PRAWO MORSKIE - KONWENCJE Strona 6
________________________________________________________________________________
PRAWO MORSKIE - KONWENCJE
[inż. ULLMAN - WYKŁADY]
Ekologia Bałtyku - KonwencjA Helsinki 1973
Powierzchnia Morza Bałtyckiego- 415 000 km 2, a jego objetość 21 700 km3
Do Bałtyku wpływa około 470 km3 z rzek otaczjących morze oraz około 700 km3 wody przez Cieśniny Duńskie.
Zasolenie morza przy dnie wynosi 2.7% - 1.027 , przy powierzchni 0.7% - 1.007.
W krajach wokół morza mieszka około 140 mln ludzi i jest wytwarzane 20% wielkości przemysłowej świata. W ciągu ostatnich 10-u lat było wyławianych rocznie około 800 tys. ton ryb rocznie, z czego na Polskę przypadało 200 tys. ton. Daje się zauważyć brak dorsza, natomiast ilość śledzia i szprot wzrosła.
Rozwój glonów (eutrofizacja morza)
W związku z używaniem dużych ilości nawozów przez rolnictwa krajów nadbrzeżnych bardzo duże ich ilości spływają do Bałtyku rzekami, do których dostają się one wypłu-kiwane deszczami. Następstwem tego jest „eutrofizacja”, czyli przeżyźnianie morza. Powoduje to gwałtowny rozwój glonów, szczególnie z gatunku sinic i brunatnic , które są glonami „nawozolubnymi”. Mimo niewielkch rozmiarów (ok. 2 mm średnicy) ogólną ich ilość nadrabiają szybkością przyrastania, która wynosi ok. 12 godzin. Po tym czasie giną, opadają na dno i rozkładają się na H2S (siarkowodór) - związek chemiczny, będacy trucizną, który w warunkach naturalnych występuje w warstwach skalnych. Jest to gaz silnie wybuchowy. Resztki glonów na dnie, w trakcie dalszych procesów gnilnych zamieniają się w trudną do umycia maź, o czym szczególnie mogą się przekonać rybacy (sieci) oraz wojsko - marynarka wojenna (okręty podwodne). Oni też są głównymi zródłami informacji o „polach” zanieczyszczenia. Na dzień dzisiejszy 30% powierzchni dna Bałtyku jest pokryta strefami „H2S”.
Z 1kg „fosforu organicznego” w końcowym efekcie eutrofizacji powstaje 1500 kg masy (żywej zielonej) sinic i brunatnic.
Ropopochodne (Wpływ na środowisko morskie).
Na wodzie paliwo i oleje tworzą warstwę izolacyjną dla tlenu i promieni słonecznych.
W wodach „zimnych” tlen przechodzi z powietrza do morza . W morzach tropikalnych tlen wędruje do powietrza ( nadmiar produkowany przez glony).
Węglowodory aromatyczne mają działanie rakotwórcze.
Właściwości fizyczne, jak lepkość powodują oblepianie piór ptaków przy zetknięciu z paliwem, uniemożliwiając latanie, a w następstwie wychłodzenie organizmu i śmierć ptaka.
Substancje ropopochodne niszczą ponadto systemy rozrodcze ryb, ikrę i narybek.
Do utlenienia 1 kg oleju potrzeba tlenu zawartego w 400 m3 .
OBSZARY MORSKIE RZECZYPOSPOLITEJ I ADMINISTRACJA MORSKA
Obszary morskie możemy podzielić na:
1) terytorialne - pas morza o szerokości 12 Mm od brzegu : suwerenne prawa w zakre-
sie ochrony środowiska i rybołówstwa.
2) wewnętrzne - Zalew Wiślany, Zalew Szczeciński, Zatoka Gdańska - linia łącząca Hel
z miejscowością Piaski : prawa eksploatacji dna morskiego (Ławica Słupska)
3) wyłączna strefa ekonomiczna : prawo eksploatacji dna morza, wnętrza Ziemi, (pod
dnem morza) oraz prawo do budowania sztucznych wysp i różnych budowli hydro-
technicznych.
Administracja
1) Dyrektor Urzędu Morskiego - 1-sza instancja
2) Minister HZIGM - 2-ga instancja
W skład U. Morskiego wchodzą: a) Pion Inspekcji Morskiej
b) Kapitanaty, Bosmanaty
c) Pion Hydrografii i Oznakowania Nawigacyjnego
Za wykroczenia Dyrektor UM ma prawo nałożyć kary pieniężne do 1 mln SDR (Art 56) na osoby prawne i do 20 średnich wypłat roku poprzedzającego na osobę fizyczną .
Zgodnie z Kodeksem Postępowania Administracyjnego każdy ma prawo do odwołania się do wyższej instancji. W naszym przypadku jest to Naczelny Sąd Administracyjny.
Kary nakładane są z rygorem natychmiastowego postępowania/wykonalności. Dyrektor Urzędu Morskiego ma prawo zatrzymania statku do 48 godzin, gdy nastąpi zanieczysz-czenie środowiska.
Kodeks Karnym Art X (przepisów wprowadzających), mówi „kto zanieczyszcza wodę w stefie zakazanej podlega karze pozbawienia wolności do lat 2-ch lub grzywnie do 2.5 mld starych złotych .
Pieniądze z kar przeznaczone są na ochronę środowiska .
Granica działalności Urzędu Morskiego w Gdyni (Dziennik Ustaw nr 32 z 18.04.91) jest na zachodzie Latarnia Stilo, na wschodzie granica państwa.
KONWENCJA MARPOL
Konwencja MARPOL -1973 (rok przyjęcia 1978) wraz z poprawkami na tankowce jest konwencją o zanieczyszczeniach ze statków morskich (handlowych, rybackich i cywil-nych) z wyłaczeniem okrętów wojennych oraz jednostek administracji państwowej. Obejmują tankowce powyżej 150 GT i inne jednostki większe niż 400 GT .
Wyjątki : 1) ratowanie życia na morzu
2) odwrócenie niebezpieczeństwa od statku ,
3) wypadek morski - zderzenie + rozlew.
Obszarów morskich zgodnie z konwencja Marpol dziela sie na:
1) obszary specjalne: Bałtyk, Morze Północne, Morze Czarne, Morze Śródziemne,
Morze Czerwone, Zatoka Perska, Obszar Zatoki koło Adenu, Karaiby, Zatoka
Meksykańska, Obszar Antarktyki powyżej 60 S.
2) pozostałe.
Aneksy do Konwencji MARPOL:
1) O zapobieganiu zanieczyszczeniom olejowym ze statków
2) O zapobieganiu zanieczyszczeniom przy przewozie płynnych szkodliwych chemika-
liów luzem (NOXIOUS LIQUID SUBSTANCES IN BULK).
3) O zapobieganiu zanieczyszczeniom przy przewozie płynnych, szkodliwych chemi-
kaliów w opakowaniach (NOXIOUS SUBSTANCES IN PACKED FORMS)
4) O zapobieganiu zanieczyszczeniom ściekami sanitarnymi (SEWAGE )
5) O zapobieganiu zanieczszczeniom śmieciami (GARBAGE)
6) O ograniczeniu emisji zaniczyszczeń do powietrza.
MARPOL - ANEKS I
O zapobieganiu zanieczyszczeniom olejowym ze statków
Aneks ten reguluje zawartość zanieczyszczeń olejowych w zrzucie:
15 ppm (15 części na milion części) mieszaniny wodno-olejowej w obszarach specjal-nych oraz 100 ppm w pozostałych obszarach.
Dla tankowców zawartość w śladzie torowym nie więcej niż 30 litrów oleju na 1 Mm przebytej drogi.
Całkowita ilość niewyładowanego ładunku nie powinna przekraczać 1/30,000 GT pojemności ładunku .
Dokumenty wymagane przez konwencje MARPOL
1) Certyfikat IOPP - INTERNATIONAL OIL POLUTION PREVENTION CERTIFI-
CATE.
W Polsce wystawiane przez PRS - zgodnie z przepisami IMO można cedować wyda-
wanie certyfikatów na organizacje uznane ,
2) załącznik techniczny - okresla szczegóły wyposażenia statku, np. czy statek posiada
książkę olejową uznanego typu.
Książka Zapisów Olejowych składa się dwóch części:
I część - maszynownia.
Zawiera dużo rozdziałow, np.: o gospodarce wodami zaolejonymi (OIL WATER MIXTURE), o zęzach (BILGE WATER), o odolejaczach, z których odzyskany olej ma być zużyty energetycznie (SEPARATOR).
Inny rozdział - o odpadach olejowych, głównie z wirówek paliwa (OIL SLUDGE, OIL WASTE , OIL RESIDUES) dopuszcza utylizację tych odpadów przez:
a) spalanie w spalarce statkowej
b) zdanie na ląd (PORT RECEPTION FACILITY) i posiadanie pokwitowania
c) ponowne zmieszanie z paliwem
d) przepompowanie do innego zbiornika
Ilość zanieczyszczeń zależy od ilości spalonego paliwa. Normy międzynarodowe podaja ze zanieczyszczenia mogą stanowić 1% masy spalonego paliwa (Niemcy przyjmują 2%) Ilość odpadów jaka powinna znajdować się na statku liczona jest w uproszczony sposób z zależności:
Odpady = Ilość dni w morzu x Zużycie paliwa w morzu x 0.01 .
Dla paliwa lekkiego przyjmuje się normy 50% mniejsze .
II część : dotyczy części ładunkowej na zbiornikowcu i mycia zbiorników
CBT - CLEAN BALLAST TANKS - (woda/olej) - do niektórch zbiorników ładunko-wych w podróży balastowej bierze się wodę, którą pózniej się oczyszcza.
SBT - SEGREGATED BALLAST TANKS - (woda) - zbiorniki wyłącznie do balastowa-nia.
COW - CRUDE OIL WASHING - mycie zbironików ropą daje 9-krotne zmniejszenie ilości odpadów półstałych i stałych. Resztę do czysta myje się wodą. Jest to operacja niebezpieczna, w zwiazku z tym do zbiorników uprzednio wpuszcza się inert gas
Wszystkie nowe zbiornikowce muszą mieć podwójne dno i burty. Poprawki do konwen-cji MARPOL z 1978 stanowią, że nowe tankowce powyżej 20 tys. ton muszą być eksploatowane w systemie SBT i COW. Stare tankowce powyżej 40 tys. ton muszą rów-nież stosować SBT i COW.
VLCC - VERY LARGE CRUDE CARRIER 150-300 tys ton
ULCC - ULTRA LARGE CRUDE CARRIER- 300-800 tys ton
Ochrona Środowiska Morskiego (MARINE ENVIRONMENT PROTECTION)
Konwencja OPRC 90 - (OIL PREPAREDNESS RESPONSE COOPERATION) naklada
nastepujące obowiązki:
- powoływania krajowch i regionalnych systemów zapobiegania zanieczysz-
czeniom
- wyposażania statku w Okrętowy plan zapobiegania rozlewom olejowym (SHIP
BOARD OIL POLLUTION EMERGENCY PLAN). Od 04.95 każdy statek musi mieć
taki plan.
Plan ten obejmuje następujące zagadnienia:
1) analiza obliczeń statecznościowych i wytrzymałości kadłuba statku w różnych sta-
nach załadowania i w różnych wariantach uszkodzeń
2) wejście na mieliznę
3) pożar / eksplozja
4) kolizja
5) uszkodzenie kadłuba
6) nadmierny przechył
7) lista adresów kontaktowych - najbliższe państwa
8) wyznaczenie osoby kontaktowej (oficer dyżurny PLO)
9) kontakt z biurem konsultingowym
MARPOL - ANEKS II
Dotyczy chemikaliowców i innych statków, które mają wydzielone zbiorniki do prze-wozu chemikaliów.
Podział ładunków chemicznych pod względem szkodliwiści:
- zagrażające życiu
- zagrażające zdrowiu i środowisku
Przyjęto następujące oznaczenia:
A - silne trucizny, zwykle środki ochrony roślin
B,C - pośrednie, jeżeli chodzi o siłę działania
D - najsłabsze, oleje roślinne, ktore są najmniej szkodliwe
Kryteria oznaczenia szkodliwości :
- LC5096 - lethal concentration - w ciągu 96 godzin zabija 50% osobników
- LD50 - lethal dose - dawka połowicznej śmiertelności
Procedura wstępnego mycia dla ładunków kategorii A.
Po wyładunku, przed wyjściem statku w morze, należy wymyć zbiorniki do osiągnięcia stężenia resztkowego, które wynosi 0.05% wagowe ładunku (obszary specjalne) i 0.1% (poza obszarami specjalnymi), Popłuczyny należy zdać na ląd pod nadzorem lokalnej administracji i dokonać wpisu w książce ładunkowej
Dokumenty stosowane przy przewozie chemikaliów:
- ceryfikat
- książka zapisów ładunkowych
- procedura mycia zbiorników, zawierająca opis:
*wstępnego mycia, resztkowania i mycia zbiorników po ładunkach
*wentylacji
*instalacji wraz z listą dopuszczonych produktów do przewozu przez dany statek *warunków zrzutu na pełnym morzu, określając minimalną szybkość statku,
minimalną odległość od lądu i głębokość wody.
MARPOL - ANEKS III
Zapobieganie zanieczyszczeniOM przy przewozach ŁadunkÓw niebezpiecznych.
Nie przewiduje się dokumentów w formie certyfikatów, lecz w dokumentach ładunko-wych powinno być zaznaczone słownie MARINE POLLUTANT. Ponadto opakowanie musi być trwale oznakowane (przez 3 miesiące po zanurzenie w wodzie słonej musi być czytelne).
Poprawna nazwa składa się z oznakowania w/g listy ONZ, np: UN 4711.
MARPOL - ANEKS IV
ŚCIEKI SANITARNE (SEWAGE)
Wyróżnia się dwa rodaje ścieków: czarne i szare.
Ścieki czarne to: ścieki sanitarne, szpitalne i z pomieszczeń zwierzęcych
Ścieki szare to: ścieki z umywalek, ścieki kuchenne i z pralni.
Ścieki czarne podlegają obowiązkowemu oczyszczaniu.
Statek nie musi posiadać urzadzeń oczyszczajacych (SEWAGE TREATMENT PLANT), zobowiązany jest natomiast do posiadania zbiorników na gromadzenie ścieków.
Norma dzienna na osobę to 150 l ścieków szarych i 150 l ścieków czarnych.
Ścieki można zrzucać nawet na obszarach specjalnych w odległości większej niż 12 Nm od lądu i przy prędkości większej niż 7 kn.
W urządzeniach do obróbki ścieków zachodzą nastepujące procesy:
- rozdrabnianie
- natlenianie
- dezynfekcja
Wymagane dokumenty:
- certyfikat lub świadectwo dla urządzeń oczyszczających
MARPOL - ANEKS V
ODPADKI (GARBAGE)
Statek nie ma certyfikatu, może posiadać tylko Orzeczenie Techniczne stwierdzające, że posiada odpowiednią ilość pojemników do składowania odpadów (np. worki, pojemniki itp).
Warunki zrzutu na obszarach specjalnych:
- dopuszczalne jest wyrzucanie odpadów żywnościowych w odległości od lądu > 12 Nm
Warunki zrzutu poza obszarami specjalnymi:
- wszelkie odpady poza plastikiem w odległości od lądu > 25 Nm
- wszelkie odpady poza plastikiem i odpadami sztauerskimi w odległości od lądu > 12
Nm
- tak jak w punkcie wyżej po rozdrobnieniu do wielkości 1 cala w odległości od lądu > 3
Państwa bałtyckie uzgodniły, ze zabronione jest używanie spalarek na wodach terytor-ialnych i w portach.
Sprawa odpadów rybnych nie jest ujęta w MARPOL-u, lecz istnieje tendencja do nie wyrzucania ich w związku z wystąpowaniem zjawiska przeżyźniania morza (eutrofiza-cji).
MARPOL - ANEKS VI
OGRANICZENIE EMISJI DO POWIETRZA (SPALINY, HALONY, FREONY, LOTNE
POZOSTAŁOŚCI PO ŁADUNKACH PLYNNYCH I GAZOWYCH).
Spaliny - tlenki węgla, siarki i azotu, powracają na ziemie wraz z opadami atmosfery-cznymi w postaci kwaśnych deszczy.
Amoniak - prowadzone są próby zastosowania katalizatorów temperaturowych w celu rozbicia cząstek amoniaku na wolny azot i parę wodną:
NH3 ®(350-400°C)®NO2, NO, N2O3=H2O+N2
Freon i Halon - jako gazy cięższe od powietrza w wyniku konwergencji unoszą się w górne warstwy atmosfery niszcząc powłokę ozonową. Jeden atom chloru niszczy 100000 cząstek ozonu.
Potencjał niszczący dla tych gazów:
- halon 1301 = 10
- freon 12 = 1
- freon 22 - 0.05
Tlenki siarki - występują podczas spalania zasiarczonego paliwa. W celu zapobieżenia temu wprowadzane są drogie paliwa bez związków siarki.
INTERNATIONAL SAFETY MANAGEMENT CODE - IMS CODE
Dotyczy zarządzania bezpieczeństwem i zapobieganiu zanieczyszczeniom. Kod ten został włączony do konwencji SOLAS - rozdział 9.
Armator statku musi zapewnić 24-godzinny serwis informacyjny w przypadkach awa-ryjnych.
KONWENCJA HELSINKI 1974
Konwencja Helsinki 1974 obejmuje postanowienia konwencji MARPOL plus:
- zanieczyszczenia z lądu
- zanieczyszczenia z powietrza
- zanieczyszczenia ze statków powietrznych
- badania naukowe
- dumping
- służby zwalczania rozlewów
W/g konwencji każde państwo powinno byc wyposażone w system zwiadu powietrznego oraz dysponować Służbami Zwalczania Rozlewów. Służby podległe danemy państwu powinny być wyposażone w zapory i urządzenia zbierające zdolne do zebrania 10000 ton rozlewu olejowego w ciągu 3 dni.
KONWENCJA "DUMPING 72" (O ZATAPIANIU)
Konwencja ta określa warunki potrzebne do wywiezienia na statku i zatopienia odpadów.
Rozdział I.
Określa materiały zabronione do zatopienia:
- oleje i plastik
- substancje silnie promieniotwórcze
- DDT i PCB
- bojowe środki chemiczne
- bojowe środki biologiczne
- rtęć, kadm i ich związki
...
halwunia