Don Juan
~ Akcja rozgrywa się w Hiszpanii ( w Sewilli)
~ Ojciec Juana – Don José (dzielny rycerz ze szczepu gockiego)
Matka Juana – Dona Ineza (uczona kobieta, matematyczka, znała łacinę, grekę,
język francuski, angielski i hebrajski, interesowała się roślinami, często
żartowała)
~ Don José nie był wykształcony, często kłócił się z żoną, zdradzał ją. Małżeństwo było zgodne jedynie wtedy, gdy chodziło o rozpieszczanie syna Juana. José i Ineza przed ludźmi stwarzali pozory przyzwoitego, udanego małżeństwa.
~ Pewnego razu ich kłótnie wyszły na jaw. Dona Ineza wezwała doktora, aby stwierdził, że jej mąż jest chory psychicznie.
~ Don José z nieznanych przyczyn nagle zmarł. Nie pozostawił po sobie testamentu.
Juan odziedziczył po ojcu domy, lasy, pola, natomiast matka objęła regencję.
~ Dona Ineza wyprawiła syna do szkoły rycerskiej. Juan miał się uczyć wszystkich dziedzin wiedzy prócz nauki o przyrodzie. à Jego matka nie chciała, aby się w jakikolwiek sposób zgorszył.
~ Juan najchętniej czytał Wyznania Augustyna.
~ Chłopiec dorastał; w wieku 16 lat był przystojny i silny; wszyscy (prócz matki) nazywali go już mężczyzną.
~ Dona Julia – przyjaciółka Inezy; mauretańskiej krwi; jedynaczka; miała 23 lata i 50-letniego męża (Don Alonsa)
~ Julia i Juan zakochali się w sobie (Julia postanowiła go unikać, jednak nieskutecznie); schadzka kochanków – 6. czerwca
~ Romans trwał (pod nieobecność Don Alonsa) aż do listopada. Pewnej listopadowej nocy Julię obudziło głośne pukanie w drzwi (była wówczas z Juanem). Służąca ostrzegła swą panią, że nadjeżdża jej mąż ze sługami. Podstępnie weszła do łóżka i udawała, że śpi z Julią. Don Alons wrócił i wraz ze swoją załogą przeszukał całą sypialnię (podejrzewając żonę o zdradę) – nikt jednak nie wpadł na to, żeby zajrzeć do łóżka. Julia zapierała się przed mężem i robiła mu wymówki z powodu tak haniebnego zachowania i braku zaufania. Don Alons z poczuciem wstydu opuścił izbę. Służąca Antonie zamknęła drzwi na klucz; wówczas z łóżka wyszedł Juan i szybko schował się do alkowy. Don Alons wszedł, wygonił służącą, zaczął się tłumaczyć przed Julią i prosić o wybaczenie. Nagle zobaczył koło łóżka męskie trzewiki. Pobiegł po miecz, tymczasem Julia uprzedziła Juana, żeby prędko uciekał. Ten nie zdążył à doszło do bójki między Alonsem i Juanem. Juan zadał przeciwnikowi cios i uciekł (pozostawiając jednak swój płaszcz).
~ Alons wniósł o rozwód. Dona Ineza (by uciszyć skandal) wsadziła syna na statek w Kadyksie; miał zwiedzić wszystkie kraje Europy i poprawić swoje obyczaje, a jego podróż miała trwać 4 lata.
~ Julię zamknięto w surowym klasztorze, w którym to napisała list miłosny do Juana. Juan odczytał go już na statku odpływającym z Hiszpanii (okręt nazywał się Trinidada)
~ Z Juanem płynęło 3 sług i ochmistrz Pedrillo.
~ Sztorm à pokład statku zalany wodą; okręt zaczynał tonąć (panika, brak nadziei podróżnych); brakowało żywności i wody pitnej a dokoła nie było widać lądu
~ Gdy statek tonął, jedni rzucali się w morze, inni zbierali się do łodzi (9 ludzi w kutrze i 30 w łodzi – reszta, czyli 200 osób, zginęła)
~ Don Juan ocalił Pedrilla i charta; w nocy zatonął kuter i zginęło 9 ludzi;
~ 30-osobowa załoga płynęła łodzią nie znając drogi; nie mięli jedzenia – gdy minął czwarty dzień zjedli psa (mimo oporów Juana); siódmego dnia losowano osobę, którą poświęcą na pożywienie dla reszty załogi (list Julii do Juana posłużył za papier, na którym spisano nazwiska) àwypadło na Pedrilla – zabito go i pożarto; Juan nie zjadł ani kawałka, natomiast Ci, którzy pożywili się ciałem Pedrilla oszaleli i umierali w konwulsjach przeklinając Boga
~ W nocy padał deszcz, którym podróżni próbowali zaspokoić pragnienie; z każdym dniem ubywało ludzi.
~ Po tygodniu ujrzeli ląd; na łodzi zostało 7 ludzi: 4 żywych i 3 martwych.
~ Łódka rozbiła się o skały: dwóch ludzi pochłonął wir, jedną osobę pożarł rekin, tylko Don Juan przeżył i dopłynął do brzegu. Gdy ocknął się na lądzie, zobaczył 16-letnią dziewczynę, która zaopiekowała się nim.
~ Dziewczyna wraz ze swą służącą przeniosły Juana do groty i tam zrobiły mu posłanie, rozpaliły ogień.
~ Dziewczyna ta nazywała się Hajdea, a służąca – Zoe. Hajdea miała 16 lat, była córką rybaka, który sprzedawał jeńców jako niewolników. Obie zaopiekowały się chłopakiem i obiecały przynosić mu jedzenie do groty, bo stwierdziły, że tam będzie bezpieczniejszy niż w domu u ojca.
~ Pewnego ranka Hajdea pobiegła z jedzeniem do groty à Juan spał. Gdy się obudził, dziewczyna mówiła do niego po grecku, żeby jadł, lecz on nie rozumiał ani słowa.
~ Juan uczył się obcego języka od dziewczyny; z czasem zakochali się w sobie.
~ Z każdym dniem powracały mu siły; Hajdea składała mu wizyty; chodzili razem na spacery; Juan nauczył się niektórych słów, tak, że mógł porozumiewać się z dziewczyną
~ Potem schadzali się częściej i na dłużej (upajali się miłościąJ)
~ Tymczasem ojciec Hajdei (Lambro) żeglował, rabował statki i sprzedawał ludzi. Gdy ukończył swój rejs, wrócił na wyspę, jednakże od drugiej strony. W swym domostwie zastał biesiadującą czeladź. Gospodarz nie dał ponieść się emocjom i czekał, by móc wszystkich zaskoczyć; nie wiedział o tym, że od greckich kupców doszły do wyspy plotki na temat jego rzekomej śmierci. Opanowany Lambro podszedł do jednego stołu i zapytał któregoś z ucztujących dlaczego się bawią. Odurzony winem Grek nie rozpoznał swego pana i powiedział, że jest zajęty. Inny rzekł: „Zdechł pono nasz stary”, a jeszcze inny, że wyspą rządzi już nowy pan. Lambro zbladł i zapytał się tylko o jego imię i stan. Potem wymknął się bokiem i poszedł na swoją sadybę. Stanął w drzwiach jadalni i zobaczył swą córkę z młodzieńcem jedzących wieczerzę. Po wieczerzy młodzi kochankowie zostali sami. Hajdea miała złe przeczucia.
~ Sen Hajdei: Śniło się jej, że przykuta do skał mdleje z bólu, zwisa nad morzem i chce uciekać, ale nie morze. Jest burza i są coraz większe fale; woda zatapia ją, ale mimo to nie może umrzeć. Potem z kolei jest wolna, idzie drogą i rani swe stopy o krzemiona. Przed nią idzie jakaś okryta płachtą mara. Hajdea chce ją dogonić, ale ta umyka. Sen się odmienia: Hajdea stoi w jakiejś grocie, w której ze ścian toczą się wodne potoki i marzną. Ona płacze, a jej łzy zamieniają się w kamieniste krople. U jej nóg leży martwy Juan, z grobowej toni uchodzą jęki. Hajdea patrzy na Juana, którego twarz powoli zmienia się w twarz jej ojca. Lambro wstaje i patrzy się na nią przerażającym wzrokiem.
~W tym momencie snu Hajdea się obudziła i zobaczyła swego ojca, który patrzył na nią i Juana leżących w łożu. Obydwoje kochanków porwało się z krzykiem. Juan chwycił szablę i wzniósł ją z gniewem na śmiałka, który ich zaszedł, lecz Lambro powiedział młodzianowi, żeby rzucił broń, bo na jego zawołanie zbiegnie się tysiąc ludzi. Hajdea wyjaśniła Juanowi, że to jej ojciec. Juan nie odrzucił szabli, Lambro wyjął broń i celował do młodziana. Wtedy Hajdea stanęła między nimi, prosiła ojca, żeby ukarał ją a nie Juana. Korsarz się wstrzymał i schował broń. Na jego polecenie wbiegło dwudziestu zbójców; Juan został zraniony i związany. Omdlałego wynieśli z komnaty i położyli na łódce na brzegu morza à odpłynął…
~ Hajdea zemdlała; zrozpaczona stała się obojętna na śmierć i życie; leżała bez czucia. Przyprowadzono harfiarza, by dla niej grał. Ona wyskoczyła z łóżka i biła wszystkich napotkanych na drodze. Nie mogła patrzeć na swego ojca. 12 dni tak chorowała, po czym zmarła (a razem z nią ledwie co poczęte dziecko).
~ Juan płynął łodzią jako jeniec; na pokładzie razem z nim byli też inni jeńcy: trupa śpiewaków, primadonna, tancerki (Nini, Pelegrini); Buffo opery opowiedział Juanowi o załodze.
~ Piraci oznajmili jeńcom, że zostaną wystawieni parami na rynku w Stambule; Juanowi (bez pary) przydzielono młodą bachantkę (bardzo ładną).
~ Na rynku: Juan w kajdankach, koło niego 30-letni Anglik; zaczęli ze sobą rozmawiać, anglik był szlachcicem, wstąpił do rosyjskiego wojska i przy widdyńskim szturmie wzięto go w niewolę; miał 3 żony: pierwsza-zmarła, druga-odeszła od niego, od trzeciej on sam uciekł
~Juan z Anglikiem czekali, aż ktoś ich kupi. W końcu przyszedł pewien handlarz i targował się z kupcem o tę parę jeńców (kłótnia). Gdy dobito interesu, handlarz zabrał nabytych jeńców i razem odpłynęli łódką. Wysiedli gdzieś i błądzili z nim pośród drzew; zrobiło się ciemno. Juanowi przyszedł do głowy pomysł, żeby uderzyć człowieka, który ich prowadzi i uciec, lecz nie zdążył tego uczynić, gdyż znaleźli się już w domostwie. Eunuch wprowadził jeńców do środka. Komnaty były pięknie zdobione i bogato wyposażone. Negr zatrzymał się i otworzył jakąś małą szafkę. Wyjął z niej różne barwne stroje; dla swych jeńców wybrał te najbardziej gustowne. Baba (bo tak nazywał się ów handlarz) zacierał ręce i wymieniał korzyści jakie odniosą jeńcy, jeśli spełnią złożone w nich nadzieje (mięli poświęcić obrzezki); Anglik powiedział, że namyśli się nad tym i zgodzi, jeśli tylko dostaną coś do zjedzenia; Juan się nie zgodził; Baba kazał mu włożyć damską suknię à Juan ją kopnął wszczynając w ten sposób kłótnię; w końcu Juan przebrał się za kobietę, Baba przyczepił mu warkocz i go pomalował. Anglik poszedł ze szlachtą na wieczerzę.
~ Juan z Babą weszli do złoconej, pięknej komnaty, w której leżała w półśnie kobieta – Baba oddał jej pokłon. Niewiasta ta miała świtę składającą się z 12 dziewcząt. Baba kazał Juanowi się skłonić i pocałować kobietę w nogę, lecz Juan się sprzeciwiał. Wobec tego eunuch zaproponował, żeby pocałował ją w rękę i Juan tak zrobił. (*Kobieta ta miała za paskiem sztylet).
~ Baba był starym powiernikiem i niewolnikiem tejże kobiety i kupił Juana, ponieważ spodobał się on na bazarze jego pani. Ta rozpoznała w przebranym Juanie jeńca i zapytała go, czy umie się kochać. Juan przypomniał sobie o Hajdei i rozpłakał się. Kobieta chciała go pocieszyć, potem zrobiło się jej głupio i rzuciła mu się w ramiona. Jednak Juan odsunął ją i powiedział, że orzeł więziony nie szuka kochanki etc. Dama najpierw była wściekła, a potem się popłakała i nie wiedziała co ma zrobić. Nagle wbiegł Baba i powiadomił o tym, że nadchodzi mąż damy, sułtan – Padyszach. Pani (Gulbieza) była jego czwartą żoną. Sułtan miał 48 synów i 50 córek. Padyszach wszedłszy pochwalił urodę chrześcijanki (czyli Juana).
~ Juan wyszedł razem z dwunastoma niewiastami. Te zaczęły zauważać u niego męskie cechy, jednak nie ważyły się poddać wątpliwości tego, że jest kobietą.
~ Trzy niewiasty: Lola – z Indii, Katinka – z Gruzji oraz Dudu, pytały Juana jak się nazywa. On odpowiedział im, że Joanna i że pochodzi z Hiszpanii. Matka przełożona dziewcząt zastanawiała się, gdzie ma spać nowoprzybyła panna i stanęło na tym, że Joanna ma spać z Dudu.
~Dudu i Joanna poszły do jednej komnaty. Gdy wszyscy już spali, z komnaty dobiegł głośny krzyk Dudu. Wszystkie panny i matka zbiegły się. Dudu krzyczała przez sen i obudziła się, natomiast Joanny nie zbudził ten krzyk. Dudu śniła, że chodzi po cienistym lesie, w którym rosną jabłonie. Na środku-złota zaczarowana jabłoń, a na jej szczycie złote jabłko. Chciała je zerwać, lecz nie mogła dosięgnąć. Nagle samo spadło jej pod nogi; podniosła je i ugryzła i wówczas z owocu wyfrunęła pszczoła, która ugryzła Dudu w szyję.
~ Matrona była zła na Dudu i postanowiła, że „Joasia” musi się przenieść do Loli; Dudu prosiła o wybaczenie i obiecywała, że już będzie uważać; Joasia zaczęła także bronić Dudu
~Rano Gulbieza wstała z łóżka po nieprzespanej nocy; obudził się też jej mąż. Dama wezwała Babę i wypytywała o jeńca (zwłaszcza o jego nocleg w haremie). Baba powiedział, że przełożona dziewcząt oddała Juana pod opiekę Dudu. Gulbieza się rozzłościła i kazała sprowadzić Juana i Dudu
~ W pieśni siódmej urywa się jakby ten wątek. Akcja toczy się na polu bitwy. Anglik Johnson przyprowadza Juana i dwie niewiasty z haremu (które, jak się okazało, pomogły im wydostać się z niewoli) do rosyjskiego generała Suworowa;
~ Johnson i Juan wstąpili do armii rosyjskiej przeciwko Turkom; podczas walki Juan uratował małą dziewczynkę, która straciła matkę
~ Juan i Johnson zaatakowali cesarza, zabili jego synów, a potem również jego
~ Juan otrzymał zadanie odwiezienia depeszy do stolicy (cały czas troszczył się o ocaloną dziewczynkę)
~ Gdy dojechał do Petersburga, była zima; Carowa Katarzyna ucieszyła się na widok rycerza i przeczytała list z zadowoleniem (zakochała się oczywiście w Don Juanie i miała z nim romans)
~ Juan uczestniczył w balach; carowa była starsza od młodzieńca, co nie przeszkadzało im jednak w miłosnych schadzkach
~ Juan korespondował z rodziną (głównie z matką, która była zadowolona, że jej syn ma urząd i pensję)
~ Pewnego dnia Juan zachorował na śmiertelną febrę; carowa bardzo się przejęła; grono lekarzy zaleciło mu podróż w nadmorskie kraje (carowa zawiedziona)
~ Obdarowany przez carową Juan wyjechał do Krymu (razem z nim dziewczynka – Leila – którą wcześniej uratował); jechali przez Polskę (przez Warszawę), oraz Niemcy (Berlin), Mannheim, Bonn, Hagę; dalej płynęli statkiem
~ W Canterbury Juan oglądał kościół farny; wjechał na szczyt Strzeleckiego pagórka
~ Gdy pewnego razu sam się przechadzał, napadło go 4 łotrów; strzelił do jednego z nich; nadeszła świta Juana, jednak zamiast mu pomóc, stała i patrzyła się; Juan widzac zranionego Anglika, wołał o pomoc, żałował, że tak bardzo go zranił
~ Anglik (Tomek) umarł.
~ Juan zatrzymał się w hotelu; od razu spodobał się tam wszystkim paniom
~ panie na dworze spierały się, kto powinien zająć się wychowaniem małej Leili (zgłaszały się wdowy, panny, rozwódki); Juan uważał bowiem, że nie będzie dobrym wychowawcą dla dziewczyny. Oddał więc Leilę pod opiekę Żgwce (ze stowarzyszenia obrony dziewcząt złego prowadzenia), mimo tego, że wcześniej była oczerniana i oskarżana o różne rzeczy. Żegawka odzyskała utraconą dobrą reputację i zajęła się dziewczynką jak swoją córką
~ Juan początkowo zachwycał się jedynie krajem, do którego przybył, lecz nie jego kobietami.
~ Pani Adela de Amundeville z normandzkiego rodu; posiadała liczne włości; miała męża Henryka, któremu zawsze była wierna; z milordem Henrykiem zaprzyjaźnił się Juan, często bywał w jego pałacu
~ Jesienią pani Adela i lord udali się do posiadłości w Norman Abbey; znajdowała się ona koło dawnego klasztoru mnichów) à zgromadziło się tam wielu zacnych gości (również Juan)
~ W Norman Abbey zażywano wielu rozrywek, również polowano; Juan uczestniczył w polowaniu na lisy i był w tym bardzo dobry, budził podziw myśliwych; Juan także świetnie tańczył, był zatem powszechnie lubiany i podziwiany
~ Zaczęła go uwodzić księżna Fitz-Fulke (choć miała męża Lorda Augusta Fitz-Plantageneta); Pani Adeli nie podobały się te zaloty, była zła, lecz z litością patrzyła na Juana; chciała przeszkodzić zamiarom księżnej wobec Juana, ponieważ odczuwała do niego sympatię (uważała się za jego przyjaciółkę); znała opinie i plotki na temat uwodzicielstwa Juana, jednak podczas pobytu w Anglii młodzieniec bardzo zmężniał i ustatkował się;
~ Adela doradziła Juanowi, aby pojął żonę (tak, aby uniknąć skandalu z księżną); Juan zgodził się z nią, ale wyznał, że te księżne i hrabiny, które mu się podobają są już zamężne; Adelina zastanawiała się nad kandydatkami na żonę Juana
~ Aurora Raby – młoda, piękna, bogata, katoliczka – została pominięta przez Adelę, ponieważ ta, była do dziewczyny uprzedzona
~ Podczas jakiegoś posiłku Juana posadzono dziwnym trafem miedzy Adelą i Aurorą; Aurora była zimna, nie odzywała się ani nie uśmiechała do Juana (Adela zadowolona)
~ Koniec balu – Juan smutny i zawiedziony patrzył na księżyc; nagle usłyszał szmer i szelest; zobaczył zakapturzonego mnicha w habicie, z różańcem w ręku, o którym opowiadano mu legendy; Juan struchlał; mara przeszła się i zniknęła; przerażony tym widokiem Juan powrócił do pokoju
~ Rano wstał, ubrał się i poszedł na śniadanie; był blady, Adela się zakłopotała, wszyscy zwrócili na niego uwagę; Milord zaczął żartować, że Juan wygląda jakby go czarny mnich odwiedził w nocy; Adela przerwała te żarty i zagrała na harfie pieśń o mnichu czarnego zakonu (wzmianka o tym, że mnich odwiedził Adelę i milorda w ich noc poślubną)
~ Po południu: Jeden z gotyckich architektów stwierdził, że trzeba odrestaurować domostwo lorda, zrobił kosztorys i plan; w tym samym czasie do milorda przyprowadzono dziewczynę „w czepcu na głowie i chuście” oskarżoną o kłusownictwo
~ Obiad: Juan siedział zamyślony i jakby nieobecny; zgromadzone osoby śmiały się z niego; Aurora mu się przyglądała, a on się czerwienił
~ Nadszedł wieczór, kolacja; pani Adela zbierała pochwały od gości; Juan wpatrzony był w Aurorę, która nie zwracała na niego uwagi;
~ Zamyślony Juan poszedł spać; rozebrał się, usiadł na łóżku i usłyszał głos kroków; bał się, że to mnich; otworzyły się drzwi a w nich stanął mnich!! Juan postanowił go „rozkapturzyć”; Duch zagroził mu ponurym gestem
~ Okazało się, że duch to……..Księżna Fitz-Fulke.
KONIEC
Notatki sporządziła: Ewa NiemiecJ
portland007