syrenki_warszawskie_pl_2011.pdf
(
6739 KB
)
Pobierz
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01//EN" "http://www.w3.org/TR/html4/strict.dtd">
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Syrena jest od wieków godłem Warszawy. Kiedy w latach
1811–1915 zaborcy Polski zabronili używania herbu Warszawy,
warszawiacy zaczęli masowo umieszczać wizerunki syreny
w przestrzeni miejskiej. W rezultacie, w stolicy znajduje się
niezliczona liczba jej podobizn. Są na elewacjach, balustradach
balkonów, bramach, latarniach, neonach, witrażach, szyldach
i w logo wielu stołecznych instytucji. Wystawiono jej pomniki,
przedstawiono w rzeźbach i w płaskorzeźbach. Warszawiacy mają
do nich ogromny sentyment, który wyraża się m.in. używaniem
zdrobnienia – w mitologii i w literaturze występują syreny,
a warszawskie są nazywane Syrenkami.
Legenda o Syrence warszawskiej
Istnieje kilka wersji legend o warszawskiej Syrence. Według najpo-
pularniejszej, przekazywanej przez przewodników warszawskich,
syrena przypłynęła Wisłą z Bałtyku w pobliże dzisiejszej warszaw-
skiej Starówki. Kiedy wyszła na ląd, aby odpocząć, okolica tak się
jej spodobała, że postanowiła tu zostać. Wkrótce miejscowi rybacy
spostrzegli, że ktoś wzburza fale Wisły, plącze sieci i wypuszcza ryby
z więcierzy. Zamierzali rozprawić się z intruzem, ale gdy usłyszeli
śpiew syreny, zachwycili się piękną pół kobietą, pół rybą.
Kiedy dowiedział się o niej pewien kupiec, szybko przeliczył, ile za-
robi, pokazując syrenę na jarmarkach. Podstępem ją ujął i uwięził w
szopie bez dostępu do wody. Płacz syreny usłyszał syn rybaka, który
z pomocą przyjaciół uwolnił ją. Syrena z wdzięczności obiecała wy-
bawicielom, że w razie potrzeby oni też mogą liczyć na jej pomoc.
I odtąd warszawska Syrenka, uzbrojona w miecz i tarczę broni mia-
sta oraz jego mieszkańców.
Pomnik Syrenki na Rynku Starego Miasta
Ma ponad 150 lat! Na Rynku stał przez pierwsze 70, a potem
kilka razy zmieniał adres. Z powodu przenosin zyskał nawet miano
wędrującego pomnika. Na Rynek wrócił w 2000 roku. Niestety,
„wpadł w oko” wandalom, którzy wielokrotnie go niszczyli. W 2008
roku na Rynku stanęła kopia, a odrestaurowany oryginał dłuta
Konstantego Hegla znajduje się tuż-tuż, w muzeum historycznym
m.st. Warszawy, które zajmuje 11 kamieniczek przy Rynku Starego
Miasta.
Pomnik Syrenki na Wybrzeżu Kościuszkowskim
(w pobliżu mostu Świętokrzyskiego)
Według pierwotnego projektu, pomnik o wysokości 20 m miał być
ze szkła i stać na ilarze pośrodku Wisły. Z powodu trudności tech-
nicznych, musiano jednak odstąpić od tego pomysłu i zadowolić
się monumentem ze spiżu. Twórczynią odsłoniętego w 1938 roku
pomnika była wybitna polska rzeźbiarka Ludwika Nitschowa, a mo-
delką harcerka i poetka Krystyna Krahelska – późniejsza autorka po-
pularnej podczas powstania warszawskiego piosenki „Hej chłopcy,
bagnet na broń”. Krahelska zginęła w drugim dniu powstania, co
przyczyniło się do utrwalenia jej legendy.
Herb Warszawy
Najstarsza pieczęć Warszawy (ok. 1400) przedstawia jej godło
w postaci uzbrojonego w tarczę i miecz pół człowieka, pół ptaka
z brzuchem pokrytym łuskami. W kolejnych wiekach herbowa
Syrena coraz wyraźniej stawała się kobietą, ale nadal było
to skrzydlate monstrum z nogami zakończonymi płetwami. Dopiero
w XVIII wieku poczwarę zastąpiła zgrabna pół kobieta, pół ryba.
W obecnym kształcie herb stolicy został zatwierdzony w 1938 roku.
Metamorfozy warszawskiej Syrenki można prześledzić na drzwiach
archikatedry św. Jana na Starym Mieście (ul. Świętojańska 8).
Kamienica przy ulicy Kościelnej 8/8A
Syrenka na odwzorowaniu najstarszej pieczęci mia-
sta Starej Warszawy (XV w.), Kolekcja I. Map i Planów
Warszawy, ze zbiorów APW.
Herb Warszawy
Inne sławne Syrenki
Syrena Picassa
– Picasso odwiedził Warsza-
wę w 1948 roku. Oglądając
wznoszone w stylu corbu-
sierowskim osiedle miesz-
kaniowe na Kole, w jednym
z mieszkań spontanicznie
narysował na ścianie po-
kaźnych rozmiarów syrenę
(1.8 m na 1.7 m) z młotkiem
zamiast miecza w dłoni. Mał-
żeństwo, które wprowadziło się do tego mieszkania, nie mogło
znieść wizyt niezapowiedzianych wycieczek i w 1953 roku rysunek
został zamalowany. Wizerunek przetrwał tylko na fotograiach.
W 2006 roku sklep internetowy Babaryba.pl przypomniał historię
Syreny Picassa, umieszczając jej podobiznę na kubkach i koszulkach.
Samochód Syrena
– pierwsza w PRL-u oryginalna, polska kon-
strukcja. Osobowe i dostawcze auta były produkowane w latach
1957–1983. Mimo że dwusuwowy silnik hałasował i kopcił spalina-
mi, syrenka długo była luksusem.
Warszawskie Syrenki „Machiny”
– nagroda muzycznego ma-
gazynu popkulturalnego „Machina”. Przyznawana od 2008 roku.
Po Edycie Górniak, Monice Olejnik i Krystynie Jandzie, pierwszym
mężczyzną, który ją otrzymał jest Łukasz Garlicki (2011).
Teatr Syrena
– powstał po zakończeniu II wojny światowej
w Łodzi, która w zastępstwie zrujnowanej Warszawy, pełniła rolę
stolicy Polski. Dwa lata później wprowadził się do budynku przy
ul. Litewskiej 3 w Warszawie, gdzie ma siedzibę do dziś.
Rzeźby, syrenki na elewacjach, w kowalstwie artystycznym
i syrenka z elektrośmieci.
1. Rynek Starego Miasta
2. ul. Świętojańska 8 – archikatedra św. Jana
3. pl. Deilad 1 – Pałac Kultury i Nauki
4. Syrenka jako znak Warszawskiej Straży Ogniowej, (1916),
Zbiór Korotyńskich, ze zbiorów APW
5. ul. Prądzyńskiego 12/14 – Warszawskie Centrum EXPO XXI
6. kosz na śmieci
7. ul. Wybrzeże Kościuszkowskie
8. ul. Grzybowska 79 – Muzeum Powstania Warszawskiego
9. Rynek Starego Miasta 1/3 (na dachu) – róża wiatrów
10. ul. Piwna nr 20/26 – szyld Domu Książki Varsaviana
11. Plac Zamkowy 10
12. słupki uliczne
13. ul. Odolańska 48
14. ul. Świętojańska 11
15. ul. Szeroki Dunaj (pośrodku ulicy) – wodopój
16. ul. Świętojańska 8 – archikatedra św. Jana
17. ul. Karowa – wiadukt Markiewicza
18. ul. Krzywickiego – wschodnia fasada Zakładu Filtrów Pośpiesznych Stacji Filtrów
19. ul. Senatorska 14 – brama przed pałacem Blanka
20. ul. Szeroki Dunaj 13
21. Syrenka na pocztówce noworocznej (XIX/XX w.), Zbiór Korotyńskich, ze zbiorów APW
22. ul. Puławska 113a – park Królikarnia
23. ul. Piwna nr 31/33 – szyld Muzeum Farmacji
24. pl. Deilad 1 (przed wejściem do Muzeum Techniki) – Syrenka z elektrośmieci
25. ul. Krakowskie Przedmieście 41 – kamienica cechu krawców
26. pl. Zamkowy 10
27. most Poniatowskiego
18
17
19
20
Warsaw Tourist Information
Warszawska Informacja
Turystyczna
Syrenki
warszawskie
21
24
25
WARSZAWSKA INFORMACJA TURYSTYCZNA
tel. (+48 22) 194 31
e-mail: info@warsawtour.pl
Aktualne dane dotyczące punktów Warszawskiej Informacji Turystycznej znajdują się na stronie
www.warsawtour.pl
Wydawca: Stołeczne Biuro Turystyki
Zdjęcia: Stołeczne Biuro Turystyki, Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Babaryba.pl, Teresa Witkowska
Wydanie I, Warszawa 2011
egzemplarz bezpłatny
• Legenda
o Syrence warszawskiej
• Herb Warszawy
• Pomniki
• Inne warszawskie Syrenki
22
23
26
27
Plik z chomika:
weldon1
Inne pliki z tego folderu:
fryderyk_chopin_pl_2010_0.pdf
(5588 KB)
jan_pawel_ii_pl_1.pdf
(6334 KB)
judaica_pl_gb_2010.pdf
(7024 KB)
mapa_skladana_2010.pdf
(7412 KB)
maria_sklodowska_curie_2010_pl.pdf
(7235 KB)
Inne foldery tego chomika:
djvu
jpg
Kościoły warszawskie rzymsko-katolickie opisane pod względem historycznym prez Juljana Bartoszewicza 1855
Legendy
mazowieckie potrawy
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin