Pedagogika
Wykład 29.09.2010 SAMOKSZTAŁCENIE
Samokształcenie- to samodzielne stawianie i rozwijanie zagadnień koniecznych, wypływających z odczuwalnej natury i uświadomionych potrzeb coraz intensywniejszego życia osobnika (trwa do końca życia! We wszystkich strefach życia), np. hobby – wiemy coś, co nas interesuje, dotyka nas w każdym wieku i w każdej chwili życia.
Polega na dostosowaniu się do technik życia społecznego, zmian wykształcenia. To samodzielność w planowaniu swojego działania.
Rodzaje samokształceń:
· Indywidualne
· Grupowe (uzupełniamy ludzi, dzięki dyskusji z rówieśnikami)
Warunki powodzenia w samokształceniu:
- Samodzielność w pokonywaniu działań
- Dobór odpowiednich form i metod pracy
- Świadome dążenie do realizacji wyznaczonego celu
- Kontrola i ocena uzyskanych rezultatów
- Opanowanie podstawowego zasobu wiedzy, umiejętności i zamiłowań.
Motywy do samokształcenia
· - Chęć podnoszenia kwalifikacji
· - Nacisk środowiska
· - Nacisk środowiska pracy
· - Zainteresowanie dziedziną kształcenia
· - Ambicje
Motywacja- pobudzenia organizmu do działania lub podtrzymywania tego działania, które już zostało podjęte.
Pamięć- zachowawcza właściwość tkanki mózgowej, przejawiająca się w możliwości gromadzenia, przechowywania i przypominania minionych doświadczeń.
Stopień zrozumienia materiału- wyznacza nie tylko szybkość uczenia się, ale decyduje też o trwałości zapamiętywania.
Uwaga- proces skierowania świadomości na określony przedmiot lub zjawisko.
Rozróżniamy uwagę:
- świadomą i nieświadomą
- ukierunkowaną i płynną
- podzielną i skoncentrowaną
Istotny wpływ na przechowywanie materiału w pamięci ma:
- to, co osobnik robił przed zapamiętaniem materiału
- czego się uczył wcześniej (jakie zdobył doświadczenie)
- w jakim wzajemnym stosunku pozostają materiały przyswojone kolejno po sobie
- czy uczymy się materiału tylko do egzaminu, czy chcemy zapamiętać dany materiał na dłużej
- materiał, który chcemy zapamiętać na dłużej powinien być rozłożony na części (mniejsze partie materiału) - oraz powinno się stosować metodę powtórzeń w czasie.
Ważnym w procesie zapamiętywania jest:
- Stopień wyuczenia materiału
- Jeśli czas na opanowanie jednego wykładu wynosi 15 min, to na opanowanie 4 wykładów nie oznacza, że wyniesie jedynie godzinę (jeśli materiał wzrasta dwukrotnie, to czas potrzeby na jego przyswojenie wzrasta 4- krotnie)
- stopień zrozumienia materiału – wyznacza nie tyle szybkość uczenia się, ale decyduje też o trwałości zapamiętania.
O powodzeniu samokształcenia decyduje:
- Stopień zrozumienia materiału
- Właściwa organizacja warsztatu pracy samokształceniowej
- Umiejętność doboru odpowiednich źródeł samokształcenia
- Dobór właściwych metod samokształcenia
- Wytrwałość
- Systematyczność
Organizacja samokształcenia:
- Ustalenie cech działania
- Dokonanie bilansu
- Rozłożenie procesu uczenia się w czasie
- Ułożenie planu pracy
- Przemyślenie organizacji każdego dnia
- Zabezpieczenie środków wykonywania samokształcenia
- Kontrola i ocena osiągniętych wyników
Kryteria doboru źródeł informacji:
- Informacje przydatne do opanowania określonego tematu
- Źródła zawierające informacje przydatne dla danego odbiorcy
- Wartość poznawcza źródeł informacji
- Prawidłowość źródeł informacji
- Dostępność informacji
Źródła:
- Wykład, ćwiczenia, seminaria, odczyty
- Książki, audycje, konsultacje, dyskusje, itp.
Metody:
- Racjonalne i szybkie czytanie
- Notatki
- Efektowne słuchanie
- Podręcznik do pracy samodzielnej
- Czasopisma fachowe
- Korzystanie z konsultacji
Notatki:
- Powinny należeć do osoby uczącej się
- Powinny zawierać zarówno treści, jak i odnośniki, gdzie należy słuchać rozszerzonego tematu
- Powinny być ułożone chronologicznie
- Powinny zawierać wyróżnienia (podkreślenia, pogrubienia, zmiany kolorów)
Korzystanie z książek:
-zapoznanie się ze spisem treści
-Zaznaczenie interesujących nas rozdziałów
-podkreślenia
-do każdej przeczytanej książki robimy notatki
Efektowne słuchanie:
- Zapamiętywanie toku wywodu
- Logiczne rozumowanie
- Łatwość czytania tekstu z danego tematu
- Możliwość dyskusji po wysłuchaniu zagadnienia
Zadania konsultacji:
- Indywidualne podejście do problemu osoby uczącej się
- Zbliżenie do omawianych wcześniej tematów
- Pomoc w rozwiązywaniu problemów rzeczowych i metodycznych
- Ujawnienie braków wiadomości
- Korygowanie błędów
- Podtrzymywanie wiary w siły uczącego się
Wykład 06.10.2010 PEDAGOGIKA OGÓLNA
Nauka- dyscyplina zajmująca się określoną częścią rzeczywistości, która jest uprawiana w instytucjach naukowych.
Dyscyplina naukowa:
- Język
- System pojęć
- Przedmiot badań (uczeń i nauczający)
- Metody badawcze (pisanie pracy naukowej)
Klasyfikacja nauki UNESCO:
- I nauki przyrodnicze
- II nauki inżynierskie
-III nauki medyczne
-IV nauki rolnicze
-V nauki humanistyczne
Pedagogika nauka:
-społeczna
-humanistyczna
-społeczno – humanistyczna
- oparta na 4 filarach: filozofii, historii, socjologii, psychologii
-między naukami przyrodniczymi i humanistycznymi
Pedagogika- nauka, której przedmiot stanowi sprawa praktycznej pedagogiki wszelkiego rodzaju (sztuki i techniki wychowania), czyli wychowawczego prowadzenia dzieci i młodzieży oraz oddziaływania na ludzi dorosłych.
Wychowanie = nauka
Funkcje pedagogiki, jako nauki:
- Diagnostyczna = wiedza o rzeczywistości
- Prognostyczna = określa na podstawie poznanych prawidłowości przyszłe zmiany
- Instrumentalna- techniczna = informuje o środkach i sposobach realizacji
- Humanistyczna = zaspokaja potrzeby emocjonalne i intelektualne człowieka
Paidagogos- oznacza prowadzący chłopca (gr. pais- chłopiec, ago- prowadzę)
Paidea- oznaczało wyższe formy działalności wychowawczej
Humanitas- oznacza ludzkość, człowieczeństwo i tworzy podstawę idei humanizmu, humanitaryzmu.
Rozwój pedagogiki:
Starożytność
- Epoka średniowiecza
- Wiek XVIII- systemy filozoficzne
- J. Locke (1632- 1704)
- I. J. Rousseau (1712- 1778)
- J. H. Pestalozzi (1746- 1827)
- Wiek XIX
- Wiek XX
Podział pedagogiki:
- Pedagogika ogólna (pojęcia, metody badawcze)
- Historia oświaty i wychowania
- Teoria wychowania- dydaktyka
- Pedagogika przedszkolna (edukacja dzieci do 6 lat)
- Pedagogika wczesnoszkolna (tzw. Całościowe nauczanie, brak podziału na przedmioty)
- Pedagogika dorosłych- andragogika (dokonywanie zmian wiedzy w wychowywaniu dorosłych, pomaga uczyć się dorosłym)
- Pedagogika specjalna- dzieci wybitnie zdolne, wysokie IQ, również dzieci upośledzone i z różnymi dysfunkcjami
- Pedagogika społeczna
- Pedagogika pracy- przygotowanie i zmiana nastawienia do danej pracy
- Pedagogika zdrowia- edukacja zdrowotna dla dzieci, młodzieży i dorosłych (promocja zdrowia)
- Pedagogika porównawcza- porównuje systemy edukacyjne w różnych szkołach lub krajach
- Pedeutologia- nauka dotycząca nauczycieli
Pedagogika:
- Historia wychowania
- Dydaktyka
- Teorie wychowania
Historia wychowania- zajmuje się badaniem, jak w poszczególnych stadiach różne społeczeństwa organizowały u siebie wychowanie i dlaczego stosowały właśnie takie a nie inne systemy pedagogiczne.
Główne kierunki zainteresowania historią wychowania:
- Badanie historii i rozwoju szkolnictwa
- Analiza dziejów myśli pedagogicznej i doktryn pedagogicznych oraz prądów wybitnych pedagogów przeszłości
- Analiza rozwoju teorii i praktyki edukacyjnej na ziemiach polskich.
Teoria wychowania wg. Łobockiego:
„głównym przedmiotem jej zainteresowań jest wychowanie w wąskim jego znaczeniu, tj. kształtowanie postaw i cech osobowości dzieci i młodzieży, łącznie ze stwarzaniem im warunków ułatwiających samoaktualizację obejmujących w nim konstruktywnych możliwości…”
Zadania teorii wychowania:
- Gromadzi systematyczną wiedzę na temat dotychczasowych osiągnięć w zakresie wąsko pojętego wychowania
- Analizuje wartości
- Formułuje cele wychowawcze
- Analizuje różne czynniki warunkujące niepowodzenia zaprojektowanej działalności wychowawczej
- Pobudza w szerokim zakresie do….?? :P
Dydaktyka (didasco) uczę, nauczam, po raz I wprowadzono pojęcie w XVII w.
Przedmiot dydaktyki ogólnej:
- Różne systemy kształcenia
- Formułowanie i analizowanie celów kształcenia
- Treści kształcenia, badanie programów nauczania
- Procesy nauczania (kształcenia) samokształcenie, autokreacja
- Zasady nauczania- uczenia się
- Metody nauczania
- Środki dydaktyczne
- Planowanie edukacji
- Metody i techniki pomiaru
- Własne poszukiwania nauczycieli w zakresie zasad, metod i form organizacji kształcenia
Uczenie się- nabywanie przez uczącego wiadomości, umiejętności i nawyków
Uczenie się nie jest jednorazowym aktem, lecz procesem, układem zaplanowanych czynności powiązanych ze sobą i podporządkowanych wspólnemu celowi.
Nauczanie- świadome organizowanie działań przeznaczonych do wsparcia wewnętrznych procesów uczenia się.
Proces nauczania, uczenia się
„jest to zbiór powiązanych ze sobą czynności uczniów i nauczycieli, warunkujących się wzajemnie i podporządkowanych”
Wykład 13.10.2010 HISTORIA WYCHOWANIA
Podstawy systemu wychowawczego narodów objętych kręgiem tzw. cywilizacji zachodniej położona zostały w starożytnej Helladzie.
Układ polityczny w Grecji:
· - rozbicie na państwa- miasta
· - podział społeczeństwa
· - współzawodnictwo poszczególnych miast
obowiązki obywatela:
· - zajęcia publiczne
· - obowiązki urzędowania
· - obowiązek wojowania
· - zajmowanie się sprawami umysłowymi (retoryką)
WYCHOWANIE GIMNASTYCZNE:
· program pentatlonu (skakanie, bieganie, rzut dyskiem i oszczepem, mocowanie się)
kształtowanie charakteru moralnego: ideał wychowania moralnego i szlachetność umysłową nazywano kalokagothia (kalos- piękny i agothos- dobry)
założenia programu moralnego:
· - od dzieciństwa uczono zasad moralnych
· - przyzwyczajenie do postępowania skromnego i umiarkowanego
· - młodzież miała unikać rubasznych ruchów i gestów
· - chodzili w milczeniu
· - stali i siadali zachowując przyzwoitą postawę
· - skromny ubiór
· - szczególną uwagę zwracano na szacunek do starszych.
Kształcenie muzyczne:
· - ważna w kształtowaniu charakteru była muzyka, gdyż łączyło się to z kultem religijnym
· - państwo urządzało wielodniowe uroczystości, które były uświetnione śpiewem i muzyką na cześć bogów
· instrumentem narodowym była lutnia.
Rozwój umysłowy:
· - Uczestnictwo młodych w zgromadzeniach narodowych i wystąpieniach publicznych
· - Ciekawość nowych dzieł sztuki wystawianych w teatrach i świątyniach
· - Dzieci uczono czytania i pisania
· - Istotne było pamięciowe opanowanie literatury, najczęściej poematów Homera
WYCHOWANIE SPARTAŃSKIE
„Wychowanie gromadne bezosobowych sług idei państwowej”
Założenia:
· - dzieci własnością państwa
· - w 7. Roku życia zarówno dziewczynki, jak i chłopcy byli odbierani rodzicom
· - dziewczynki dobrze wyćwiczone, mogły rodzić zdrowych synów oraz służyć do obrony murów
· - chłopcy do 18. r.ż. byli umieszczani w domach (koszarach) i ćwiczyli sprawność fizyczną
· - efebja od 18. r.ż. (2 lata ćwiczeń i pędzenie życia obozowego, służba wojskowa trwająca 10 lat)
· - po ukończeniu 30. r.ż. mógł powrócić do domu, jednak nadal był zobowiązany do ćwiczeń wojskowych, -gimnastyki i biesiadowania.
Kształcenie umysłowe:
· - Pisanie i czytanie obejmowało nieliczne osoby i przeprowadzane było prywatnie
· - Osiągnięcie tej umiejętności potrzebne było do zrozumienia poezji, w której najważniejsze były utwory religijne, patriotyczne i wychwalające czyny bohaterskie
· - Każdy obywatel znał na pamięć ustawy państwowe i czyny swoich przodków
WYCHOWANIE ATEŃSKIE
· &...
erishkigal