POJĘCIA
Uniwerbizacja (łc. unus ‘jeden’ + verbum ‘słowo’) językozn. zastąpienie wyrażenia złożonego z rzeczownika i określającego go przymiotnika (np. złodziej kieszonkowy) wyrazem pojedynczym (kieszonkowiec).
Kontaminacja - To in. skrzyżowanie, przemieszanie dwóch a. kilku elementów językowych i utworzenie niepoprawnych form. Kontaminacja może dotyczyć grup głoskowych, sylab (Guję żumę powstałe z przestawienia sylab w zdaniu Żuję gumę), frazeologizmów, a nawet dłuższych struktur, np. przysłów (np. przemieszanie dwóch popularnych przysłów: Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta oraz Gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść utworzyłoby nam: Gdzie dwóch się bije, tam nie ma co jeść oraz Gdzie kucharek sześć, tam trzeci korzysta). Najczęściej jednak dochodzi do kontaminacji zwrotów i wyrażeń frazeologicznych, zwłaszcza między zwrotami bliskoznacznymi albo stosowanymi w tym samym kontekście: spełnić dobry uczynek i popełnić grzech po kontaminacji stworzy popełnić dobry uczynek i spełnić grzech. Kontaminacja stosowana świadomie i celowo może poszerzać znaczenie, wzbogacać treści o pewne niuanse, sugerować podteksty, sygnalizować ironię czy po prostu śmieszyć. Popełnić książkę – to kontaminacja zwrotów napisać książkę i popełnić błąd/ grzech/ występek, która sugeruje, że napisanie danej książki było z jakichś powodów błędem, występkiem – to przykład celowej kontaminacji, która wzbogaca komunikat o niuanse i podteksty. Niestety, większość kontaminacji jest nieświadomym i niecelowym działaniem językowym, wynikającym z pośpiechu i braku namysłu nad tym, co mówimy. W błędach tych celują zwłaszcza dziennikarze i ludzie mediów, dla których szybkość przekazywania informacji jest ważniejsza od językowej poprawności, stąd często upowszechniają językowe hybrydy powstałe w wyniku kontaminacji.
Hybryda językowa (łacińskie hybrida – mieszaniec), wyraz złożony z elementów należących do dwóch różnych języków, np. telewizja, automobil.
mlodaszlachta