Powszechna.pdf

(350 KB) Pobierz
PANOWANIE DYNASTII
HABSBURGOWIE (lata panowania cesarzy rzymskich):
1452–1493 - Fryderyk III Habsburg
+Eleonora Aviz=Krzysztof, Maksymilian I, Helena, Kunegunda, Jan
1508–1519 - Maksymilian I Habsburg
+ Maria Burgundzka= Filip I Piękny, Małgorzata Habsburg
1530–1556 - Karol V Habsburg
+Izabela Portugalska=Filip II Habsburg, Maria Hiszpańska, Joanna Hiszpańska, Małgorzata
Parmeńska- podział dynastii na dwie linie:
linia austryjacka:
1558–1564 - Ferdynand I Habsburg
+Anna Jagiellonka= Maksymilian II Habsburg, Elżbieta Habsburżanka, Katarzyna Habsburżanka, Karol
Styryjski, Anna Habsburg, Eleonora Habsburżanka
1564–1576 - Maksymilian II Habsburg
+Anna Habsburg=Rudolf II, Maciej Habsburg, Ernest Habsburg
linia hiszpańska:
1556-1598 - Filip II Habsburg
+Maria Manuela Portugalska, Maria I Tudor, Elżbieta de Valois, Anna Habsburg=Don Carlos, Izabela
Klara Eugenia Habsburg, Katarzyna Michalina Habsburg, Ferdynand Habsburg, Diego Feliks Habsburg,
Filip III Habsburg
1598-1621 - Filip III Habsburg
+Małgorzata Habsburg=Filip IV Habsburg
PLANTAGENECI:
1422-1461 - Henryk VI Lancaster
+Małgorzata Andegaweńska=Edward Westminster
1461-1483 - Edward IV York
+Elżbieta Woodville=Elżbieta York, Edward V York, Ryszard Shrewsbury
1483 - Edward V York
1483-1485 - Ryszard III York
+Anna Neville=Edward Middleham
TUDOROWIE:
1485-1509 - Henryk VII Tudor
+E lżbieta York=Artur Tudor, Małgorzata Tudor, Henryk VIII Tudor, Maria Tudor
1509-1547 - Henryk VIII Tudor
+Katarzyna Aragońska, Anna Boleyn, Jane Seymour, Anna z Kleve, Katarzyna Howard, Katarzyna
Parr=Maria I Tudor, Elżbieta I Tudor, Edward VI Tudor
1547-1553 - Edward VI Tudor
1553 - Joanna Grey (Dziewięciodniowa Krolowa)
+Guildford Dudley
1553-1558 - Maria I Tudor (Krwawa)
+Filip II Habsburg
1558-1603 - Elżbieta I Tudor (Wielka)
STUARTOWIE:
1603-1625 - Jakub I Stuart
+Anna Dunska=Henryk Fryderyk Stuart, Elzbieta Stuard, Karol I Stuart
1625-1649 - Karol I Stuart
+Henrietta Maria Burbon=Karol II Stuart, Maria Stuart, Jakub II Stuart, Henrietta Maria Stuart
1685-1688 - Karol II Stuart
+Katarzyna Braganca=James Cott, Henryk FitzRoy, Charles Beauclerk, Charles Lennox
SZTUKA- RENESANS
LITERATURA:
Niccolo Machiavelli- Ksiaze, Uwagi Machiawela wysnute z Liwiusza historii rzymskiej, Historie
florenckie
Franciszek Petrarca- Sonety do Laury, pisma polemiczne, sonety, piesni
Giovanni Boccaccio- Dekameron
William Szekspir- Hamlet, Makbet, Romeo i Julia, Otello, Ryszard III
Franciszek Rabelais- Gargantua i Pantagruel
Baltazar Castiglione- Dworzanin
Tomasz Campanella- Miasto slonca
Jan Bodin- Szesc ksiag o Rzeczypospolitej
Erazm z Rotteramu- Pochwala glupoty, Przewodnik rycerza chrzescijanskiego, Adagorium
collecanea
Tomasz More (Morus)- Utopia, Historia krola Ryszarda III
Lodovico Ariosto- Orland Szalony
Angelo Firenzuola- Rozwazania o pieknosci kobiecej
Angelo Poliziano- przeklad Illiady na lacine
Matteo Boiardo- Orlando innamoranto
MALARSTWO:
Leonardo da Vinci- Ostatnia wieczerza, Mona Lisa Gioconda, Dama z lasiczka, Madonna w grocie
skalnej, Swieta Anna Samotrzecia
Michal Aniol Buonarotti- Swieta Rodzina, Bitwa pod Cascina, freski w kaplicy Sykstynskiej, m. in.
Sad Ostateczny
Rafael Santi- Madonna Sykstynska, Szkola Atenska, freski w pokojach papieskich w Watykanie, m.
in. Dysputa o przenajswietszym sakramencie, Parnas, portret Juliusza II
Tycjan- Mezczyzna z rekawiczka, portret papieza Pawla III i cesarza Karola V
El Greco- Sw. Marcin i zebrak, Pogrzeb hrabiego Orgaza, Chrystus na krzyzu, Kardynal Tawera,
Widok Toledo
Pieter Bruegel Starszy- Slepcy, Wesele chlopskie, Budowa wiezy Babel, Przyslowia, Zly pasterz,
Zabawy dzieciece, Taniec pod szubienica, Rzez niewiniatek, Upadek Ikara
Sandro Botticelli- ilustracje do Boskiej komedii
Albrecht Durer- Apokalipsa, Pasja, Melancholia
RZEZBA:
Donatello- Dawid, zdobienie choru katedry florenckiej, oltarz glowny bazyliki sw. Antoniego w
Padwie, pomnik konny Gattamelaty w Padwie
Michal Aniol Buonarotti- Madonna przy schodach, Mojzesz, Wlaka centaurow z Lapitami, Pieta
watykanska, Dawid, Rachel i Lea
Mino da Fiesole- popiersie portretowe Niccolo Strozzi, nagrobki L. Salutatiego w Fiesole i Pawla II w
Grotach Watykanskich
Andrea del Verrocchio- nagrobki Piera i Giovanniego Medici we Florencji, Niewierny Tomasz, Dawid,
posag konny Bartolomeo Colleoniego w Wenecji
Jacopo della Quercia- fontanna Fonte Gaia w Sienie, rzezbiarska dekoracja portalu bazylika San
Petronio w Bolonii
Jacopo Sansovino- plaskorzezby i rzezby w bazylice sw. Marka, Mars i Neptun na schodach Palacu
Dozow w Wenecji, brazowe drzwi do zakrystii kosciola San Marco w Wenecji
Luca della Robbia- plaskorzezby grajacych i tanczacych chlopcow na chorze katedry florenckiej
ARCHITEKTURA:
Filip Brunelleschi- koscioly San Lorenzo i San Spirito we Florencji, kopula katedry Santa Maria del
Fiore we Florencji, kaplica Pazzich
Leo Battista Alberti- mauzoleum Malatestow w Rimini, palac Rucellaich, fasada kosciola Santa Maria
Novella we Florencji, koscioly San Sebastiano i San Andrea w Mantui, rozprawa Dziesiec ksiag o
sztuce budowania
Donato Bramante- projekt bazyliki sw. Piotra w Rzymie, prace przy rozbudowie palacu
watykanskiego (loggie wokol dziedzinca Cortile di San Damazo), przebudowa kosciolow Santa Maria
Presso, San Satiro, Santa Maria delle Grazie w Mediolanie, prace przy zamku Vigevano
Jacopo Sansovino- Palazzo della Zecca, Palazzo Corner, kosciol San Francesco della Vigna, Logetta, Scuola
Grande della Misericordia (wszystkie w Wenecji)
Andrea Palladio- tzw. Basilica w Vicenzy, palace Chiericati, Thiene, Valmarana, koscioly Il Redentore, San
Giorgio Maggiore w Wenecji, wille podmiejskie (Villa Rotonda pod Vicenza, Barbaro-Volpi w Maser)
Philibert Delorme- grobowiec Franciszka I de Valois w Saint-Denis, projekt palacu Tuillerets w Paryzu,
zamek w Anet, przebudowy i modernizacje w zamkach Fontainebleau i Villers-Cotterets
Franciszek Florentczyk- arkadowa oprawa nagrobka krola Jana Olbrachta w katedrze wawelskiej,
przebudowa Wawelu w stylu renesansowym
Bartlomiej Berrecci- Kaplica Zygmuntowska i kaplica sw. Tomasza na Wawelu, przebudowa skrzydla
wschodniego oraz poludniowego i kruzgankow na zamku wawelskim, rzezby nagrobne Zygmunta Starego i
P. Tomickiego
Santi Gucci- palac w Lobozowie, przebudowa Kaplicy Mariackiej na Wawelu na kaplice grobowa dla
Stefana Batorego, nagrobek Batorego, kaplica grobowa Branickich w Niepolomicach, kaplica swq. Annny w
Pinczowie, rozbudowa zamku w Pinczowie, rozbudowa zamku Firlejow w Janowcu nad Wisla, nagrobki
Zygmunta Augusta i Anny Jagiellonki
Bernardo Morando- projekt i realizacja miasta Zamoscia
Pierre Lescot- rozbudowa Luwru
KALENDARIUM:
1492- Krzysztof Kolumb odkrywa Ameryke
1492- wypędzenie Żydow i Maurow z Grenady w Hiszpanii
1494- podział wpływow w świecie między Hiszpanię i Portugalię w Tordesillas
1494-1521- wojny włoskie pomiędzy Francją a Habsburgami
1498- Vasco da Gama dociera drogą morską do Indii
1502- nakaz opuszczenia przez muzułmanow Hiszpanii
1502- upadek Złotej Ordy
1506- Turcy Osmańscy opanowali ziemie albańskie
1508- liga z Cambrai
1511- Swieta Liga
1512- zwycięstwo Francuzow nad Hiszpanią i wojskami papieskimi pod Rawenną
1515- uklad wiedenski
1517- wystąpienie Lutra w Wittenberdze
1519- wystąpienie Ulryka Zwingliego w Szwajcarii
1519-1522- podroż Ferdynanda Magellana dookoła świata
1519-1566- szczyt potegi panstwa habsburskiego za panowania Karola V
1520-1666- rzady sultana Sulejmana Wspanialego w Turcji
1521- ostateczne zerwanie Lutra z Kosciolem
1521-1526- opanowanie przez Ferdynanda Corteza terytorium Meksyku i podboj państwa azteckiego
1521- wojna francusko-hiszpanska
1522- reformy Ulricha Zwingliego
1524-1525- wojna chłopska w Rzeszy
1525- bitwa pod Pawia
1526- śmierć Ludwika Jagiellończyka w bitwie pod Mohaczem
1526- Ferdynand Habsburg zajął Czechy
1526- traktat w Cambrai
1527- Szwecja przechodzi na luteranizm
1527- złupienie Rzymu przez wojska Karola V (Sacco di Roma)
1529- protest w Spirze
1531- powstanie w Niemczech protestanckiego Związku Szmalkaldzkiego
1533-1537- podboj Imperium Majow przez Francisca Pizarra
1534- akt supremacji w Anglii tworzy odrębny kościoł anglikański
1536- doktryna Jana Kalwina
1540- powstanie zakonu jezuitow
1541- podział Węgier między Turcję i Habsburgow
1542- kardynał Caraffa odnowil Inkwizycję
1545-1563- sobor w Trydencie- początek kontrreformacji
1547-1548- I wojna religijna - szmalkaldzka
1552-1555- II wojna religijna w Rzeszy
1555- pokoj religijny cesarza i książąt Rzeszy zawarty w Augsburgu
1556- abdykacja cesarza Karola V, podział monarchii habsburskiej
1559- stworzenie przez kościoł katolicki Indeksu Ksiąg Zakazanych
1559- pokoj francusko-hiszpański w Cateau-Cambresis kończy zmagania francusko-habsburskie w XVI wieku
1562-1598- wojna religijna we Francji
1565-1572- opricznina (system polityki cara Ivana IV )
1566-1648- 80-letnia wojna o niepodleglosc Niderlandow, powstanie w Niderlandach (Wilhelm Oranski)
1571- klęska Turcji pod Lepanto; Cypr pozostał przy Turcji
1572- noc św. Bartłomieja
1572- powstanie antyhiszpańskie w Prowincjach Połnocnych (Niderlandy)
1579- unia w Utrechcie
1581- powstanie Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich (Holandii), oderwanie od Hiszpanii
1584- Anglicy zakładają pierwszą kolonię w Wirginii
1588- nieudana wyprawa hiszpańskiej Wielkiej Armady na Anglię
1589- poczatek panowania dynastii Burbonow we Francji
1592- Wulgata
1594- zakonczenie wojny religijnej we Francji- Henryk IV Burbon przeszedl na katolicyzm
1598- wprowadzenie edyktu nantejskiego we Francji- tolerancja dla hugenotow
1602- powstała Holenderska Kompania Wschodnioindyjska
1603- objęcie rządow w Anglii przez dynastię Stuartow
1608- powstanie Unii Protestanckiej
1609- powstanie Unii Katolickiej
1609- ogłoszono niepodległość Zjednoczonych Prowincji Holandii
1613- początek rządow dynastii Romanowow w Rosji
1618-1648- wojna trzydziestoletnia
1618- defenestracja praska II
1619- detronizacja Ferdynanda II przez Czechow po śmierci cesarza Macieja I
1619- książę Siedmiogrodu, Gabor Bethlen oblegał Wiedeń
1620- klęska wojsk czeskich pod Białą Gorą
1620- zajecie Pragi przez wojska katolickie
1622-1629- okres duński wojny trzydziestoletniej
1622- wojska dunskie zajely Palatynat
1626- kapitulacja Danii pod Lutter (Chrystian I)
1627- bunt hugenotow
1628- zdobycie hugenockiej twierdzy La Rochelle przez armię francuską
1628- Petycja o prawach (Petition of Rights )
1629- Dania podpisała pokoj z Habsburgami w Lubece, odzyskała przez to posiadłości w Rzeszy
1629- rozejm w Altmarku
1629- ,,edykt laski”- gwarancja wolnosci wyznania, wydany przez Ludwika XIII
1630-1635- okres szwedzki wojny trzydziestoletniej
1630- Szwedzi zajęli Pomorze, Meklemburgię
1631- bitwa pod Breitenfeld (Saksonia) wojska cesarskie przegrały ze Szwedami
1632- Wallenstein zajął Czechy, a potem Lipsk
1632- bitwa pod Lutzen
1634- bitwa pod Nordlingen- pokonanie Szwedow
1635- rozejm w Sztumskiej Wsi (Szwedzi-Polska)
1635-1648- okres francuski wojny trzydziestoletniej
1635- układ Francji ze Szwecją w Compiegne
1635- Francja wypowiedziala wojne Hiszpanii (zwyciestwa Francji- 1643- Rocori, 1644- Fryburg, 1645-
Nordlingen, 1648- Lens)
1640- powstanie w Szkocji przeciwko probom narzucenia anglikanizmu przez Karola I
1640-1660- wojna domowa w Anglii (Wielki Bunt) pomiędzy Karolem I Stuartem a parlamentem
1640- rozwiazanie Krotkiego Parlamentu
1640-1653- Długi Parlament
1641- uchwalenie Wielkiej Remonstrancji (Napomnienia)
1645- bitwa pod Naseby
1646- krolewska armia angielska poniosła klęskę; zdobyto Oxford (baza wojsk krolewskich)
1648- traktat pokojowy w Munster i Osnabruck w Westfalii pomiędzy Francją
i Szwecją a cesarstwem i Rzeszą Niemiecką konczacy wojne trzydziestoletnia
1648- pokoj westfalski- z polaczenia w/w ukladow
1648- traktat w Hadze- potwierdzenie niezaleznosci Niderlandow
1648-1653- fronda we Francji- bunt mieszczan i arystokracji przeciw krolewskiemu absolutyzmowi
1649- Parlament Kadłubowy, ścięcie krola Karola I Stuarta w Anglii, Anglia republiką
1650- podboj Szkocji i Irlandii przez Anglię
1650, 1651- ogłoszenie w Anglii aktow nawigacyjnych chroniących rzemiosło i handel angielski przed obcą
konkurencją
1652-1674- wojna Anglii z Holandia
1653- Oliver Cromwell rozpędza parlament angielski i przybiera tytuł Lorda Protektora (do 1660- dyktatura
Cromwellow)
1658- śmierć Cromwella
1659- pokoj pirenejski
1660- restauracja Stuartow na tronie Anglii
1661- samodzielne rzady Ludwika XIV- utrwalanie rządow absolutystycznych (mianowal sie pierwszym
ministrem)
1665- bitwa morska pod Lowestoft
1672-1678- wojna Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską
1674- bitwa pod Seneffe
1679- uchwalenie przez parlament Anglii Habeas Corpus Act
1683- bitwa pod Wiedniem- wojska Habsburgow, Rzeczypospolitej i Rzeszy pokonują armię trurecką
1684- powstanie Ligi Świętej (Rzeczypospolita, Habsburgowie austriaccy jako cesarze Rzeszy, Wenecja i
papiestwo) przeciw Turcji
1685- odwołanie we Francji edyktu nantejskiego- wygnanie hugenotow
1688-1689- Chwalebna Rewolucja ( Glorious Revolution ) i ostateczne obalenie Stuartow w Anglii
1689- Deklaracja Praw Narodu Angielskiego ( Bill of Rights ) tworzy podwaliny angielskiej monarchii
parlamentarnej
1689-1697- wojna Francji z Ligą Augsburską

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin