mgr.doc

1. Administrator SAP R/3

W obecnych czasach żadna dobrze prosperująca firma oraz taka, która planuje dalszy utrzymanie się na rynku, nie może obejść się bez komputerów. Czy to do prostych prac biurowych takich jak wystawianie faktur bądź pisanie dokumentów, czy też do zintegrowanego zarządzania firmą, sprzęt oraz oprogramowanie staje się standardowym wyposażeniem przedsiębiorstwa. Niestety same programy nic nie wniosła. Sprzęt wart nawet kilkaset tysięcy złotych źle zastosowany nie przyniesie firmie oczekiwanych korzyści. Cóż zyska firma, w której do danych dostęp będzie miała każda osoba? Systemy sieciowe niezabezpieczone mogą stać się „placem zabaw” dla pseudo hakreów. Źle przydzielone zasoby zarówno sprzętowe jak i systemowe mogą spowolnić, a nawet wstrzymać prace sytemu, które jedna z podstawowych zalet ma być niezawodność pracy.

Potrzebny jest pracownik lub cały dział, która sprawowałaby opiekę zarówno nad oprogramowaniem, jak i nad samym sprzętem. Najczęściej w małych firmach wszystkim zajmuje się jeden człowiek, odpowiedzialny za komputery, system operacyjny i pozostałe programy

Znalesc synonimy informatyczne do slow takich jak: oprogramowanie, sprzet komputerowy, administrator.

. Tym właśnie zajmuje się administrator systemu.

1.1. Administrator systemu – ogólna definicja

W niniejszej pracy mam zamiar skupić się na obowiązkach należących do administratora systemu SAP R/3. Dlatego w tym rozdziale postaram się najpierw ogólnie przedstawić obecnie panujące wyobrażenie o powinnościach człowieka zarządzającego oprogramowaniem i sprzętem.

Gdy użytkownik końcowy słyszy: administrator sytemu, przede wszystkim kojarzy on te słowa z osobą zajmującą się systemem operacyjnym. Dzieje się tak z mylnego pojmowania słowa system, którym w praktyce możemy określi także system bazy danych. To samo zauważamy, gdy staramy się znaleźć jakieś informacje na ten temat w sieci. W praktyce uogólniając takie podejście, można je łatwo zastosować przy takich systemach jak SAP R/3 czy Oracle.

              Czym tak naprawdę jest administracja systemem? Na to pytanie nie da się tak łatwo odpowiedzieć. Jeden ze znanych informatyków, Mark Burgges naukowo zajmujący się tematem administracji systemami napisał: „Administracja systemem nie polega wyłącznie na instalacji systemu operacyjnego, ale na planowaniu i projektowaniu wydajnie działającej sieci komputerów tak, aby użytkownicy byli w stanie wykonywać swoją pracę”[[1]]. Niestety opis ten nie podaje wprost, na czym polega zadanie administratora. Dużo dokładniejszą definicję zagadnienia znajdziemy zaglądając do encyklopedii. Można tam natknąć się na takie tłumaczenie tego pojęcia: „Administrator Systemu to osoba nadzorująca funkcjonowanie systemu inform. i jego wykorzystywanie przez użytkowników; odpowiada m.in. za właściwą organizację i ochronę danych w systemie, przydziela użytkownikom zasoby pamięci zewn., prawa dostępu do informacji zgromadzonych w systemie, programów i urządzeń komputerowych wchodzących w skład systemu”[[2]]. Biorąc pod uwagę obie definicje możemy dojść do wniosku, że administrację systemem możemy podzielić na dwie kategorie: wspomagającą użytkownika oraz na wspomagającą system[[3]].

1.1.1. Wspomaganie użytkowników.

Użytkownik jest głównym odbiorcą oprogramowania. Jest ono tworzone z myślą o tym by ułatwić i usprawnić jego prace. I tak samo nam musi zależeć by był on w stanie ja wykonywać. Dlatego jedną z najważniejszych zajęć administratora jest tworzenie nowych kont użytkowników, modyfikowanie ich w razie potrzeby oraz usuwanie, gdy takowy przestanie pracować w firmie. Należy także przygotować mu odpowiednie środowisko pracy tak by miał dostęp do programów oraz funkcji, które będą niezbędne przy wykonywanej przez niego pracy. Pamiętać także trzeba o dobrym informowaniu użytkowników o zmianach i problemach, jakie mogą napotkać, a także o wspomaganiu przy rozwiązywaniu problemów.

1.1.2. Wspomaganie systemu.

Zadania związane z systemem to przede wszystkim jego planowanie, budowa i rozbudowa, naprawa, monitorowanie oraz backup i archiwizacja. Dobrze zaplanowana sieć będzie łatwiejsza przy rozbudowie. Wiedząc dokładnie gdzie i jakie urządzenia się znajdują pozwoli w razie awarii dużo sprawniejszą reakcję, a co za tym idzie krótszy czas niedostępności zasobów. Ważną rzeczą jest dbanie o dane, które przechowuje system. W razie ich utraty funkcjonowanie przedsiębiorstwa może być bardzo nadwerężone. Dlatego odpowiednia polityka backupów i archiwizacji pozwoli na szybkie przywrócenie stanu sprzed awarii. Monitorowanie systemu to kolejny z obowiązków administratora. Dzięki niemu znajdowane są usterki. Można także znaleźć miejsca, które w przyszłości mogą sprawiać problem czy też takie, które spowalniają prace i zmniejszają wydajność całego systemu. Problemy z pamięcią, przestrzenia dyskową czy tez prędkością połączeń to najczęstsze przypadki.

Administracja systemem to nie zajęcie chwilowe gdzie wystarczy raz na jakiś czas uruchomić program u zająć się innymi sprawami. Do administratora należy wprowadzanie strategii backupu i bezpieczeństwa, monitorowanie działania systemu, zarządzanie użytkownikami, oprogramowaniem i sprzętem. To on pracuje nad tym by system pracował sprawnie i niezawodnie. Usuwa zaistniałe błędy i pomaga w rozwiązywaniu problemów, które napotykają podlegający mu użytkownicy. Musi znać się na wszystkim i ciągle powiększać swoją wiedze. Administrator systemu przede wszystkim powinien być cierpliwy i wyrozumiały w stosunku do użytkowników, a pewność siebie pomaga w kryzysowych sytuacjach. W końcu to na jego barkach spoczywa sprawne działanie firmy.

Na początku administratorzy byli traktowanie przez firmy z przymrużeniem oka. W niektórych małych przedsiębiorstwach z kilkoma stacjami roboczymi dzieje się tak nadal. Jednak ciągły rozwój rynku wymusił na firmach wzrost zapotrzebowania na informatyzacje przedsiębiorstw. Między innymi ze względu na możliwość szybkiej komunikacji, wymianę danych czy choćby bezpośredni kontakt z klientem w dowolnym miejscu na świecie, duże korporacje zaczęły przeznaczać ogromne kwoty na ich infrastrukturę informatyczną. Niezawodność i dostępność systemu stały się bardzo ważnym czynnikiem wyboru systemu, a także działania firmy. Każda minuta przestoju w produkcyjnym systemie dużego przedsiębiorstwa kosztuje około XXX. Stąd też duże znaczenie zaczęli odgrywać administratorzy, którzy właśnie za to są odpowiedzialni.

1.2. Administrator SAP R/3

              Jednym z ważniejszych produktów na rynku, który wspomaga zintegrowane zarządzanie firmą jest SAP R/3 firmy SAP AG.

1.2.1. Firma SAP AG i jej historia

              W 1972 roku powstaje firma Systemanalyse und Programmentwicklung, która wprowadza na rynek oprogramowanie finansowo-księgowe. Następnie rozwija je dodając poszczególne moduły funkcjonalne takie jak: system zarządzania materiałami, zarządzanie zasobami, zakupy oraz zarządzanie fakturami. W 1977 roku firma przenosi się do Walldorf i zmienia nazwę na Systeme, Anwendungen, Produkte in der Datenverarbeitung. Na rynku pojawia się francuska wersja jednego z modułów, co daje produktom firmy SAP miano międzynarodowych. Rok później światło dzienne ujrzało pierwsze rozwiązanie SAP dla całego przedsiębiorstwa o nazwie R/2. Jedenaście lat później, w roku 1989, SAP AG prezentuje swój przyszły produkt R/3, wzorowany na wymyślonej przez firmę IBM idei SAA – systemowej architektury aplikacji. W międzyczasie firma wciąż dodaje kolejne moduły do swojego oprogramowania oraz zaznacza swoja obecność na rynkach zagranicznych.

Po trzech latach oprogramowanie R/3 zostaje wprowadzone na rynek. System o architekturze klient-serwer jest przeznaczony dla platformy UNIX. W kolejnych latach SAP R/3 zostaje przeniesiony kolejno na platformy Microsoft oraz IBM AS/400. W 1995 roku pojawia się R/3 w wersji 3.0, w którym następuje dość duży skok funkcjonalny. Przedstawione zostają również rozwiązania „procesowe” dla przedsiębiorstw różnych branż, ALE – umożliwianie łączenia aplikacji, a także kompletne środowisko do implementacji R/3. W roku 1996 pojawia się metodologia Accelerated SAP oparta na doświadczeniach z poprzednich projektów wdrożeniowych[[4]].

W Polsce SAP AG zaczął swoją działalność w roku 1995 z siedzibą w Warszawie. Jego produkty zakupiły miedzy innymi: Amica Wronki, Cadbury Wedel, Carcade Invest, Cementownia Nowiny, Energetyka Kaliska, Fabryka Mebli Forte, GlaxoSmithKline Pharmaceuticals SA, Intercell, KGHM Polska Miedź, Netia, Orfe, Polkomtel, Orlen, Reemtsma Polska, Servisco, Stocznia Gdynia, Telewizja Polska, Volkswagen Poznań, Zakłady Chemiczne Rokita[[5]].

              SAP AG jest obecnie wiodącym dostawcą aplikacji e-biznesowych na świecie. Jak podaje na swoich stronach, firma obecnie ma ponad 18800 klientów, 56000 instalacji w ponad 120 krajach, co daje około 10 milionów użytkowników. W trzecim kwartale tego roku SAP AG odnotowała dochód w wysokości 1,7 miliarda €, co jest wzrostem 3% w stosunku do zeszłego roku[[6]].

Już od samego początku firma SAP w swoich produktach wprowadza nowe technologie, które często nie zdążyły stać się jeszcze popularne. Zaliczyć do nich można choćby dane uaktualniane w czasie rzeczywistym, scentralizowane bazy danych, czy też interfejs graficzny użytkownika – GUI.

Przez cały okres istnienia R/3 był ciągle wzbogacany o nowe moduły oraz ich udoskonalenia. Dzięki temu jego funkcjonalność pokrywa obecnie większość głównych branż, które obecnie znajdują się na rynku. Jest w stanie obsługiwać organizacje działające w różnych gałęziach przemysłu oraz w wielu miejscach na świecie.

Standardowe moduły zawarte w SAP są dzielone na trzy grupy, w skład, których wchodzą:

Ø      Finansowa - Financial Accounting (księgowość finansowa), Controlling (kontroling), Asset Management (zarządzanie majątkiem trwałym), Investment Management (zarządzanie inwestycjami), Treasury (urząd skarbowy) - finansowa;

Ø      Logiczna - Materials Management (zarządzanie materiałami), Production Planning (planowanie produkcji), Quality Management (zarządzanie jakością), Plant Maintenance (gospodarka remontowa), Project System (system projektowy), Sales and Distribution (sprzedaż i dystrybucja), Warehouse Management (zarządzanie magazynem) - logiczna;

Ø      Zasoby ludzkie - Personnel Planning and Development (planowanie i rozwój personelu), Personnel Administration (administracja personelem) i Payroll Accounting (płace) - zasoby ludzkie.

W skład R/3 wchodzą także takie moduły jak SAP Business Workflow, który zarządza przepływem pracy w firmie. Wspomaga np. przepływ dokumentów między pracownikami przedsiębiorstwa.

Rozwiązania - IS (industry solutions) w pełni pokrywają wymagania charakterystyczne dla danej branży. SAP przygotował rozwiązania miedzy innymi dla takich gałęzi przemysłu jak:

Ø      petrochemiczna

Ø      telekomunikacyjna

Ø      samochodowa

Ø      chemiczna

Ø      dobra konsumpcyjne

Ø      farmaceutyczna

Nie wszystkie firmy mogą zaadoptować gotowe konfiguracje procesów biznesowych. Z myślą o nich powstał SAP Business Engineer, który jest kompletnym środowiskiem do szybkiego projektowania i konfigurowania procesów biznesowych. W jego skład aplikacji wchodzą:

Ø      R/3 Reference Model

Ø      R/2 Business Navigator

Ø      R/3 Analyzer

Ø      Procedure Model

Ø      Implementation Guide (IMG)

Ø      Model Company (IDES)

Całą aplikacja jest oparta na 800 najlepszych scenariuszach biznesowych i praktyce przy poprzednich wdrożeniach.

System R/3 jest party na architekturze klient-serwer. W praktyce oznacza to ze oprogramowanie wchodzące w skład systemu współpracuje ze sobą, pozwala to odpowiednio rozdzielić miedzy nie obciążenie serwera bądź serwerów. Dzięki takiemu rozwiązaniu, system może być instalowany na dowolnej ilości maszyn, a co za tym idzie odpowiednio dobranej do potrzeb przedsiębiorstwa. Elastyczność takiej architektury pozawala również w razie potrzeby na łatwą modernizacje struktury fizycznej systemu. Poprzez dowolność konfiguracji, SAP R/3 pozwala zoptymalizować czas odpowiedzi, przepustowość oraz koszta z nimi związane.

System R/3 składa się z współpracujących ze sobą programów. Można je podzielić na trzy poziomy:

Ø      warstwa prezentacji

Ø      warstwa aplikacji

Ø      warstwa bazy danych

Rysunek 1.  Architektura SAP

Warstwa prezentacyjna to graficzny interfejs użytkownika GUI, dzięki któremu użytkownicy końcowi są wstanie komunikować się z systemem R/3. W jej skład wchodzą usługi: SAP Session Manager, SAPLOGON i SAPGUI.

Warstwa aplikacji odpowiada za aplikacje biznesowe podzielone na trzy grupy usług: Financials - finanse, Logistic - logistyka, Human Resources - zasoby ludzki. W jej skład wchodzi także bardzo ważna część systemu SAP nazwana BASIS. Tak zwana warstwa middleware odpowiada za integracje aplikacji biznesowych. BASIS to przede wszystkim środowisko programowania ABAP/4 Development Workbench, system zabezpieczeń i autoryzacji, narzędzia do zarządzania i administrowania systemem i systemy przekrojowe. W jej skład wchodzą takie usługi jak: przetwarzanie w tle, uaktualnienia, komunikacja, zarządzanie blokadami, kolejkowanie i serwer komunikatów. To przede wszystkim dzięki systemowi Basis istnieje rzeczywista niezależność SAP od systemów operacyjnych, baz danych, prezentacyjnych i sieciowych.

Ostatnią warstwa skupia usługi typu native oraz open SQL, a tworzą ja system operacyjny, sieć oraz baza danych.

Wyróżnić można trzy rodzaje konfiguracji systemu SAP. Jedno, dwu i trzy warstwowa. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z całym systemie pracującym na jednym komputerze. Drugi przypadek to odciążenie serwera przez zainstalowanie oprogramowania warstwy prezentacyjnej na innych słabszych komputerach. Istnieje także instalacja programów warstw aplikacyjnej i prezentacyjnej na jednej maszynie tworząc tak zwany two-tire klient/serwer – dwuwarstwowy klient-serwer. W trzecim przypadku oprogramowanie każdej z warstw znajduje się na osobnych maszynach. Mimo że wyżej wymienione konfiguracje są najbardziej popularne to od czasu, gdy coraz większą rolę zaczął ogrywać Internet jest także możliwość powiększenia tego układu o czwartą warstwę. Programem działającym na takich serwerach jest przede wszystkim ITS – Internet Transaction Serwer.

"Trójwarstwowa architektura klient-serwer tworzy naprawdę solidny fundament, na którym można zbudować aplikacje przeznaczone dla całego przedsiębiorstwa"[[7]].

Wszystkie trzy warstwy komunikują się między sobą za pośrednictwem standardowych protokołów jak TCP/IP i CPI-C.

SAP korzystając ze standardowych norm przyjętych przez producentów oprogramowania i sprzęty komputerowego jest systemem współpracującym z większością uznanych programów i platform sprzętowych. Można wymienić tu między innymi sprzęt takich firm jak: IBM, HP, Sun, Compaq, Simens; systemy operacyjne: AIX, Solaris, IBM OS/400, HP-UX, Linux, MS Windows; bazy danych: Oracle, DB2, Informix, MS SQL Server, Adabas; i wiele innych. SAP R/3 może także współpracować z innym oprogramowaniem za pomocą tak popularnych interfejsów jak OLE - umożliwienie łączenia obiektów czy RFC - zdalne wywoływanie funkcji.

              Sukcesem SAP R/3 jest nie tylko jego wciąż rosnąca i udoskonalana funkcjonalność, ale także możliwość dopasowania systemu tak, by jak najlepiej spełniał wymogi indywidualnego klienta. Przenośność R/3 sprawia, że system łatwo można dopasować do już istniejącej technologii, która istnieje w przedsiębiorstwie, zapewniając wszędzie ten sam poziom funkcjonalności i elastyczności.

1.2.2. Administrator i jego funkcje

...