1. Jakie są cztery cechy towaru, aby mógł spełniać funkcje pieniądza?
a. Podzielność
b. Trwałość
c. Rzadkość występowania w przyrodzie
d. Jednorodność
2. Omówić teorię bankową.
Przedstawicielami teorii bankowej byli Anglicy: T. Tooke, J. Fullarton i J. Bendixen. Według tej teorii bankoty emitowane przez banki powinny być pokryte złotem tylko w pewne części, natomiast dla pozostałej części, najlepszym pokryciem są weksle bankowe.
Weksel bankowy jest dokumentem zobowiązującym wystawce lub wskazaną przez niego osobę do bezzwłocznego zapłacenia określonej kwoty pieniężnej w określonym terminie.
3. Omówić teorię kruszcową.
Twórcą teorii kruszcowej był D. Ricaro. Zgodnie z założeniami teorii poziom cen w gospodarce zależy wprost proporcjonalnie od ilości pieniądza w obiegu.
W ślad za wzrostem ilości pieniądza w obiegu, przy danym wolumenie dóbr i usług, rosną ceny i na odwrót. Natomiast poziom cen wpływa z kolei na import i eksport towarów. Jeżeli ceny w kraju są wysokie, to eksport maleje a import rośnie. Powstający wskutek tego procesu deficyt bilansu wymiany z zagranicą powoduje odpływ złota z kraju, a w dalszej kolejności zmniejszenie obiegu banknotów. Co w następstwie przyczynia się do spadku cen, który z kolei stymuluje eksport i zapewnia powrót do równowagi bilansu handlowego.
4. Wymienić funkcje pieniądza.
a. Środek wymiany.
b. Miernik wartości towarów.
c. Środek płatniczy.
d. Środek gromadzenia oszczędności (tezauryzacji).
e. Środek wymiany międzynarodowej.
5. Za pomocą czego mierzy się podaż pieniądza?
Agregaty pieniężne.
6. Wymień i omów 4 agregaty pieniężne.
M0 – Baza monetarna: rezerwy obowiązkowe banków komercyjnych, rezerwy nadwyżkowe banków komercyjnych, obieg pieniądza gotówkowego.
M1 – Baza monetarna (M0) + depozyty płatne na każde żądanie (a vista) w bankach komercyjnych.
M2 – M1 + depozyty krótkoterminowe w bankach komercyjnych
M3 – M2 + depozyty średnio i długo terminowe w bankach komercyjnych
L – agregat ogólnej płynności gospodarki – M3 + papiery wartościowe i dokumenty handlowe
7. Podaj definicję rynku pieniężnego.
Rynek pieniężny definiowany jest jako rynek kredytu krótkoterminowego. Tworzą go transakcje charakteryzujące się dużą płynnością mające z reguły charakter wierzytelski (weksle, bony skarbowe, bony pieniężne itp.) Dostęp do rynku pieniężnego mają zazwyczaj banki komercyjne oraz duże podmioty gospodarcze i instytucje finansowe (np. towarzystwa ubezpieczeniowe, otwarte fundusze emerytalne).
8. Podaj instrumenty rynku pieniężnego.
a. Bony skarbowe;
b. Bony pieniężne emitowane przez NBP;
c. Lokaty międzybankowe;
d. Pożyczki międzybankowe.
9. Stawki stóp procentowych WIBOR, WIBID, LIBOR, EURIBOR
a. WIBOR – (Warsaw InterBank Offerred Rate), oferowana stopa oprocentowania kredytów.
b. WIBID – (Warsaw InterBank Offerred Bid Rate), oferowana stopa po jakiej banki są gotowe przyjmować depozyty na rynku pieniężnym.
c. LIBOR (London Interbank Offrer Rate) - stopa procentowa depozytów oferowanych na rynku międzybankowym w Londynie przez 4 główne banki (Bankers Trust, Bank of Tokyo, Barclays i National Westminster) - ustalenie na godz. 11:00 czasu londyńskiego.
d. EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate) - stopa procentowa kredytów w strefie euro oferowanych przez jeden bank innemu bankowi. Jest to średnie notowanie z 57 największych banków ze strefy euro - ustalenie FBE - Federation Bancaire de L'Union Europeenne - Bruksela, godz. 11:00. Stopa EURIBOR wraz z wejściem euro zastąpiła stopy procentowe rynku międzybankowego w państwach strefy euro (m.in. FIBOR).
10. Dla ilu okresów liczone są WIBOR, WIBID? Podaj, jakie to okresy.
o O/N – overnight
o T/N – tom / next
o S/N – spot / next
o 1W – tygodniowe
o 2W – dwutygodniowe
o 1M – miesięczne
o 2M – dwumiesięczne
o 3M – trzymiesięczne
11. Źródła prawa bankowego
o Konstytucja RP 2.04.1997
o Ustawy
o Prawo bankowe (Dz. U. Nr 140, poz. 938 i 939)
o O Narodowym Banku Polskim
o O listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. Nr 140 poz. 940)
o O restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 18 poz. 82)
o Wewnętrzne rozporządzenia bankowe
12. Wymień modele systemu bankowego
a. Anglosaski.
b. Japońsko-Niemiecki.
13. Omówić system anglosaski.
Model oparty na wyraźnym oddzieleniu banków depozytowo-kredytowych od banków inwestycyjnych. Nie pozwalający bankom komercyjnym na prowadzenie działalności inwestycyjnej na rynku kapitałowym.
14. Omówić system japońsko-niemiecki.
Kontynentalny model banku uniwersalnego powszechnie stosowany w państwach UE, uprawnia banki komercyjne do rozwijania również aktywności inwestycyjnej.
15. System polskiej bankowości do II Wojny Światowej.
o 1585 r. powstał Bank Pobożny – Założyciel Piotr Skarga. – Zajmował się udzielaniem drobnych pożyczek pod zastaw drobnych nieruchomości.
o 1766 r. powstała Mennica Warszawska. Początkowo bito monety złote, srebrne i miedziane.
o 1796 r. wyemitowano przez Komisję Biletów Skarbowych 60 mil zł niewymienialnych biletów skarbowych – Pierwsze polskie papierowe pieniądze.
o 1828 r. Powstał Bank Polski. Pierwszy bank emisyjny. Pierwszy prezes Ludwik Helski
o 1870 r. powstał Bank Handlowy w Warszawie – bank prywatny.
o 1919 r. powstają banki:
o Pocztowa Kasa Oszczędnościowa (kupował za depozyty papiery skarbowe państwa)
o Bank Rolny (13 placówek)
o 1923 r. Reaktywacja Banku Handlowego Warszawie po I Wojnie Światowej.
o 1929 r powstał a Polska Kasa Oszczędności (obsługiwała polską emigrację zarobkową)
16. System polskiej bankowości po II Wojnie Światowej.
o 1945 r. Powstaje Narodowy Bank Polski. Nie było banków prywatnych.
o 1945-46 r. podjęły działalność:
o Bank Gospodarstwa Krajowego
o Państwowy Bank Rolny
o Pocztowa Kasa Oszczędności
Wszystkie banki kredytował działalność przemysłu państwowego: hut, kopalni.
o 1949-53 r.:
o Zmieniono strukturę bankowości.
§ Przejęcie przez Powszechną Kasę Oszczędności agend Pocztowej Kasy Oszczędności
§ Polska Kasa Oszczędności zajął się prowadzeniem rachunków walutowych klientów fizycznych
§ Włączono Powszechną Kasę Oszczędności Bank Państwowy do Narodowego Banku Polskiego
§ Bank Handlowy w Warszawie zajmował się obsługą handlu zagranicznego
§ Powstanie spółdzielni kredytowych. Obsługa wsi (Samopomoc, Stefczyka)
o 1975 r. powstał Bank Gospodarki Żywnościowej. Powstał z połączenia z Centralnym Związkiem Spółdzielni Oszczędnościowo Pożyczkowej i Banku RolnegoStruktura: BEŻ à Banki Regionalne à Banki Spółdzielcze
o 1982 r. Powstało nowe prawo bankowe:
o umożliwiające politykę pieniężno-bankową
o banki miały możliwość kredytowania przedsiębiorstwa ze zdolnością kredytową
o Narodowy Bank Polski działał jak bank komercyjny
o Możliwość istnienia banków prywatnych
§ Łódzki Bank Rozwoju (zał. UM Łodzi)
§ Bank Rozwoju i Eksportu S.A. (wł. Skarbu państwa i państwowych przedsiębiorstw)
o Regionalizacja banków
o Wyłączenie PKO BP ze struktur NBP
o 1987 r. Wydzielono z NBP Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Państwowego
o Prowadzenie rachunków bankowych oraz wykonywanie rozliczeń pieniężnych
o Udzielanie kredytów i pożyczek ludności
o Kasowa i rozliczeniowa obsługa budżetu państwa
o Obsługa walutowo-dewizowa
o 1989 r. Reforma strukturalna bankowośi zaczyna dostosowywać się do zasad i mechanizmów gospodarki wolnorynkowej
o Powstały
§ Bank Gdański w Gdańsku
§ Bank Śląski w Katowicach
§ Bank Przemysłowo Handlowy w Krakowie
§ Bank Depozytowo-Handlowy w Lublinie
§ Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi
§ Pomorski Bank Kredytowy
§ Bank Zachodni we Wrocławiu
§ Wielkopolski Bank Kredytowy w Poznaniu
§ Państwowy Bank Kredytowy w Warszawie
17. Jakie banki powstały po 1989 r.?
o 1989 r. Reforma strukturalna bankowości zaczyna dostosowywać się do zasad i mechanizmów gospodarki wolnorynkowej
18. Podać nazwy banków, jakie powstały po konsolidacji sektora bankowego.
o PeKaO S.A. – z:
o Bank Depozytowo-Handlowy w Lublinie
o Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi
o Pomorski Bank Kredytowy
o Państwowy Bank Kredytowy w Warszawie
19. Funkcje NBP:
a. f. centralnego banku państwa:
i. formułuje i realizuje politykę pieniężną
ii. organizuje i czuwa nad sprawnym przebiegiem rozliczeń pieniężnych
iii. obsługuje rząd państwa: obsługa kasowo – rozliczeniowa, kredytowanie budżetu, obsługa długu publicznego.
iv. jest współodpowiedzialny za politykę walutowo-dewizową
b. f. banku emisyjnego polega na:
i. wypuszczaniu w obieg znaków pieniężnych
ii. organizowaniu obiegu pieniężnego
iii. regulowaniu ilości pieniądza w obiegu rynkowym
c. f. banku banków polega na oddziaływaniu na cały system bankowy w taki sposób aby została zrealizowana polityka pieniężna
20. Zadania banku centralnego:
a. utrzymywanie wartości pieniądza krajowego
b. ochrona stabilności systemu finansowego
c. podnoszenie efektywności polityki pieniężnej
21. Wymień organy NBP.
a. prezes; powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta RP na 6-letnią kadencję, jest zarazem przewodniczącym Rady Polityki Pieniężnej, Zarządu NBP i Komisji Nadzoru Bankowego
b. Rada Polityki Pieni...
Guardian11