Pedagogika społeczna obejmuje tę gałąź teorii wychowawczej, która koncentruje się na problematyce środków wychowawczych jako zespołu czynników działających na wychowanka, warunkujących jego rozwój i w dużym stopniu rezultaty planowej działalności wychowawczej oraz analizuje różne rodzaje potrzeb wychowawczych w poszczególnych fazach życia człowieka (dzieciństwo, młodość, wiek dojrzały). Szczególnym przedmiotem zainteresowań pedagogiki społecznej są sytuacje wychowawcze, wymagające pomocy społecznej oraz działań kompensacyjnych (sieroctwo, rozbicie rodziny, itp.).
Termin pedagogika społeczna po raz pierwszy wprowadził do piśmiennictwa A. Piesterweg. Trafnie dostrzegał złożoną strukturą współczesnego mu społeczeństwa, zróżnicowanego klasowo i ekonomicznie. Pragnął przygotować nauczycieli do złożonych zadań pomocy dziecku i ten zakres przygotowania nazwał pedagogiką społeczną, co uważał za równie ważne, jak przygotowanie do nauczania poszczególnych przedmiotów czy też do zadań ogólno wychowawczych w szkole.
Dalszy rozwój pedagogiki społecznej wyznaczały szybkie przeobrażenia społeczne, które sprawiły, iż proces celowego wychowywania nie zamykał się jedynie w instrukcjach szkoły i domu, ale też poza domem i szkołą wyrastała sieć instytucji (biblioteki, czytelnie) które również planowały działalność wychowawczą i w istotny sposób dopełniały wpływy wychowawcze domu i szkoły. Instytucje te stawiały jako cel swego działania, wprowadzenie młodej generacji w określony układ stosunków społecznych, bądź upowszechnienie dóbr kulturowych, bądź rozwijanie różnorodnych form pomocy.
Szczegółowa problematyka badań oraz dziedziny praktycznych zastosowańwynikały z przeobrażeń społecznych dokonujących się w naszym kraju. Ostatnie lata przyniosły istotne zmiany, poszerzając zakres i treść a nawet weryfikację podstawowych założeń. Należy więc traktować, iż jest to system, który stale będzie doskonalony i wypełniany nowymi treściami.
kali73