dragonia_nr21.pdf

(11033 KB) Pobierz
Magazyn Dragonia
Numer 21 – 2008
rodowiska graficzne,
managery okien i Sym-
phonyOS. . .
Przyjrzyjmy si¦ dost¦pnym dzi± inter-
fejsom, typowym i nietypowym roz-
wi¡zaniom jakie serwuj¡ nam ich
twórcy, zadaj¡c nie±miało pytanie: czy
tutaj ci¡gle jeszcze chodzi o popraw¦
komfortu pracy?
Cało±¢ na stronie 3
FLAC
czyli w jaki sposób przechowywa¢
muzyk¦ w komputerze i dlaczego wła-
±nie najlepiej wykorzysta¢ w tym celu
bezstratny kodek FLAC.
Cało±¢ na stronie 31
Fluxbox – nowa droga do
wydajno±ci
Co zrobi¢, aby przyspieszy¢ system?
Spróbujmy zamieni¢ mened»er okien
na taki, który b¦dzie bardziej przyja-
zny dla zasobów naszego komputera,
a zwłaszcza pami¦ci. Rozwi¡zaniem
okazuje si¦ „skromny” pakiet – Flu-
xbox.
Cało±¢ na stronie 39
7396833.006.png
Wst¦pniak
Drodzy Czytelnicy
Spis tre±ci
System
rodowiska graficzne, managery okien i SymphonyOS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Ulteo – łatwiejsze cyfrowe »ycie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Novell przedstawia plany rozwoju SUSE Linux Enterprise 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Dosbox – cz¦±¢ 3 – OpenGEM 5. Okienkowy DOS. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Sieciowa instalacja dystrybucji Mandriva Linux 2008 w pracowni komputerowej – cz¦±¢ 1 . . . . . . . . . 17
Software
Baza pod kontrol¡ konsoli – cz¦±¢ 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Alternatywny root-tail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
FLAC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Obsługa plików graficznych w C za pomoc¡ biblioteki FreeImage . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
MonoDevelop – szybkie tworzenie aplikacji dla Linuksa i Mac OS . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
L A T E X - piszemy prac¦ magistersk¡ – finał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Fluxbox – nowa droga do wydajno±ci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Z drobnym opó¹nieniem za kalendarzo-
w¡, przyszła, chyba ju» na stałe, realna wio-
sna. eglarze niebawem zwoduj¡ jachty, ma-
larze i fotografowie wyjd¡ wreszcie w plener,
a sam znów zaczn¦ je¹dzi¢ na rowerze. . .
Czytajcie Dragoni¦ i korzystajcie z wiosny!
Co w numerze? Polecam artykuł
o root-tail , zapraszam do nadsyłania po-
mysłów jego wykorzystania. W numerze
znajdziecie opis mojego ulubionego mena-
d»era okien – Fluxboksa. Mimo codziennego
korzystania z niego od dwóch lat, okazało
si¦, »e z Fluxboksa da si¦ wycisn¡¢ jeszcze
wi¦cej.
Nie do pomini¦cia jest artykuł porz¡d-
kuj¡cy temat ±rodowisk graficznych i mana-
gerów okien. Polecam.
Zapraszam do lektury całego numeru,
gdzie znajdziecie wiele innych, równie cie-
kawych artykułów.
Rozrywka
War§ow. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Literatura
Ksi¡»ki wydawnictwa Helion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
Ksi¡»ki wydawnictwa PWN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Tomasz Łuczak – p. o. redaktora naczelnego
Piotr Krakowiak – redaktor naczelny, zało»yciel, koordynacja, skład,
Tomasz Łuczak – p.o. redaktora naczelnego, skład,
Rafał Domeracki – sekretarz redakcji, opieka nad hostingiem,
Paulina Budzo« – korekta, skład,
Michał Rzepka – korekta,
Karol Kozioł – organizacja konkursów, opieka nad forum,
Piotr Szewczuk – opieka nad hostingiem,
Krzysztof Biskup, Łukasz Ciesielski, Keyto, Rafał Topolnicki.
Współpracuj¡cy: Patryk Bajer, Radek Krakowiak,
Krzysztof Ołowski
Wszystkie publikowane materiały s¡ obj¦te pra-
wem autorskim na zasadach licencji Creative
Commons CC-BY. Nie ponosimy odpowiedzial-
no±ci za tre±¢ ogłosze«. Nazwy firm, nazwy han-
dlowe i znaki towarowe, u»yte w publikacji jedy-
nie w celach informacyjnych i s¡ własno±ci¡ po-
szczególnych podmiotów.
Skład za pomoc¡ systemu L A T E X fontami TeX Gyre i Latin Modern
Pierwowzór layoutu Dragonia Magazine przygotował m4c
numer 21 – 2008
2
7396833.007.png
System
rodowiska graficzne, managery okien i SymphonyOS. . .
Keyto
Ergonomia – nauka o pracy, czyli dyscyplina
naukowa zajmuj¡ca si¦ dostosowaniem pracy do
mo»liwo±ci psychofizycznych człowieka. Ma na ce-
lu humanizowanie pracy poprzez tak¡ organizacj¦
układu: człowiek – maszyna – warunki otoczenia,
aby wykonywana ona była przy mo»liwie niskim
koszcie biologicznym i najbardziej efektywnie” (za
pl.wikipedia.org ).
Nawet najwi¦ksi fanatycy czarnego okienka
konsoli nie b¦d¡ mi chyba mieli za złe, kiedy na-
pisz¦, »e je±li chodzi o sposób interakcji z kom-
puterem, przyszło±¢ nale»y do grafiki. Rodzi si¦
tylko pytanie: jak b¦d¡ wygl¡da¢ graficzne ±rodo-
wiska przyszło±ci? Aby sobie to wyobrazi¢, przyj-
rzyjmy si¦ dost¦pnym dzi± interfejsom, typowym
i nietypowym rozwi¡zaniom jakie serwuj¡ nam ich
twórcy, zadaj¡c nie±miało pytanie: czy tutaj ci¡gle
jeszcze chodzi o popraw¦ komfortu pracy?
szego komputera osobistego z interfejsem graficz-
nym. Wprawdzie „Polacy nie g¦si”, wi¦c i w na-
szym kraju podejmowano próby stworzenia ob-
razkowego pulpitu ( komputery serii Odra 1204 ), ale
to firma Apple Inc. po raz pierwszy wprowadzi-
ła pod strzechy Graficzny Interfejs U»ytkownika.
Z perspektywy czasu wykonanie wydaje si¦ by¢
toporne, ale było to przecie» blisko 30 lat temu,
co w informatyce stanowi kilka epok. Owym epo-
kowym interfejsem była Apple Lisa i, co ciekawe,
mimo »e pracowała w czarno- białym (nie mono-
chromatycznym, co oznaczałoby odcienie szaro±ci,
a czarno- białym) trybie niskiej rozdzielczo±ci, po-
siadała pewne elementy, które mo»na ogl¡da¢ na
nowoczesnych pulpitach dzisiejszego Mac OS X.
Nie zapominajmy przy tym, »e czasy Lisy dzieli
od współczesnych UNIX-owych systemów Apple-a
długi okres rozwoju (tak»e graficznego) systemu
Mac OS, ale, ale – to chyba najwy»sza pora, aby
usystematyzowa¢ pewne poj¦cia.
Troch¦ informacji elementarnych
Od ogółu do szczegółu. Zacznijmy od poj¦cia
najbardziej szerokiego, jakim jest rodowisko Gra-
ficzne . To, »e na ekranie komputera wida¢ iko-
ny albo fakt, »e mo»emy porusza¢ kursorem my-
szy nie oznacza bowiem, »e u»ywamy graficznego
±rodowiska. Termin ten oznacza ogół programów
umo»liwiaj¡cych prac¦ w trybie graficznym i jak to
zwykle w »yciu bywa, to, co widzimy na ekranie,
to przysłowiowy wierzchołek góry lodowej. rodo-
wisko graficzne, oprócz oczywistego wy±wietlania
okien poszczególnych aplikacji na ekranie kompu-
tera, zawiera przede wszystkim biblioteki umo»-
liwiaj¡ce ich tworzenie i uruchamianie. Biblioteki
te udost¦pniaj¡ pełn¡ grup¦ komponentów u»y-
wanych w procesie produkcji oprogramowania, co
zapewnia jednolit¡ posta¢ aplikacji, wi¦ksz¡ szyb-
ko±¢ i mniejsze zu»ycie pami¦ci. Wydane ostatnio
KDE 4.0 nie zachwyca form¡, ale jest naprawd¦
pełne tre±ci. Innymi słowy, cho¢ brak w nim jeszcze
niektórych aplikacji, zawiera wszystko, co niezb¦d-
ne do ich tworzenia.
Poza bibliotekami, ±rodowiska zawieraj¡ spo-
r¡ grup¦ oprogramowania, którego wprawdzie nie
wida¢, ale trudno wyobrazi¢ sobie prac¦ bez niego.
Dobrym przykładem jest mechanizm schowka. To,
»e po wydaniu komendy Skopiuj w jednej aplikacji
mo»emy przenosi¢ dowoln¡ informacj¦ do innych,
nie jest »adn¡ magi¡. Jest to po prostu odpowiedni
program, który t¦ funkcjonalno±¢ zapewnia. Pro-
sz¦ zauwa»y¢, »e w Windows nie wida¢ »adnego
programu Schowek tak, »e wi¦kszo±¢ u»ytkowni-
ków na co dzie« nie zastanawia si¦ nawet jakim
cudem przenosz¡ dane pomi¦dzy ulubionymi apli-
kacjami. Wystarczy jednak par¦ chwil sp¦dzonych
Troszk¦ historii
Kiedy patrzymy na współczesne systemy, ta-
kie jak: Ubuntu, Windows czy Mac OS X, trud-
no uwierzy¢, »e interfejs graficzny jest pomysłem
do±¢ leciwym. Przyjmuje si¦, »e wynaleziony został
w laboratoriach PARC firmy Xerox, w latach sie-
demdziesi¡tych ubiegłego stulecia, czyli w czasach,
kiedy powstawały komputery osobiste. Firmie Xe-
rox zawdzi¦czamy zreszt¡ du»o wi¦cej. Oprócz
wspomnianego interfejsu, s¡ to na przykład: mysz
komputerowa, sie¢ lokalna ( LAN ), u»ycie znacz-
ków graficznych (czyli ikon) do sterowania kompu-
terem, mechanizm WYSIWYG, czysto obiektowy
j¦zyk programowania Smalltalk i poka¹ny wkład
w powstanie komputera osobistego w ogóle.
Pod koniec lat siedemdziesi¡tych pomysły z Xe-
roxa zaadaptowane zostały do stworzenia pierw-
Rysunek 1. Apple Lisa (pobrane z z wikipedia.org )
numer 21 – 2008
3
7396833.008.png 7396833.009.png 7396833.001.png
System
z systemem, w którym brak tego mechanizmu, aby
przekona¢ si¦, ile jest on wart, ale o tym za chwil¦.
Wracaj¡c do ±rodowisk graficznych – w przyro-
dzie wyst¦puje ich do±¢ sporo, przypomnijmy wi¦c
te najwa»niejsze:
— AmigaOS – ostatnie stabilne wydanie, oznaczo-
ne numerem 4.0, wydano w wigili¦ 2006 roku.
System przeznaczony jest dla komputerów serii
Amiga One i micro Amiga One, wi¦c co za tym
idzie, u»ytkownicy PC-tów s¡ raczej pozbawie-
ni mo»liwo±ci jego testowania. W niniejszym
zestawieniu pojawia si¦ dlatego, aby pokaza¢,
»e na systemach Linux i Windows ±wiat si¦ nie
ko«czy.
— CDE – komercyjne ±rodowisko dla profesjonal-
nych systemów z rodziny UNIX. Jego wygl¡d
spełnia, nawiasem mówi¡c, stereotypowe mnie-
manie, »e profesjonalizm przejawia si¦ w pro-
stym, wr¦cz ascetycznym i nie ma co kry¢ – nie-
zbyt pi¦knym wygl¡dzie. CDE wykorzystywa-
ny jest mi¦dzy innymi w HP UX, Solaris i AIX
(system typu UNIX stosowany w superkompu-
terach IBM).
— EDE – czyli Equinox Desktop Environment.
Bardzo małe, mniej popularne ±rodowisko dla
systemów uniksowych, stylizowane na wzór
MS Windows.
— GNOME – czytelnikom miesi¦cznika o Wol-
nym Oprogramowaniu tego ±rodowiska oma-
wia¢ chyba nie trzeba.
— KDE – starsze od wymienionego powy»ej
GNOME, równie popularne ±rodowisko dla
systemów z rodziny UNIX.
— Mac OS X – stworzony przez swoist¡ nadbudo-
w¦ tekstowego systemu Darwin. Darwin jest to
kompletny, wolny system uniksowy z rodziny
BSD, za± komercyjn¡ w produkcie Apple-a jest
tak naprawd¦ warstwa graficzna.
— MS Windows serii NT, czyli od NT 3.1, przez
4.0, 2000, XP do dzisiejszego Vista.
— XFCE – tak zwane lekkie ±rodowisko dla sys-
temów typu UNIX. Przez „lekkie” rozumiemy
tutaj ograniczenie ilo±ci gad»etów, co przekłada
si¦ na wymagania sprz¦towe, a co za tym idzie
na szybko±¢ pracy.
Tak dochodzimy do zasadniczego dla dalszej
tre±ci artykułu rozró»nienia. Otó» jednym z ele-
mentów ±rodowiska graficznego jest program kon-
troluj¡cy wy±wietlanie okien na pulpicie kompute-
ra. W zasadzie, program taki nie robi wiele wi¦cej
ponad to – ma po prostu za zadanie sterowanie
poło»eniem poszczególnych aplikacji i ewentual-
nie obsług¦ znanych w ±rodowisku Linuksowym
pulpitów wirtualnych. Nazywany jest managerem
okien .
Do±¢ istotnym jest, aby rozró»ni¢ poj¦cie ±ro-
dowiska i managera okien. Mo»na bowiem u»y-
wa¢ managera okien nie u»ywaj¡c ±rodowiska, by-
wało równie», »e ±rodowisko nie zawierało mana-
gera. Dobrym przykładem jest wymienione wcze-
±niej GNOME. W wersji 1.x zawierało ono bibliote-
ki oraz zaawansowane mechanizmy niezb¦dne do
szybkiej i efektywnej pracy, jednak sam program
obsługi okienek trzeba było zainstalowa¢ osobno.
Najcz¦±ciej były to: Window Maker, Sawfish lub
Enlightenment. Pocz¡wszy od wersji 2.2, GNOME
„dorobiło si¦” jednak własnego managera, czyli
programu Metacity. (Taka dygresja: słowo Metaci-
ty nie oznacza meta-miasta, a metatyczno±¢ . Konia
z rz¦dem temu, kto zgadnie co autorzy tej nazwy
mieli na my±li. . . ). Z drugiej strony, dowolny mana-
ger stosowany w, na przykład, GNOME mo»e by¢
u»ywany samodzielnie. Wprawdzie pozbawiamy
si¦ wtedy wszystkich funkcjonalno±ci tego ±rodo-
wiska (czyli tak naprawd¦ wi¦kszo±ci tego, co ono
dostarcza), ale da si¦ i bywa, »e ma to sens. Przy-
kładowo, twórcy uruchamianego z płytki CD Li-
nuksowego systemu Austrumi , zastosowali w swo-
jej dystrybucji wła±nie manager Metacity . Dzi¦ki te-
mu system mie±ci si¦ na malutkiej płytce wielko-
±ci karty kredytowej, jest szybki, a wygl¡da do±¢
znajomo dla ka»dego u»ytkownika Linuksa. Pro-
blemy pojawiaj¡ si¦ wtedy, kiedy po skopiowaniu
fragmentu tekstu z przegl¡darki internetowej nie
mo»na go wklei¢ do edytora tekstu. Jest to cena za
mały rozmiar dystrybucji, nie jedyna z reszt¡.
Podobnie jak GNOME, ka»de z wymienionych
powy»ej ±rodowisk graficznych posiada „swój”
manager okien. Przykładowo:
— Workbench nie jest, jak s¡dz¡ niektórzy, syste-
mem ani ±rodowiskiem, a domy±lnym manage-
rem dla AmigaOS.
— KWin (dawniej KWM), to odpowiednik
GNOME-owego Metacity, czyli manager ±ro-
dowiska KDE. Gdyby komu± przyszła ochota
na »arty – teoretycznie dałoby si¦ uruchomi¢
KDE z Metacity i GNOME z KWin. . . Tylko po
co?
— Aqua to budz¡cy wiele emocji efektowny ma-
nager systemu Mac OS X. Sama Aqua byłaby
niczym bez tego, co w systemie Apple’a „sie-
dzi pod mask¡”, czyli bibliotek Quartz, Carbon,
Cocoa czy OpenGL.
— Eksplorator Windows. Co prawda nazwa ta ko-
jarzy si¦ zazwyczaj z Windowsow¡ aplikacj¡
słu»¡c¡ do administrowania plikami, ale pro-
gram ten jest de facto managerem okien dla te-
go systemu.
— Xfwm4 to manager ±rodowiska XFCE.
— edewm – manager okien zastosowany w Equ-
inox.
Problem dnia dzisiejszego stanowi to, »e ró»-
nice pomi¦dzy szczególnie lekkimi ±rodowiskami,
a niektórymi managerami okien nie s¡ takie ostre.
Przyznam szczerze, i» zastanawiałem si¦ do±¢ dłu-
go, czy w zestawieniu ±rodowisk graficznych uj-
mowa¢ EDE. Zdecydowałem, »e (jednak) tak, po-
niewa» posiada ono osobny manager okien, biblio-
teki komponentów (cho¢ ubogie) i wszelkie cechy,
numer 21 – 2008
4
7396833.002.png 7396833.003.png
System
które powoduj¡, »e jest ono czym± wi¦cej ni» tylko
programem słu»¡cym do zarz¡dzania okienkami
na pulpicie. Podobne dylematy rodz¡ si¦ niekie-
dy w stosunku do paru innych managerów, a jest
tych programów cała masa. Krótki, przykładowy
wybór:
cje o nich mo»na zdoby¢ po kilku minutach po-
szukiwa« w internecie, ale »aden z nich nie zrobił
takiej oszałamiaj¡cej kariery jak Compiz . Program
ten miał swoj¡ premier¦ stosunkowo niedawno, bo
w styczniu 2006 roku. Pisałem ju», »e teoretycznie
mo»na by zast¡pi¢ Metacity ze ±rodowiska GNO-
ME innym managerem. Wymiana na KWin wyda-
je si¦ by¢ pozbawiona sensu, ale gdyby tak wy-
rzuci¢ domy±lny manager okien GNOME i zast¡-
pi¢ go podobnym, ale efektowniejszym? Dzi±, na-
wet w±ród tych, którzy interesuj¡ si¦ komputera-
mi, a na co dzie« nie u»ywaj¡ Linuksa, mało jest
takich, którzy nie słyszeli o słynnej „wiruj¡cej ko-
stce”, „faluj¡cych okienkach”, czy aplikacjach, któ-
re „spalaj¡ si¦” przy zamykaniu. Prosta zamiana
managerów, mo»liwa jest ze wzgl¦du na to, »e
i Compiz, i Metacity, i KWin zaprojektowano zgod-
nie ze standardem ICCCM. Wartym zauwa»enia
jest, »e cho¢ „wiruj¡c¡ kostk¦” cz¦sto kojarzy si¦
z architektur¡ AIGLX (lub XGL), jest ona jedynie
±rodkiem do uruchomienia programu wła±ciwego,
który owe efekty specjalne zapewnia, czyli wła±nie
managera Compiz. Rozwi¡zanie to jest analogiczne
do zastosowanego w Mac OS X firmy Apple, czyli
programów Aqua-Quartz-OpenGL.
Tutaj rodzi si¦ w¡tpliwo±¢. Nie bez kozery na
pocz¡tku tego artykułu zamie±ciłem definicj¦ ergo-
nomii. Prosz¦ zainstalowa¢ sobie Compiz Fusion,
wł¡czy¢ „wiruj¡c¡ kostk¦”, „»eluj¡ce okna”, „water
eect” i jeszcze par¦ innych gad»etów graficznych,
i popracowa¢ jaki± czas na takim systemie. Czy to
ma cokolwiek wspólnego z efektywn¡ prac¡, wy-
konywan¡ „przy mo»liwie niskim koszcie biolo-
gicznym”? Chyba dla ka»dego, nawet fana Com-
piza, jest to pytanie retoryczne. Skoro ju» jeste±my
przy ergonomii pracy – taka mała ciekawostka na
zako«czenie.
SymphonyOS i nie tylko
Jednym z zada« managera okien jest obsługa
pulpitów wirtualnych. Mechanizmu tego charak-
teryzowa¢ chyba nie trzeba – pomaga on upora¢
si¦ ze zbyt du»¡ liczb¡ otwartych aplikacji. Pano-
wie Ryan Quinn i Jason Spisak mieli jednak nie-
co odmienny pogl¡d na jego zastosowanie. Ka»dy
zwraca uwag¦ na okienka elegancko porozmiesz-
czane na poszczególnych pulpitach – oni zwrócili
uwag¦ na same pulpity i stworzyli uruchamiany
z płyty system SymphonyOS . ( Pomi«my milczeniem
obecn¡ sytuacj¦ projektu. Na dzie« dzisiejszy dystrybu-
cja ta jest w zasadzie zawieszona. Ostatnim wydaniem
jest 2007.06 z czerwca 2007 roku, jednak z kilku po-
wodów nie mo»na jej pobra¢. Ostatni¡ dost¦pn¡ wersj¡
jest 2006-05, ale w ±wiatku Wolnego Oprogramowania
liczy si¦ przecie» pomysł ).
— Enlightenment – popularny manager okien,
który by¢ mo»e zostanie kiedy± zaliczony w po-
czet ±rodowisk graficznych. Jak ju» wspomina-
łem, swego czasu był do±¢ powszechnie stoso-
wany jako manager dla GNOME. Jest jednym
z najbardziej efektownych managerów dla sys-
temów uniksowych.
— fluxbox – mały, szybki i stabilny manager, bar-
dzo cz¦sto stosowany w dystrybucjach urucha-
mianych z no±ników optycznych.
— Window Maker – podobnie jak Enlightenment,
onegdaj był stosowany jako manager dla GNO-
ME. Celem autorów Window Makera jest stwo-
rzenie programu przypominaj¡cego ±rodowi-
sko graficzne systemu NeXTStep, którego głów-
nym projektantem był szef firmy Apple – Steve
Jobs.
— IceWM – w jego wygl¡dzie wida¢ wyra¹-
ne wpływy Windows 98, niemniej jednak du-
»a konfigurowalno±¢ sprawia, »e jego wy-
gl¡d mo»na dowolnie dostosowywa¢. Praca
z IceWM dobitnie uzmysławia czym sam ma-
nager okien ró»ni si¦ od kompletnego ±rodo-
wiska graficznego. Program ten nie obsługu-
je bowiem wielu, wydawałoby si¦ oczywistych
funkcji. Przykładowo, aby na pulpicie mo»na
było umie±ci¢ ikonki, nale»y doinstalowa¢ osob-
ny program (Rox, Idesk).
— Sawfish, ion, LXDE, AfterStep, Blackbox,
FVWM, twm, Openbox, itd. . .
Rysunek 2. SymphonyOS 2006-5 - pulpit Komputer
SymphonyOS korzysta z własnego pulpitu gra-
ficznego – Mezzo. Podobnie jak w wielu innych
±rodowiskach, dla u»ytkownika dost¦pne s¡ cztery
pulpity wirtualne, jednak w Symphony przekształ-
cone zostały one w obszary robocze .
Gwiazdy show biznesu
Wszystkie wymienione wcze±niej managery
okien s¡ znane, przynajmniej na tyle, »e informa-
numer 21 – 2008
5
7396833.004.png 7396833.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin