Zaburzenia elektrolitowe.doc

Przyczyny

Leczenie

Hiperkalcemia

nowotworowe (rak sutka, płuc, prostaty, szpiczak), nadczynność przytarczyc, choroby ziarniniakowe (gruźlica, sarkoidoza)

- 0,9% NaCl 500 ml + 250 – 500 ml/h

- Furosemid 20 – 60 mg co 2 – 6 h aby zwiększyć diurezę do 200 – 500 ml/h

- Hydrokortyzon 100 – 200 mg co 6 h

- Kalcytonina 4 j./kg

- dializa (w niewydolności nerek)

Hipokalcemia

niedoczynność przytarczyc, zespół złego wchłaniania, choroby nerek, leki (przeciwdrgawkowe, chemioterapia), zatrucie fluorowodorem, zapalenie trzustki, rozpad mięśni prążkowanych, masywna transfuzja

- udrożnienie dróg oddechowych (w tężyczce)

- 10% glukonian wapnia 10 – 20 ml przez 10 min. w 100 ml 0,9% NaCl lub 5% glukozy, a następnie w razie potrzeby 1 – 2 mg/kg/h

- przy towarzyszącej hipomagnezemii – siarczan magnezu 1 – 2 g w ciągu 30 – 60 min.

Hiponatremia

z hiperwolemią: marskość wątroby, nerczyca, przewlekła niewydolność krążenia
z hipowolemią: utrata przez przewód pokarmowy, choroba Addisona, nefropatie, diuretyki
z normowolemią: niedoczynność tarczycy, SIADH (niewłaściwe wydzielanie ADH), zatrucie wodne

- w hiperwolemii ograniczyć płyny i sole, stosować diuretyki
– w hipowolemii podawać 0,9% NaCl
– w normowolemii leczyć niedoczynność tarczycy, a w przypadku SIADH i zatrucia wodnego ograniczyć płyny
– w ciężkiej hiponatremii 3% NaCl do wyrównania niedoboru: (140 mEq/l – [Na+]) ´ 0,6 ´ m.c.

Hipernatremia

utrata płynów (wymioty, odsysanie, biegunki, pocenie, diureza osmotyczna), brak podaży płynów (wycieńczenie, śpiączka), moczówka prosta (lub nerkowa), nadmierna podaż sodu (podawanie hipertonicznego roztworu NaCl lub NaHCO3)

- uzupełnienie płynów 0,9% NaCl do wyrównania niedoboru: 1 - ´ 0,6 ´ m.c

- wyrównanie hipernatremii 5% glukozą lub 0,45% NaCl nie szybciej niż 2 mEq/l/h (aby nie doprowadzić do obrzęku mózgu)

Hipokaliemia

nerkopochodna (diuretyki, choroby cewek, hiperaldosteronizm), utrata z przewodu pokarmowego (wymioty, odsysanie, biegunki, przetoki), przesunięcia wewnątrzkomórkowe (zasadowica, insulina, b2-mimetyki), niedostateczny dowóz (osoby starsze, alkoholicy)

- KCl w tabletkach lub roztworze doustnie

- dożylnie 10 – 20 mEq/l 0,9% NaCl /h (do wyrówna­nia niedoboru potrzeba 40 – 50 mEq na każdy 1 mEq/l niedoboru)

- jednoczesne uzupełnianie wapnia i magnezu (jeśli zachodzi taka potrzeba)

Hiperkaliemia

zmniejszone wydalanie (niewydolność nerek, nadnerczy, diuretyki oszczędzające potas, ACE-blokery), przesunięcie potasu poza komórki (kwasica, oparzenia, zmiażdżenia, rozpad nowotworowy, rabdomioliza, przedawkowanie naparstnicy, Sukcynylocholina, NLP, b-blokery, niedobór insuliny), nadmierna podaż (sole potasowe penicyliny, transfuzje)

- odwrócenie działania na mięsień sercowy przy pomocy 10% glukonianu wapnia 5 – 10 ml przez 2 – 5 min. (nie wolno w zatruciu naparstnicą)

- redystrybucja potasu przy pomocy Insuliny 5 – 10 j. + 50 ml 50% glukozy, 1 – 2 amp. NaHCO3 przez 5 min.

- żywice jonowymienne (Kayexalate 20 – 50 g w 200 ml 20% sorbitolu doustnie lub 40 – 80 mg dożylnie w pompie)

- dializa (w niewydolności nerek)