Oddział Doskonalenia Nauczycieli i Awansu Zawodowego

Kuratorium Oświaty w Krakowie

Przewodnik dla osób ubiegających się o nadanie stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego

Opracowano na podstawie przepisów:

Ø      Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jednolity
z 2006 r., Dz. U. Nr 97, poz. 674, ze zm.);

Ø      Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia
2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 260, poz. 2593, zm. Dz. U. z 2007 r., Nr 214, poz. 1580);

Ø      Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 2000 r. Dz. U. Nr 98, poz.1071, ze zm.).

Uwaga!

Staż na stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego mogą rozpocząć nauczyciele, którzy przepracowali w szkole co najmniej
2 lata od dnia nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego.

Warunkiem nadania stopnia awansu zawodowego jest:

·         odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego (staż mogą odbywać nauczyciele pracujący co najmniej
½ obowiązkowego wymiaru zajęć i zatrudnieni m.in. w szkołach
i placówkach, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 1991 r.
o systemie oświaty; jeżeli nauczyciel jest zatrudniony w kilku szkołach, i w żadnej z tych szkół nie jest zatrudniony w wymiarze co najmniej
½ obowiązkowego wymiaru zajęć, łącznie jednak wymiar jego zajęć stanowi co najmniej ½ obowiązkowego wymiaru zajęć dla danego stanowiska, organ sprawujący nadzór pedagogiczny wyznacza dyrektora szkoły, który wykonuje czynności związane z odbywaniem stażu przez nauczyciela),

·         posiadanie kwalifikacji zawodowych do prowadzonych w okresie stażu zajęć (zgodnie z art. 10 ust. 10 ustawy – Karta Nauczyciela do nauczycieli zatrudnionych bez wymaganych kwalifikacji nie stosuje się przepisów dotyczących awansu zawodowego),

·         zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.

Wymiar stażu

Staż w przypadku ubiegania się o awans na stopień nauczyciela mianowanego trwa 2 lata i 9 miesięcy.

Przyśpieszona ścieżka awansu

Nauczyciel kontraktowy posiadający co najmniej stopień naukowy doktora może ubiegać się o uzyskanie kolejnego stopnia awansu zawodowego po odbyciu stażu trwającego rok i 9 miesięcy.

Ponadto osobom, które uzyskały stopień nauczyciela kontraktowego na podstawie art. 9a ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela, dyrektor szkoły może skrócić staż na stopień nauczyciela mianowanego do roku i 9 miesięcy.

Nauczyciele skierowani do pracy za granicą w celu wspomagania nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w środowiskach polonijnych po powrocie do pracy w polskiej szkole mogą złożyć wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego po odbyciu stażu w wymiarze rok i 9 miesięcy.

Rozpoczęcie stażu

Nauczyciel rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć szkolnych, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły. Do wniosku dołącza plan rozwoju zawodowego. Plan rozwoju zawodowego powinien uwzględniać specyfikę
i potrzeby szkoły oraz zadania na stopień awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego.

Dyrektor szkoły w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć zatwierdza plan rozwoju zawodowego nauczyciela lub zwraca go nauczycielowi do poprawy ze wskazaniem, w formie pisemnej, zakresu niezbędnych zmian.

Przydzielenie opiekuna stażu

Nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna. Zadaniem opiekuna stażu jest udzielanie nauczycielowi pomocy, w szczególności
w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracowanie projektu oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu.

Przebieg stażu

Dyrektor w trakcie realizowania przez nauczyciela planu rozwoju zawodowego zapewnia prawidłowy przebieg stażu. Zbiera informacje
o realizacji przez nauczyciela zadań wynikających z planu rozwoju zawodowego, a także o efektach prowadzonych przez niego zajęć, wspiera opiekuna stażu oraz ustala wynagrodzenie za wykonywanie obowiązków opiekuna stażu.

Powinności nauczyciela w okresie stażu

Nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:

1)     uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu oraz potrzeb szkoły i środowiska lokalnego,

2)     pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności zawodowe, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego,

3)     poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły

z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż.

Przedłużenie stażu

Staż ulega przedłużeniu w przypadku nieobecności nauczyciela w szkole
z powodu:

·         czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby,

·         zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy,

·         urlopu innego niż urlop wypoczynkowy

trwającej nieprzerwanie dłużej niż miesiąc. W przypadku nieobecności dłuższej niż rok nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu
w pełnym wymiarze. Dotyczy to urlopu macierzyńskiego, wychowawczego, szkoleniowego, niezdolności do pracy, opieki nad zdrowym dzieckiem, urlopu bezpłatnego lub innych zwolnień z obowiązku świadczenia pracy odpłatnych lub nieodpłatnych udzielanych na podstawie przepisów prawa.

Nauczyciel może przerwać staż z innych przyczyn na swój wniosek
w każdym czasie. W przypadku ponownego rozpoczęcia stażu odbywa staż
w pełnym wymiarze.

Zmiana miejsca pracy

Nauczycielowi, który w okresie trwania stażu zmienił miejsce zatrudnienia, do stażu zalicza się okres dotychczas odbytego stażu, jeżeli podjął zatrudnienie w szkole nie później niż 3 miesiące po ustaniu poprzedniego stosunku pracy i za okres dotychczas odbytego stażu otrzymał pozytywną ocenę dorobku zawodowego. Okres pomiędzy ustaniem poprzedniego stosunku pracy a nawiązaniem nowego nie wlicza się do stażu.

Ocenę uwzględnia się przy dokonywaniu oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres całego stażu.

Zakończenie stażu

W terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu nauczyciel składa dyrektorowi sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego. Przyjęcie sprawozdania należy zaopatrzyć datą wpływu.

Ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustala dyrektor szkoły na piśmie, w terminie 21 dni od daty otrzymania sprawozdania, po zapoznaniu się z projektem oceny opracowanym przez opiekuna stażu i po zasięgnięciu opinii rady rodziców. Rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego. Nieprzedstawienie opinii rady rodziców nie wstrzymuje postępowania.

Ocena dorobku zawodowego powinna zawierać pieczęć placówki, datę sporządzenia oceny, podstawę prawną, dane dotyczące nauczyciela (nazwisko i imię, okres odbywania stażu, realizowany wymiar godzin
w okresie odbywania stażu, nauczany przedmiot lub rodzaj prowadzonych zajęć), ocenę (pozytywną lub negatywną), uzasadnienie (stopień realizacji planu rozwoju zawodowego, odniesienie się do zadań i efektów realizacji zaplanowanych działań, odniesienie się do zadań niezrealizowanych, informacja o zapoznaniu się z projektem oceny sporządzonym przez opiekuna stażu oraz o zasięgnięciu opinii rady rodziców), pouczenie
o możliwości wniesienia odwołania, pieczęć i podpis dyrektora oraz podpis nauczyciela i datę otrzymania przez niego oceny.

Od oceny dorobku zawodowego nauczycielowi służy odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania.

Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie
w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna.

Złożenie wniosku

Nauczyciel kontraktowy składa do organu prowadzącego szkołę wniosek
o podjęcie postępowania egzaminacyjnego w roku otrzymania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. W przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku nauczyciel obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze.

W przypadku złożenia wniosku wraz z dokumentacją nie później
niż do dnia 30 czerwca organ prowadzący wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia
31 sierpnia danego roku.

W przypadku złożenia wniosku wraz z dokumentacją do dnia
31 października organ prowadzący wydaje decyzję o nadaniu lub odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.

Dokumentacja, jaką należy dołączyć do wniosku

q       dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych – poświadczone kopie,

q       akt nadania stopnia awansu nauczyciela kontraktowego – poświadczona kopia,

q       zaświadczenie dyrektora szkoły zawierające informacje o:

§          wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz nauczanym przez niego przedmiocie lub rodzaju prowadzonych zajęć w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu;
w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia, oraz nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach, w każdej w wymiarze niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć, łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu,

§          dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego nauczyciela,

§          dacie złożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego,

§          uzyskanej przez nauczyciela ocenie dorobku zawodowego za okres stażu oraz dacie jej dokonania, a w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia – także o ocenie dorobku zawodowego za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia.

Zasady pracy komisji egzaminacyjnej

Komisję egzaminacyjną dla nauczycieli ubiegających się o stopień nauczyciela mianowanego powołuje organ prowadzący szkołę. W skład komisji wchodzą:

§         przedstawiciel organu prowadzącego szkołę, jako jej przewodniczący;

§         przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;

§         dyrektor szkoły;

§         dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

§         na wniosek nauczyciela przedstawiciel związku zawodowego, wskazanego we wniosku (przedstawiciela związku wskazuje właściwy organ statutowy związku).

Organ, który powołał komisję egzaminacyjną zapewnia jej obsługę administracyjno – biurową oraz pokrywa wydatki związane z jej działalnością.

Postępowanie egzaminacyjne rozpoczyna się od analizy formalnej dokumentacji załączonej do wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego. Jeżeli wniosek oraz dokumentacja nie spełniają wymagań formalnych organ prowadzący szkołę wskazuje szczegółowo stwierdzone braki i wzywa nauczyciela do ich usunięcia w terminie 14 dni wraz
z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków w terminie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

Organ prowadzący szkołę powiadamia nauczyciela kontraktowego, który złożył wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego, o terminie
i miejscu przeprowadzania egzaminu, co najmniej na 14 dni przed datą posiedzenia komisji.

Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin, w czasie którego nauczyciel kontraktowy ubiegający się o stopień awansu zawodowego:

1)     dokonuje prezentacji własnego dorobku zawodowego,

2)     odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego:

a)     umiejętności organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach,

b)     umiejętności uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych,

c)     umiejętności wykorzystywania w swojej pracy technologii komputerowej i informacyjnej,

d)     umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań,

e)     umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywa staż.

Komisja egzaminacyjna podejmuje rozstrzygnięcia w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań według punktowej skali od 0 do 10. Nauczyciel zdaje egzamin przed komisją egzaminacyjną, jeżeli uzyskana średnia arytmetyczna punktów wynosi co najmniej 7.

Z przebiegu pracy komisji egzaminacyjnej sporządzany jest protokół zawierający w szczególności uzyskaną przez nauczyciela punktację wraz z jej uzasadnieniem oraz pytania zadane nauczycieli w czasie egzaminu wraz
z informacją o udzielanych przez nauczyciela odpowiedziach.

Protokoły i dokumentacja komisji egzaminacyjnej przechowywane są przez organ powołujący komisję.

W sprawach proceduralnych dotyczących prac komisji, decyduje komisja
w drodze głosowania zwykłą większością głosów obecnych na posiedzeniu członków.

Nadanie (odmowa nadania) stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego

Stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego w drodze decyzji administracyjnej nadaje organ prowadzący szkołę.

Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności:

·         nazwę komisji egzaminacyjnej,

·         numer i datę wydania zaświadczenia o zdaniu egzaminu,

·         ...