Żuk w pudełku oraz 99 innych eksperymentów myślowych - ebook.pdf

(2798 KB) Pobierz
untitled
721816401.002.png
721816401.003.png
721816401.004.png
tytuł oryginału: e Pig at Wants to be Eaten
Originally published in English by Granta Publications under the title
e Pig at Wants to be Eaten and 99 Other ought Experiments ,
copyright © 2005 by Julian Baggini
Julian Baggini asserts the moral right to be identi ed as the author of this Work.
Copyright © for the Polish edition by Wydawni wo W.A.B., 2011
Copyright © for the Polish translation by Wydawni wo W.A.B., 2011
wydanie i
warszawa 2011
721816401.005.png
Przedmowa
Wyobraźnia bez rozumu to po pro u fantazja, ale rozumowi
niezbędna je pożywka wyobraźni. Po części dlatego zarówno
naukowcy, jak i lozofowie zawsze posługiwali się zmyślonymi
hi oryjkami, by precyzować swoje idee i docierać do ich granic.
Celem takich eksperymentów myślowych je pozbycie się detali,
które komplikują sprawę w rzeczywi ych sytuacjach, tak by moż-
liwe było skupienie się na i ocie problemu.
I tak na przykład prawdziwy dylemat etyczny zawsze będą
komplikowały przypadkowe, zależne od sytuacji czynniki. Czy
jedzenie mięsa je moralnie naganne? Jeśli za anawiasz się, czy
źle po ąpisz, zjadając mięso, które leży przed tobą na talerzu,
powinieneś wziąć pod uwagę rozliczne kwe ie. Niektóre zwierzęta
są hodowane metodą przemysłową, inne w sposób humanitarny,
na jeszcze inne się poluje. Niektóre pasą się na terenach, gdzie
kiedyś rosły lasy tropikalne, inne na otwartych pastwiskach.
Je mięso ekologiczne, je genetycznie mody kowane, je też
takie, które przywozi się z drugiego końca świata. Aby u alić
etyczne za i przeciw, trzeba rozwikłać plątaninę wszy kich tych
czynników i ocenić sytuację pod różnymi względami.
Eksperymenty myślowe mogą być pomocne, ponieważ –
podobnie jak w eksperymentach naukowych – wyodrębnia się
w nich kluczowe zmienne, po to by sprawdzić, jak one, i tylko
one, wpływają na nasze rozumienie świata. Chcąc zatem rozwa-
żać etyczny aspekt jedzenia zwierząt, możemy wyobrazić sobie
sytuacje, w których jakaś konkretna kwe ia to jedyny czynnik,
jakim różnią się dwa scenariusze. Jeśli martwi nas sposób, w jaki
traktuje się zwierzęta na wielkich fermach, wyobraźmy sobie, jak
zmieni sytuację dobre ich traktowanie, przy założeniu, że inne
5
721816401.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin