OPIS
POSTACI DZIEŁA SZTUKI (obrazu, rzeźby)
KRAJOBRAZU PRZEDMIOTU
W tej formie wypowiedzi przedstawiamy wygląd, cechy przedmiotów lub postaci. Redagując opis przedmiotu lub krajobrazu należy pamiętać o użyciu jak największej ilości przymiotników nazywających kolory, kształty, wielkość itp. Ponadto trzeba używać wyrażeń i zwrotów określających stosunki przestrzenne (oboku, nieopodal, przy, nad itp.). Zanim rozpoczniesz redagowanie opisu, bardzo dokładnie przyjrzyj się miejscu lub rzeczy, którą zamierzasz opisać. Zwróć uwagę na kształt, formę, materiał, z którego przedmiot został wykonany. Opisując postać zapamiętaj jak najwięcej szczegółów z wyglądu (wzrost, kolor oczu i włosów, ubranie, itp.).
PLAN OPISU PRZEDMIOTU:
1. Nazwa przedmiotu i jego przeznaczenie.
2. Opis kolorystki, kształtu i rozmiaru przedmiotu (użyj jak najwięcej rzeczowników i przymiotników).
3. Moja opinia o przedmiocie.
PLAN OPISU KRAJOBRAZU:
1. Nazwa miejsca, które jest opisywane.
2. Szczegółowy opis miejsca.
3. Określenie stosunków przestrzennych poszczególnych elementów opisu.
4. Moja opinia o miejscu.
PLAN OPISU POSTACI:
1. Przedstawienie postaci (imię, wiek, zawód)
2. Opis wyglądu zewnątrznego ( twarz –
kształt, oczy i włosy – kolor, wzrost, sposób poruszania się i mówienia, ubiór)
3. Zainteresowania opisywanej osoby.
4. Moja opinia o tej postaci.
PLAN OPIS DZIEŁA SZTUKI:
1. Informacje o opisywanym dziele i jego autorze ( tytuł dzieła, rodzaj – obraz, rzeźba, płakorzeźba; rok wykonania -wiek, imię i nazwisko autora dzieła).
2. Pierwszy plan.
3. Drugi plan.
4. Tło.
5. Kolorystyka.
6. Moja opinia o dziele.
OPOWIADANIE
twórcze odtwórcze
to ty jesteś jego wyłącznym autorem, ty je wymyśliłeś
piszesz je na podstwie przeczytanej książki, opowiadania, bajki itp.
Redagując opowiadanie należy pamiętać o podstawowych zasadach:
1. Nadaniu tytułu.
2. Trójdzielnej kompozycji (3 akapity – wstęp, rozwinięcie i zakończenie).
3. Do opowiadanie można wpleść dialog oraz opis. Wtedy twoja praca będzie ciekawsza i ładniejsza.
4. Pisząc opowiadanie pamiętaj, by od początku do końca pisać w tej samej narracji (pierwszoosobowej lub trzecioosobowej).
5. Pamiętaj o dynamice opowiadania (niech się dzieje coś interesującego).
6. Zwróć uwagę na słownictwa. Staraj się unikać powtórzeń oraz błędów językowych.
7. Redagując tekst w domu- koniecznie korzystaj ze Słownika ortograficznego. Nie ma nic gorszego niż piękne opowiadanie pełne błędów ortograficznych.
DIALOG
To rozmowa dwóch lub więcej osób. Redagując dialog należ pamiętać o spójności, logice i przejrzystości zapisu. Podczas redagowania rozmowy posługuj się zdaniami oznajmującymi, rozkazującymi oraz pytajacymi- to ubarwi twoje wypracowanie.
OTO PRZYKŁAD DIALOGU. ZWRÓĆ UWAGĘ NA INTERPUNKCJĘ!!!
- Oj, jak miło cię widzieć Jasiu! Co u ciebie?
- Dzień dobry! Mnie również jest miło panią widzieć. U mnie wszystko w jak najlepszym porządku. Chodzę do 5 klasy i nawet dobrze się uczę. Mamy mnóstwo nauki, ale to dobrze.
- Pamiętaj Jasiu, że trzeba też pamiętać o odpoczynku!
- Ależ, oczywiście, że pamiętam. Raz w tygodniu jeżdżę na basen, w dwa razy biorę udział w treningach. Jestem w drużynie piłkarskiej w naszej szkole.
- To bardzo dobrze. Zapewne wiesz, że ruch to zdrowie.
A OTO PRZYKŁAD DIALOGU UŻYTEGO W OPOWIADANIU:
Potem Józia Pye wyzwała Jankę Andrews, aby obeszła ogród skacząc na lewej nodze, nie zatrzymując się ani na chwilę i nie dotknąwszy prawą nogą ziemi […]
Józia skoczyła z ostatniego pala rozporomieniona zwycięstwem, rzucając Ani wyzywające spojrzenie.
Ania skubała swe rude warkocze.
- Nie uważam, aby to było coś tak niezwykłego przejśc się po krótkim i niskim parkanie – rzekła. – Znałam dziewczynkę z Marysville, która potrafiła przejść po szczycie dachu.
- Nie wierzę temu – odpowiedziała Józia bez wahania. – Nie wierzę, aby ktokolowiek potrafił przejść po szczycie dachu. Ty przynajmniej nie potrafiłabyś tego zrobić.
- Nie potrafiłabym !? – zawołała Ania porywczo.
- A więc pokaż, jeżeli umiesz! – rzeekła Józia zaczepnie […]
L.M. Montgomery „Ania z Zielonego Wzgórza”(fragm.)
SPRAWOZDANIE
(inaczej RELACJA)
Najczęściej redaguje się sprawozdania z życia szkoły (akademie, wycieczki, spotkania z ludźmi) lub społeczeństwa, relacje tego typu dotyczą wydarzeń, których byliśmy świadkami lub uczestnikami.
Redagując sprawozdanie trzeba pamiętać o bardzo dokładnym przedstawieniu tego czego się świadkiem lub uczestnikiem było, tak aby ktoś czytający naszą relację poczuła się jakby tam był.
PLAN SPRAWOZDANIA:
1. Wstęp – przedstawienie wydarzenia i uczestników wydarzeń, miejsca i czasu oraz przyczyn spotkania).
2. Rozwinięcie – dokładna relacja zawierająca jak najwięcej szczegółów. W tym miejscu trzeba pamiętać o zachowaniu kolejności zdarzeń.
3. Zakończenie – wyrażenie własnego sądu, opinii o wydarzeniu.
PLAN SPRAWOZDANIA Z WYCIECZKI KLASOWEJ:
1. Wstęp – kto pojechał, gdzie, z kim, pod czyją opieką.
2. Rozwinięcie – dokładny opis miejsc zwiedzanych wraz z wyrażeniami uczestników wyprawy.
3. Zakończenie – moje wrażenia z wycieczki.
UWAGA!!! Sprawozdanie powinno być obiektywne.
SPRWOZDANIE Z WYCIECZKI DO KRAKOWA
Dnia 9 listopada 2011 roku my, czyli uczniowie klas IV – VI wraz ze swoimi wychowawcami pojechaliśmy na długo oczekiwaną wycieczkę. Spod szkoły wyruszyliśmy nieco przed 9, a to za sprawą spóźnaliskich uczniów klasy V A. Pan kierowca był bardzo wyrozumiały, ale konsekwenty – kazał nam pozapinać pasy. Widać, że zależało my, by dowieźć nas na miejsce całych i zdrowych.
Po 2 godzinach jazdy dotarliśmy do celu wycieczki. Najpierw złożyliśmy wizytę w Kościele Mariackim, gdzie mieliśmy okazję obejrzeć piękny wystrój świątyni, a także w ciszy i skupieniu wysłuchać koncertu organowego (koncert nie był w planie, ale warto było zostać, by posłuchać). W kościele naszą uwagę zwrócił ołtarz – dzieło sztuki wykonane przed wiekami przez Wita Stwosza. Mistrz z wielką precyzją wykonał rzeźby Matki Boskiej i osób jej towarzyszących.
Po wyjściu ze świątyni nasze kroki skierowaliśmy w stronę Sukiennic. Nazwa „Sukiennice” wywodzi się od „sukna”, którym przed wiekami tam handlowano. Teraz turyści mogą zakupić sobie w tym miejscu pamiątki z Krakowa – Grodu Króla Kraka. Dziewczyny z naszej grupy były zachwycone biżuterią oferowaną przez kupców.
Następnie przeszliśmy pod pomnik Adama Mickiewicza, by zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie. Trochę czasu minęło, nim nasze klasowe kobietki poprawiły fryzury i zgodziły się do pozowania. Na szczęście chłopcy okazali cierpliwość.
Po sesji zdjęciowej wysłuchaliśmy hejnału z Wieży Mariackiej, bowiem minęło południe. Ależ to było piękne przeżycie. Niektorzy z nas słyszeli hejnał pierwszy raz w życiu. Pani opowiedziała nam przy okazji legendę o odważnym hejnaliście, który w momencie zagrożenia dla Krakowa ze strony Tatarów, uratował całą osadę, a sam zginął ugodzony włócznią nieprzyjaciela.
Po tak mile spędzonym przedpołudniu, wszyscy udaliśmy się do Teatru Bagatela, by obejrzeć spektakl pt. „Tajemniczy ogród”. Wizyta w teatrze była udana, oprócz uczestnictwa w spektaklu mogliśmy również obejrzeć jak od zewnątrz wygląda teatr i praca osób odpowiedzialnych za udane przestawienie. Z teatru wyszliśmy po 3 godzinach.
Na zakończenie wycieczki nasi opiekunowe zabrali nas na małe co nieco. Jak powiedziała Asia: „Wycieczka bez wizyty w Mc Donald`s, to nie wycieczka”.
Z wyprawy do Krakowa wróciliśmy późnym popołudniem. Byliśmy nieco zmęczeni, ale niezmiernie zadowoleni. Oby było więcej takich wypraw.
STRESZCZENIE
Streszczenie to ukazanie w zwięzłej, ale treściowej postaci wydarzeń ukazanych w danym utworze. Streszczać można powieści, opowiadania, mity, legendy, bajki, baśnie itd.
Redagując streszczenie należy pamiętać, że opowiadane wydarzenia muszę być ukazane w porządku chronologicznym.
Wypowiedzeniami z jakich składa się streszczenie powinny zdaniami pojednyczymi bądź równoważnikami zdań.
Rozmowy i przemyślenia bohaterów należy krótko streścić. Nie ocenia się natomist bohaterów, ani nie komentuje postępowania postaci.
Streszczenie jako jedna forma wypowiedzi pisemnej lub słownej nie zawiera wstępu ani zakończenia.
Pisząc streszczenie pamiętaj o zasadzie:
„MINIMUM SŁÓW, MAKSIMUM TREŚCI”
Jeżeli chcesz, by twoje streszczenie było napisane zgodnie ze wszystkimi wymogami tej formy, zanim przystąpisz do pisania – zredaguj sobie plan streszczanego tekstu. W ten sposób nie pominiesz żadnego ważnego wydarzenia i faktu.
RECENZJA
Recenzja to poztywna lub krytyczna ocena utworu literackiego, dzieła sztuki, spektaklu, filmu, piosenki. Recenzja to wypowiedź, którą często publikuje się w prasie. Osobę, która redaguje tego typu wypowiedzi nazywamy recenzentem.
Aby recenzja była wiarygodna trzeba pamiętać o obiektywiźmie.
PLAN RECENZJI KSIĄŻKI:
1. Wstęp – tytuł dzieła, krótka informacja o autorze utworu, data powstania utworu.
2. Rozwinięcie – krótkie naskreślenie problematyki poruszanej w dziele (streszczenie)
3. Zakończenie – obiektywna i rzeczowa ocena utworu.
PLAN RECENZJI FILMU LUB SPEKTAKLU:
1. Wstęp – tytuł filmu lub spektaklu, krótka informacja o reżyseże dzieła, data powstania utworu oraz data premiery. (trzeba zwrócić uwagę czy dzieło jest adaptację, jeżeli tak to ów fakt umieścić we wstępie oraz oryginalny tytuł utworu i autora)
2. Rozwinięcie:
A)...
Kaacha91