VENTURE CAPITAL.pdf

VENTURE CAPITAL:

 forma finansowania przedsiębiorstw – inwestowanie w kapitały udziałowe przedsiębiorstw

(nienotowanych na giełdach) znajdujących się we wczesnych fazach rozwoju

 fundusze wysokiego ryzyka – strategia podporządkowana maksymalizacji wartości dla właścicieli

(kapitałodawców)

 forma wspierania innowacji w gospodarce

 element prywatnego rynku kapitałowego, niepublicznego (mniej płynny i efektywny w stosunku

do rynku kapitałowego) – występuje tu większa asymetria informacji, co wiąże się z wyższym ryzykiem

 forma wspierania rozwoju rynku giełdowego (dezinwestycja w formie IPO)

 ograniczają problem luki kapitałowej (equity gap) – trwała nieciągłość po stronie podażowej rynku

wyrażająca się brakiem możliwości finansowania projektów inwestycyjnych z określonego przedziału

i/lub grupy przedsiębiorstw

CHARAKTERYSTYKA INWESTYCJI TYPU VENTURE CAPITAL:

 okres trwania inwestycji mniej niż 10 lat (średnio 5-7 lat)

 inwestycje equity (akcje/udziały)

 inwestycje w formy nienotowane na giełdzie

 wysokie ryzyko inwestycyjne

 wysoka oczekiwana stopa zwrotu z inwestycji (nawet kilkadziesiąt %)

 inwestycje w początkowe fazy rozwoju przedsiębiorstwa (fazy: seed, start-up)

 Value Added – wartość dodana (zasilanie w biznesowe know how – konkretną wiedzę techniczną

z danej dziedziny, wyprodukowania czegoś, biegłość )

CO JEST ISTOTĄ DZIAŁALNOŚCI VENTURE CAPITAL?

 stopa zwrotu z inwestycji znacznie większa od kosztu kapitału

 wejście w biznes dokonywane jest na określony czas

 kapitał wnoszony jest w formie właścicielskiej

 realna utrata kontroli przez właściciela (podział kontroli)

 firma traktowana jest przez fundusz, jako towar

TYPOWE INWESTYCJE VENTURE CAPITAL TO SEED I START-UP:

 Seed Capital i Seed Investment – kapitał zalążkowy (inkubacyjny) – środki finansowe potrzebne

do sfinansowania bardzo wczesnego etapu rozwoju przedsiębiorstwa (istnieje tylko w postaci planów).

Najczęściej finansowanie budowy prototypu lub finansowanie ograniczonego badania marketingowego

(wstępnego badania rynku), często też opracowanie biznes planu. Parametry inwestycji :

o kilkadziesiąt tysięcy $

o bardzo wysokie ryzyko inwestycyjne

o długi okres inwestycyjny i duże oczekiwania w zakresie stopy zwrotu

o często przedstawiciele funduszu uczestniczą w zarządzaniu

 Start-up – kapitał początkowy – środki finansowe potrzebne do sfinansowania wczesnego etapu rozwoju

przedsiębiorstwa, firm bez historii, np. finansowanie rozwoju produktu, kampanii marketingowej.

Parametry inwestycji :

o kilkadziesiąt tysięcy $

o wysokie ryzyko inwestycyjne

o długi okres inwestycyjny i duże oczekiwania w zakresie stopy zwrotu

SEED I START-UP:

 finansowanie: rosnące potrzeby finansowe przy towarzyszących im niskich możliwościach pozyskania

kapitału

 transakcja (inwestorzy): inwestycje o wysokim ryzyku, oczekiwana wysoka stopa zwrotu

 transakcja: inwestor trudny do pozyskania ze względu na brak wyników finansowych, struktury

organizacyjnej, historii finansowej i zarządu, bez sukcesów i referencji

INNE FAZY ROZWOJU:

 Other early stage – etap rozwoju produktu został już zakończony, jednak przedsiębiorstwo nie tworzy

jeszcze zysku. Finansowanie potrzebne do rozpoczęcia produkcji na skalę rynkową. W tego typu

przedsięwzięcia angażowane jest około 10% sumy funduszy. Parametry inwestycji :

o duża atrakcyjność tego etapu dla funduszy

o środki większe niż w fazie start-up

o mniejsze ryzyko inwestycyjne niż w fazach start-up i seed

o horyzont inwestycyjny długoletni

 Expansion

VENTURE CAPITAL – SEGMENTY:

 Business Angels – inwestorzy nieinstytucjonalni PE (osoby fizyczne), którzy inwestują własne środki

pieniężne, na określony czas, w projekty o dużym potencjale wzrostu dotyczące małych i średnich

przedsiębiorstw rynku niepublicznego, będących przeważnie w początkowym stadium rozwoju,

np. Krause, Lewiatan, PolBAN

 publiczny – Krajowy Fundusz Kapitałowy – fundusz funduszy VC, inwestuje w fundusze VC, które

zasilają kapitałowo małe i średnie przedsiębiorstwa. KFK został utworzony przez rząd polski w celu

ograniczenia zjawiska luki kapitałowej polegającego na niskiej podaży kapitału VC w segmencie MiŚP

 prywatny

 Corporate Venture Capital – finansowanie venture capital udostępniane przez duże korporacje

VENTURE CAPITAL – DAWCY KAPITAŁU:

 banki

 fundusze emerytalne

VENTURE CAPITAL

PRIVATE EQUITY

Faza rozwoju

przedsiębiorstwa

Start-up, early stage

Development and growth, expansion, MBP (wykup

menedżerski), mezzanine, finansowanie pomostowe,

kapitał na sfinansowanie fuzji i przejęć

Wielkość inwestycji

Do 5 mln $

Powyżej 5 mln $

Szersze spektrum

inwestycji

MBO (wykup menedżerski), mezzanine, finansowanie

pomostowe, kapitał na sfinansowanie fuzji i przejęć

DEFINICJE:

 wykup menedżerski (MBO) – transakcja nabycia akcji/udziałów lub zorganizowanej części przedsiębior-

stwa od dotychczasowych właścicieli w wyniku, której menedżerowie pracujący w danej firmie,

samodzielnie lub z wybranym partnerem kapitałowym, przejmują kontrolę nad nabywaną firmą

 wykup menedżerski inicjowany z zewnątrz (MBI) – dokonywany przez grupę menedżerów dotychczas

niezwiązanych z wykupywanym podmiotem i mającą na celu jego przejęcie oraz późniejsze zarządzanie

 wykup menedżerski mieszany (BIMBO) – połączenie MBO i MBI – wykup spółki realizowany

jednocześnie przez jej obecny zarząd oraz menedżerów zewnętrznych

 kapitał typu Mezzanine (dług pomostowy typu Mezzanine) – finansowanie łączące elementy finansowa-

nia dłużnego i własnego, oparte w odróżnieniu od kredytu bankowego w dużej części na przepływach

gotówkowych, może zawierać też opcję lub inny rodzaj prawa do udziału w kapitale własnym (zwykle

tzw. pożyczka podporządkowana, długoterminowa, która łączy zalety kredytu kapitału własnego)

 finansowanie pomostowe – zazwyczaj na krótki okres (do 1 roku), dotyczy firm, które chcą wejść

na rynek kapitałowy, zamierzają złożyć ofertę publiczną i w najbliższym czasie wejść na giełdę

KTO SKORZYSTA Z FINANSOWANIA VENTURE CAPITAL?

 świat: Intel, Amazon.com, You Tube

 Polska: Travelplanet.pl, Gadu-Gadu, Bankier.pl, Helios, Dom Kredytowy QS

POLSKI RYNEK VENTURE CAPITAL/PRIVATE EQUITY:

 rynek w początkowej fazie rozwoju – obecnie niewielkie znaczenie w finansowaniu przedsięwzięć

innowacyjnych, ale dynamicznie rozwijający się od 2006 roku

 perspektywiczny – uważany za rynek atrakcyjny pod względem realizowanych stóp zwrotu z inwestycji

 niewielkie znaczenie typowych inwestycji typu VC

 rola państwa – Krajowy Fundusz Kapitałowy S.A.

 najważniejsze fundusze: Enterprise Investors, Innova Capital, MCI Managment, Krokus PE

BUSINESS ANGELS – RYNEK NIEFORMALNY (ANGEL INVESTOR)

 określenie pojawiło się kilkadziesiąt lat temu dla określenia grupy b. zamożnych osób inwestujących

w produkcję spektakli teatralnych na Brodwayu (dla inwestorów prestiż, społeczna nobilitacja)

 przedsiębiorcy i biznesmeni o dużym doświadczeniu zawodowym, posiadający znaczny majątek,

inwestują na kilka lat w firmy nie powiązane z nimi osobiście, nienotowane na giełdzie, na ogół

we wczesnym stadium rozwoju

 lokalni inwestorzy, najczęściej lokują w firmy położone niedaleko ich miejsca zamieszkania,

ułatwia to osobisty kontakt inwestorów z firmami, w których dokonali inwestycji

 BA chcą z reguły być anonimowi, dyskretni

 duże korporacje

 towarzystwa ubezpieczeniowe

W Europie w/w grupy podmiotów odpowiadają za około 65% kapitału typu VC

VENTURE CAPITAL A PRIVATE EQUITY:

RÓŻNICE

PROFIL BUSINESS ANGELS:

 inwestycja własnych pieniędzy oraz bardzo wysokie ryzyko

 uczestnictwo w życiu firmy (aktywnie wspierają spółki, w które inwestują, tj. wpływają na decyzje

strategiczne, posiadają kontakty biznesowe oraz doświadczenie)

 100tys. – 1mln zł (ograniczone zasoby finansowe wymuszają koncentrację na wczesnych fazach rozwoju)

 wysoki zwrot z kapitału (min. 40% rocznie), ale 40% inwestorów brytyjskich osiąga stopę ujemną

 wyjście z inwestycji po 2-5 latach, z reguły IPO i sprzedaż akcji, sprzedaż inwestorowi branżowemu

lub sprzedaż funduszowi VC/PE

BUSINESS ANGELS A VENTURE CAPITAL:

KRYTERIUM

BUSINESS ANGELS

VENTURE CAPITAL

Inwestor

Osoba indywidualna

Fundusz (pośrednik)

Przesłanki inwestowania

Zysk, ale i inne cele

Wyłącznie zysk

Wielkość inwestycji Relatywnie małe kwoty

Relatywnie duże kwoty

Faza rozwoju firmy

Seed, start-up

+ ekspansja

Analiza projektu

Ogólna, intuicyjna

Sformalizowana, dokładna

Uproszczone umowa,

mniejsze wymogi formalne

Obszerna umowa,

rozbudowana sprawozdawczość

Wymagania formalne

Położenie przedsiębiorstwa Blisko miejsca zamieszkania

Nie ma znaczenia

Nadzór

Nad przedsiębiorstwem

Koncentracja na problemach strategicznych

Wyjście z inwestycji

2-5 lat

Często po dłuższym okresie

POLSKIE PRZYKŁADY:

 Chce.to (internetowa lista prezentów)

 JakLeci.pl (portal społecznościowy)

 Polymem (technologie chemiczne)

 Goldenegg (niezależni doradcy finansowi)

 OzumiFilms (produkcja filmów)

LUKA KAPITAŁO WA (EQUITY GAP) A BUSINESS ANGELS

Brak dostępu do kapitału we wczesnych fazach rozwoju firmy

Ograniczony dostęp do kapitału w przedziale 100 tys. – 1 mln złotych

Business Angels

MOTYWACJA DO INWESTOWANIA:

 bardzo ważne:

o możliwość szybkiej aprecjacji kapitału

o osobista satysfakcja (zaangażowanie w biznes) Rodzaje BA wg motywacji:

o uzyskanie bieżących lub przyszłych dochodów – hedoniści

o skorzystanie z korzystnych rozwiązań podatkowych – altruiści

 mało ważne:

– economic investors

o zyskanie uznania wśród społeczności lokalnej

(największa grupa)

o przywileje

o pomoc znajomym w założeniu biznesu

CHARAKTERYSTYKA BUSINNES ANGELS:

 dominacja inwestorów – mężczyzn

 dobre wykształcenie (wyższe)

 przedział wiekowy 45-65 lat (średnio 47)

 ludzie biznesu i sukcesu (roczne dochody 10tys. $, prowadzi własną firmę i przeznacza na firmę 37tys. $)

BUSINESS DEVILS:

 zadufani w sobie inwestorzy

 żądają dużej kontroli

 nastawieni na wypłatę dywidendy

 realizacja indywidualnych celów kosztem firmy

FORMY FINANSOWANIA BUSINESS ANGELS:

 indywidualnie

 syndykaty (wspólnota interesów)

 sieci aniołów

 Business Angels Fund

RYNEK BUSINESS ANGELS:

USA

EUROPA, POLSKA

Duże znaczenie, inwestorzy BA inwestują

13-krotnie więcej kapitału niż VC i dokonują

40-krotnie więcej inwestycji

Około 300 tys. BA, 350 mld $

w 50 tys. przedsięwzięć (2003)

Znacznie mniejszy rynek niż w USA,

około 125 tys. BA (szacunki KE)

Szacunkowa wartość inwestycji w Polsce około

150-200 mln złotych, 3-5 tys. potencjalnych BA

DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU

Zamożność społeczeństwa

Kultura equity (inwestowania, ryzyka)

BARIERY ROZWOJU POLSKIEGO RYNKU BUSINESS ANGELS:

 niski poziom wiedzy nt. tego typu finansowanie inwestycji

 brak ulg podatkowych

 niski stopień zamożności społeczeństwa

 słabo rozwinięta kultura equity

SIECI BUSINESS ANGELS, czyli biura matrymonialne dla inwestorów i przedsiębiorców:

 uzasadnienie ekonomiczne (obniżanie kosztów transakcyjnych, stworzenie kanałów przepływu

informacji, narzucenie procedur pozwala osiągnąć synergię i oszczędności)

 cele (kojarzenie inwestorów z przedsiębiorcami)

 EBAN (European Business Angels Network)

 platformy informacyjno-doradcze (angels portal)

 duża dynamika rozwoju sieci w Europie

 większość afiliowana przy instytucjach nie działających dla zysku

 ukierunkowane na fazę seed i strat-up

CO TO JEST EUROPEAN BUSINESS ANGELS NETWORK (EBAN)?

Paneuropejska organizacja non profit zrzeszająca krajowe sieci BA, z siedzibą w Brukseli. Współpracuje

ściśle z Komisją Europejską w zakresie rozwijania sektora BA w krajach członkowskich. Cele i zadania:

 p romowanie rynku BA

 wymiana informacji pomiędzy sieciami w Europie

 wpływanie na kształt polityki Unii Europejskiej wobec rynków BA

 badanie trendów rynkowych

 reprezentowanie interesów inwestorów na forum unijnym

CO POWINNA OFEROWAĆ SIEĆ SWOIM CZŁONKOM?

 identyfikacja BA, określanie preferencji inwestycyjnych i włączanie ich do społeczności tworzącej sieć

 identyfikacja innowacyjnych przedsiębiorców i projektów

 prowadzenie baz danych umożliwiających przetwarzanie i kojarzenie projektów

 organizowanie forów służących prezentacji projektów

 organizacja targów

 doradztwo przy negocjowaniu warunków transakcji

 szkolenia dla przedsiębiorców

JACY INWESTORZY?

 chętnie zaangażuje się w nowe przedsięwzięcia biznesowe i nie boją się ryzyka

 posiadają wolną gotówkę min. 250 tys. zł i są gotowi wnieść kapitał w formie udziałowej

 lider, mentor, wspierający swoją wiedzę i doświadczenie to pożądane cechy

 komunikacja z ludźmi

 kapitał 100 tys. do 1 mln zł o charakterze udziałowym

 innowacja przedsięwzięcia, start-up

 oddany projektowi zespół

 utworzona spółka z o.o. lub gotowość jej utworzenia

 potencjał projektów wykraczających poza Polskę

Przykłady sieci – www.polban.pl

 2003, forma stowarzyszenia, członkostwo w EBAN

 finansowanie przez założycieli, sponsorów, wynagrodzenie z tytułu zrealizowanych projektów

 cele: poszukiwanie i wspieranie BA, kojarzenie projektów inwestycyjnych, inne (edukacja,

wymiana doświadczenia)

Korzyści dla przedsiębiorcy – identyfikacja potencjalnych inwestorów, kontakty, wsparcie w budowie

i realizacja strategii, pomoc prawna

Korzyści dla inwestorów – dostęp do ciekawych projektów inwestycyjnych, oszczędności czasu

potrzebnego na selekcję projektów, poufność, …

SYNDYKATY (KONSORCJA):

Syndykat ( wspólnota interesów ) – jedna z form wchodzenia przedsiębiorstw na rynki międzynarodowe.

Jest nietrwałym porozumieniem przedsiębiorstw o porównywalnej wielkości, działających w tej samej

branży i mających podobny stopień rozwoju. Mimo umów prawnych regulujących stosunki między

przedsiębiorstwami tworzącymi syndykat, pozostają one niezależne. W przeciwieństwie do kartelu,

firmy w niektórych aspektach (szczególnie sprzedaż) decydują się na wspólne interesy. Osiągnięte zyski

i dochody zostają następnie podzielone. Syndykat jest pewnego rodzaju wyższą formą umowy kartelowej.

Zachowując swą odrębność prawną i produkcyjną, przedsiębiorstwa należące do syndykatu rezygnują

najczęściej z prawa do samodzielnej sprzedaży produktów. Dlatego tworzy się wspólne biuro sprzedaży

syndykatu, które sprzedaje wyroby produkowane przez przedsiębiorstwa zrzeszone w syndykacie,

ustala jednolite ceny i warunki sprzedaży. Często biuro sprzedaży syndykatu występuje na zewnątrz,

jako samodzielny sprzedawca i odbiorcy kierują tam swoje zamówienia na wyroby produkowane przez

przedsiębiorstwa syndykatu. Biuro sprzedaży rozdziela zamówienia na poszczególne przedsiębiorstwa.

Dostawa wyrobów następuje bezpośrednio z przedsiębiorstwa produkującego do odbiorcy, zaś rozliczenie

i zapłata za pośrednictwem biura sprzedaży. Syndykaty są tworzone w gałęziach surowcowych przemysłu

ze względu na łatwiejsze wprowadzenie tam standaryzacji wyrobów

PROCES INWESTYCYJNY – PODSTAWOWE ETAPY:

1. Pozyskanie kapitału – akwizycja kapitału

2. Wejście kapitałowe – proces negocjacji, analiza, selekcja, wybór potencjalnych projektów

inwestycyjnych, podjęcie inwestycji

3. Czas trwania inwestycji – okres budowania wartości spółki portfelowej, wzrost wartości

4. Dezinwestycja – zamknięcie, wyjście z inwestycji

1. POZYSKANIE KAPITAŁU – fundusz jest pośrednikiem finansowym, musi pozyskać kapitał na inwesty-

cję i później inwestuje. Kapitał pozyskiwany jest od funduszy emerytalnych, towarzystw ubezpieczenio-

wych, banków, osób prywatnych oraz firm (korporacje przemysłowe). Wyróżnia się systemy:

 anglosaski (giełdowy) – np. w USA, głównymi dawcami kapitału są fundusze emerytalne

i towarzystwa ubezpieczeniowe

 kontynentalny (europejski) – nastawiony na banki, które są głównymi dawcami kapitału

Motywacje dawców kapitału:

 dywersyfikacja kapitału

 dostęp do technologii (w przypadku korporacji przemysłowych) – Corporate VC

2. WEJŚCIE KAPITAŁOWE – PROCES NEGOCJACJI

a) TEASER – krótki dokument informacyjny zawierający podstawowe dane o spółce. W treściwy

sposób prezentuje charakterystykę przedsiębiorstwa i transakcji (jednak bez podania nazwy spółki).

Szeroko rozsyłany (skierowany) do grona potencjalnie zainteresowanych inwestorów

Charakter dokumentu:

 biznesowy, ale nie techniczny

 skierowany do szerokiej grupy potencjalnie zainteresowanych inwestorów (z reguły kilkudziesięciu)

 krótki (2-3 strony), nie zawiera poufnych informacji

 swoistego rodzaju zaproszenie potencjalnych inwestorów do przystąpienia do transakcji

 elegancki, ciekawy (tak zarysować transakcję i jej potencjał, by zainteresować potencjalnych inwestorów)

Główne elementy:

 przedmiot transakcji

 krótka charakterystyka spółki (podstawowe dane finansowe, profil działalności, przewaga konkurencyjna,

stosowana technologia)

 charakterystyka kadry zarządzającej, rynku

 oczekiwania wobec funduszu (finansowe)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: