Budownictwo. Wymagania bezpieczeństwa pracy.pdf

BUDOWNICTWO

Wymagania bezpieczeństwa pracy

Zygmunt Wieczorek

Redakcja

Izabella Skrzecz

Projekt graﬁ czny i łamanie

Studio 27/RTC AW

Zdięcie na okładce

Andrzej Jaworski

W 3 (1187)

Państwowa Inspekcja Pracy

Główny Inspektorat Pracy

Departament Prewencji i Promocji

www.pip.gov.pl

SPIS TREŚCI

Wstęp .......................................................................................................................................................................................... 5

Prawa i obowiązki w dziedzinie bhp osób pracujących w budownictwie .......................................... 7

Zagospodarowanie terenu budowy ................................................................................................................. 15

Ogrodzenie terenu budowy......................................................................................................................................... 15

Drogi dla ruchu pieszego ............................................................................................................................................... 15

Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek ........................................................................................................ 16

Strefy niebezpieczne ......................................................................................................................................................... 16

Daszki ochronne................................................................................................................................................................... 17

Warunki socjalne i higieniczne.................................................................................................................................... 17

Inne pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi ...................................................................................... 17

Składowanie i transport ............................................................................................................................................. 18

Składowanie ............................................................................................................................................................................ 18

Magazynowanie ................................................................................................................................................................... 19

Mechaniczny załadunek lub rozładunek materiałów lub wyrobów ................................................... 19

Zawiesia i haki........................................................................................................................................................................ 20

Pomosty, rampy.................................................................................................................................................................... 20

Ręczne prace transportowe.......................................................................................................................................... 20

Wózki i taczki .......................................................................................................................................................................... 21

3. Instalacje i urządzenia elektroenergetyczne ............................................................................................. 23

Zagospodarowanie elektroenergetyczne terenu budowy ....................................................................... 23

System ochrony przeciwporażeniowej na terenie budowy..................................................................... 24

Osoby eksploatujące urządzenia i instalacje elektryczne .......................................................................... 24

Terminy badań i pomiarów urządzeń i instalacji elektrycznych

na terenie budowy ............................................................................................................................................................. 26

Zakres i dokumentowanie badań i pomiarów urządzeń

i instalacji elektrycznych ................................................................................................................................................ 27

Maszyny i urządzenia techniczne .................................................................................. 28

Wymagania zasadnicze................................................................................................................................................... 28

Wymagania minimalne ................................................................................................................................................... 29

Wymagania dozoru technicznego........................................................................................................................... 32

Operatorzy sprzętu budowlanego .......................................................................................................................... 33

5. Prace na wysokości ................................................................................................................ 34

Środki zabezpieczające .................................................................................................................................................... 36

Organizacja prac na wysokości................................................................................................................................... 36

Rusztowania i ruchome podesty robocze ........................................................................................................... 37

Klamry, podwyższenia ...................................................................................................................................................... 38

Drabiny przenośne ............................................................................................................................................................ 39

Prace na słupach, masztach, konstrukcjach wieżowych, kominach,

konstrukcjach budowlanych bez stropów .......................................................................................................... 40

Środki ochrony indywidualnej .................................................................................................................................... 41

Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości............................................................................................... 41

6. Prace ziemne ........................................................................................................................... 43

Wykopy ...................................................................................................................................................................................... 43

Roboty podziemne............................................................................................................................................................. 45

7. Wybrane prace remontowe i rozbiórkowe ....................................................................... 46

Prace rozbiórkowe i remontowe prowadzone bez wstrzymania ruchu

zakładu pracy lub jego części...................................................................................................................................... 46

Stosowanie rozpuszczalników..................................................................................................................................... 47

Czyszczenie powierzchni i malowanie natryskowe....................................................................................... 48

Prace spawalnicze ............................................................................................................................................................... 50

Roboty rozbiórkowe z użyciem materiałów wybuchowych ................................................................... 52

Prace rozbiórkowe związane z usuwaniem azbestu..................................................................................... 53

Podsumowanie .............................................................................................................................. 55

Badanie, szacowanie i wartościowanie ryzyka zawodowego................................................................. 56

Pięć kroków do oceny ryzyka zawodowego na placu budowy............................................................ 56

Lista kontrolna funkcjonowania systemu zarządzania

bezpieczeństwem pracy................................................................................................................................................. 59

Literatura ........................................................................................................................................ 59

Wykaz podstawowych przepisów.............................................................................................. 60

WSTĘP

Przemysł budowlany zaliczany jest do rodzajów działalności, z którym związane jest bardzo

wysokie ryzyko zawodowe. Od bardzo wielu lat w Polsce, jak również w całej Europie w przemyśle

budowlanym odnotowywane są jedne z najgorszych statystyk dotyczących wypadków przy

pracy i chorób zawodowych. Sytuacja taka związana jest przede wszystkim z mnogością zagrożeń,

na które narażeni są pracownicy budowlani pracujący na placu budowy oraz ze specyﬁ ką tej

branży.

Wykonywanie robót budowlanych wiąże się z narażeniem pracowników na oddziaływanie,

zarówno czynników niebezpiecznych, jak i szkodliwych oraz uciążliwych. Stwarza to wiele po-

tencjalnych możliwości występowania bardzo groźnych wypadków prowadzących do śmierci

lub kalectwa. Wymaga, więc stosowania, na co dzień obostrzonych wymagań bezpieczeństwa

i higieny pracy.

Do czynników niebezpiecznych powodujących najczęściej urazy u pracowników budowlanych

należą przede wszystkim:



czynniki mechaniczne , takie jak:

 ruchome, a głównie wirujące, części maszyn i innych urządzeń oraz narzędzia,

 poruszające się środki transportu,

 ostre wystające elementy,

 spadające przedmioty,



prąd elektryczny,



wybuch różnych urządzeń i instalacji ciśnieniowych.

Do podstawowych czynników szkodliwych, które mogą występować na budowie należą:

 czynniki zyczne:

 hałas,

 drgania mechaniczne,

 niska temperatura,

 wysoka wilgotność powietrza,

 nieprawidłowe oświetlenie,

 czynniki chemiczne:

 środki do impregnacji drewna,

 rozpuszczalniki,

 dymy asfaltów,

 pyły.

Najczęściej występujące przy robotach budowlanych czynniki uciążliwe to:



podnoszenie i przenoszenie ciężarów,



wymuszona pozycja ciała,



stres.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: