Notatki-PODSTAWY REKREACJI.pdf

PODSTAWY REKREACJI

12.02.2012

TEORIA:

• jakikolwiek usystematyzowany zbiór twierdzeń dotyczących określonej dziedziny;

• rezultat działalności badawczej: przeciwieństwo praktyki.

METODYKA:

• zbiór zasad dotyczących sposobów postępowania, efektywnych ze względu na określony

cel;

• koncentruje się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: Jak to należy robić?

REKREACJA z racji obszaru na którym koncentruje swoje zainteresowania, jest dziedziną

interdyscyplinarną.

Do dziedzin społecznych współpracujących z rekreacją można zaliczyć:

a) pedagogikę czasu wolnego

b) socjologię czasu wolnego, socjologię kultury

c) psychologię rozwojową i wychowawczą

d) ekonomię

Do dziedzin przyrodniczych współpracujących z rekreacją należą:

a) higiena i wychowanie zdrowotne

b) fizjologia

c) biomechanika

d) geografia

e) antropologia

REKREACJA:

• odnowienie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą rozmaitych form

aktywności umysłowej lub fizycznej, ale innych niż wynikające z obowiązków codziennego

życia.

• łac. recreo = ożywienie, pokrzepianie, wzmocnienie, stworzenia na nowo, przywrócenie do

życia. ( słownik łacińsko-polski, red. M. Plezzi)

• jako termin i jako zjawisko społeczne jest powszechnie znana i rozumiana. Jednakże jeśli

chodzi o uściślenie terminu naukowego to budzi on kontrowersje.

Ustawa Komisji Edukacji Narodowej z 1783 r. Określiła pojęcie rekreacji jako

popołudniowy wypoczynek uczniów (chłopców) mieszkających w szkołach z internatem pod

opieką i przy czynnym udziale nauczycieli-wychowawców.

Na początku XX wieku traktowana była jako synonim wczasów.

Obecnie pojęciem tym obejmowane są wszelkie zajęcia podejmowane przez jednostkę w

czasie wolnym.

REKREACJA STANOWI ELEMENT KULTURY

KULTURA to wzory zachować i wytwory przyswajane przez ludzi w toku ich rozwoju

społecznego.

Wzory zachowań obejmują między innymi trzy podstawowe zakresy aktywności życiowej

jednostki: naukę, pracę i rekreację ( wypoczynek)

POJĘCIE REKREACJI:

• Wg słownika Webstera: sposób uzyskania lub osiągnięcia odnowy względnie jako odnowę

sił oraz kondycji psychicznej po pracy.

• Winiarski (1991): to zespół zachowań, które podejmowane są poza obowiązkami

zawodowymi, rodzinnymi i społecznymi człowieka. Służą one wypoczynkowi, rozrywce

oraz rozwojowi psychospołecznemu człowieka.

• T. Wolańska (1997): to różnego rodzaju zajęcia, podejmowane w czasie wolnym,

dobrowolnie, dla przyjemności, auto-ekspresji, formacji własnej osobowości, odnowy i

pomnażania sił psychofizycznych.

• R. Wroczyński: to wszelka aktywność, która nie jest świadomie podejmowana dla korzyści,

która zwykle występuje w czasie wolnym, która daje ujście fizycznej, umysłowej lub

twórczej energii człowieka i której się on oddaje pod wpływem wewnętrznej potrzeby, a nie

zewnętrznego przymusu.

Rekreacja zależna jest nastawienia, z jakim podejmowane są działania, od tego w jaki

sposób oddziałuje na osobowość jednostki podejmującej działanie, jak również od tego czy jest

podejmowana dobrowolnie, czy sprawia przyjemność, zaspokaja potrzeby i zainteresowania.

ZNACZENIE TERMINU „REKREACJA”

1. zespół działań podejmowanych przez jednostkę w czasie wolnym

2. rekreacja = wypoczynek po pracy

3. zjawisko społeczno-kulturowe o zasięgu światowym

DZIAŁALNOŚĆ REKREACYJNA WYRÓŻNIA SIĘ:

• aktywnością

• dobrowolnością

• bezinteresownością

• przyjemnością

• odmiennością

REKREACJA DOKONUJE SIĘ POPRZEZ:

a) oderwanie od czynników wywołujących zmęczenie

b) działalność wyrównawczą organizmu zmierzającą do uzupełnienia ubytków energetycznych

c) przywrócenie równowagi w systemie nerwowym

d) wykorzystanie bodźców środowiska

Celem rekreacji jest odnawianie sił fizycznych i psychicznych człowieka za pomocą

rozmaitych form aktywności umysłowej i fizycznej, ale innych niż wynikającej z obowiązków

codziennego życia.

KRYTERIA PODZIAŁU REKREACJI:

• intensywność wysiłku

• stopień trudności

• pora roku

• miejsce realizacji

PODZIAŁ REKREACJI:

• rekreacja ruchowa

• rekreacja twórcza

• rekreacja kulturowo-rozrywkowa

• rekreacja poprzez działalność społeczną

Wśród w/w rodzajów rekreacji, najważniejsza wydaje się być rekreacja ruchowa,

nierozerwalnie związana ze zdrowiem człowieka. Wynika ona z naturalnej potrzeby człowieka, jaką

jest aktywność ruchowa.

Aktywność jest podstawową cechą każdego organizmu. Powoduje ona przystosowanie się

do środowiska zewnętrznego, jak również może być motorem zmian w nim zachodzących.

„Organizm człowieka zorganizowany jest w taki sposób, że naturalnym jego stanem jest

aktywność, a nie pozostawanie w spoczynku.” W. Kozłowski

Ograniczenie ruchu współczesnego człowieka niesie zagrożenia dla zdolności

przystosowawczych jego organizmu oraz zagrożenie dla zdrowia.

Naturalne granice adaptacji fizjologicznej, których poszerzanie albo tylko zbliżanie się do

nich, powinno ułatwić wykonywanie wszelkich wysiłków fizycznych – zawężają się.

UKŁAD KRĄŻENIA – serce razem z naczyniami krążenia płucnego i krążenia wielkiego stanowi

układ krwionośny.

Serce jest mięśniem wielkości pięści dorosłego osobnika, ważącym ok. 300 g u mężczyzn i

ok. 270 g u kobiet. Wykonuje ono ciągłą pracę przetłaczając krew znajdującą się w ustroju

• U dorosłego człowieka objętość krwi krążącej w ustroju wynosi ok. 80 ml/kg masy ciała, co

stanowi wielkość 5-6 l.

• Na czynność serca składają się trzy fazy: skurczu, rozkurczu i pauzy po rozkurczu.

CYKL HEMODYNAMICZNY:

1. PAUZA – napływ krwi do przedsionków i komór

2. SKURCZ PRZEDSIONKÓW – szybki przepływ krwi do komór

3. SKURCZ KOMÓR – wyrzut krwi z komór

Objętość wyrzutowa = objętość krwi wyrzucana z obu komór w czasie jednego skurczu =

50-150 cm3

Objętość minutowa = objętość wyrzutowa x liczba skurczów na minutę = 3->20 dm3

ZADANIA UKŁADU KRĄŻENIA:

• transport tlenu z płuc do tkanek oraz dwutlenku węgla z tkanek do płuc ( podczas wysiłków

tlen dostarczany jest głównie do pracujących mięśni)

• dostarczanie substancji odżywczych z przewodu pokarmowego do tkanek.

• usuwanie produktów przemiany materii

• transport ciepła z narządów o dużej przemianie materii ( mięśnie, wątroba) do skóry,

poprzez którą jest usuwany jego nadmiar

• obrona przed zakażeniami drobnoustrojami

Wszystkie czynności spełniane przez układ krążenia nasilają się podczas pracy mięśniowej i

w dużym stopniu decydują o zdolnościach człowieka do wykonania wysiłku fizycznego – jego

intensywności i czasu trwania

Tętno spoczynkowe kształtuje się średnio na poziomie 72 skurczów na minutę. Podczas

intensywnych i bardzo intensywnych wysiłków może wzrastać – u osób wytrenowanych do 190-

210/ mon

CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA

atak serca, zawał serca, choroba naczyń wieńcowych, niedokrwistość mięśnia sercowego, arytmia

serca, nadciśnienie, inne – ok. 100 jednostek chorobowych.

Choroby układu krążenia stanowią ok. 50%, przyczyn wszystkich zgonów w Polsce.

Wskaźnik śmiertelności dla chorób układu krążenia wynosi 503/100 tyś.

Polskie Towarzystwo Kardiologiczne szacuje się, że najbliższej dekadzie na choroby serca

zachoruje ponad milion Polaków ( 700 tysięcy mężczyzn i 300 tysięcy kobiet)

Przewidziane koszty leczenia z tego powodu szacuje się na blisko 8 miliardów złotych.

PRZYCZYNY POWSTANIA:

• wysokie ciśnienie krwi

• wysoki poziom cholesterolu

• palenie

• otyłość

• cukrzyca

• wiek

• dziedziczność

• uwarunkowania genetyczne

W leczeniu chorób układu krążenia akcentuje się przede wszystkim wysiłek fizyczny.

WYSIŁEK FIZYCZNY:

• niski poziom aktywności fizycznej

• dynamiczny – mięśnie zmieniają długość

• statyczny – mięśnie zmieniają napięcie

• ogólny – pracuje > 30% mięśni

• miejscowy pracuje <30% mięśni

• krótkotrwały – do 15 minut

• długotrwały -> 30 minut

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: