Raport z ćwiczeń-część 1.docx

(25 KB) Pobierz

Raport z ćwiczeń-poznanie budowy anatomicznej komórek roślinnych oraz ich podstawowych funkcji

 

A.      Rodzaje komórek

·         Parentymatyczne: równowymiarowe, w kształcie kuli

·         Prozentymatyczne: silnie wydłużone w jednym kierunku

 

B.      Różnice pomiędzy komórką roślinną a zwierzęcą

Komórka roślinna

Celulozowa ściana komórkowa, plastydy, duża, centralnie położona wokuola, brak lizosomów, brak rzęsek

Komórka zwierzęca

Brak ściany komórkowej, brak plastydów, drobne, małe wodniczki, lizosomy, rzęski i wici jako aparat ruchu komórki

C.      Budowa ściany komórkowej

1. Składniki szkieletowe, włókniste, grupujące się w mikrofilamenty i fibryle

·         celuloza (polimer glukozy): występuje w postaci krystalicznej i bezpostaciowo, tworzy regularne łańcuchy celulozowe; ich pęczki to mikrofibryle, tworzące fibrylę celulozową, zanurzoną w macierzy

·         hemicelulozy (polimery cukrów): pomagają celulozie w wypełnianiu obszarów, nie tworzą struktur krystalicznych

2. Składniki podłoża

·         hemicelulozy

·         pektyny (głównie polimery galaktozy): nierozkładalne, aby komórki przylegały do siebie

D.      Modyfikacje ściany komórkowej

Odbywają się w wyniku: drewnienia i korkowania, mineralizacji i korkowania, kutynizacji i korkowania

1. Inkrustacja (odkładanie się substancji mineralnych między elementami szkieletu celulozowego)

·         Lignina: odkładanie ligniny, nadające sztywność, zwiększające oporność na mikroorganizmy

·         Żywica

·         Węglan wapnia: przesycanie solami wapnia lub krzemionką

2. Adkrustacja (odkładanie się substancji mineralnych na powierzchni pierwotnej ściany komórkowej)

·         Korek: odkładanie suberyny na wewnętrznej powierzchni ściany pierwotnej, co powoduje jej usztywnienie, zapobiega przedostawaniu się pasożytów i przenikaniu wody

·         Śluz: tworzenie otoczek śluzowych wokół komórek

·         Kutyna: pokrycie zewnętrznej powierzchni ściany komórkowej kutyną, zapobiegające utracie wody

E.      Składniki soku komórkowego

1. Związki nieorganiczne

Woda, jony potasowe, sodowe, wapniowe, magnezowe, cynkowe, siarczanowe, fosforowe, chlorkowe, kryształy szczawianu i węglanu wapnia

2. Związki organiczne

Wolne aminokwasy, białka, cukry, glikozydy, antocyjany, flawony, alkaloidy

F.       Budowa i funkcje organelli komórkowych

1. Błona komórkowa

a.        Budowa

Grubość 4-6mm, białka i lipidy; lipidy tworzą podwójna warstwę-zrąb błony; białka błonowe są związane z lipidami; błona jest dwuwarstwową asymetryczną

b.       Funkcje

Otacza komórkę i oddziela ją od środowiska, jednocześnie zapewniając z nim konktakt, utrzymuje różnicę stężeń niektórych jonów

 

2. Cytozyl

       a.     Budowa

Płynna faza cytoplazmy, bez jądra komórkowego; zawiera wodę, białka, lipidy, kwasy tłuszczowe, aminokwasy, sole wapnia, magnezu i inne

b.     Funkcje

Tworzy środowisko wewnętrzne komórki

 

3. Jądro komórkowe

       a. Budowa

Największa, widoczna w mikroskopie świetlnym struktura komórkowa; jedno lub wiele w komórce; kształt kulisty, płatowaty bądź nerkowaty; otoczone podwójną błoną (otoczką jądrową), błona wewnętrzna jest gładka, zewnętrzna ma rybosomy; błona ta jest perforowana, zewnętrzna jej część przechodzi w błonę siateczki śródplazmatycznej; zawiera jąderko (czasem kilka) oraz materiał genetyczny komórki; jest wypełnione sokiem jądrowym- kariolimfą (woda, białka, enzymy)

       b. Funkcje

Zawiera materiał genetyczny i przekazuje go komórkom potomnym, zachodzi w nim transkrypcja, synteza rRNA

               4. Rybosomy

                      a. Budowa

Wielkość 14-25mm, składają się z podjednostki większej i mniejszej; zbudowane z białek i rRNA; nie maja błony

 

b. Funkcje

Biosynteza białka

 

                5. Siateczka sródplazmatyczna

                       a. Budowa

Złożony, trójwymiarowy system kanalików i pęcherzyków, połączonych między innymi z błoną komórkową i błona jądrową; błona siateczki może zawierać rybosomy, siateczka wtedy jest szorstka, rozbudowana w komórkach szybko rosnących oraz w tych, w których zachodzi synteza białka; jeśli natomiast błona siateczki nie zawiera rybosomów, jest siateczką gładką, rozwiniętą w komórkach syntezujących niebiałkowe związki organiczne

                      

                        b. Funkcje

Zwiększa powierzchnię wewnętrzną komórki, Dzieli cytozol na przedziały, modyfikuje niektóre białka syntetyzowane na rybosomach, siateczka gładka niszczy substancje toksyczne

                

 

 

                6. Aparat Golgiego

                         a. Budowa

Występuje zwykle blisko jadra komórkowego; składa się z małych, spłaszczonych pęcherzyków, ułożonych w kształcie stosu; każdy taki stos zawiera 3-20 cystern, wokół niego rozmieszczone są małe pęcherzyki i kanaliki; cysterny (stosy) nie są ze sobą połączone w sposób ciągły; aparat Golgiego ma stronę wejściową i wyjściową

 

                          b. Funkcje

Modyfikuje, sortuje, pakuje i przekazuje związki chemiczne, głównie białka i lipidy; dzięki enzymom aparatu Golgiego w komórkach roślinnych powstają polisacharydy do syntezy blaszki pierwotnej i ściany komórkowej

 

                 7. Lizosomy

                           a. Budowa

Małe, kuliste pęcherzyki; zawierają wiele enzymów rozkładających białka, lipidy, oligosacharydy, kwasy nukleinowe, enzymy te są jednak nieaktywne; ich uaktywnienie wymaga np. pobudzenia specjalnych receptorów błonowych

 

                             b. Funkcje

Odpowiadają za wewnątrzkomórkowe trawienie materiału pobranego w drodze fagocytozy lub pinocytozy oraz degradację zużytych organelli; rozkładają produkty odpadowe i zużyte białka

 

                  8. Ściana komórkowa

                              a. Budowa

Zbudowana z różnych polisacharydów; dzieli się na substancje szkieletowe i substancje podłoża; u roślin ściany pierwotne są miękkie i elastyczne, a ściany wtórne ulegają inkrustacji lub adkrustacji

 

                               b. Funkcje

Ochrona fizyczna, nadawanie kształtu, spajanie komórek; rola mechaniczna w tkankach wzmacniających i w drewnie

 

                   9. Wokuola

                               a. Budowa

Mniejsze lub większe pęcherzyki oddzielone od cytoplazmy błoną wokuolarną, wypełnione płynem, zawierającym wodę, sole mineralne, zapasowe substancje organiczne i odżywcze, metabolity wtórne; u roślin wokuole nieliczne i duże

 

                                b. Funkcje

Utrzymuje odpowiednie uwodnienie komórki, gromadzi metabolity wtórne i substancje toksyczne, gromadzi substancje odżywcze

 

                  10. Mitochondria

                                a. Budowa

Półautonomiczne organelle błoniaste, zwane ‘siłowniami komórki’; owalne lub cylindryczne; wielkość kilku mikrometrów; otoczone dwiema białkowo-lipidowymi błonami; wnętrze wypełnia macierz, zawierająca enzymy przyspieszające reakcje utleniania substancji organicznych, DNA, rybosomy; liczba w komórce jest różna

 

 

                                b. Funkcje

Wytwarzają energię w formie ATP w procesie oddychania komórkowego; zawierają nośniki i enzymy cyklu Krebsa, łańcucha oddechowego oraz beta-oksydacji

 

                    11. Plastydy

                                a. Budowa

Półautonomiczne organelle błoniaste; dzielą się na chloroplast, chromoplasty i leukoplasty; otoczone dwiema gładkimi błonami-zewnętrzną przepuszczalna i wewnętrzna słabo przepuszczalną dla jonów; wnętrze wypełnia stroma i zanurzony w niej system błoniastych woreczków-tylakoidów

 

                                b. Funkcje

W chloroplastach zachodzi proces fotosyntezy; funkcje fizjologiczne chromoplastów są słabo poznane; leukoplasty pełnią funkcje zapasowe

 

                    12. Peroksysomy

                                 a. Budowa

kuliste, niewielkie ciałka, otoczone pojedynczą błoną; zawierają oksydazy i katalazę rozkładającą H2O2

 

                                 b. Funkcje

Rozkładają nadtlenek wodoru, zachodzą w nich reakcje utleniania z udziałem cząsteczkowego tlenu

 

G.      Materiały zapasowe

Cukry proste (monosacharydy), np. glukoza

Wielocukry prostsze (oligosacharydy), np. sacharoza

Wielocukry właściwe (polisacharydy), np. skrobia

Białka zapasowe, np. w nasionach

Tłuszcze występujące w cytoplazmie i specjalnych wokuolach tłuszczowych, np. w słoneczniku

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin