Rodzaje szutk walki..doc

WSTĘP

Za kolebkę wszystkich dalekowschodnich systemów walki uważa się starożytne Chiny, a konkretnie klasztor Shaolin leżący nieopodal Żółtej Rzeki. Według źródeł historycznych, w roku 520 p.n.e. do Shaolin przybył Da-Mo, w kulturze japońskiej znany jako Bodhidharma, oświecony mnich z Indii albo Cejlonu. Zapoczątkował on Buddyzm Chan (Zen w japońszczyźnie), prąd umysłowy, który przeniknął wszystkie sztuki walki regionu azjatyckiego. Bodhidharma studiując techniki ataku zwierząt oraz siły natury, łączył je ze specjalnymi technikami oddychania i tworzył podstawy legendarnego systemu walki bez broni. Jej technik nauczał mieszkających w Shaolin mnichów. Po zburzeniu klasztoru przez wojska mandżurskie, wielu mnichów ruszyło drogami państw Azji nauczając przy tym sztuk walki. W burzy dziejów systemy walki bez broni trafiły również na Okinawę, jedną z wysp archipelagu Ryukyu, będącą w tamtym czasie ważnym ośrodkiem pośrednictwa handlowego pomiędzy Chinami i Japonią. Nękane trudnościami społeczno-ekonomicznymi, państwo japońskie staje się miejscem wybuchów wielu powstań chłopskich, które z czasem przenoszą się również na Okinawę. Tłumiący zamieszki generał Toyotomi Hideyoshi zarządził m.in. konfiskatę broni wśród chłopstwa tzw. Katanagari (polowanie na miecze) posuniętą tak dalece, że chłopom nie wolno było posiadać nawet noży. Liczne represje spowodowały powstanie organizacji, których celem było nauczenie wieśniaków metod walki bez użycia broni. Ówcześnie sztuki walki służą nam głównie do samoobrony w sytuacjach gdy jesteśmy „bezbronni”. Bezbronni oczywiście w cudzysłowie ponieważ ludzkie ciało jest naprawdę potężna bronią pod warunkiem, że potrafimy ją odpowiednio wykorzystać. Systematyczne ćwiczenie umożliwia zdobycie większej ruchliwości, siły, i zwinności. Osoba ćwicząca pozbywa się złych nawyków nabytych wskutek zgubnego trybu życia współczesnej cywilizacji, takich jak wady postawy, czy nieumiejętność koncentracji.

KARATE (SZTUKA PUSTYCH RĄK)

Za ojca sztuki karate (jap. kara - pusta, te - ręka) uważa się okinawskiego mistrza Gichina Funakoshi (1868-1957), twórcę stylu Shotokan. Na obszarze całego Ryukyu dawał on pokazy "pustej ręki", wywołując powszechny podziw nie tylko najwyższych dostojników, ale również ekspertów sztuk walki m. in. Jigoro Kano, twórcy judo. Efektem popularyzatorskiej działalności Funakoshi był raport skierowany przez wizytatora szkolnego Shintaro Ogawę do rządu japońskiego, w którym podkreślał on wychowawcze i zdrowotne zalety karate. Wkrótce nastąpiło też oficjalne wprowadzenie tej sztuki walki do programu nauczania w okinawskich szkołach. Funakoshi dał również pokaz karate w Budokuden w Kioto w roku 1915, co sprawiło, że sztuka ta, obok judo, kendo i aikido, weszła w skład japońskiego systemu budo. W świątyni Enkaku-Ji znajduje się obelisk poświęcony pierwszemu propagatorowi sztuki "pustej ręki", na którym obok imienia i nazwiska widnieje napis: "Karate ni sente nashi" - "Karate nigdy nie było techniką agresji".

AIKIDO - droga harmonii ciała i umysłu

Aikido znane jest jako jedna z najbardziej wysublimowanych i wyrafinowanych sztuk walki, która na swych wyższych poziomach staje się efektywną dyscypliną służącą rozwojowi, integracji i wykorzystaniu całości sił każdego człowieka, zarówno fizycznych jak duchowych. Aikido jest szczególną metodą walki rozwiniętą przez japońskiego mistrza Morihei Ueshiba, która opiera się na praktycznych ruchach samoobrony zaczerpniętych ze sztuk posługiwania się mieczem i włócznią, jujutsu, aikijutsu i innych, starożytnych, bardziej ezoterycznych sztuk walki. Aikido jest unikalną metodą samoobrony równie efektywną przeciw jednemu, jak przeciw wielu napastnikom. Aikido może ćwiczyć właściwie każdy - niezależnie od płci czy wieku, a osiągnięte wyniki bywają często bardzo spektakularne. Aikido jest bowiem sztuką walki dostępną praktycznie dla wszystkich ludzi.

KUNG FU – sztuka wojenna

Wprawdzie sztuka Wu Shu pogodzi z Chin, uważam jednak, że wartą ją tutaj opisać. System Kung Fu znany jako Jow Ga (Rodzina Jow) określany jest również jako Chow Gar, Zhou Jia i Chau Ka w zależności od dialektu lub tłumaczenia. Jow Ga czasami jest nazywany Hung Tao Choy Mei, co w tłumaczeniu oznacza „głowa Hung i ogon Choy”. System został tak nazwany, ponieważ połączył mocną pracę rąk i tułowia (techniki z Hung Ga Kung Fu) z szybką pracą nóg i kompleksowymi technikami kopnięć (Choy Ga kung fu). Założycielem systemu był Jow Lung. Jow Lung urodził się w 1891 roku w Chinach, w prowincji Kanton, w wiosce Hsin-Hui Sheng Sha Fu. Adepci Kung-Fu w klasztorze Shaolin od bardzo młodych lat ćwiczą aby nadać swojemu ciału elastyczność. Dzięki temu otrzymują zdolności ruchowe niedostępne dla kogoś kto zaczyna ćwiczyć w późniejszym wieku.

KRAV MAGA – izraelski system walki

Izraelski system (system, a nie sztuka walki!) samoobrony opracowany w latach 30. w Czechosłowacji, przez Imi Lichtenfelda (ur. 1910, Budapeszt). System bazuje na podstawowych odruchach obronnych człowieka: różne pchnięcia i uderzenia na okolice gardła, oczy, kopnięcia w strefę krocza oraz w nogi. System cały czas ewoluuje, przejmując z innych systemów obronnych bądź sztuk walki najbardziej skuteczne rozwiązania. Centrala International Krav Maga Federation and School ma swoją siedzibę w Izraelu oraz oddziały na całym świecie (także w Polsce).

JU JITSU

Ju-Jitsu - tradycyjna japońska sztuka walki. W wersji oryginalnej poza Japonią prawie nie spotykana. Większość poza japońskich szkół Ju-Jitsu klasyfikuje się jako Modern Ju-Jitsu. Bardzo często zawierają one elementy lokalnych systemów walki wręcz. Podczas ćwiczeń uczniowie kształcą się ku kolejnym stopnim "wtajmniczenia". Podział stopni uczniwoski to kyu, jest ich 10 i do tego dochodzą dan, też 10 - stopnie mistrzowskie. Stopnie kyu liczone są od 10 do 1 kyu (czarny pas), a dany od pierwszego do 10 (pas czerwony). NAjwyższ stopień w Polsce posiada Roman Grzegorz. Przykłady Modern Ju-Jitsu: Kempo Tai Jitsu, Jukado, Brazylijskie Ju-Jitsu. Przykłady szkół tradycyjnych: Yoshin Ryu, Shibukawa Ryu, Araki Ryu.

 

MUAY THAI

Muay thai wywodzi się z Tajlandii i jak się ocenia ma ok. 2000 lat. Wywodzi się ona ze sztuki krabi-krabong, która została stworzona na potrzeby tajskich żołnierzy. Walczono mieczami oraz łokciami, kolanami, stopami a także głową. Elementy tajskiego boksu są wykorzystywane w innych stylach walki, np. Shidokan karate.

WUSHU
Ogół chińskich sztuk walki przyjęło się na Zachodzie określać nazwą kung-fu. Kung-fu oznacza jednak nie sztukę walki, a wysoki poziom umiejętności osiągnięty w wyniku ciężkiej, długotrwałej nauki. Może to dotyczyć wielu różnych dziedzin. Jeśli chodzi o chińskie sztuki walki, to bardziej prawidłowa jest nazwa używana w Chinach - wushu, czyli dosłownie: sztuki wojenne. Termin wushu zapisuje się takimi samymi znakami jak japoński termin bu-jitsu. Wushu dzieli się na xiandai wushu (współczesne wushu) lub jingsai wushu (sportowe wushu) oraz chuantong wushu (tradycyjne wushu), inaczej nazywane minjian wushu (ludowe wushu). Używany na Zachodzie termin kung-fu pokrywa się w zasadzie raczej z chuantong wushu/minjian wushu, nie obejmuje natomiast xiandai wushu/jingsai wushu. Xiandai wushu/jingsai wushu to przede wszystkim dyscyplina sportowa o aspiracjach olimpijskich. W konkurencji form (taolu) stosuje się podział przede wszystkim na changquan (długa pięść - formy zwykle bardzo akrobatyczne, o ruchach stosunkowo płynnych i dużej dynamice), nanquan (południowa pięść - bardziej stabilne pozycje, mniej akrobacji, dużo fizycznej siły) i taijiquan (ruchy miękkie, pełne gracji, w większości wykonywane powoli). Uprawiana jest także konkurencja sanda/sanshou, czyli rodzaj walki w rękawicach i ochraniaczach (m.in. na korpus) zbliżona do kick-boxingu, ale z szerokim wykorzystaniem rzutów i zepchnięć z podestu na którym odbywają się walki. W wariancie zawodowym stosuje się mniej ochraniaczy, natomiast wykorzystuje się uderzenia kolanami. Obecnie istnieje tendencja w wariancie zawodowym do dopuszczenia także uderzeń łokciami. Chuantong wushu/minjian wushu lub w terminologii bardziej popularnej na Zachodzie kung-fu, to nie jedna, określona sztuka walki, a ogromne bogactwo rozmaitych systemów, opartych na bardzo różnych koncepcjach i zasadach. Jest to bogactwo tak duże, że powszechnie stosowane klasyfikacje stanowią nadmierne uproszczenie. Jednak wspomnimy tu o nich ze względu na to że są dość rozpowszechnione. Chińskie sztuki walki dzieli się zwykle na północne i południowe. Mówi się przy tym, że style północne opierają się na kopnięciach, a południowe na technikach ręcznych. Jednak zarówno na południu Chin spotyka się style zawierające dużo kopnięć, jak i na północy uprawia się wiele systemów nie przywiązujących do kopnięć dużej wagi. Stosuje się też podział ze względu na związek danego systemu z jednym z głównych ośrodków które wpływały na rozwój sztuk walki, np.: Shaolin (funkcjonuje podział na Shaolin północny i południowy), Wudang, czy Emei. Wiele systemów nie mieści się w tej uproszczonej klasyfikacji. Popularny jest podział na style zewnętrzne (waijia) i wewnętrzne (neijia). Do zewnętrznych zalicza się zdecydowaną większość, a tylko nieliczne do wewnętrznych. W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że style zewnętrzne koncentrują się bardziej na typowym treningu fizycznym, i typowym wykorzystaniu siły, a wewnętrzne bardziej na pracy nad koordynacją pomiędzy umysłem i ciałem, i nad specyficznym sposobem generowania siły przy użyciu całego, stosunkowo rozluźnionego ciała. Podział ten jednak jest bardzo dyskusyjny i stosowany jest głównie z przyczyn historycznych - na początku XX wieku grono mistrzów xingyiquan, baguazhang i taijiquan w Pekinie uznało, że systemy te mają wiele cech wspólnych i w związku z tym zdecydowano o zaliczaniu ich do jednej rodziny neijia. Trzeba zwrócić uwagę, że podziału na systemy zewnętrzne (waijia) i wewnętrzne (neijia) nie należy mylić z podziałem na metody treningowe zewnętrzne (waigong) i wewnętrzne (neigong). W niemal wszystkich bowiem systemach klasyfikowanych jako zewnętrzne wykorzystuje się bowiem w mniejszym lub większym stopniu trening neigong. Określony styl kung-fu to nie tylko zestaw technik, czy form. To zawsze pewien system wzajemnie z sobą związanych metod treningowych (gongfa) i koncepcji (quanli). Wszystkie metody treningowe, łącznie z wykorzystywanymi w wielu stylach formami, stanowią ilustrację teorii danej szkoły służąc poznaniu i praktycznemu opanowaniu jego koncepcji i rozwinięciu charakterystycznych dla danego stylu umiejętności. To jest pewien wyróżnik szkół tradycyjnego kung-fu (chuantong wushu). Organizowane są zawody sportowe w których startują przedstawiciele tradycyjnego kung-fu/wushu. Różnica w stosunku do jingsai wushu polega jednak na tym, że w chuantong wushu rywalizacja sportowa nie jest głównym celem, któremu całkowicie podporządkowany jest proces treningowy, a stanowi tylko pewien element znacznie szerszej całości. Kung-fu (chuantong wushu) nie jest zatem tylko dyscypliną sportową, w której liczą się wyniki na zawodach i odbywa się proces selekcji tych, którzy rokują w tym kierunku największe nadzieje. Kung-fu jest dla każdego i może być uprawiane przez całe życie. Odpowiedni system można dobrać w zależności od indywidualnych upodobań, predyspozycji i warunków fizycznych. W kung-fu przywiązuje się wagę nie tylko do rozwinięcia umiejętności walki wręcz, czy z bronią, ale także do wszechstronnego rozwoju adepta. Wzorcem wojownika kung-fu jest ktoś, kto nie tylko potrafi walczyć, ale posiada szeroką wiedzę. Dla adeptów spoza Chin nauka kung-fu to często także poznawanie bogatej kultury Kraju Środka. W wielu szkołach naucza nie tylko sztuki walki, ale także tradycyjnych metod leczenia (akupresura, akupunktura, ziołolecznictwo) bądź ćwiczeń służących kultywowaniu zdrowia (neigong, qigong). Niektóre systemy kung-fu słyną z walorów zdrowotnych, np. taijiquan i yiquan, w których te same metody treningowe służą zarówno rozwojowi umiejętności walki jak i zdrowiu ćwiczącego. Wielki nacisk kładzie się także na postawę etyczną adepta – wude (dosłownie: cnoty wojownika). Mówi się: "Ucząc się sztuki walki, przede wszystkim uczysz się być dobrym człowiekiem". Głównych odmian chińskich sztuk walki można wyróżnić kilkadziesiąt, a ze stylami mniej znanymi i podstylami co najmniej kilkaset. Poniżej jest tylko niewielka część (nazwy podane zostały w transkrypcji pinyin w wymowie języka ogólnochińskiego; w nawiasach podano nazwy w innych transkrypcjach lub pochodzące z lokalnych dialektów): Baguazhang (Pakua Chang) Baihequan (Pak Hok Kuen) Baimeiquan (Pak Mei Kuen) Bajiquan Cailifoquan (Choy Lee Fut Kuen) Chuojiao Fanziquan Hongjiaquan (Hung-gar Kuen) Jingangziranchui Liuhebafaquan (Liu ho pa fa ch'uan) Meihuazhuangquan Mizongquan Piguaquan Sanhuang Paochui Taijiquan (T'ai Chi Ch'uan, Tai Chi) Tanglangquan (styl modliszki) Tantui Tongbiquan Xiajiaquan (Hop-gar Kuen) Xingyiquan (Hsing-i ch'uan) Yanqingquan Yiquan (I-ch'uan), znany również jako Dachengquan (Ta Ch'eng Ch'uan) Yongchunquan (Wing Chun Kuen, Wing Tsun Kuen, Ving Tsun Kuen) Zhoujiaquan (Chow-gar Kuen) Ziranmen (Tzu jan men)

CAPOEIRA
Capoeira jest sztuką walki, grą i tańcem. Stworzona w XVIII i XIX wieku przez brazylijskich niewolników, stała się dla nich sposobem na manifestowanie odrębności kulturowej. Wywodzi się z rytualnych tańców plemion afrykańskich; zawiera też wiele cech kulturowych charakterystycznych dla Indian południowoamerykańskich. Capoeira spośród innych sztuk walki wyróżnia się dynamizmem i taneczną płynnością. Niewiele jest statycznych pozycji, dużo natomiast zamaszystych kopnięć i podcięć. Ciosów przeciwnika nigdy się nie blokuje, zamiast tego capoeira oferuje wiele uników i przejść. Najważniejszymi odmianami Capoeira są: Capoeira Regional - stworzona przez Mestre Bimba (1900-1974). Szybka i dynamiczna, bardziej praktyczna w zastosowaniu do walki. Ze względu na widowiskowość, jest dzisiaj popularniejsza od angoli. Capoeira Angola - zawiera mniej elementów charakterystycznych dla sztuk walki, jest bardziej nastawiona na grę, współpracę, taniec. Wykreowana została w XX wieku przez Mestre Pastinha (1889-1981) w celu zachowania, przywrócenia tradycyjnych elementów capoeiry i była swego rodzaju odpowiedzią na stworzenie Capoeira Regional przez mestre Bimba. Z Capoeira nieodłącznie wiąże się rytuał Roda (wym. hoda, z port. krąg, koło). Capoeiristas tworzą zamknięty krąg, którego głównym elementem jest orkiestra - bateria. Gracze parami wchodzą do kręgu, by tam prowadzić symulowaną walkę - jogo. Pozostali w tym czasie muzyką i śpiewem nadają całości energię - Axé. Podstawowym instrumentem używanym w Roda jest berimbau. "Capoeira jest dla mężczyzn, kobiet i dzieci; jedynymi, którzy nie powinni się jej uczyć są ci, którzy nie chcą." -- Mestre Pastinha W Polsce jest już wiele grup Capoeira - między innymi Artes das Gerais, Companhia Pernas Pro Ar, Beribazu, Axe Capoeira, Abada, Magia, IUNA, Capitaes de Areia.

ARNIS
Arnis to rdzenna filipińska sztuka walki, której nazwa pochodzi od hiszpańskiego słowa arnes, oznaczającego pancerz. Bronią stosowaną w tej sztuce są noże, długie i krótkie, oraz bambusowe kije, jeden lub dwa, o blisko metrowej długości. Uważa się, że właśnie przez mistrza tej sztuki walki został zabity Ferdynand Magellan w 1521 r. Późniejszy rozwój arnis nastąpił w wyniku chęci Filipińczyków do przeciwstawienia się hiszpańskim kolonizatorom. Do licznych odmian arnis zalicza się obecnie m.in.: didya, escrima, estocada, kabaroan, kali, pagaradman, pananandata, sinawali. Obecnie emigranci filipińscy propagują w świecie tę sztukę walki w jej usportowionej postaci. Wygraną uzyskuje się poprzez zadanie poprawnego ciosu w czuły punkt ciała przeciwnika, poprzez rozbrojenie go lub powalenie na ziemię
 

KENDO
Kendo sztuka walki wywodząca się z szermierki japońskich samurajów. Zasady walki oparte są na kodeksie bushido. Źródłosłów: kendo (droga miecza) Kendo (jap.??; inne transkrypcje: kendo, kendou, kendoh) jest współczesną dyscypliną sportową wywodzącą się z kenjutsu – tradycyjnej szermierki mieczem japońskim, zwanym katana. Własne reguły sportowe kendo zaczęło tworzyć już w XVIII wieku. Umożliwiały one samurajskim wojownikom bezpieczniejsze doskonalenie umiejętności szermierczych, a także bezkrwawą rywalizację pomiędzy różnymi szkołami. Ostatecznie usystematyzował je mistrz Chuta Nakanishi, twórca szkoły szermierczej nazywanej Nakanishi Ittoryu. Wprowadził on do walki treningowej maskę men, rękawice kote oraz bezpieczne miecze bambusowe shinai. Był także twórcą samej nazwy kendo, którą tłumaczy się jako „droga miecza”. Bambusowy miecz shinai zbudowany jest z czterech listewek połączonych skórzaną rękojeścią i cięciwą tsuru. Posiada również okrągłą gardę – tsuba. Zawodnicy przystępują do ćwiczeń ubrani w tradycyjny strój japoński – bluzę keikogi, (podobną do używanej w judo) oraz szerokie spodnie hakama. Podczas walki chronieni są specjalnym ubiorem ochronnym (kendogu, bogu) składającym się z solidnych osłon twarzy , głowy i ramion (hełm zwany men - około 3,5 kg), korpusu (napierśnik zwany do), ochraniaczy niższych części ciała (tare) oraz długich rękawic (kote) Współczesny trening kendo składa się z ćwiczeń shinai kyogi, wykonywanych przy użyciu mieczy bambusowych shinai, oraz zestawu 10 form Nihon Kendo Kata, układów odzwierciedlających typowe starcia pojedynkowe, wykonywanych mieczami drewnianymi bokken lub mieczami metalowymi iaito. Waza, czyli techniki kendo składają się głównie z ataków shikake-waza i kontrataków oji-waza (w kendo nie stosuje się zasłon, tak typowych dla szermierki europejskiej). Walka sportowa toczy się na parkiecie z oznaczoną liniami kwadratową planszą, o wymiarach boku 9 – 11 m. Czas walki może wynosić do 5 minut - chyba, że jeden z zawodników wcześniej uzyska 2 punkty, nazywane po japońsku ippon. Aby zdobyć punkt należy trafić mieczem w jedną z następujących części ciała przeciwnika: głowę men, bok korpusu do, rękę kote lub zadać pchnięcie w gardło tsuki. Podczas ataku należy zachować prawidłową postawę i dystans, zadać cięcie odpowiednią częścią miecza, a także dać sędziom znak odpowiednim okrzykiem, że cios nie został zadany przypadkowo. Trafienia niepewne, słabe, niecelne lub równoczesne nie są zaliczane jako punkty. Kendo - jako sport, sposób rekreacji, czy sztukę walki - uprawia dziś w świecie około 5 mln ludzi. Co trzy lata odbywają się mistrzostwa świata, w pozostałych latach są mistrzostwa Europy. Od 1969 r. działa EKF Europejska Federacja Kendo (http://www.ekf-eu.com/), a od 1970 IKF Międzynarodowa Federacja Kendo (http://www.kendo.or.jp/), do której należy obecnie ponad 40 państw. Obydwie te organizacje nadzorują m.in. nadawanie stopni mistrzowskich dan. Kwalifikacje zawodników kendo, podobnie jak w innych dalekowschodnich sportach walki, wyraża się stopniami uczniowskimi kyu oraz stopniami mistrzowskimi dan. Jednakże w odróżnieniu od judo czy karate, stopień w kendo nie jest w żaden widoczny sposób uwidaczniany. W Polsce kendo jest uprawiane od roku 1973. Obecnie (marzec 2003) ćwiczy je około 500 zawodników (kendoka) w 20 klubach (dojo), zrzeszonych w Polskim Związku Kendo. Największym dotychczasowym sukcesem sportowym Polaków w kendo był brązowy medal drużynowy, wywalczony na mistrzostwach Europy w Amsterdamie w roku 1989.
KOBUDO
1. Ogólna nazwa dawnych japońskich sztuk walki, rozumianych jako umiejętności walki rzeczywistej. Nazwa kobudo jest stosowana zamiennie z nazwą koryu (stare szkoły) - na ogół w sensie ich odróżnienia od bardziej nowoczesnych sztuk i sportów walki budo. Dawne umiejętności przekazywane były z pokolenia na pokolenie w ramach rodziny lub klanu jako swego rodzaju "wtajemniczenie" - niektóre z nich jednak upowszechniły się, zostały szeroko docenione i w ten sposób mogły stać się fundamentem współczesnych budo. Organizacją, która zrzeszyła wiele różnych kobudo, był powstały w 1935 r. Nippon Ko-budo Shinko Kai (Stowarzyszenie dla Rozwoju Japońskich Kobudo).

2. Sztuka walki powstała w archipelagu Ryukyu. Broń używana w tym stylu walki wywodzi się z narzędzi rolniczych. Przykładami broni są: bo, sai, nunchaku, tonfa

TEKWON-DO
Taekwon-do (Hangul; Hanja) - narodowa sztuka walki Korei. Początkowo stworzona do celów militarnych, następnie zaadaptowana do użytku cywilnego. Nazwa taekwondo składa się ze słów języka koreańskiego: tae  oznaczającego stopę, kwon oznaczającego pięść oraz do oznaczającego drogę lub filozofię życia. Nazwę taekwondo przyjęto 11 kwietnia 1955 roku, za zgodą większości koreańskich mistrzów sztuk walki, w celu połączenia wielu zróżnicowanych stylów ( takich jak kongsudo, taekkyon, kwonbop, subak, tangsudo) pod nazwą taesoodo. Za głównego twórcę tej sztuki walki uważa się mistrza Choi Hong Hi. On jest także autorem nazwy taekwondo obowiązującej od 1957. Trzema największymi organizacjami taekwondo o zasięgu światowym są: International Taekwon-do Federation (ITF), założona w roku 1966, w Polsce reprezentowana przez Polski Związek Taekwon-do ITF; World Taekwondo Federation (WTF), założona w 1973, w Polsce reprezentowana przez Polski Związek Taekwondo WTF; Global Taekwon-do Federation (GTF), w Polsce reprezentowana przez Polską Unię Taekwon-do. Podstawę taekwondo stanowią: system założeń filozoficzno-moralnych, techniki podstawowe (przede wszystkim nożne), ściśle określone układy formalne (w organizacji WTF jest 17 układów zwanych poomsae, w ITF 24 układy zwane tul, w GTF ćwiczy się układy z ITF jak również układy specyficzne dla GTF). Współzawodnictwo sportowe obejmuje przede wszystkim układy formalne i walkę. Rozgrywa się również inne konkurencje, np. w federacji ITF są to techniki specjalne i testy siły. Zasady etyczne taekwondo wg mistrza Choi Hong Hi: grzeczność, uprzejmość (koreańskie yeui) rzetelność, uczciwość (koreańskie yomchi) wytrwałość (koreańskie innae) samokontrola, opanowanie (koreańskie gukgi) nieugięty duch, odwaga (koreańskie baekjul boolgool). Taekwondo jest szeroko rozpowszechnioną na świecie formą samoobrony. Styl ten charakteryzuje duża ilość kopnięć. Gwarantuje on pełne wykorzystanie siły i szybkości, na jakie stać ludzkie ciało. Stopień zaawansowania oraz umiejętności zawodnika taekwondo odzwierciedla noszony przez niego pas. Wyróżnia się 10 stopni uczniowskich (Kup), które zdobywa się od 10 Kup (najniższy) do 1 Kup, oraz 10 stopni mistrzowskich (Dan), które przydzielane są od 1 do 10 (w ITF - do 9). Najwidoczniejsza różnica między stylami walki reprezentowanymi przez trzy główne organizacje taekwondo jest taka, że regulaminy zawodów ITF i GTF pozwalają uderzać w twarz pięścią (w rękawicy), a regulamin WTF tylko nogą (pięścią można tylko w korpus - dlatego w WTF stosuje się głównie techniki nożne i nie używa się rękawic). Poza tym na zawodach organizowanych przez ITF i GTF walczy się z lekkim kontaktem a przez WTF z pełnym kontaktem. Taekwondo WTF, dzięki jasnym zasadom i dużej widowiskowości, zawitało na olimpiadzie w Seulu ( 1988 ) jako dyscyplina pokazowa. Obecnie, od igrzysk olimpijskich w Sydney ( 2000 ), Taekwondo WTF jest pełnoprawnym sportem olimpijskim. W Atenach ( 2004 ) Polska była reprezentowana przez Aleksandrę Uścińską.

SAMBO – samoobrona bez broni
Jest systemem samoobrony opracowanym w byłym ZSRR na przestrzeni ubiegłego wieku; ciągle ewoluującym w stronę maksymalnej skuteczności, czerpie doświadczenia z pól bitewnych, rywalizacji sportowej, walk w klatkach; obecnie propagowany i rozwijany przez ludzi na całym świecie. Jest też swego rodzaju hybrydą, połączeniem wielu systemów, z czasem zunifikowanym, pogrupowanym merytorycznie, spójnym. Sambo współcześnie: Sambo jako system jest w pełni kompletny; zawiera w sobie wszystkie możliwe sposoby walki: obejmuje walkę sportową i bez zasad, chwyty, uderzenia, tzw. combat, techniki obrony oraz posługiwania się bronią ( konwencjonalną i nie - w zasadzie każdy przedmiot codziennego użytku może być wykorzystany przez wprawnego Sambistę jako narzędzie walki). Sambo obejmuje również techniki walki z kilkoma przeciwnikami, walkę w tłumie, a także tak specjalistyczne metody walki jak walka w samochodzie, samolocie, itp. ... (warianty trenowane przez oddziały specjalnego przeznaczenia). Sambo cały czas się rozwija, ewoluuje w kierunku maksymalnej efektywności. Próbując sklasyfikować Sambo, można umownie podzielić je na: Barba Sambo - jest to sportowa odmiana Sambo. Polega ona na walce za pomocą chwytów (ang.: grappling) w stójce (w pozycji stojącej) i w parterze (gdy obaj bądź jeden z zawodników znajduje się na ziemi). W Barbie Sambo walczy się wykorzystując chwyty, rzuty, obalenia, dżwignie (łamania na ręce, nogi i kręgosłup oraz trzymania (należy przeciwnika utrzymać w bezruchu - w zawodach sportowych przez 20 sekund - gdy leży on w określonej pozycji na plecach i jest poprzez odpowiedni chwyt unieruchomiony). Barba Sambo jest podstawą do sportowej odmiany Sambo Bojowego. Sambo Bojowe (Bojewoje Sambo) - zasadniczo dzieli się na dwie odmiany: odmianę sportową i militarną. Odmiana sportowa obejmuje walkę za pomocą chwytów (Barba) i uderzeń w stójce. W parterze nie stosuje się uderzeń. Zawodnicy używają ochraniaczy na szczękę i głowę, mają również maleńkie rękawiczki (podobne do tych stosowanych w walkach w klatkach). Można uderzać łokciami i kolanami. Odmianę sportową Sambo Bojowego trenują policjanci, żołnierze oraz zawodnicy walczący w turniejach "walk bez reguł" ( NHB, Bez Prawił, vale tudo). Odmiana militarna - całkowicie nastawiona jest na walkę bez żadnych zasad, obejmuje Barbę Sambo, odmianę sportową Sambo Bojowego oraz ataki na najczulsze punkty ciała przeciwnika (określane w Polsce jako Combat). Nacisk programowy podczas treningu rozkłada się w zależności od prowadzących szkolenia. Odmiana militarna stosowana jest do szkolenia żołnierzy, a w szczególności sił specjalnego przeznaczenia (osławiony Specnaz, także KGB, GRU). Zawiera w sobie również walkę bronią. Osoby trenujące Sambo Bojowe ćwiczą zarówno odmianę sportową i militarną, w zasadzie jest to podział umowny.