Historia dekoracji roślinnych_Symbolika i znaczenie kwiatów_Prezentacja.pdf

Symbolika i znaczenie kwiatów

oraz roślinności w

średniowieczu

Aldona Rzeźnik, grupa 1A

Przedmiot : Historia dekoracji roślinnych

Ogólna charakterystyka średniowiecza

Średniowiecze jest epoką w historii europejskiej,

obejmującą okres między starożytnością a Renesansem.

Granice czasowe średniowiecza nie są ściśle ustalone. Za

początek epoki można przyjąć czas, w którym Cesarstwo

Zachodniorzymskie chyliło się ku upadkowi. Zwolennicy

ścisłej datacji – w zależności od szkoły – za dokładne daty

początku średniowiecza podają lata 378, 395 bądź 476. Za

koniec epoki uważa się zapoczątkowanie epoki Renesansu.

Przeważnie w tym przypadku wymieniane są daty około

1450 roku oraz lata 1453, 1492, a nawet 1517.

Termin średniowiecze – media aetas – narodził się w

epoce Renesansu. Spopularyzował go Keller. Wieki średnie

uważane były przez humanistów za czasy skażenia kultury

antycznej. Zasięg geograficzny historii średniowiecza

określają granice powstałych na gruzach cesarstwa

rzymskiego państw europejskich oraz obszary, na które

rozciągnęły one swoje wpływy kulturowe [7].

Kultura średniowiecza objęła wszystkie obszary ludzkiej

aktywności. Wielkimi dziełami sztuki wieków średnich,

oprócz malarstwa, rzeźby, architektury były imponujące

założenia ogrodowe, napisano też wiele traktatów o

hodowli roślin. Poczynając od V stulecia w Europie zaczęły

się pojawiać piękne ogrody w obrębie zamków, na

dziedzińcach w obrębie miast, a także ogrody typu "hortus

conclusus" (ogród zamknięty). Wirydarze ozdobiły

klasztory w wieku XI (wiele zakonów miało własny typ

ogrodu), a w późnym średniowieczu we Włoszech

założono nawet ogrody publiczne, czym nawiązano do

tradycji antycznej.

W interesującym nas okresie główny ośrodek życia

kulturalnego i politycznego przeniósł się z rejonu Morza

Śródziemnego na północ, w stronę Atlantyku i Morza

Północnego. Na terenach Europy Zachodniej i Środkowej

rozwinęła się sztuka romańska, a potem gotycka. W XIV i

XV stuleciu sztuka ogrodnicza osiągnęła imponujący

poziom rozwoju [4].

Średniowieczny symbolizm

Uświadamiając sobie, jakie jest pochodzenie wyrazu symbol,

zrozumiemy jakie miejsce zajmuje on w nie tylko w teologii, literaturze i

sztuce średniowiecznej Europy zachodniej, ale i w jej umysłowym

wyposażeniu. U starożytnych Greków był on znakiem rozpoznawczym,

który reprezentują dwie połowy przedmiotu podzielonego między dwie

osoby. Symbol to znak umowy. To odniesienie do utraconej całości,

przypomina i przyzywa wyższą i utajoną rzeczywistość. Otóż w myśli

średniowiecznej "każdy przedmiot materialny jest uważany za

przedstawienie czegoś, co jest jego odpowiednikiem w palenie wyższym i

stawał się w ten sposób symbolem tamtej rzeczy". Symbolizm był

zjawiskiem powszechnym, a poprzez myślenie nieustannie odkrywano

ukryte znaczenia

Wielkim zbiornikiem symboli jest przyroda. Elementy rozmaitych

porządków naturalnych są drzewami tego lasu symboli. Wszystkie

minerały, rośliny, zwierzęta są symboliczne, tradycja ogranicza się tylko do

wyróżniania niektórych z nich: spośród minerałów - drogie kamienie,

które przemawiają do uwrażliwienia na barwę i ewokują mity o

bogactwie, spośród roślin - rośliny i kwiaty wspomniane w Biblii, spośród

zwierząt - stworzenia egzotyczne legendarne i monstrualne, podniecające

średniowieczne zamiłowanie do niezwykłości. Lapidaria, floraria, bestiaria,

w których są skatalogowane i wyjaśnione te symbole, zajmują poczesne

miejsce w średniowiecznej bibliotece idealnej [1].

Rośliny w średniowieczu

Kwiaty, warzywa, zioła, drzewa owocowe – rośliny te

uprawiano w ogrodach przyzakonnych, które w

średniowieczu występowały w przy każdym klasztorze.

Uprawiano tam m.in.: lilie, maki, róże, krwawniki, goździki,

bratki, sasanki, fiołki, lawendę, niezapominajki, zawilce,

pierwiosnki, konwalie, peonie, irysy, miesięcznice, orliki,

szachownice; z roślin o ozdobnych liściach natomiast:

bluszcze.

W kompozycjach stosowano mirt, jaśminowiec,

bukszpan. Kwiaty umieszczano w prostych naczyniach,

oglądane zazwyczaj z jednej strony. Dekorowano głównie

świątynie – pachnącymi ziołami, kolorowo kwitnącymi

(tymianek, szałwia, lawenda). Oprócz kościołów

dekorowano domostwa – świeżymi lub suszonymi ziołami,

mającymi znaczenie symboliczne, wróżebne (złocienie,

mniszki, nagietki, stokrotki), miłosne (róże, bratki, goździki,

niezapominajki, storczyki, lilie, lawenda), przeciwdiabelskie

(pięciornik, ruta, macierzanka, dziurawiec) lub trujące

(wilcza jagoda, lulek, mak, widłak, tojad). [3]

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: