Samolot myśliwski z II Wojny Światowej
Hawker „Tempest” Mk.V
Hawker „Tempest” stanowił ulepszoną wersję myśliwca „Typhoon” i był ostatnią wojenną konstrukcją firmy. Wprowadzony na uzbrojenie dywizjonów myśliwskich RAF w kwietniu 1944 roku wykorzystany został w akcjach przygotowujących lądowanie w Normandii jak i w samym lądowaniu. Okazał się też niezwykle skutecznym orężem w zwalczaniu latających bomb V-1 które potrafił strącać, wytrącając z kierunku lotu końcówką własnego skrzydła. W walkach na kontynencie wspierał oddziały lądowe jako myśliwiec bombardujący. Samoloty tego typu zestrzeliły 638 bomb V-1 oraz ok. 11 myśliwców odrzutowych Messerschmidt Me-262 :Schwalbe”. Tempesty po zakończeniu działań wojennych pozostały na uzbrojeniu jednostek RAF w Europie jak również na Bliskim Wschodzie do 1951 roku. Polscy piloci walczyli na Tempestach w kilku dywizjonach RAF m.in. 56 (znaki kodowe US) i 287 (znaki kodowe KZ).
Z uwagi na fakt, że jednym z zadań „Tempestów” było zwalczanie latających bomb V-1, w tym wydaniu zamieściłem również model takiej bomby.
Jednomiejscowy myśliwiec przechwytujący i bombardujący.
Silnik: 24 cylindrowy Napier Sabre II A,B,C o mocy 1780 kW
Rozpiętość: 12,50m
Długość: 10,26m
Wysokość: 4,90m
Pow. nośna : 28,06m2
Prędkość max.: 685km/h
Pułap: 11125m
Zasięg: 1191km
Uzbrojenie: cztery działka 20mm oraz 2 bomby po 227kg lub 454kg albo 8 rakiet po 27kg
Model wykonany w barwach 80 Dywizjonu RAF z 1945r (znaki kodowe Y-W2). Skala 1:33.
W tym miejscu składam podziękowanie Stanisławowi Zaniowi za testowe sklejenie modelu i cenne uwagi oraz Andrzejowi Kwaterze „Krakus” za pomoc przy kompletowaniu materiałów..
Model zamieszczony w tym wydaniu jest modelem średnio trudnym do wykonania. Najwięcej kłopotów mniej doświadczonym modelarzom może dostarczyć prawidłowe sklejenie płatów oraz kroplowej osłony kabiny. Części których krawędzie będą po sklejeniu widoczne należy na bieżąco retuszować odpowiednio dobraną farbką lub kredką. Wszystkie części które będą zaginane należy przed wycięciem „bigować”, czyli natłaczać w miejscu zagięcia przy pomocy np. wypisanego wkładu do długopisu. Części należy wycinać bardzo dokładnie i „przymierzać dziesięć razy” przed sklejeniem. Każdą wręgę przed wklejeniem dobrze jest dopasować przy pomocy drobnego papieru ściernego jak również po wklejeniu można przetrzeć powierzchnie segmentu na równej powierzchni. Polecam przestrzegać kolejności klejenia zgodnie z instrukcją. Gotowy model możemy zabezpieczyć przed kurzem przy pomocy lakieru bezbarwnego (cellon, werniks itp.)
Dodatkowe oznaczenia:
* - podkleić kartonem (grubości arkuszy modelu)
** - podkleić tekturą 0,5mm
*** - podkleić tekturą 1mm
W - wyciąć otwór
Symbol nożyczek - rozciąć.
Opis budowy
Budowę tego modelu rozpoczynamy od sklejenia kołpaka śmigła zamykając cz.1 wręgami 1a i 1b w których wykonujemy otworki pod oś. W elemencie 1 wykonujemy prostokątne otworki do zamontowania łopat. Po przekłuciu się przez wręgi szpilką, kołpak zamykamy od strony łebka szpilki pierścieniem 1c do którego doklejamy stożek cz.1d. Cztery łopaty śmigła wykonujemy z elementów 2 do których wklejamy usztywnienia cz.2a. Łopaty osadzamy w cz.1 skręcając je tak, żeby obracały się w prawo. Segment 3 zamykamy wręgą 3a w której osadzamy oś śmigła i zabezpieczamy od środka przed wypadnięciem kawałkiem korka. Do segmentu 4 wklejamy sklejkę i zamykamy wręgami 4a i 4b łącząc z segmentem 3. Podobnie postępujemy z segmentem 5, 5a i 5b oraz 6, 6a i 6b. Do segmentu 7 wklejamy wręgę 7a i zamykamy go wręgą 7b wraz z dźwigarem skrzydeł uważając, żeby dźwigary miały ten sam kąt względem osi pionowej kadłuba. W segmencie 8 przed sklejeniem wycinamy otwór kabiny i po sklejeniu wklejamy wręgę 8b kolorem do środka. Wykonanie kabiny jest dość skomplikowane technologicznie ale nie niemożliwe. Do podłogi cz.9 połączonej rozpórką cz.9a doklejamy „orczyki” cz.10 oraz drążek sterowy cz.11,11a i 11b. Do wnętrza segmentu 8 wklejamy wewnętrzne pokrycie ścianek kabiny cz.12L i 12P. Do deski przyrządów pokładowych cz.13 doklejamy obudowę busoli cz.13a i przyklejamy deskę do podłogi kabiny w zaznaczonym miejscu. Również do podłogi kabiny po bokach doklejamy panele boczne, lewy cz.14 i prawy cz.15. Do panelu prawego, w miejscu zaznaczonym dwoma czarnymi punktami, doklejamy dźwignię cz.16. Nad panelem prawym doklejamy element 17 a nad lewym element 18. Również nad lewym panelem doklejamy manetkę „gazu” i skoku śmigła cz.19 oklejoną paskiem 19a i przyklejonymi w zaznaczonych miejscach manetkami cz.19b i 19c. Do wnętrza kabiny wklejamy tylną półkę cz.20. Dopiero teraz wklejamy podłogę do kadłuba i zamykamy segment wręgą 8a kolorem do wnętrza. Do tablicy doklejamy celownik wykonany z elementu 21 owiniętego paskiem 21a, do którego od spodu doklejamy tulejkę 21b zamkniętą od dołu krążkiem 21c. Do elementu 21 od góry doklejamy wsporniki cz.21d do których ukośnie przyklejamy wykonaną z folii przeźroczystej – szybkę. Cały celownik umieszczamy na podstawie cz.22 którą doklejamy do deski.. Fotel pilota sklejamy z cz.23 i 23a. Do fotela przyklejamy pasy siedzeniowe i piersiowe cz.24 i 24a. Fotel wklejamy do kabiny tak, żeby oparcie stykało się z półką 20. Do półki przyklejamy płytę pancerną cz.25. Tak zmontowany segment łączymy z resztą kadłuba. W segmencie 26 wycinamy szczeliny pod dźwigar statecznika poziomego i zamykamy go z szerszego końca wręgą 26a. Do wręgi 26b doklejamy wg rysunku wspornik kółka ogonowego cz.26c i segment 26 zamykamy wręgą 26b z dźwigarem statecznika pionowego. Po sklejeniu, w tym segmencie wycinamy otwór gondoli kółka ogonowego. Segment łączymy z częścią kabinową uważając, żeby dźwigar statecznika pionowego był dokładnie w osi pionowej kadłuba. Statecznik pionowy cz.27 sklejamy wzdłuż ząbków i doklejamy do dźwigara wręgi 26b i kadłuba. Ster pionowy cz.28 łączymy krawędziami i w dolnej części ząbkami i od przodu pokrycie oklejamy na wrędze 28a. Ster doklejamy do statecznika pionowego tak, żeby dolna „wypustka zachodziła na spód kadłuba. W szczeliny segmentu 26 wklejamy dźwigar statecznika poziomego cz.29a. Stateczniki poziome to pokrycia cz.29L i P w które, po sklejeniu „w torebkę”, wklejamy kształtki 29a zamykające krawędzie spływu przy kadłubie i stateczniki nasuwamy na dźwigary przyklejając do kadłuba. Stateczniki z oby stron oklejamy oprofilowaniem cz.30L i P. Stery poziome cz.31L i P sklejamy krawędziami „na styk” i doklejamy do tylnych krawędzi stateczników poziomych. Obudowę chłodnicy wykonujemy z siatki cz.32 którą formujemy przy pomocy sklejek 32a. Do środka wklejamy wręgę przednią cz.33 do której doklejamy krążek cz.33a oraz wręgę tylną cz.34. Wewnętrzną stronę obudowy przed wręgą 33 malujemy czarną farbą. Po doklejeniu w zaznaczonym miejscu obudowy do kadłuba, do wręgi 33 doklejamy profil składający się z elementów 35 i 35a. Do tylnej wręgi 34 oraz do spodu kadłuba doklejamy część 36. Rury wydechowe cz.37 i 37a po uformowaniu i sklejeniu razem (rysunek) doklejamy po obu stronach kadłuba w zaznaczonym miejscu. W pokryciu centropłata cz.38L i P wycinamy przed sklejeniem otwory wnęk podwozia głównego. Do pokrycia od środka przyklejamy wnętrza cz.39L i P. Za najwęższym końcem wnęk podwozia, w miejscu zaznaczonym czarnym punktem, wklejamy kawałek korka, który będzie służył do zamocowania goleni podwozia. Według rysunku wklejamy częściowe żebra cz.40L i P doklejając je do tylnej ścianki wnęk podwozia i łącząc poprzeczką 41L i P. Teraz od węższej strony pokrycia wklejamy żebra 42L i P oraz wypełnienia krawędzi natarcia cz.43L i P. Tak zmontowane centropłaty nasuwamy na dźwigary umieszczając wnętrza gondoli podwozia w wycięciach dźwigara. Pokrycia doklejamy do spodu kadłuba. Od góry do centropłata i kadłuba doklejamy starannie uformowane oprofilowania połączenia „skrzydło-kadłub” cz. 44L i P. Płaty to kesony cz.45L i P zamknięte kształtką cz.45a do której doklejamy żebra cz.46L i P. Pokrycia płatów to elementy 47L i P w których wycinamy otwory działek. Pokrycia po sklejeniu „w torebkę” przy pomocy sklejek 47a i starannym uformowaniu szczególnie krawędzi natarcia, nasuwamy na żebra i keson. Do końcówek płatów można włożyć trochę nasączonej klejem waty która pozwoli na lepsze sklejenie i uwypuklenie kartonu. Widoczne szczeliny w miejscach mocowania lotek zaślepiamy elementami 47bL i 47bP. Płaty doklejamy do centropłata. Lotki sklejamy z elementów 48L i P, zamykamy profilami 48a i doklejamy do wycięć w płatach. Osłony bębnów działek sklejamy z elementów 49L i P które wytłaczamy końcówką np. pędzelka na gumce do ścierania i przyklejamy do płatów w zaznaczonych miejscach. Kółko ogonowe sklejamy z krążków 50 i 50a, obrabiamy papierem ściernym, retuszujemy czarną farbą i montujemy na goleni wykonanej wg szablonu z drutu. Goleń owijamy paskiem 51 i wklejamy do wnęki przebijając u góry segment 26 i doklejając do wspornika 26c. Osłony kółka ogonowego cz.52 i 52a sklejamy parami i doklejamy do krawędzi wnęki w pozycji otwartej. Koła podwozia głównego sklejamy z krążków 53, 53a, 53b i 53c. Koła obrabiamy papierem ściernym wg rysunku i retuszujemy czarną farbą. Przednią część podwozia głównego wykonujemy z drutu wg szablonu i oklejamy paskami 54. Tylną część również wykonujemy z drutu i oklejamy paskiem 55. Golenie sklejamy ze sobą wg rysunku. Podporę podwozia wykonaną z drutu oklejamy paskiem 56. Teraz goleń i podporę łączymy ze sobą i wklejamy w zaznaczonym miejscu do płata i wnęki podwozia. W miejscu pokazanym na rysunku doklejamy „nożyce” cz.57. Osłony goleni wykonujemy ze sklejonych parami cz.58L i P do których od góry doklejamy cz.59L i P. Rurkę Pitota wykonujemy z drutu wg szablonu i wklejamy do spodniej części lewego płata w zaznaczonym czarnym punktem miejscu. Wewnętrzne pokrywy wnęk podwozia cz.60L i P sklejamy parami i doklejamy do spodu kadłuba na krawędzi wnęk. Wiatrochron kabiny sklejamy z cz.61 i 61a w których wycinamy otwory i podklejamy folią przeźroczystą. Przed wiatrochronem u dołu doklejamy okucie cz.61b. Prowadnicę osłony kabiny cz.62 doklejamy za kabiną do kadłuba. Kopułkę „kroplowej” osłony kabiny wykonujemy z folii przeźroczystej wg szablonu i oklejamy z zewnątrz ramką cz.63 i od wewnątrz cz.63a. Antenkę górną i dolną wykonujemy z drutu wklejonego w części 64 i osadzamy od góry za kabiną, a od dołu pod kabiną. Jeżeli chcemy wykonać wypuszczone klapy, to elementy 65L i P sklejamy parami, a wzmocnione tekturą ożebrowanie cz.65a doklejamy w zaznaczonych miejscach. Klapy doklejamy w pozycji „otwarte” do spodu centropłata. Zewnętrzne działka wykonujemy z drutu lub z koszulki od przewodu elektrycznego wg szablonu. Końcówki stateczników poziomych łączymy nitkami z ze statecznikiem pionowym i spodem kadłuba. Pod płatami w zaznaczonych cienką kreską miejscach, umieszczamy, zależnie od wyboru wersji, belki podwieszeń bomb lub zbiorników albo szyny wyrzutni rakiet. Belki bombowe to elementy 66L i P uzupełnione wręgami 66a i zamknięte wręgami 66b. Korpus bomby sklejamy z części 67 zamkniętej wręgami 67a i 67b. Od strony zaznaczonej zielonym paskiem przyklejamy pierścień 68, a do niego stożek 69. Z drugiej strony do sklejek korpusu doklejamy stożek 70. Do stożka mocujemy brzechwy cz.71 na które nasuwamy pierścień cz.72. Belki mocowania dodatkowych zbiorników to części 73 do których wklejamy elementy 73a. Korpus zbiorników to stożek cz.74 który doklejamy do pierścienia 75. Pierścień 76 zamykamy z jednej strony wręgą 76a i łączymy z elementem 75. Pierścień 77 również zamykamy z jednej strony wręgą 77a i sklejamy z pozostałą częścią zbiornika. Na wystające sklejki cz.77 wklejamy stożek cz.78. Szyny rakiet to elementy 79 sklejone z elementami 79a. Szyny przyklejamy do dolnych powierzchni płatów w miejscach zaznaczonych małymi prostokątami. Rdzeń rakiety wykonujemy z patyczka np. od szaszłyków wg szablonu, który malujemy białą farbą. Głowica to pasek 80 którym owijamy patyczek z jednego końca i do tej końcówki przyklejamy stożek 81. Stabilizatory cz.82 sklejamy parami i przyklejamy do drugiej końcówki rdzenia rakiety. Rakiety mocujemy do szyn przy pomocy pasków 83 posługując się rysunkiem.
Latająca bomba Fi-103 (V-1) „Reichenberg”.
Klejenie bomby rozpoczynamy od sklejenia kadłuba. W tym celu sklejamy stożek cz.1 i łączymy go z pierścieniem 2. Pierścień 3 zamykamy wręgą 3a i przed doklejeniem do pierścienia 2 wkładamy do środka ok.5g obciążenia (śrut, plastelina) co pozwoli na równomierne obciążenie wózka transportowego. Segment 4 zamykamy wręgami 4a i 4b i łączymy z przednią częścią kadłuba. W segmencie 5 wykonujemy otworki pod dźwigar skrzydeł i wklejamy wręgi 5a i 5b, a do segmentu 6 wręgi 6a i 6b. Do ząbków segmentu 6 doklejamy element 7 w którym wykonujemy otworki po dźwigar stateczników poziomych. Segment 7 łączymy ze stożkiem 8. W zaznaczonym miejscu od góry kadłuba doklejamy wzmocniony tekturą wspornik silnika cz.9. W wycięte szczeliny wkładamy dźwigar skrzydeł cz.10 oraz dźwigar stateczników poziomych cz.11. Pokrycia skrzydeł cz.12L i P sklejamy „w torebkę”, nasuwamy na dźwigar cz.10 i doklejamy do kadłuba. Podobnie postępujemy ze statecznikami cz.13L i P. Statecznik pionowy wykonujemy z elementu 14 do którego wklejamy usztywnienie cz.14a. Statecznik doklejamy do kadłuba w zaznaczonym miejscu wg rysunku. Ster kierunku to cz.15 doklejona do statecznika 14. Silnik rozpoczynamy montować os sklejenia pierścienia 16 zamkniętego wręgą 16a. Tulejkę 17 doklejamy „na styk” do pierścienia 16. Element 18 zamykamy wręgami 18a i 18b i łączymy również „na styk” z tulejką 17. Element 19 zamknięty od szerszej strony wręgą 19a łączymy z dyszą wylotową cz20 i całość łączymy z pozostałą częścią silnika. Silnik doklejamy do wspornika 9 i statecznika pionowego. Wnętrze dyszy wylotowej cz.20 malujemy ciemno czerwoną lub czarną farbą. Do czubka bomby doklejamy krążek cz.21. W celu lepszej ekspozycji bombę umieszczamy na wózku . Wózek to boki cz.22 i 22a połączone poprzeczkami 23 i 23a, 24 i 24a, 25 i 25a oraz 26 i 26a. Kółka cz.27 i 27a umieszczamy na wykonanych z patyczków lub drutu ośkach przyklejonych do wózka pod poprzeczkami 24 i 25 i zabezpieczamy przed spadnięciem krążkami 27b. Cały wózek retuszujemy błękitną farbą.
mizia811