Muzyka teoria.doc

Muzyka, podobnie jak plastyka ma bardzo duże znaczenie w życiu

dziecka. Rozwija wrażliwość dziecka i jego przeżycia.  Wpływa na

rozwój emocjonalny dziecka, na rozwój świadomości własnej psychiki,

poznawanie uczuć innych ludzi, pogłębianie przeżyć, rozwijanie

wrażliwości uczuć. Słuchanie muzyki ma znaczenie w kształtowaniu

postaw moralnych dzieci. Dźwięk i towarzyszące piosence teksty mają

duże znaczenie w zakresie kontaktów międzyludzkich. Muzyka ma

także wpływ terapeutyczny na dzieci.  Ma działanie uspakajające,

wpływa zarówno na rozwój psychiczny jak i fizyczny dzieci

niepełnosprawnych.

W ostatnim czasie, gdy mówi się coraz więcej o rozwijaniu inteligencji

stwierdzono wpływ muzyki na myślenie. Naukowcy uważają, że

muzyka uwalnia od stresu, pomaga w skupieniu uwagi.

Nauczycielka przedszkola powinna pamiętać o znaczeniu muzyki

i o jej wpływie na cały rozwój dziecka.

W sali zajęć należy stworzyć kącik muzyczny, a w nim dużo różnych

instrumentów muzycznych. Powinny się w nim znaleźć między innymi:

- bębenek,

- tamburino,

- dzwonki chromatyczne,

- kołatki,

- grzechotki…

Ponadto wspólnie z dziećmi można wykonać inne, niekonwencjonalne

instrumenty.

Mogą to być między innymi:

- grzechotki z puszek,

- grzechotki z kapsli,

- grzechotki z zakrętek,

- dzwonki z pudelek plastikowych...

Jeśli ktoś ma inne pomysły na niekonwencjonalne instrumenty

muzyczne to zapraszam przedstawienia ich.

Formy działalności muzycznej w przedszkolu:

-  śpiew,  jest najważniejszą formą działalności muzycznej przedszkolaków . Ważne jest, aby

nauczyciel przedszkola przekazał dziecku poprawny sposób

śpiewania. Dokładne odtworzenie melodii, rytmu i tekstu

wymaga bardzo długiej i wytrwałej pracy, co nie znaczy, że musimy dzieci zanudzać taką pracą.  

- ruch przy muzyce, to naturalna potrzeba, która towarzyszy

przedszkolakowi we wszystkich zabawach. Ruch przy muzyce

wpływa korzystnie na cały rozwój dziecka. Warto więc tak

komponować zajęcia muzyczne, aby w każdym z nich była

zabawa ruchowa przy muzyce.

- gra na instrumentach to atrakcyjna forma zabawy dla dzieci.

Kontakt z instrumentem wyzwala aktywność, rozwija wyobraźnię

muzyczną i inwencję twórczą. Nauczyciel przedszkola zapoznaje

dzieci z różnymi instrumentami muzycznymi. Powinien pokazać

w jaki sposób wyzwala się dźwięk w każdym instrumencie muzycznym.

- słuchanie muzyki wpływa na rozwój emocjonalny i estetyczny dziecka.

Ma także wpływ na rozwój analizatora słuchowego, wpływa na

koncentrację uwagi, rozwija pamięć muzyczną.

Należy więc umożliwić dzieciom słuchanie różnego rodzaju muzyki

i pozwolić im poznać różne formy muzyczne, bogactwo nastrojów, barwy dźwięków.

- tworzenie muzyki jest podstawą do dalszego kształcenia muzycznego

i przygotowuje do odbioru muzyki, kształci przyszłych twórców i odtwórców muzyki a także przyszłych melomanów.

W niektórych przedszkolach dzieci mają możliwość uczestniczenia

w zajęciach muzycznych, zwanych rytmiką.

Na zajęciach rytmiki, nauczyciel prowadzi różne ćwiczenia.

Wśród nich są:

- ćwiczenia inhibicyjno–incytacyjne, kształtujące reakcję na bodące

muzyczne, np. na zmianę tempa, dynamiki, wysokości dźwięku itd.
- ćwiczenia ruchowej interpretacji różnych wartości rytmicznych,

kształtujące  poczucie rytmu i korelacji ruchowej.
- ćwiczenia kształcące poczucie formy muzycznej i formy ruchu., służące do kształcenia

umiejętności wyczucia formy.

W przedszkolu wykorzystujemy różne nowatorskie metody wychowania muzycznego.

Jedną z nich jest metoda C. Orffa.

Carl Orff (1895-1986) to  kompozytor i pedagog niemiecki.

Walory metody Orffa to wszechstronność, powszechność i atrakcyjność.

 Zajęcia prowadzone metodą Orffa służą rozwojowi osobowości dziecka.

Jak pisze Orff : „ Wszystkie przeżycia wczesnego wieku, wszystko co w

dziecku zostanie obudzone i rozwinięte, pozostaje mu właściwe przez

całe życie „. Tą zasadą kieruje się nowoczesna psychologia i pedagogika.

W metodzie Orffa występują wszystkie formy działalności muzycznej.

Są ze sobą połączone i związane.

- Szczególną rolę odgrywa gra na instrumentach. Dzieci mają kontakt

z instrumentami już od samego początku. Nauczyciel dobiera repertuar

ta, aby nie znużyć i nie zniechęcić dzieci.,

- Tak samo ważną rolę odgrywa ruch przy muzyce, gdzie nie ma ustalonych

reguł poruszania się. Ruch jest spontaniczny, ma charakter kreatywny.

Zawsze jest swobodny, uzależniony  od wewnętrznego nastroju dziecka.

Podczas pierwszych zajęć charakter prosty: chód, bieg, podskoki,

czworakowanie. Później przybiera charakter improwizowany,

by w końcu stać się kreatywnym.

-  Kolejną formą zajęć muzycznych jest tworzenie muzyki, które przybiera

kształt improwizacji (wokalnej, instrumentalnej, wokalno-instrumentalnej

i ruchowej). Tworzenie muzyki jest charakterystyczny dla grupa dzieci

młodszych. Następne etapy w tworzeniu muzyki w systemie Orffa noszą

już pewne cechy improwizacji kierowanej.

- Drugoplanową rolę odgrywa śpiew, który polega na wykonywaniu piosenek

dziecięcych, ludowych, fragmentów muzyki poważnej przy akompaniamencie.

- Ostatnia forma to słuchanie muzyki, które ma miejsce podczas wspólnej

improwizacji (np. ruchowej), także podczas wspólnego odtwarzania

muzyki i gry na instrumentach.

"Aktywne słuchanie muzyki metodą Batii Strauss".

Prowadziły je nauczycielki z Tarnowa Opolskiego, które od dawna stosują tę metodę
w swojej pracy. Na wstępie zapoznały nas z postacią Batii Strauss, później
z kolei pokazywały jak wykorzystać metodę w pracy z dziećmi przedszkolnymi.

Zaprezentowały nam 8 zabaw przy muzyce klasycznej. Warsztaty były tak
przygotowane, aby uczestniczące w nich nauczycielki mogły bawić się
przy muzyce tak jak dzieci. Jest to najlepszy sposób zapamiętania zabaw
wprowadzonych na warsztatach. Muszę przyznać, że zainspirowała mnie ta
metoda i już na pierwszych swoich zajęciach wprowadziłam dzieciom jedną z zabaw.
Bawiliśmy się wspaniale.Postaram się przybliżyć metodę oraz zabawę
wykorzystaną na zajęciach z dziećmi. Batii Strauss to żydowska reprezentantka
pedagogiki. Jest muzykiem z wykształcenia i zamiłowania. Jej metoda opiera się na
zapoznania dzieci z muzyką klasyczną, jazzową, folklorem różnych regionów.
Polega na wykorzystaniu elementów ruchu, tańca, gestów, śpiewu oraz gry na
instrumentach perkusyjnych.

Metoda Batii Strauss ma duże zalety:

- sprawia, że słuchana przez dzieci muzyka staje się lubiana i chętnie słuchana,

- stwarza dzieciom możliwość zabawy z muzyką,

- pozwala dzieciom czerpać z muzyki to co najlepsze: piękno, wrażliwość, pomysłowość, muzykalność,

- uruchamia wyobraźnię muzyczną dzieci,

- czyni każdy rodzaj muzyki zrozumiały i prosty w odbiorze.

Ten nowy model aktywnego słuchania muzyki ma kilka etapów:

1. Wysłuchanie przez dzieci utworu muzycznego, wypowiedzi na jego temat (tempo,
dynamika)

2. Opowieść nawiązująca do muzyki, elementów ruchu

3. Przedstawienie utworu przy pomocy ruchu ilustrującego jego treść.
(Ruchy muszą być sugestywne i wyraziste). Treść bajki, opowiadania można
przedstawić przy pomocy gestów i tańca.

4. Tworzenie orkiestry z dyrygentem na czele. Dyrygent wykonując określone znaki
podaje rytm grania poszczególnych instrumentów. Orkiestra dziecięca realizuje swoje fragmenty tworząc akompaniament do utworu. Dzieci powinny być ustawione
w rzędach, natomiast dyrygent naprzeciwko.Dyrygent stojący naprzeciw ma cały
czas ma grających w zasięgu wzroku, a jego gesty kierowane są w kierunku
konkretnych dzieci.

4. Ostatni etap to gra na instrumentach perkusyjnych wg partytury graficznej.
Każdemu znakowi na partyturze odpowiada konkretny instrument.
Można oczywiście zastosować instrumenty niekonwencjonalne, takie jak:
woreczki foliowe, patyki, klucze, dzwoneczki, kubeczki plastikowe...

Aktywne słuchanie muzyki ma przebieg zabawy, gdzie doświadczenia zdobywa się
podczas kolejnych etapów. Każdy etap metody Batii Strauss to osiąganie nowych
doświadczeń muzycznych oraz odkrywanie walorów i tajemnic tkwiących w muzyce.
Ponieważ szkolenie, w którym uczestniczyłam odbyło się w poniedziałek,
a nasz temat tygodnia brzmi "Pierwsze kwiaty wiosenne", postanowiłam
wykorzystać na zajęciach cztery pierwsze etapy metody. Oto jak to wyglądało.

1. Słuchanie utworu muzycznego - Jerzego Fryderyka Haendla - "Muzyka na wodzie".

2. Rozmowa na temat muzyki - dzieci opowiadały jaka jest muzyka,
jakie słyszymy dźwięki

3. Opowiadanie - bajka - pewnego słonecznego, wiosennego dnia kwiatuszki
postanowiły urządzić sobie bal. Rozesłały więc zaproszenia, aby na bal przyszło
jak najwięcej kwiatów. Gdy muzyka rozbrzmiała kwiaty rozpoczęły swój taniec.
Jednak niezbyt dobrze umiały tańczyć, więc w tańcu się sprzeczały. Ponieważ
były ze sobą bardzo związane to długo się nie sprzeczały. Po krótkiej chwili
znów tańczyły razem. A ich taniec wyglądał tak

4. Przedstawienie utworu przy pomocy gestów, ruchów rak i nóg:

(elementy z warsztatów w których uczestniczyłam)

Siedzimy na małych krzesełkach.

I tańczą tak, i tańczą tak -

ruchy naprzemienne rękoma w górę (kręcenie młynka)

bo tańczyć lubią, tańczyć lubią,

tańczyć lubią tak - ruchy naprzemienne rękoma w dół (kręcenie młynka)

I tańczą tak, i tańczą tak -
ruchy naprzemienne rękoma w górę (kręcenie młynka)

bo tańczyć lubią, tańczyć lubią,
tańczyć lubią tak - ruchy naprzemienne rękoma w dół
(kręcenie młynka)

Rozchodzą się i schodzą się -
oddalanie rąk i przybliżanie ich

I każdy sobie rzepkę skrobie bum
tarara bum - rysowanie kół - rękoma na wysokości głowy
Maszerują, maszerują, maszerują już
- maszerujemy w miejscu

I jeden listek, jeden listek
rozkładają już - pokazujemy jedną ręką gest rozkładania liścia

Maszerują, maszerują, maszerują już - maszerujemy w miejscu

I drugi listek, drugi listek
rozkładają już - pokazujemy jedną ręką gest rozkładania liścia

I jeden kwiatek tup - tupiemy jedną nogą

I drugi kwiatek tup - tupiemy drugą nogą

I każdy sobie rzepkę skrobie bum

tarara bum - rysowanie kół - rękoma na wysokości głowy

I jeden kwiatek tup - tupiemy jedną nogą

I drugi kwiatek tup - tupiemy drugą nogą

I każdy sobie rzepkę skrobie bum
tarara bum - rysowanie kół - rękoma na wysokości głowy

I tańczą tak, znów tańczą tak -
ruchy naprzemienne rękoma w górę (kręcenie młynka)

bo tańczyć lubią, tańczyć lubią,
tańczyć lubią tak - ruchy naprzemienne rękoma w dół
(kręcenie młynka)

I tańczą tak, znów tańczą tak -
ruchy naprzemienne rękoma w górę (kręcenie młynka)

bo tańczyć lubią, tańczyć lubią,
tańczyć lubią tak - ruchy naprzemienne rękoma w dół
(kręcenie młynka)

Rozchodzą się i schodzą się -
oddalanie rąk i przybliżanie ich

I każdy sobie rzepkę skrobie bum
tarara bum - rysowanie kół - rękoma na wysokości głowy

Po raz pierwszy w ten sposób przedstawiałam swoim dzieciom
muzykę klasyczną i nie spodziewałam się, że tak żywo
zareagują. Dzieci chciały bez końca powtarzać zabawę.
Na pewno będę realizowała kolejne etapy tego
utworu muzycznego.

Niekonwencjonalne instrumenty

Zapraszam wszystkich użytkowników do dzielenia się sposobami na wykonanie

niekonwencjonalnych instrumentów muzycznych.
Oto moje propozycje:
1. Do wysuszonej puszki po coli lub innym napoju wsypujemy ryż. Puszkę

szczelnie oklejamy mocną taśmą samoprzylepną. Następnie ozdabiamy.

Grzechotka gotowa.
2. Do pustego, czystego pudełka po kremie wsypujemy kaszę lub groch.

Pudełko zamykamy i zaklejamy szczelnie. Pudełko można ozdobić

samoprzylepną  wycinanką.
3. Grzechotka z zużytej żarówki. Żarówkę oklejamy wieloma warstwami

bibuły (najlepiej wykorzystać klajster - klej z mąki i wody). Zaczekać aż

wszystko wyschnie  i delikatnie żarówkę potłuc. Grzechotka gotowa.
4. Kastaniety z kapsli. Stare kapsle przedziurawić w środku i połączyć

sznurkiem. W miejscach, gdzie zrobiono otwory należy zawiązać supełki,

aby kapsle nie przesuwały się