Nawiązanie stosunku pracy rodzaj, tryb, warunki.pdf

(181 KB) Pobierz
266746902 UNPDF
1. ZAWARCIE UMOWY O PRACę – ROKOWANIA I OFERTA
21
Rozdział I
NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY:
RODZAJ, TRYB, WARUNKI
Z nauczycielem zatrudnionym w szkole publicznej, jak i niepublicznej,
na stanowisku nauczycielskim stosunek pracy nawiązuje się tylko na podsta-
wie umowy o pracę i mianowania. Niedopuszczalne jest zawieranie umów
cywilnoprawnych.
1. Zawarcie umowy o pracę – rokowania i oferta
Pracodawca po raz pierwszy w relacje prawne z ewentualnym pracow-
nikiem wchodzi, kiedy podejmuje rozmowy na temat warunków zawiera-
nej umowy. Mówimy wówczas o rokowaniach . Jeżeli w ich trakcie zostaną
uzgodnione wszystkie warunki, a przynajmniej te najważniejsze, stanowiące
essentialia negotii umowy, czyli rodzaj pracy, czas i wynagrodzenie – umowa
jest już zawarta. Możemy ją także uznać, przyjmując ofertę (wniosek, poda-
nie) złożoną przez pracownika.
W momencie rekrutacji obowiązuje nas lojalne prowadzenie negocjacji
oraz zachowanie tajemnicy co do informacji, jakie otrzymaliśmy. Jednak-
że najważniejszym będzie równe traktowanie potencjalnych pracowników .
Jeżeli musimy dokonać wyboru jednego z nich, pamiętajmy, aby nie złamać
zasady równego traktowania, niedyskryminowania.
Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwią-
zania stosunków pracy, warunków zatrudnienia [...] – mówi art. 18 3a § 1 k.p.
Jeżeli potencjalny pracownik uzna, że był dyskryminowany, może wystą-
pić do sądu pracy. Zgodnie bowiem z art. 18 3d k.p. osoba, wobec której pra-
codawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo
do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za
266746902.001.png
22 ROZDZIAŁ I. NAWIĄZANIE STOSUNKU PRACY: RODZAJ, TRYB, WARUNKI
pracę. Dodajmy, że zgodnie z art. 18 3b k.p. odmowa nawiązania stosunku pra-
cy uważana jest za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
2. Szkoła – pracodawca – dyrektor
Zgodnie z art. 3 k.p. pracodawcą jest jednostka organizacyjna , w przypad-
ku oświaty zaś – szkoła, zespół szkół lub placówka. W dalszej części książki,
dla uproszczenia tych trzech podmiotów, będziemy używać pojęcia „szkoła”.
Zgodnie z art. 3 1 § 1 k.p. za pracodawcę będącą jednostką organizacyjną ,
czyli w naszym wypadku szkołę, czynności w sprawach z zakresu prawa pra-
cy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką . Jest to więc dyrektor
szkoły lub placówki.
Równoprawnymi stronami stosunku pracy są zatem: szkoła, którą re-
prezentuje dyrektor, i nauczyciel. Wspólnie określają treść stosunku pracy
(czyli jej wszystkie warunki).
3. Rozróżnienie pojęć:
„umowa o pracę” a „umowa cywilna”
Deinicję stosunku pracy w skróconej wersji prezentuje art. 22 § 1 k.p.:
Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywa-
nia pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem
oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do
zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.
Zwróćmy uwagę, że najbardziej charakterystyczne dla stosunku pracy
są trzy zasady:
– osobistego świadczenia pracy, co oznacza, że pracownik nie może swo-
ich obowiązków wypełniać za pośrednictwem innej osoby;
– odpłatności za wykonywaną pracę, co oznacza, że pracodawca obowią-
zany jest zatrudnić pracownika za wynagrodzeniem;
– praca pod kierownictwem pracodawcy, co oznacza podporządkowanie
pracownika w sensie wykonywania przez pracownika poleceń wydawa-
nych przez przełożonego, z czym wiąże się przejęcie ryzyka związanego
z wykonywaniem pracy przez pracodawcę.
Właśnie praca pod kierownictwem pracodawcy wskazuje na najważniej-
szą różnicę między umową o pracę a umową cywilnoprawną. Umowy cywil-
4. WARUNKI, W JAKICh UMOWA DOChODZI DO SKUTKU
23
ne od umów o pracę różnią się przede wszystkim tym, że wykonujący pracę
na ich podstawie samodzielnie podejmują się wykonania określonych czyn-
ności, zarówno w sensie organizacyjnym, jak i majątkowym.
Umowa zlecenia (art. 734–751 k.c.) polega na tym, że zleceniodawca upo-
ważnia zleceniobiorcę do dokonania określonej czynności prawnej, a zlece-
niobiorca zobowiązuje się tę czynność dokonać. Jest to tak zwana umowa
starannego działania .
Umowa o dzieło (art. 627–646 k.c.) sprowadza się do tego, że przyjmujący
zamówienie, czyli wykonawca, zobowiązuje się do wykonania oznaczonego
dzieła, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia. Potocz-
nie mówi się, że jest to umowa rezultatu (pracy ludzkiej).
Jak więc wynika ze skonfrontowania tych pojęć, w szkole, zarówno pub-
licznej, jak i niepublicznej, nauczyciel może być zatrudniony tylko na pod-
stawie umowy o pracę.
Kodeks pracy nie dopuszcza zastąpienia umowy o pracę umową cywil-
noprawną, jeżeli praca jest wykonywana przy zachowaniu warunków wyni-
kających z deinicji stosunku pracy. Jeżeli pracodawca tego nie respektuje,
traktowane jest to jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 281
pkt 1 k.p.). Notabene, w przypadku szkół publicznych wszelkie wątpliwości
wyjaśnia art. 10 ust. 1 KN, który mówi, że: Stosunek pracy z nauczycielem
nawiązuje się w szkole, a w przypadku powołania zespołu szkół jako odręb-
nej jednostki organizacyjnej – w zespole szkół na podstawie umowy o pracę lub
mianowania [...] .
4. Warunki, w jakich umowa dochodzi do skutku
Kodeks pracy w art. 29 § 2 stanowi, że umowę o pracę zawiera się na
piśmie. Jednakże, mimo niezachowania tej formy pisemnej, umowa docho-
dzi do skutku, gdyż kodeks pracy nie stawia warunku zachowania formy
pisemnej pod rygorem nieważności . Umowa ustna jest więc ważna. Co wię-
cej, możliwe jest zawarcie umowy nawet bez wyraźnego oświadczenia woli
stron. Zgodnie bowiem z art. 60 k.c. oświadczenie woli to każde zachowanie
się osoby, które wyraża jej wolę w sposób dostateczny. Jeżeli więc dyrektor
i nauczyciel w czasie rokowań, czyli rozmowy, uznali, że akceptują warunki
umowy, to została ona zawarta. Wówczas mamy do czynienia z zawarciem
umowy w sposób dorozumiany. Dodajmy, że umowa może być zawarta tak-
że poprzez dopuszczenie pracownika do pracy.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin