ustawa prawo o ruchu drogowym.doc

USTAWA z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym

Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) „droga" - wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwie­rząt;

5) „droga dla rowerów" - drogę lub jej część przeznaczoną do ruchu rowerów jednośladowych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi;

6) „jezdnia" - część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy torowisk wydzielonych z jezdni;

8) „pobocze" - część drogi przyległą do jezdni, która może być przeznaczona do ruchu pieszych lub niektórych pojazdów, postoju pojazdów, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt;

9) „chodnik" - część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych;

11) „przejście dla pieszych" - powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub toro­wiska przeznaczoną do przechodzenia przez pieszych, oznaczoną odpo­wiednimi znakami drogowymi;

12) „przejazd dla rowerzystów" - powierzchnię jezdni lub torowiska przezna­czoną do przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczoną odpowiednimi zna­kami drogowymi;

17) „uczestnik ruchu" - pieszego, kierującego, a także inne osoby przebywające w pojeździe lub na pojeździe znajdującym się na drodze;

18) „pieszy" - osobę znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonującą na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pie­szego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kie­rującą rowerem pod opieką osoby dorosłej;

19) „kolumna pieszych" - zorganizowaną grupę pieszych prowadzoną przez kie­rownika lub dowódcę;

20) „kierujący" - osobę, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, a także osobę, która prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w stadzie;

25) „niedostateczna widoczność" - widoczność występującą od zmierzchu do świtu, a także w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza od świtu do zmierzchu;

31) „pojazd" - środek transportu przeznaczony do poruszania się po drodze oraz maszynę lub urządzenie do tego przystosowane;

40) „samochód osobowy" - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu;

41) „autobus" - pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewo­zu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą;

41 a) „autobus szkolny" - autobus przeznaczony do przewozu dzieci do szkoły, barwy pomarańczowej, oznaczony z przodu i z tyłu prostokątnymi tablicami barwy białej, z napisem barwy czarnej „autobus szkolny";

46) „motorower" - pojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3, którego kon­strukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h;

47) „rower" - pojazd jednośladowy lub wielośladowy poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem;

Art. 5.1. Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub upraw­nione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakaza­ny przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.

Art. 5.2. Polecenia i sygnały dawane przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do je­go kontroli mają pierwszeństwo przed sygnałami świetlnymi i znakami drogo­wymi.

Art. 5.3. Sygnały świetlne mają pierwszeństwo przed znakami drogowymi regulującymi pierwszeństwo przejazdu.

Art. 6.1. Polecenia lub sygnały może dawać uczestnikowi ruchu lub innej osobie znajdu­jącej się na drodze:

1) policjant;

3a) inspektor Inspekcji Transportu Drogowego;

3c) strażnik gminny (miejski);

6) osoba nadzorująca bezpieczne przejście dzieci przez jezdnię, w wyznaczo­nym miejscu;

7) kierujący autobusem szkolnym w miejscach postoju związanych z wsiada­niem lub wysiadaniem dzieci.

Art. 11.1. Pieszy jest obowiązany korzystać z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku - z pobocza. Jeżeli nie ma pobocza lub czasowo nie można z niego ko­rzystać, pieszy może korzystać z jezdni, pod warunkiem zajmowania miejsca jak najbliżej jej krawędzi i ustępowania miejsca nadjeżdżającemu pojazdowi.

Art. 11.2.Pieszy idący po poboczu lub jezdni jest obowiązany iść lewą stroną drogi.

Art. 11.3.Piesi idący jezdnią są obowiązani iść jeden za drugim. Na drodze o małym ru­chu, w warunkach dobrej widoczności, dwóch pieszych może iść obok siebie.

Art. 11.4.Korzystanie przez pieszego z drogi dla rowerów jest dozwolone tylko w razie braku chodnika lub pobocza albo niemożności korzystania z nich. Pieszy, z wy­jątkiem osoby niepełnosprawnej, korzystając z tej drogi, jest obowiązany ustąpić miejsca rowerowi.

Art. 11.5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w strefie zamieszkania. W strefie tej pieszy ko­rzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem.

Art. 12.1. Kolumna pieszych, z wyjątkiem pieszych w wieku do 10 lat, może się poruszać tylko prawą stroną jezdni.

Art. 12.2. Do kolumny pieszych w wieku do 10 lat stosuje się odpowiednio przepisy art. 11 ust. l i 2.

Art. 12.3. Liczba pieszych idących jezdnią w kolumnie obok siebie nie może przekraczać 4, a w kolumnie wojskowej - 6, pod warunkiem że kolumna nie zajmuje więcej niż połowy szerokości jezdni.

Art. 12.4. Piesi w wieku do 10 lat mogą iść w kolumnie tylko dwójkami pod nadzorem co najmniej jednej osoby pełnoletniej.

Art. 12.5. Długość kolumny pieszych nie może przekraczać 50 m. Odległość między ko­lumnami nie może być mniejsza niż 100 m.

Art. 12.6. Jeżeli przemarsz kolumny pieszych odbywa się w warunkach niedostatecznej widoczności:

1) pierwszy i ostatni z idących z lewej strony są obowiązani nieść latarki:

a) pierwszy - ze światłem białym, skierowanym do przodu,

b) ostatni - ze światłem czerwonym, skierowanym do tyłu;

2) w kolumnie o długości przekraczającej 20 m idący po lewej strome z przodu i z tyłu

są obowiązani używać elementów odblaskowych odpowiadających właściwym

warunkom technicznym, a ponadto idący po lewej stronie są obowiązani nieść

dodatkowe latarki ze światłem białym, rozmieszczone w ta­ki sposób, aby odległość

między nimi nie przekraczała 10 m;

3) światło latarek powinno być widoczne z odległości co najmniej 150 m.

Art. 12.7. Zabrania się:

1) ruchu po jezdni kolumny pieszych w czasie mgły; zakaz ten nie dotyczy ko­lumny

wojskowej lub policyjnej;

2) ruchu po jezdni kolumny pieszych w wieku do 10 lat w warunkach niedosta­tecznej

widoczności;

3) prowadzenia po jezdni kolumny pieszych przez osobę w wieku poniżej 18 lat.

Art. 13.1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojaz­dem.

Art. 13.2. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych jest dozwolone, gdy odległość od przejścia przekracza 100 m. Jeżeli jednak skrzyżowanie znajduje się w odległości mniejszej niż 100 m od wyznaczonego przejścia, przechodzenie jest dozwolone również na tym skrzyżowaniu.

Art. 13.3. Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem dla pieszych, o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bez­pieczeństwa mchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi jezdni iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni.

Art. 13.4. Jeżeli na drodze znajduje się przejście nadziemne lub podziemne dla pieszych, pieszy jest obowiązany korzystać z niego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Art. 13.5. Na obszarze zabudowanym, na drodze dwujezdniowej lub po której kursują tramwaje po torowisku wyodrębnionym z jezdni, pieszy przechodząc przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany korzystać tylko z przejścia dla pieszych.

Art. 13.6. Przechodzenie przez torowisko wyodrębnione z jezdni jest dozwolone tylko w miejscu do tego przeznaczonym.

Art. 13.7. Jeżeli wysepka dla pasażerów na przystanku komunikacji publicznej łączy się z przejściem dla pieszych, przechodzenie do i z przystanku jest dozwolone tylko po tym przejściu.

Art. 13.8. Jeżeli przejście dla pieszych wyznaczone jest na drodze dwujezdniowej, przej­ście na każdej jezdni uważa się za przejście odrębne. Przepis ten stosuje się od­powiednio do przejścia dla pieszych w miejscu, w którym ruch pojazdów jest rozdzielony wysepką lub za pomocą innych urządzeń na jezdni.

Art. 14. Zabrania się:

1) wchodzenia na jezdnię;

a) bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pie­szych,

b) spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi;

2) przechodzenia przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności drogi;

3) zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko;

4) przebiegania przez jezdnię;

5) chodzenia po torowisku;

6) wchodzenia na torowisko, gdy zapory lub półzapory są opuszczone lub opuszczanie ich rozpoczęto;

7) przechodzenia przez jezdnię w miejscu, w którym urządzenie zabezpieczające lub przeszkoda oddzielają drogę dla pieszych albo chodnik od jezdni, bez względu na to, po której stronie jezdni one się znajdują.

Art. 16.5. Kierujący pojazdem zaprzęgowym, rowerem, motorowerem, wózkiem ręcznym oraz osoba prowadząca pojazd napędzany silnikiem są obowiązani poruszać się po poboczu, chyba że nie nadaje się ono do jazdy lub ruch pojazdu utrudniałby ruch pieszych.

Art. 17.1. Włączanie się do ruchu następuje przy rozpoczynaniu jazdy po postoju lub za­trzymaniu się niewynikającym z warunków lub przepisów ruchu drogowego oraz przy wjeżdżaniu:

                            3) na jezdnię z pobocza, z chodnika lub z pasa ruchu dla pojazdów powolnych;

3a) na jezdnię lub pobocze z drogi dla rowerów, z wyjątkiem wjazdu na przejazd dla

rowerzystów;

Art. 17.2. Kierujący pojazdem, włączając się do ruchu, jest obowiązany zachować szcze­gólną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestniko­wi ruchu.

Art. 19.1. Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowa­nie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojaz­du, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu.

Art. 20.1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowa­nym w godzinach 5.00-23.00 wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.

Art. 20.1a. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowa­nym w godzinach 23.00-5.00 wynosi 60 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.

Art. 20.2. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h.

Art. 20.3. Prędkość dopuszczalna poza obszarem zabudowanym, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5, wynosi w przypadku:

2) zespołu pojazdów lub pojazdu niewymienionego w pkt 1:

a) na autostradzie, drodze ekspresowej lub drodze dwujezdniowej co naj­mniej o dwóch pasach

przeznaczonych dla każdego kierunku mchu -80 km/h,

b) na pozostałych drogach - 70 km/h.

Art. 20.4. Dopuszczalna prędkość autobusu spełniającego dodatkowe warunki techniczne określone w przepisach, o których mowa w art. 66 ust. 5, na autostradzie i dro­dze ekspresowej wynosi 100 km/h.

Art. 24.2. Kierujący pojazdem jest obowiązany przy wyprzedzaniu zachować szczególną ostrożność, a zwłaszcza bezpieczny odstęp od wyprzedzanego pojazdu lub uczestnika ruchu. W razie wyprzedzania pojazdu jednośladowego lub kolumny pieszych odstęp ten nie może być mniejszy niż 1 m.

Art. 25.4. Kierującemu pojazdem zabrania się:

1) wjeżdżania na skrzyżowanie, jeżeli na skrzyżowaniu lub za nim nie ma miej­sca do

kontynuowania jazdy;

2) rozdzielania kolumny pieszych.

Art. 26.1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu.

Art. 26.2. Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża.

Art. 27.1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiąza­ny zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdują­cemu się na przejeździe.

Art. 27.3. Kierujący pojazdem, przejeżdżając przez drogę dla rowerów poza jezdnią, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa rowerowi.

Art. 27.4. Kierującemu pojazdem zabrania się wyprzedzania pojazdu na przejeździe dla rowerzystów i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejazdu, na którym ruch jest kierowany.

Art. 30.1. Kierujący pojazdem jest obowiązany zachować szczególną ostrożność w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza, spowodowanej mgłą, opadami atmosferycznymi lub innymi przyczynami, a ponadto:

2) kierujący innym pojazdem niż pojazd, o którym mowa w pkt 1, jest obowią­zany:

a) włączyć światła, w które pojazd jest wyposażony,

b) korzystać z pobocza drogi, a jeżeli nie jest to możliwe, jechać jak naj­bliżej

krawędzi jezdni i nie wyprzedzać innego pojazdu.

Art. 30.2. Obowiązek używania świateł, o którym mowa w ust. 1, dotyczy kierującego po­jazdem także podczas zatrzymania wynikającego z warunków lub przepisów ru­chu drogowego.

Art. 32.1. Liczba pojazdów jadących w zorganizowanej kolumnie nie może przekraczać:

2) rowerów jednośladowych - 15;

Art. 32.2. Odległość między jadącymi kolumnami nie może być mniejsza niż 500 m dla kolumn pojazdów samochodowych oraz 200 m dla kolumn pozostałych pojaz...