Szyja
SZYJA
- węzły chłonne
- szyja
- tarczyca
III – główne naczynia krwionośne
- pod mięśniem sutkowo-mostkowym znajduje się tętnica szyjna wewnętrzna, żyła szyjna wewnętrzna na powierzchni tego mięśnia.( tętnicę szyjną, żyłę szyjną chroni mięsień)
- węzły chłonne ( anatomia)
· powiększone, gdy proces infekcyjny, mobilizacja układu krwionośnego gdy proces zapalny
· naczynia limfatyczne ( drenowanie nadmiernej ilości płynów)
· węzły chłonne na całym ciele
· węzeł chłonny normalny jest miękki, ruchomy, mały, nie bolesny
· węzeł chłonny powiększony, bolesny , miękki, ruchomy = stan zapalny
· węzły chłonne niebolesne, nieruchome – daje podejrzenie o proces nowotworowy
· przy okazji badania głowy- badamy węzły
- naprzeciw pacjenta, oburęcznie
· czy symetrycznie
· sprawdza przyuszne, zauszne, potyliczne, gardłowe( migdałkowe), podżuchwowe, podbródkowe, tylne szyjne, przednie szyjne ( zahaczyć palcami duży mięsień), nadobojczykowe ( nacisnąć głęboko za obojczykiem, w kierunku drenażu piersi badamy)
BADANIE TARCZYCY
Patrz rysunek
Tarczyca jest częścią systemu energetycznego ( kontroluje metabolizm)
- czy w ostatnim czasie schudł czy przytył? ( 3 miesiące)
- czy była to celowa regulacja masy ciała?
- Pytamy o poziom energii- czy są bardzo przemęczeni?
- Jak toleruje ciepło, zimno?( czuły na zmiany temperatur – nadczynność)
- Suchość skóry, złuszczanie się skóry
- Czy gubią włosy, kruche, łamliwe- ( nadczynność)
- Czy ma uczucie nierówności i szybkości bicia serca ( nadczynność > akcji serca)
- Światło rozproszone, pośrednie (dlatego wywoła to cień na powiększonej tarczycy, bez użycia światła nie wykryje się nieprawidłowości!)
- Odchylenie głowy do tyłu ( zgrubienia, guzki na szyi), krtań, tchawica czy w linii prostej się znajdują?
- Światło rozproszone na płaty tarczycy
- Podanie szklanki z wodą, kiedy oświetlamy tarczycę, patrzymy w okolicy chrząstki pierścieniowatej, łyk wody – obserwujemy to co się dzieje, czy tarczyca się unosi ( unosi się w przypadku gdy jest powiększona, w normalnych warunkach nie unosi się!)
PALPACYJNIE
TCHAWICĘ
- palce od chrząstki tarczycy w dół tarczycy, czy krtań prosta, czy odchylenie w jedną czy drugą stronę ( odchylenie wywołane guzami, prostość tchawicy)
- palpacyjnie płaty tarczycy ( prawidłowe płaty są miękkie i gładkie), dwa płaty centralnie z cieśnią tarczycową, każdy z płatów wielkość opuszki palców
- oceniamy wielkość, konsystencję( gumowa, twarda, tkliwa, bolesna), kształt, guzki wyczuwamy
- światło na tarczycę z boku
- czy nie ma powiększeń, deformacji
- tarczyca znajduje się nisko podczas połykania, obserwujemy jak chrząstki poruszają się do góry
- z przodu dwa palce wskazujące, centralne położenie krtani
- pozycja od tyłu pacjenta, lokalizujemy chrząstkę pierścienną ( I –palce na chrząstce tarczowej, II- palce na chrząstce pierściennej, III – palce na mięśniu obojczykowo-sutkowo- mostkowym ( u zdrowego pacjenta płatów się nie wyczuwa!)
- jeżeli wyczuwamy gruczoł tarczowy, to palce bocznie na szyję, aż po granice płatów tarczowych – prosimy przełknąć wodę, palce tam gdzie wyczuwalna tarczyca( tarczyca podczas połykania przesuwa się między palcami)
- czy guzowatości występuj, nie uciskać równocześnie po obu stronach, groźba ucisku na tętnice)
- głowa do tyłu i do boku odchylona, jeden płat jest większy od drugiego
- gdy powiększona, osłuchać za pomocą lejka, czy słyszymy burczenia przelewającej się krwi
- czasami w ciąży tarczyca ulega powiększeniu, szczególnie podczas środkowego trymestru, bo zwiększa się objętość krwi
PIERŚ, PACHA
- tkanka piersiowa pokrywa przednią ścianę klatki piersiowej, Ii- IV żebro, boczna linia mostkowej do środkowej linii pachowej, ogon piersi, aż do ramienia – bardzo ważne by badać ogon piersi ( tam większość guzów)
WYWIAD
_ wiek
- płeć
- zmiany ( guzki, zgrubienia...)
- wydzielina z brodawki
- czy przeprowadza samokontrolę piersi ( nauczyć!!!)
- czy miesiączkuje( od kiedy), czy menopauza
- czy obfite miesiączki
- kiedy ostatnia miesiączka
- czy bierze jakiekolwiek leki
- pacjent w jakim cyklu rozwojowym( etapy rozwojowe), stadium rozwojowe Tenera
- 2/3 mężczyzn – ginekomastia, która może cofnąć się
- wraz z wiekiem zanik tkanki gruczołowej, zmniejszają się piersi i owłosienie w dole pachowym
- metody badania piersi (różne- spiralne, siatkowe), ważne by zawsze tą samą metodą od mostka, od brzegów piersi i dołu do góry – uważać na ogon piersi!
- Pacjent siedzi lub stoi naprzeciw badanego
· wielkość
· kształt piersi
· zagłębienia, dołeczki, zaciągnięcia piersi
· kolor piersi, brodawki
· symetria piersi ( nie muszą być symetryczne)
- po oglądnięciu
· ramiona wzdłuż ciała
· ramiona nad głową
· symetria piersi
· zgrubienia, guzy, zaciągnięcia
- ręce na biodrach, ucisnąć ( napięcie mięśnia piersiowego większego)
· obserwacja jak wyżej
- starsze kobiety
· oparcie się o krzesło, przechylić się do tyłu
Po oglądnięciu piersi badanie palpacyjne
( cała powierzchnia piersi z ogonem)
- leży na plecach, mała poduszka pod pierś ( przy dużym biuście- dokładniej)
- ramie za głową, opuszki palców używamy, zawsze ruch palców okrężny, najpierw brzegi piersi, przemieszczając się do środka, do brodawek- badamy ogon piersi.
- Gdy palpacyjne:
· konsystencję piersi( miękka, guzkowata)
· czy występuje( tkliwość, ból)
· zmiany( guzki, zgrubienia- notujemy)
VI – kryteriów
1. lokalizacja ( wg tarczy zegara np. guz na godzinie 1°° 2 cm poniżej
2. wielkość ( rozmiar zmiany w cm, mm)
3. kształt( okrągły, podłużny, brzegi regularne, nieregularne, uchwycenie w palce zmiany, wyczucie)
4. konsystencja ( miękki, twardy)
5. zróżnicowanie ( ograniczony od tkanek, oddzielony od tkanki, czy przylega do tkanki, granice zgrubienia- czy zgrubienie porusza się w obrębie tkanki)
6. ruchomość ( czy możemy oddzielić, czy przytwierdzony do tkanki)
CECHY GUZA, KTÓRY NAS NIEPOKOI
- twardy
- nieregularny
- słabo ograniczony od tkanki
- ruchomość- związany z podłożem
· podczas badania piersi badanie dołu pachowego
· obserwujemy skórę, owłosienie, wysypki, uszkodzenie skóry
· nadobojczykowe i podobojczykowe węzły chłonne
· węzły pachowe przednie ( w fałdzie pachy), chwytem skrzypcowym)
· centralnie w dole pachowym, ucisk opuszków, 4 palców ucisk do podłoża ( głęboko palce do góry i wgłąb klatki piersiowej){ sprawia dyskomfort u pacjenta}
· w górnej części ramienia ( część górna dołu pachowego), badanie za pomocą 4 złożonych palców ( sznur boczny dołu pachowego)
a) prawa ręka do prawej pachy, lewa do lewej – podczas badania
b) wspieramy ramie pacjenta, budka do góry i wgłąb ( najłatwiej zbadać 2-3 węzły, łatwo się przemieszczają= norma)
c) węzły chłonne przedniego fałdu pachowego ( chwyt skrzypcowy)
d) sznur boczny węzłów chłonnych
( centralny, pachowy, boczny)
antygona11