Wykład 1.doc

Wykład 1

Badania hematologiczne

1. Hematokryt (Ht)

- stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwi

- wartości referencyjne:

              + kobiety:              37-47%              0,37-0,47l/l

              + mężczyźni:              40-54%              0,4-0,54l/l

- zależy od:

              + ilości erytrocytów

              + objętości erytrocytów

              + stanu nawodnienia organizmu

- stany patologiczne:

              + niedokrwistość                                          Ht = 20%; 1l erytrocytów; 5l krwi

              + nadkrwistość                                          Ht = 70%; 4,5l erytrocytów; 6,5l krwi

+ przewodnienie                                          Ht = 33%; 2l erytrocytów; 6l krwi

              + odwodnienie                                          Ht = 57%; 2l erytrocytów; 3,5l krwi

              + ostra niedokrwistość pokrwotoczna:

                            = pierwsze godziny                            Ht = 40%; 1,5l erytrocytów; 3,5l krwi

                            = kilkanaście godzin                            Ht = 33%; 1,5l erytrocytów; 4,5l krwi

2. Hemoglobina (HGB, Hb)

- wartości referencyjne:

              + kobiety:              12-16g/dl

                                          120-160g/l

                                          7,5-10mmol/l (Hb1)

              + mężczyźni:              14-18g/dl

                                          140-180g/l

                                          8,5-11mmol/l (Hb1)

              g/dl x 0,6206 = mmol/l

              g/l x 0,06206 = mmol/l

3. Erytrocyty (RBC)

- wartości referencyjne:

              + kobiety:              (4,0-5,5) x 10­­­^6/μl

                                          (4,0-5,5) x 10^12/l

              + mężczyźni:              (4,5-6,0) x 10­­­^6/μl

                                          (4,5-6,0) x 10^12/l

a) przy prawidłowych wartościach hematokrytu: „reguła trzech”

              RBC (10­­­^6/μl) x 3 = HGB (g/dl)

              HGB (g/dl) x 3 = HCT (%)

              HCT (%) : 9 = RBC(10­­­^6/μl)

              HCT (%) x 0,111 = RBC (10­­­^6/μl)

b) zmniejszenie wartości RBC, HGB, HCT

- niedokrwistości:

              + syderopeniczna, megaloblastyczna, aplastyczna

              + hemolityczna

              + pokrwotoczna

- stan zwiększonej objętości osocza

              + ciąża (II połowa)

              + przewodnienie

c) zwiększenie wartości RBC, HGB, HCT

- nadkrwistości:

              + pierwotne

                            = czerwienica prawdziwa

              + wtórne

                            = choroby płuc i serca, erytrocytoza górska (wzrost EPO)

                            = nowotwory nerek ze wzrostem EPO

- stan zmniejszonej objętości osocza

              + odwodnienie

              + oparzenia

4. MCV (średnia objętość krwinki czerwonej)

- MCV = HCT(%) x 10 / RBC

- wartości referencyjne:

              + 80-94fl (10­­­μm^3)

              + 80-94fl – normocyty

              + < 80fl – mikrocyty

              + > 100fl – makrocyty

a) zmniejszenie wartości MCV:

- niedokrwistość syderoblastyczna

- niedokrwistość syderopeniczna

- niedokrwistości objawowe przy chorobie przewlekłej

- talasemie

b) zwiększenie wartości MCV:

- fizjologiczne:

              + u noworodków

              + w ciąży

              + w alkoholizmie

- niedokrwistość megaloblastyczna

- niedokrwistość w chorobach wątroby

- niedokrwistość hemolityczna (z dużą ilością retikulocytów)

5. MCH (średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej)

- MCH = HGB(g/dl) x 10 / RBC (10^12/l)

- wartości referencyjne:

              + 27-34pg

              + 1,7-2,1fmol

              pg x 0,602 = mol

a) zmniejszenie wartości MCH

- niedokrwistość syderoblastyczna

- niedokrwistość syderopeniczna

- niedokrwistości objawowe przy chorobie przewlekłej

- talasemie

b) zwiększenie wartości MCH:

- fizjologiczne:

              + u noworodków

              + w ciąży

              + w alkoholizmie

- niedokrwistość megaloblastyczna

- niedokrwistość w chorobach wątroby

- niedokrwistość hemolityczna (z dużą ilością retikulocytów)

6. MCHC (stężenie hemoglobiny w erytrocycie)

- MCHC = HGB(g/dl) x 100 / HCT (%)

- wartości referencyjne:

              + 31-37g/dl

              + 310-370g/l

              + 19-23mmol/l

              + 31-37g/dl – normobarwliwość (normochromia)

              + <31g/dl – niedobarwliwość (hipochromia)

              + >37g/dl – nadbarwliwość (hiperchromia)