Oldrich Tegze komunikacja niewerbalna full.pdf

Spis treści

Układ oddechowy

181

Oddech jako element diagnostyczny

195

Niepokój wewnętrzny i oddech

201

Energetyczna koncepcja postępowania i zachowań

205

Naładowanie i wyładowanie

210

Sygnały ciała i ich interpretacja

213

Patrzeć, rozumieć i czekać

215

Kryteria obserwacji

216

Kontekst — szersza zależność

224

Postawa

229

Chód

255

Sposób siedzenia

265

Ręce

283

Gesty

288

Tułów

309

Klatka piersiowa

311

Brzuch

314

Plecy

318

Miednica

323

Kark i szyja

331

Głowa

337

Mięśnie mimiczne

341

Brwi i czoło

345

Nos

349

Usta

350

Oczy

356

Ruchy gałek ocznych

360

Żuchwa i broda

365

Ruch w przestrzeni

369

Kontakt fizyczny (dotyk)

385

Agresja i agresywność

397

Spis treści

Głos

411

Ciało jak dziennik

421

Seksualność

433

Wrażliwe miejsca

449

Dominacja – podporządkowanie

459

Pismo jako źródło poznania

469

Przygotowanie własnego ciała

477

Kiedy napięcie mięśni jest większe

480

Coś szybkiego w ramach „pierwszej pomocy”

485

Nie tylko szybka rozgrzewka

488

Ćwiczenia w pojedynkę też są dobre

491

Bliskość i bezpieczeństwo pomagają w rozluźnieniu

493

Ograniczenie mówienia stymuluje inne umiejętności

496

W miejscu pracy

499

Terytorium

503

Intymność

505

Moje biurko, mój zamek

506

Zakończenie

519

Skorowidz

521

Kilka małych paradygmatów

W PIGUŁCE: W życiu człowieka wiele problemów powstaje na skutek niesłusznych wyobrażeń na temat ludzi,

zjawisk i sytuacji wokół niego. Jedną z przyczyn błędnych wyobrażeń są nierealne marzenia i wysiłki, by je zreali-

zować. Często wiele wyobrażeń po prostu przejmujemy od innych. Nie płyną one z naszych doświadczeń, nie

przeszły procesu analizy ani sprawdzenia. Niekiedy przekazują je nam rodzice, kiedy indziej inni bliscy ludzie,

czasami są to autorytatywne stwierdzenia przywódców religijnych lub wyniki badań naukowców, które nie

należą do kręgu naszych zainteresowań lub przerosły nasze możliwości intelektualne. W pierwszych latach

życia człowieka to zupełnie naturalne zjawisko. Wraz z postępem własnego rozwoju mamy jednak coraz więcej

możliwości, by te wyobrażenia, poglądy i doświadczenia sprawdzać i korygować. Im wcześniej to zrobimy, tym

szybciej staną się naprawdę naszymi. Odkrycie, że dane wyobrażenie jest fałszywe, nie zawsze musi być smutnym

przeżyciem. Jest to przede wszystkim nowa przestrzeń i inspiracja do dalszego wzrostu i rozwoju. Jeżeli rozwiniemy

w sobie dostateczną wrażliwość, będziemy potrafili korzystać z tego potencjału dla swojego dojrzewania. Pomocą

może się stać umiejętność wykorzystywania pochodzących z naszego środowiska informacji zwrotnych, które

są konsekwencją naszych działań oraz progresywny proces samodoskonalenia.

Każdy z nas ma swoją drogę pozyskiwania doświadczeń, bez względu na to,

czy ten proces przebiega świadomie, celowo i systematycznie, czy też nie.

Duży wpływ na zdobywanie doświadczeń ma jakość obserwacji. Sposób,

w jaki przyglądamy się zachowaniom ludzi wokół siebie, w jaki się do nich

odnosimy, składa się na jakość doświadczeń, które z nimi przeżywamy. Na

obserwacje i oceny wpływają wiedza, nabyte stereotypy, postawy i wartości.

Nie zawsze można łatwo odróżnić, czy prezentowane postawy, wartości

i poglądy na świat są jedynie przejętymi od bliskich bądź od autorytetów,

którym wierzymy, czy są wynikiem poznania wypływającego z osobistego

zaangażowania i z własnych przeżyć.

Wiele podstawowych poglądów na świat przejęliśmy bezkrytyczne

i spontanicznie od innych ludzi. Inne rodziły się w sposób bardziej kon-

fliktowy. Istnieją takie poglądy, które w efekcie nabytych doświadczeń zo-

stały sprawdzone i uznane za własne, jednak są i takie, które na to dopiero

czekają.

Te stereotypowe wartości i poglądy, które człowiek przejmuje automa-

tycznie, nie poddając ich wewnętrznej, krytycznej weryfikacji, będziemy

nazywać

. Z naszego punktu widzenia te fałszywe

wyobrażenia nie prowadzą do głębszego poznania problematyki wszystkich

obszarów przekazu pozawerbalnego. Co więcej, w przypadku wielu osób

wyobrażenia te skrywają w sobie niebezpieczeństwo podejścia do tematu

z chęcią zyskania przewagi lub władzy nad innymi ludźmi, co jest często

fałszywymi wyobrażeniami

Co warto powiedzieć na wstępie

z kolei postrzegane jako źródło i oznaka własnego spokoju wewnętrznego.

Przyjrzyjmy się niektórym z nich i posłużmy się nimi jako inspiracją do

wspólnych przemyśleń.

Pierwszym fałszywym wyobrażeniem jest posiadanie umiejętności ukry-

wania przed innymi własnych przeżyć, uczuć, wyznawanych wartości itp.

Źródłem tego pierwszego mitu jest bardzo powszechne marzenie o tym,

by posiąść umiejętność czytania w ludzkich myślach, ale przy tym dosko-

nale ukrywać swoje własne. Mit ten jest burzony stwierdzeniem, że prędzej

czy później takie skrywane myśli tak czy inaczej wyjdą na jaw. Zależy to

tylko od ilości czasu przeznaczonej na obserwację, od jej intensywności i od

stopnia rozwoju umiejętności obserwacji.

Drugim fałszywym wyobrażeniem jest przekonanie, że zdobycie choćby

cząstkowej wiedzy na temat komunikacji pozawerbalnej pozwoli na zyska-

nie trwałej przewagi i władzy nad innymi ludźmi, ponieważ zawsze będziemy

wiedzieli, co myślą i czują. Ten mit upada w zetknięciu z prawdą, że nie

tylko

obserwujemy i oceniamy ludzi. Uczestnikami procesu komuniko-

wania się są także

, którzy z kolei obserwują i oceniają nas.

Trzecim fałszywym wyobrażeniem jest domniemanie, że osoba, która

przyswoi sobie wszystkie informacje o komunikacji pozawerbalnej w szer-

szym rozumieniu tego pojęcia, stanie się kimś w rodzaju nadczłowieka,

w stosunku do którego prawa i interpretacja niewerbalności nie mają zasto-

sowania. Takie myślenie jest nie tylko naiwne, ale i niebezpieczne.

oni

Czwartym fałszywym wyobrażeniem jest przekonanie, że to, co obowią-

zuje nas teraz, będzie obowiązywać zawsze i niezmiennie. Pogląd, że jeżeli

do jednej sytuacji przypiszemy charakterystykę osobowości, interpretację

emocjonalną i myślową, to będzie ona dotyczyła innych sytuacji, bez względu

na osobę i kontekst, nie jest trafny. W pewien sposób zawsze zaczynamy

od początku — za każdym razem, w każdej nowej sytuacji, z nową osobą

i w nowym otoczeniu. Może się nam to nie podobać, ale właśnie koniecz-

ność unikania stereotypów i utrzymywanie aktywnego kontaktu jest w tej

pracy najbardziej fascynujące.

Obalając czwarte fałszywe wyobrażenie, wskazujemy na potrzebę poło-

żenia nacisku na poszukiwanie zależności i wyważenia danych dotyczących

stopnia rozwoju jednostki (w podobnej sytuacji małe dziecko, dorastający

nastolatek czy człowiek u schyłku swego życia będą się zachowywali w od-

mienny sposób), jego sytuacji społecznej (rodzina, przyjaciele) i szerszego

kontekstu społecznego (stosunki w gminie, regionie czy kraju). Wyobraźmy

sobie sytuację, kiedy człowiek zostaje unieruchomiony po wypadku. Innej

reakcji na taki stan rzeczy należy oczekiwać od małego dziecka, młodego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: