Zakładamy wrzosowisko

Polany porośnięte wrzosami kwitnącymi fioletowo należą do najpiękniejszych leśnych widoków.

Podobne wrzosowisko możemy mieć we własnym ogrodzie.

Wrzosy są zimozielonymi, niskimi krzewinkami. Mogą mieć kwiaty nie tylko jasnofioletowe, ale także białe lub w różnych odcieniach różu – od jasnego do ciemnego wpadającego w czerwień.
Rośliny te mają wiele zalet:

·                      są łatwe do uprawy;

·                      szybko rosną i nadają się do zadarniania dużych powierzchni;

·                      kwitną długo i bardzo obficie, od sierpnia do końca września, a więc wtedy, gdy w ogrodzie mało już jest innych kwiatów;

·                      są bardzo dekoracyjne także wtedy, gdy nie kwitną – mają bardzo ładny pokrój, a ich liście zależnie od odmiany mogą być ciemno- lub jasnozielone, seledynowoszare, cytrynowe, żółte lub pomarańczowożółte.

Ziemia kwaśna, lekka i przepuszczalna

Wrzosy w naturalnym środowisku rosną w słonecznych miejscach, w przepuszczalnej, mało urodzajnej, za to kwaśnej glebie (pH 3,5-5). Lubią miejsca suche, w których wiosną i jesienią nie gromadzi się woda. W podmokłej glebie ich korzenie łatwo gniją.
Wrzosy posadzone w zwykłej ogrodowej ziemi przestają rosnąć i zamierają. Dlatego tam, gdzie planujemy wrzosowisko, zdejmujemy warstwę około 15 cm ziemi i rozkładamy kwaśny torf. Rabatę przekopujemy na głębokość szpadla. Można też w szkółkach lub sklepach ogrodniczych kupić specjalne podłoże dla wrzosów.

Wrzosy uprawiane w pojemnikach, a zwykle takie są sprzedawane, możemy przesadzać do ogrodu przez cały sezon, jednak najlepiej robić to we wrześniu, gdy kwitną i widać je w całej okazałości. Rośliny sadzimy w odległości 20-30 cm jedna od drugiej.
Wrzosy najlepiej się czują posadzone w dużych grupach na znacznej przestrzeni. Pojedyncze wrzosy wepchnięte między inne rośliny wyglądają nienaturalnie.
Po posadzeniu rabatę ściółkujemy kilkucentymetrową warstwą kory, co zapobiega szybkiemu przesychaniu gleby. Jest to bardzo ważne, bo wrzosy mają płytki system korzeniowy i korzystają jedynie z wody zgromadzonej w wierzchniej warstwie podłoża.

Minimum pielęgnacji

Podlewanie. Wrzosy nie lubią co prawda nadmiaru wody, jednak w czasie suszy trzeba je regularnie podlewać. Lepiej robić to mniejszą ilością wody, lecz częściej.
Zasilanie. Wiosną rośliny należy zasilić wieloskładnikowym nawozem mineralnym. Stosuje się najniższe zalecane na opakowaniu dawki, bo wrzosy nie lubią zbyt intensywnego nawożenia. Najlepsze dla nich są nawozy wolno działające, które przenikają powoli do gleby, w miarę jak są pobierane przez korzenie roślin.
Cięcie. Wrzosy powinny być co roku przycinane. Wtedy tworzą zwarte, ładne kępy i obficiej kwitną. Rośliny przycina się w kwietniu, odcinając pędy poniżej miejsca, z którego wyrastały kwiaty. Małe rośliny można przycinać zwykłymi nożyczkami, duże wy-godniej jest ciąć nożycami do żywopłotu.
Okrywanie. Choć wrzosy są odporne na mróz, warto je na zimę okryć (najlepiej po pierwszych przymrozkach). Wczesną wiosną, gdy ziemia jest zmarznięta i korzenie nie mogą z niej pobierać wody, rosnące w słonecznym i przewiewnym miejscu rośliny narażone są na przesychanie. Do okrywania najlepiej nadają się gałęzie świerkowe lub włóknina. Przykryte liśćmi, które odcinają dopływ świeżego powietrza, wrzosy łatwo gniją.        

Rośliny do towarzystwa

Wrzosy dobrze rosną w sąsiedztwie drzew i krzewów iglastych . Obok wrzosów można sadzić rośliny, które podobnie jak one lubią kwaśną glebę i słoneczne miejsce, a kwitną wiosną lub latem. Dzięki nim rabata będzie barwna przez cały sezon:

·                      azalie – niskie odmiany osiągają zaledwie 40 cm, wysokie dorastają do 200 cm wysokości. Kwiaty barwy białej, żółtej, pomarańczowej, łososiowej, różowej lub fioletowej rozwijają się w maju i czerwcu. Azalie powinny być podlewane obficiej niż wrzosy. Mogą rosnąć w półcieniu i cieniu; 

·                      brukentalia ostrolistna – dorasta do 10-15 cm. Jest podobna do wrzosu, ma szarawe, zimozielone liście. Jasnoróżowe kwiaty zebrane w gęste kłosy pojawiają się już w czerwcu;

·                      dabecja kantabryjska – dorasta do 30 cm wysokości. Zimozielone liście z wierzchu są intensywnie zielone, od spodu srebrno omszone. Od lipca do je-sieni roślina obsypana jest jasnoróżowymi kwiatami, przypominającymi drobne dzwonki. Dabecja lubi glebę wilgotną, dlatego powinna być obficiej podlewana niż wrzosy;

·                      golteria rozesłana – zimozielona płożąca krzewinka dorasta do 15 cm wysokości. Ma błyszczące, ciemnozielone liście i niepozorne białe kwiaty latem. Jej czerwone, okrągłe owoce mogą pozostawać aż do wiosny. Golteria lepiej rośnie w półcieniu – posadzonej w słonecznym miejscu trzeba zapewnić stale wilgotną glebę;

·                      kalmia wąskolistna – osiąga 100 cm wysokości, ma zimozielone liście. Czerwone lub różowe kwiaty rozwijają się w czerwcu i lipcu. Woli wilgotną glebę;

·                      wrzosiec krwisty – niska krzewinka tak bardzo podobna do wrzosu, że gdyby nie pora kwitnienia (II-IV, zależnie od pogody), można by ją z nim pomylić. Kwiaty zależnie od odmiany są białe lub w różnych odcieniach różu. Wrzośce przycina się tuż po przekwitnięciu.

Jakie wrzosy wybrać?

Większość odmian wrzosów ogrodowych dorasta do 40 cm wysokości, ale są też odmiany niskie (do 25 cm) i wysokie (do 60 cm).
            
Odmiany o fioletowych kwiatach:
'Boskoop' – pomarańczowożółte liście, zimą przebarwiają się na czerwono
'Cuprea' – żółtozielone liście, zimą przebarwiają się na czerwonobrązowo
'Heidezwerg' – rośliny niskie i płożące
'Mullion' – rośliny niskie o zwartym pokroju
'Orange Queen' – pomarańczowożółte liście, zimą przebarwiają się na czerwono
'Silver Knight' – seledynowoszare, omszone liście
            
Odmiany o różowych kwiatach:
'Annemarie' – pełne kwiaty
'Elsie Purnell' – pełne kwiaty, szarozielone liście
'J.H. Hamilton' – pełne kwiaty, rośliny niskie i szerokie
'Peter Sparkes' – pełne kwiaty, rośliny tworzą szerokie kępy
'Wickware Flame – żółte liście, jesienią przebarwiają się na czerwono
            
Odmiany o czerwonoróżowych kwiatach:
'Allegretto' – żółtozielone liście, rośliny wysokie
'Carmen' – rośliny wysokie
'Darkness' – rośliny niskie o zwartym pokroju
'Red Favorit' – pełne kwiaty, rośliny niskie o zwartym pokroju
'Tib' – pełne kwiaty pojawiają się już w czerwcu
            
Odmiany o białych kwiatach:
'Alba Praecox' – zaczyna kwitnąć już w czerwcu
'Beoley Gold' – cytrynowe liście
'Gold Haze' – żółte liście
'Long White' – rośliny wysokie
'Spring Cream' – jasnozielone liście
'Velvet Fascination' – srebrnoszare, omszone liście.

"Murator"

Tekst: Elżbieta Borkowska-Gorączko

Zdjęcia: Magdalena Michalak, Maria Muszalska