poważnym miesięczniku dzięki

przyjaźni z Tomaszem. Tomasz załatwił mi tam ryczałt ‐ co sprawiło, że mój

ojciec ustosunkował się z większą wyrozumiałością do przyjaźni matki z

Tomaszem, nawet może z pewnym szacunkiem, ponieważ odkąd skończyłem

historię, sam przez parę lat bez rezultatu starał się załatwić mi pracę w

Instytucie Historycznym. Prawdę mówiąc, nie miałem o to pretensji do ojca,

nie czując specjalnej ochoty do pracy naukowej, a pensja, którą bym tam

otrzymywał, nie była też szczególnie zachęcająca.

‐ Powinieneś pisać o prozie, Tomasz ci to załatwi. Powiedziałem, że

cieszę,się z jego uznania, ale że oczywiście nie ma w ogóle o czym mówić.

‐ Chodźcie ‐ machnął ręką Jarosław do czekających z szacunkiem w

odległości paru metrów wysokiej blondynki, nie wyglądającej na więcej niż

szesnaście lat, i szerokiego, dokładnie owiniętego modnym płaszczem. ‐

Szkoda, że zamilkłeś ‐ zwrócił się do Jana B. ‐ to duża szkoda.

‐ Niewątpliwie ‐ skrzywił się Jan B. ‐ Tylko że absolutnie nie mam o

czym pisać.

‐ To życzliwa dama ‐ pokazał Jarosław blondynkę. ‐ Zatrzymałem ją

parę minut temu i powiedziałem: „Będę cię dzisiaj rżnął”, a ona na to: „To już

twoja sprawa.”

‐ Normalnie ‐ powiedziała cicho dziewczyna. Miała szczupłą, delikatną

twarz, wąskie, blade usta.

Jan B. zachował pełną obojętność, a owinięty płaszczem jeden z

licznych czcicieli Jarosława, posiadający jako jedyną zaletę zamożnych, często

wyjeżdżających rodziców, roześmiał się z uznaniem.

‐ Wybieramy się gdzieś później. Może się przyłączycie?

Oświadczyłem, że mam ważną sprawę do załatwienia. Chciałem

przede wszystkim zadzwonić do domu i zorientować się, czy nie dzwoniła

Ewa. Od tego uzależniałem kolejne przemyślenie sytuacji. Potem doszedłem

do wniosku, że może lepiej w ogóle zajrzeć do domu, mógłbym wtedy

skończyć recenzję, którą już dawno powinienem oddać. Poza tym byłem

bardzo zmęczony, bolały mnie nogi i wiedziałem, że powinienem się położyć

chociaż na godzinę.

Jan B. zakręcił się zdezorientowany. – Aha, Jarosławie, mam dla ciebie

świetną historyjkę. Niemieccy ranni żołnierze wzięci przez nas do niewoli.

Tłum kobiet oblega pociąg sanitarny. To jest już po powstaniu. Machają

pięściami i krzyczą... Ale, ale, czy nie wstąpilibyśmy na kawę?

‐ Dobrze ‐ powiedział wolno Jarosław. ‐ Chodźmy, Co dalej... Z wami ‐

zwrócił się do dziewczyny i szerokiego, schowanego w płaszczu ‐ spotkamy

się za godzinę na obiedzie. Teraz idę porozmawiać z przyjacielem.

‐ Więc wtedy jedna z kobiet na dworcu zaczyna krzyczeć: „Ciszej, bo

nie słychać, jak jęczą!” Smaczne, co? Mówię tobie pierwszemu, możesz

wykorzystać.

Dzidka otworzyła drzwi i rozjaśniła się w ostentacyjnie serdecznym

uśmiechu. ‐ Świetnie, że jesteś. ‐ Przygładziła krótko obcięte czarne włosy. ‐

Właśnie podaję obiad. Wiktor wrócił dziś wcześniej z Instytucji ‐ dorzuciła

jeszcze, kiedy wyminąłem ją już i usiadłem w pierwszym, największym

pokoju w jednym z wyplatanych foteli, ustawionych dookoła stołu.

‐ Dzwonił ktoś?

‐ Oczywiście ‐ znów serdeczny uśmiech Dzidki. ‐ Dzwoniono.

Odczekałem chwilę i zapytałem bardzo spokojnie: ‐ Ewa?

‐ Nie, Ewa nie dzwoniła. ‐ Dzidka krążyła teraz szybko między

kuchnią a stołem. ‐ Dzwoniła Ilona, prosiła, żebyś koniecznie zadzwonił, jak

tylko przyjdziesz. Dzwoniła dwa 6 razy. ‐ Znów energicznie zawróciła w

stronę kuchni, krótka spódnica podkreślała długość jej nóg. ‐ Zaraz podaję

zupę.

Z gabinetu ‐ tak nazywał się pokój na końcu korytarza ‐ wynurzył się

ojciec. Był w spodniach od garnituru, spod rozpiętej koszuli wyglądała

koszulka gimnastyczna, co zdaniem ojca podkreślało jego męskość i

przychylny stosunek do ćwiczeń fizycznych. ‐ Smacznego wszystkim ‐ ciężko

opuścił się na krzesło. Miał trochę po pięćdziesiątce i ostatnio mocno przytył.

‐ Ciekawe, co też dzisiaj dostaniemy? ‐ zatarł ręce i spojrzał na mnie uważnie.

‐ A ty zmizerniałeś, niedobrze. Prawda, Dzidka, że zmizerniał?

‐ Tak, może rzeczywiście. ‐ Uśmiechnęła się znowu,

dwudziestopięcioletnia studentka biologii, która przelotny romans z moim

ojcem w czasie jego nieoficjalnego pobytu nad morzem potraktowała bardzo

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: