BADANIE NEUROLOGICZNE I PODSTAWOWE BADANIA DODATKOWE.
Wywiad:
Objawy o które warto wypytać każdego chorego neurologicznego:
· Bóle głowy, kończyn, parastezje,
· Zawroty głowy,
· Zaburzenia świadomości,
· Drgawki,
· Zaburzenia widzenia,
· Niedowład kończyn,
· Zaburzenie chodu,
· Zaburzenia w oddawaniu moczu i stolca,
· Zaburzenia snu,
Badanie neurologiczne (badanie przedmiotowe):
a) Głowa,
b) Objawy oponowe: sztywność karku, objaw karkowy Brudzińskiego i objaw Kerniga,
c) Badanie nerwów czaszkowych:
· Nerw węchowy,
· Nerw wzrokowy – ostrość wzroku, pole widzenia, dno oka,
· Nerw okoruchowy, bloczkowy, odwodzący – szerokość szpar powiekowych, osadzenie oczu, oczopląs,
· Nerw trójdzielny – bolesność ujścia gałęzi, odruch rogówkowy, żuchwowy i czynność mięśni żucia,
· Nerw twarzowy – oglądanie twarzy – marszczenie czoła, zaciskanie powiek, szczerzenie zębów,
· Nerw przedsionkowo – ślimakowy – słuch i równowaga,
· Nerw językowo – gardłowy i nerw błędny – czynność mowy i połykania, stan łuków podniebiennych,
· Nerw dodatkowy – ocena napięcia mięśnia mostkowo – obojczykowo – sutkowego,
· Nerw podjęzykowy – czy występuję zbaczanie języka,
d) Badanie układu ruchowego:
· Oglądanie kończyn,
· Ruchy bierne i napięcie – ograniczenie, obniżenie napięcia i sztywność (uszkodzenie układu pozapiramidowego),
· Ruchy czynne i siła – stopień niedowładu od 5 (normalna siła) – 0 (brak ruchu),
· Zborność ruchów:
o Próba palec – nos,
o Próba palec – palec,
o Diadochokineza – ruchy naprzemienne,
o Próba pięto – kolano,
o Ataksja tułowia – wahadłowe ruchy w pozycji siedzącej,
o Próba Romberga (częsty objaw czynnościowy),
· Badanie odruchów (z kości promieniowej, z mięśnia dwugłowego, z mięśnia trójgłowego, brzuszne, kolanowy, skokowy, podeszwowy),
· Odruchy patologiczne – Babińskiego, Oppenheina i Rossolimo,
· Badanie chodu:
o Chód patetyczny – niedowłady wiotkie,
o Chód brodzący – porażenie nerwu strzałkowego lub polineuropatia,
o Chód kurczowy – niedowład spastyczny,
o Chód koszący – hemiparetyczny,
o Chód drobnymi kroczkami,
o Chód taktyczny w ataksji tylnosznurowej (wiąd rdzenia),
o Chód móżdżkowy – chwiejny,
o Chód kaczkowy (dystrofia mięśniowa – miastenia),
o Apraksja chodu – sam chory jest niezdolny do zapoczątkowania chodu,
o Chód utykający,
· Niemożność chodzenia – abazja:
o Badanie czucia,
o Badanie mowy,
o Badanie praksji,
· Badanie ruchów elementarnych (zaciskanie pięści, marszczenie czoła, wysuwanie języka),
· Badanie ruchów ekspresyjnych (przeczenie, pożegnanie),
· Markowanie czynności (np. gra na pianinie),
· Naśladowanie ruchów,
· Obserwacja złożonych czynności ruchowych (ubieranie),
· Rysowanie (badanie stanu psychicznego),
Wnioskowanie z badań neurologicznych:
1. Choroba ograniczona – czynnościowa,
2. Umiejscowienie zmian:
· Półkule, pień, móżdżek, rdzeń kręgowy, nerwy obwodowe, mięśnie, zmiany rozsiane,
3. Uszkodzenie po prawej – po lewej – obustronne,
4. Charakter zmian – guz, stan zapalny, naczyniowy, urazowy, toksyczny, zwyrodnieniowy, metaboliczny,
Badania dodatkowe:
1. Badanie płynu mózgowo – rdzeniowego:
a) Przeciwwskazania – guz tylnego dołu czaszki, guzy półkul, zmiany ropne, skazy krwotoczne,
b) Wskazania:
· Zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych,
· Podejrzenie krwotoku podpajęczynówkowego,
· Ostre bóle głowy,
· Polineuropatie,
· Stwardnienie rozsiane,
· Łagodne nadciśnienie śródczaszkowe,
2. EEG:
Cechy patologicznego EEG:
· Zniekształcenie rytmu podstawowego alfa,
· Zniknięcie rytmu podstawowego w całym zapisie lub jego części,
· Pojawienie się fal patologicznych w sposób zogniskowany lub rozlany, napadowy, ciągły,
· Znaczna asymetria zapisu,
3. Elektromiografia – badanie prądów czynnościowych mięśni (w diagnostyce chorób mięśni obwodowych układu nerwowego i rdzenia kręgowego),
4. EMG umożliwia:
· Rozróżnienie niedowładu wiotkiego organicznego od czynnościowego,
· Umiejscowienie uszkodzenia,
· Określenie rozległości obszaru uszkodzenia,
· Monitorowanie dynamiki procesu chorobowego,
5. Elektronystagmografia – rejestracja oczopląsu,
6. Rtg czaszki, kręgosłupa,
7. Badania kontrastowe – mielografia, radikulografia, angiografia,
8. TK,
9. Jądrowy rezonans magnetyczny – wskazania:
· Choroby tylnej jamy czaszki,
· Choroby rdzenia kręgowego,
· Wypadnięcie jądra miażdżystego,
· SM,
· Padaczka,
· Opryszczkowe zapalenie mózgu,
· Guzy mózgu,
· AngioMRI – zmiany naczyniowe,
10. PET – obrazowanie struktury i funkcji (metabolizmu) – pozytronowa emisyjna tomografia,
11. SPECT (pojedynczego fotonu) podanie radioznaczników, które emitują promieniowanie gamma,
12. Neuroradiologia interwencyjna – embolizacja, angioplastyka,
13. Ultrasonografia dopplerowska,
14. Badanie bioptyczne (biopsja),
15. Badanie neuropsychologiczne,
1
www.google.pl