Tradycje Wielkanocne Wielki Post �wi�ta Wielkanocne poprzedza Wielki Post. Trwa on 40 dni. Zaczyna si� od �rody Popielcowej nazywanej r�wnie� wst�pn� �rod� lub Popielcem. Podczas �rody popielcowej w ko�cio�ach podczas nabo�e�stwa posypuje si� g�owy wiernych popio�em powsta�ym w wyniku spalenia palm wielkanocnych z zesz�ego roku. Kiedy� wierzono �e posypuje si� g�owy popio�em ze szcz�tk�w ludzkich znalezionych na cmentarzach. Posypywanie g��w popio�em zosta�o wprowadzone do liturgii Ko�cio�a powszechnego ok.IV wieku. Pocz�tkowo posypywano g�owy jedynie osobom kt�re publicznie odprawia�y pokut�. Osoby te nie mog�y powraca� do ko�cio�a, a� do spowiedzi wielkanocnej odbywaj�cej si� w Wielki Czwartek. Od X wieku posypywanie popio�em sta�o si� obrz�dem dla wszystkich wiernych � symbolem pokuty, �alu za grzechy, gotowo�ci do wielkiego postu � umartwie� i rozwa�a�. W wiekach XVIII i XIX � a w niekt�rych rejonach r�wnie� na pocz�tku XX wieku ksi�a posypywali popio�em jednego najwa�niejszego cz�owieka z rodziny � ojca, dziada, oraz dawali mu nieco popio�u do modlitewnika. W domach ta osoba �dawa�a popielec� rodzinie � czyli posypywa�a g�owy popio�em domownikom. Wielki post mia� by� okresem umartwie�, pobo�no�ci, dobrych uczynk�w, umiarkowania. W dawnych czasach mieszka�cy wsi przestrzegali zalece� ko�cielnych oraz samodzielnie wybierali sobie r�ne umartwienia. Mi�so, a w niekt�rych domach r�wnie� nabia�, cukier i mi�d znika�y ze sto��w. Na sto�ach za to pojawia� si� �ur postny (zobacz przepis), ziemniaki, kapusta kiszona, �ledzie, chleb. W domach bogatych, magnackich post nie by� tak dokuczliwy gdy� tam jadano wiele wspania�ych potraw z ryb, jedzono r�wnie� sery, mas�o i mleko. Zazwyczaj na czas wielkiego postu ludzie rezygnowali z palenia tytoniu, picia alkoholu. Nie urz�dzano zabaw, spotka� towarzyskich (spotykano si� na wsp�lnych modlitwach), nie �piewano i nie grano. W po�owie Wielkiego Postu obchodzono P�po�cie. By�a to chwila wytchnienia od umartwie� i ciszy postnej. Po wsiach biegali ch�opcy ha�asuj�c drewnianymi ko�atkami i rozbijaj�c o drzwi dom�w garnki wype�nione popio�em Wielki Tydzie� Wielki Tydzie� to tydzie� bezpo�rednio poprzedzaj�cy Wielkanoc. To czas przygotowa� do �wi�t. Czas porz�dk�w, przygotowywania potraw wielkanocnych, a tak�e czas codziennych nabo�e�stw. Niedziela Palmowa Wielka �roda Wielki Czwartek Wielki Pi�tek Wielka Sobota Wielkanoc Lany Poniedzia�ek Przys�owia zwi�zane z Wielkanoc� Deszcz w Wielki Pi�tek napycha ka�dy k�tek. Wielkanocne przys�owia Suchy post - dobry rok. Przys�owia wielkanocne W Wielki Pi�tek gdy deszcz hojnie doliny zleje, �e du�o mleka b�dzie, s� pewne nadzieje. Wielkanoc przys�owia W Wielki Pi�tek dobry zasiewu pocz�tek. Pogoda na wielkanoc Wdzi�czy si� jak prosi� na Wielkanoc. Przys�owia Nie ka�dej niedzieli Wielkanoc. Czy� si� z choinki wielkanocnej urwa�? Polak woli cz�owieka zabi� ni� z�ama� post. Polak woli r�k� z�ama� ni� z�ama� post. Pogoda na Kwietn� Niedziel�, wr�y urodzaju wiele. W Wielki Pi�tek zr�b pocz�tek, a w sobot� ko�cz robot�. Wielkanocne przys�owia W dnie krzy�owe m�ka Bo�a, wstrzymaj si� od siewu zbo�a. W Wielki Pi�tek, dobry siewu pocz�tek. Kiedy w Wielki Post rosa, to nasiej gospodarzu du�o prosa, A je�eli W Wielki Pi�tek mr�z, to proso na g�r� w��. Kto dzie� i noc go�ci, to w Wielk� Niedziel� po�ci. Gdy mokro w Wielk� Niedziel�, rok si� sucho �ciele Zabawy wielkanocne �uraw Obrz�dowa zabawa ze wschodniej cz�ci rLubelszczyzny polegaj�ca na tym, �e po po�udniu w lany poniedzia�ek ch�opcy zbierali si� przed karczm�, chwytali si� za biodra s�siada i wydaj�c okrzyki jak �uraw biegali za prowadz�cym. Gdy ten raptownie skr�ci� - wszyscy upadali. Zabawy wielkanocne Walatka � czyli na wybitki Zabawa w parach. Potrzebne jest po jednej pisance na osob�. Mo�na gra� te� zwyk�ymi jajkami bez ozd�b � je�li szkoda Wam waszych ozdobionych jajek Przeciwnicy siadaj� naprzeciw siebie i tocz� pisanki � wygrywa ten czyja pisanka nie zostanie zbita. W nagrod� zabiera pisank� przeciwnika. By�a to zabawa w kt�r� bawiono si� we wtorek po Wielkanocy. Wielkanoc zabawy Jajko o jajko Zabawa w parach. Potrzebne jest po jednej pisance na osob�. Mo�na gra� te� zwyk�ymi jajkami bez ozd�b � je�li szkoda Wam waszych ozdobionych jajek Zawodnicy siadaj� naprzeciwko siebie. Nale�y uderzy� jajkiem o jajko partnera. Wygrywa ten zawodnik, kt�rego jajko nie b�dzie zbite. tradycje wielkanocne Rzu� pisank� Zabawa w parach. Potrzebne jest po jednej pisance na osob�. Mo�na gra� te� zwyk�ymi jajkami bez ozd�b � je�li szkoda Wam waszych ozdobionych jajek Pary staj� w odleg�o�ci 1 m od siebie i jednocze�nie rzucaj� do siebie jajka. Je�li je z�api� � odsuwaj� si� o metr i rzucaj� znowu. Wygrywa para kt�ra odsun�a si� od siebie na najwi�ksz� odleg�o�� i kt�rej uda�o si� nie zbi� jajek. Kto dalej? Potrzebne jest po jednej pisance na osob�. Mo�na gra� te� zwyk�ymi jajkami bez ozd�b � je�li szkoda Wam waszych ozdobionych jajek Zawodnicy staj� na linii startu. Na podany sygna� popychaj� swoj� pisank� tak, aby potoczy�a si� jak najdalej. Ten kto wygra � zabiera pisanki przeciwnik�w.
bondziara