NOWE PRAWO z 13 kwietnia 10 (nr 71).pdf

nr 71 (2702) 13 kwietnia 2010

przepis PRAKTYKA

nowe prawo

PRZEPISY

SPIS TREŚCI

PŁATNIK SKŁADEK OBOWIĄZKI Wyjaśnienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych

Nowa wysokość stopy procentowej składki

na ubezpieczenie wypadkowe

Nowe zasady odzyskiwania

podatków w ramach Unii

» strona D2

Elektroniczna dokumentacja

zawieszania poboru akcyzy

» strona D2

Dla płatników składek zgłaszających

do ubezpieczenia wypadkowego

przeciętnie miesięcznie nie więcej

niż dziewięciu ubezpieczonych i dla

płatników niepodlegających wpisowi

do rejestru REGON stopa procento-

wa składki na ubezpieczenie wypad-

kowe w okresie od 1 kwietnia 2010 r.

wynosi 1,67 proc.

Od 1 kwietnia 2010 r. weszło w życie roz-

porządzenie ministra pracy i polityki

społecznej z 26 marca 2010 r. zmienia-

jące rozporządzenie w sprawie różni-

cowania stopy procentowej składki na

ubezpieczenie społeczne z tytułu wy-

padków przy pracy i chorób zawodo-

wych w zależności od zagrożeń zawo-

dowych i ich skutków (Dz.U. nr 50, poz.

304). Zgodnie z par. 1 pkt 2 tego rozpo-

rządzenia załącznikowi nr 2 do rozpo-

rządzenia ministra pracy i polityki spo-

łecznej z 29 listopada 2002 r. w sprawie

różnicowania stopy procentowej skład-

ki na ubezpieczenie społeczne z tytułu

wypadków przy pracy i chorób zawo-

dowych w zależności od zagrożeń za-

wodowych i ich skutków (Dz.U. nr 200,

poz. 1692 z późn. zm.) zostało nadane

nowe brzmienie. Ponadto uchylony zo-

stał załącznik nr 2a do rozporządzenia

z 29 listopada 2002 r. Poinformowano

o tym na stronie internetowej Zakładu

Ubezpieczeń Społecznych: www.zus.pl

płatnik składek podlegający wpisowi

do rejestru REGON zobowiązany jest

ustalać stopę procentową składki na

ubezpieczenie wypadkowe według ro-

dzaju działalności, do którego należy

według Polskiej Klasyfikacji Działal-

ności wprowadzonej rozporządzeniem

Rady Ministrów z 24 grudnia 2007 r.

w sprawie Polskiej Klasyfikacji Dzia-

łalności (PKD) (Dz.U. nr 251, poz. 1885

z późn. zm.) zwanej dalej PKD 2007.

Właściwą stopę procentową składki

na ubezpieczenie wypadkowe płatnik

ustala na podstawie tabeli z załączni-

ka nr 2 do rozporządzenia z 29 listopa-

da 2002 r. w nowym brzmieniu, po-

przez odczytanie wysokości stopy pro-

centowej składki odpowiadającej gru-

pie działalności, do której został

zaklasyfikowany płatnik składek we-

dług kodu PKD 2007, na poziomie sek-

cji lub działu.

Ważne

Począwszy od roku składkowego

obejmującego okres od 1 kwietnia

2010 r. do 31 marca 2011 r., płatnik

składek podlegający wpisowi do re-

jestru REGON powinien ustalać

stopę procentową składki na ubez-

pieczenie wypadkowe według ro-

dzaju działalności, do którego nale-

ży według Polskiej Klasyfikacji

Działalności wprowadzonej rozpo-

rządzeniem Rady Ministrów

z 24 grudnia 2007 r.

Audyt przed wydaniem zezwolenia

» strona D2

Badany przedsiębiorca

wypełni kwestionariusz

» strona D2

Dane o dopłatach w nowym

wzorze informacji

» strona D2

Jednolite postępowanie

przy udzielaniu

ulg i umorzeń

Ekspert GP » strona D3

procentowej składki na ubezpiecze-

nie wypadkowe omówione zostały

w poradniku Ustalanie stopy procen-

towej składki na ubezpieczenie wy-

padkowe.

Małżonkowie i samotni

rodzice skorzystają

z preferencji w PIT

Stopa wynosi 1,67 proc.

Natomiast dla płatników składek zgła-

szających do ubezpieczenia wypadko-

wego przeciętnie miesięcznie nie wię-

cej niż dziewięciu ubezpieczonych oraz

dla płatników niepodlegających wpiso-

wi do rejestru REGON stopa procento-

wa składki na ubezpieczenie wypadko-

we w okresie od 1 kwietnia 2010 r. wy-

nosi 1,67 proc. (50 proc. najwyższej sto-

py procentowej ustalonej na dany rok

składkowy dla grup działalności).

W wyjaśnieniach Zakładu Ubezpie-

czeń Społecznych podkreślono, że

szczegółowe zasady ustalania stopy

Krzysztof Tomaszewski

Ekspert GP » strony D4–D5

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra pracy i polityki spo-

łecznej z 26 marca 2010 r. zmieniające rozpo-

rządzenie w sprawie różnicowania stopy pro-

centowej składki na ubezpieczenie społeczne

z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawo-

dowych w zależności od zagrożeń zawodo-

wych i ich skutków (Dz.U. nr 50, poz. 304).

Wyjaśnienia Zakładu Ubezpieczeń Społecz-

nych opublikowane na stronie internetowej

www.zus.pl.

Pieniądze na projekty

instalacji produkujących

energię lub ciepło

Ekspert GP » strona D6

Według rodzaju działalności

Jak podkreślono, począwszy od roku

składkowego obejmującego okres od

1 kwietnia 2010 r. do 31 marca 2011 r.,

Rodzice mogą łatwiej

otrzymać becikowe

Praca – strona D7

» strona D7

Emerytura pomostowa tylko za okres,

w którym płacono składki

» strona D7

PRZEDSIĘBIORCA PROCEDURY Obrót napojami alkoholowymi

Sprzedawca alkoholu musi poczekać na zezwolenie

Zatrudnienie za granicą liczy się

do zasiłku w Polsce

» strona D7

Aby wyprzedać zapasy alkoholu po

zlikwidowaniu sklepu lub prowa-

dzić obrót hurtowy alkoholem

w kraju, przedsiębiorca musi złożyć

wniosek o wydanie zezwolenia.

Nawet jeśli organ nie rozpatrzy go

w terminie, przedsiębiorca nie mo-

że uznać, że wydano rozstrzygnię-

cie zgodne z jego wnioskiem.

Przedsiębiorca zajmujący się handlem

alkoholem nie będzie mógł skorzystać

z zasady tzw. dorozumianej zgody, któ-

rą wprowadziły obowiązujące od 10

kwietnia 2010 r. przepisy nowelizujące

ustawę z 2 lipca 2004 r. o swobodzie

działalności gospodarczej. Dorozumia-

na zgoda łączy się z nałożonym na

urzędy obowiązkiem załatwiania

spraw przedsiębiorców bez zbędnej

zwłoki. W praktyce oznacza to, że je-

żeli wniosek przedsiębiorcy nie będzie

rozpoznany w terminie, to wówczas

uznaje się, że urząd wydał rozstrzy-

gnięcie zgodne z wnioskiem. Od tej za-

sady obowiązują jednak wyjątki prze-

widziane w ustawach odrębnych, np.

w ustawie z 26 października 1982 r.

o wychowaniu w trzeźwości i przeciw-

działaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U.

z 2007 r. nr 70, poz. 473 z późn. zm.).

Oznacza to, że obrót hurtowy w kra-

ju alkoholem może być prowadzony

tylko na podstawie zezwolenia wyda-

nego przez ministra gospodarki (co do

napojów o zawartości powyżej 18

proc. alkoholu) lub marszałka woje-

wództwa (co do napojów o zawartości

do 18 proc. alkoholu). Zezwolenia wy-

dawane są na podstawie pisemnego

wniosku przedsiębiorcy.

Gdy w przewidzianym terminie mi-

nister albo marszałek nie wyda go al-

bo nie odmówi udzielenia go, to wów-

czas przedsiębiorca nie może uznać,

że wniosek został rozstrzygnięty

zgodnie z jego prośbą i rozpocząć

prowadzenia obrotu hurtowego alko-

holem w ramach działalności gospo-

darczej.

Z dorozumianej zgody nie może też

skorzystać przedsiębiorca, który wy-

stąpił z wnioskiem o: zezwolenie na

sprzedaż alkoholu do spożycia na

miejscu lub poza miejscem sprzeda-

ży, o jednorazowe zezwolenie, zezwo-

lenie na sprzedaż alkoholu dla organi-

zatorów przyjęć, na wyprzedaż posia-

danych zapasów napojów alkoholo-

wych, które już zostały zinwentaryzo-

wane, a wydane dla niego wcześniej

zezwolenie już wygasło. Chodzi tu

o takie sytuacje, gdy na przykład upły-

nął termin ważności zezwolenia,

punkt sprzedaży został zlikwidowany

albo zmienił się rodzaj jego działalno-

ści bądź uległ zmianie skład osobowy

wspólników spółki cywilnej. W takich

przypadkach przedsiębiorca nie mo-

że rozpocząć handlu alkoholem, za-

nim nie uzyska zezwolenia, bez wzglę-

du na to jak długo czeka na wydanie

go po złożeniu wniosku.

Więcej pieniędzy dla żołnierzy

na zakup mundurów

» strona D7

Łatwiej będzie realizować inwestycje

w telekomunikacji

» strona D8

Doradca podatkowy otworzy

kancelarię z adwokatem

» strona D8

Uczestnik imprezy masowej

dokładnie kontrolowany

Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz

» strona D8

Podstawa prawna

Art. 24 ustawy z 4 marca 2010 r. o świadcze-

niu usług na terytorium Rzeczypospolitej

Polskiej (Dz.U. nr 47, poz. 278).

Zmieniono zasady szkolenia

zawodowych kierowców

» strona D8

Prawo – strona D8

D 2

Nowe prawo – Przepisy

13 kwietnia 2010 nr 71 (2702) www.gazetaprawna.pl

Podatki

PODATNIK PRAWO UE Należności podatkowe

Nowe zasady odzyskiwania

podatków w ramach Unii

FIRMA PRAWO CELNE Uprawnienia funkcjonariuszy

Audyt przed wydaniem zezwolenia

Organ Służby Celnej przeprowadzi

postępowanie audytowe, mające

na celu ustalenie, czy podmiot wy-

stępujący z wnioskiem o wydanie

pozwolenia, świadectwa, zezwole-

nia lub innej decyzji spełnia warun-

ki lub kryteria wymagane do jego

wydania.

Postępowanie audytowe jest prowa-

dzone przez organy celne, w przypad-

ku gdy przepisy prawa celnego uza-

leżniają uzyskanie zezwolenia od

stwierdzenia spełnienia wszystkich

lub części warunków lub kryteriów

określonych w art. 14g–14k rozporzą-

dzenia Komisji (EWG) nr 2454/93

z 2 lipca 1993 r. ustanawiającego prze-

pisy w celu wykonania rozporządze-

nia ustanawiającego Wspólnotowy

Kodeks Celny. Minister finansów

określił szczegółowe zasady przepro-

wadzania postępowania audytowego.

ewidencji. Celnicy mają prawo

sprawdzić w szczególności:

■

Ważne

Organ Służby Celnej sporządza

plan postępowania audytowego

w dwóch egzemplarzach. Jeden

otrzymuje przedsiębiorca. Drugi

pozostawiany jest w aktach sprawy

Znowelizowana dyrektywa doty-

cząca wzajemnej pomocy krajów

członkowskich w sprawach odzy-

skiwania i egzekucji należności

podatkowych zakłada szerszą

wymianę informacji między pań-

stwami.

Dyrektywa w sprawie wzajemnej

pomocy przy odzyskiwaniu wierzy-

telności dotyczących podatków, ceł

i innych obciążeń 2010/24/UE z 16

marca 2010 r. została opublikowana

w Dzienniku Urzędowym Unii Eu-

ropejskiej 31 marca 2010 r. W sto-

sunku do dotychczas obowiązującej

dyrektywy z 2008 roku nowe prze-

pisy zakładają szerszą wymianę in-

formacji między państwami człon-

kowskimi.

Celem dyrektywy jest wzajemna

pomoc przy odzyskiwaniu wierzy-

telności poszczególnych państw

członkowskich i wierzytelności UE

dotyczących niektórych podatków

i innych obciążeń, które przyczynia-

ją się do właściwego funkcjonowa-

nia rynku wewnętrznego. Mechani-

zmy i zasady egzekucji tych wierzy-

telności ujednolicone na poziomie

wspólnotowym mają zapobiegać

oszustwom i stratom zarówno bu-

dżetów krajów członkowskich, jak

i budżetu wspólnotowego.

Wzajemna pomoc polega m.in. na

tym, że organ współpracujący prze-

kazuje organowi wnioskującemu

(odpowiednie centralne biuro łącz-

nikowe państwa członkowskiego)

informacje potrzebne do odzyska-

nia wierzytelności powstałych we

wnioskującym państwie członkow-

skim. Organ wpółpracujący powia-

damia także dłużnika o wszystkich

dokumentach odnoszących się do

takich wierzytelności. Może rów-

nież na wniosek organu wnioskują-

cego je odzyskać lub przyjąć środki

zabezpieczające odzyskanie tych

wierzytelności.

Zasady przyjęte w dyrektywie bę-

dą mieć zastosowanie do podatków

i ceł każdego rodzaju, pobieranych

przez państwo albo przez jego orga-

ny lokalne. Dotyczyć będą nie tylko

wszystkich osób prawnych i fizycz-

nych w UE z uwzględnieniem coraz

liczniejszych form konstrukcji

prawnych, takich jak trusty czy fun-

dacje, ale również wszelkich no-

wych instrumentów, które mogą

być ustanowione przez podatników

w UE.

Choć nowe przepisy wchodzą

w życie 20 kwietnia 2010 r., to do-

tychczas obowiązująca Dyrektywa

2008/55/WE zostanie uchylona do-

piero 1 stycznia 2012 r.

prawidłowość: złożonych zgłoszeń

celnych; deklarowanego pochodze-

nia, klasyfikacji i wartości celnej to-

warów; prowadzonych przez

przedsiębiorcę ewidencji towaro-

wych lub rejestrów magazyno-

wych, związanych z dokonywany-

mi operacjami handlowymi;

■ przestrzeganie warunków określo-

nych: dla przywozu, przewozu lub

wywozu towarów; w zezwoleniach

udzielonych przedsiębiorcy; dla ko-

rzystania z procedur celnych;

Audyt celny obejmuje swym zakre-

sem także wypłacalność podatnika.

Sprawdzane jest, czy podatnik nie

jest dłużnikiem, czy terminowo wpła-

ca dług celny, czy nie zalega z opłaca-

niem podatków oraz składek ubez-

pieczeniowych, a także czy nie figu-

ruje w rejestrach dłużników. Przy wy-

płacalności analizie może być też

poddana płynność finansowa, ren-

towność, zadłużenie, a także aktyw-

ność i sprawność działania firmy.

■

autentyczność dokumentów przed-

kładanych organom Służby Celnej.

Systemy informatyczne

Poza sprawdzeniem poprawności do-

kumentacji przedsiębiorcy, urzędni-

cy celni w ramach postępowania au-

dytowego mogą też zbadać, jakie sys-

temy informatyczne wdrożył w swo-

jej firmie podatnik. W tym przypadku

ważne będzie, czy przedsiębiorca po-

siada m.in. systemy: księgowy, logicz-

ny, informatyczny oraz do sporządza-

nia zgłoszeń celnych, deklaracji VAT,

akcyzy lub danych statystycznych.

Badanie dokumentów

Funkcjonariusze celni, którzy będą

sprawdzać przestrzeganie przez po-

datnika wymogów celnych, zbadają

dokumentację, a także zweryfikują jej

autentyczność. Mogą również doko-

nać oględzin, w tym prowadzonych

Ewa Matyszewska

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 23

marca 2010 r. w sprawie zakresu, rodzaju

i sposobu przeprowadzania czynności au-

dytowych (Dz.U. nr 52, poz. 309).

Przemysław Molik

FIRMA PRAWO CELNE Wydawanie zezwoleń

Badany przedsiębiorca wypełni kwestionariusz

Podstawa prawna

Dyrektywa Rady 2010/24/UE z 16 marca

2010 r. w sprawie wzajemnej pomocy przy

odzyskiwaniu wierzytelności dotyczących

podatków, ceł i innych obciążeń (Dz.U. L

84 z 31 marca 2010 r., s.1).

Firma, która chce otrzymać m.in.

status wiarygodnego przedsiębior-

cy (świadectwo AEO) wypełni kwe-

stionariusz dla organów Służby

Celnej.

Funkcjonariusz celny przeprowadza

postępowanie audytowe, mające na

celu ustalenie, czy przedsiębiorca

wnioskujący o określonego rodzaju

zezwolenie spełnia warunki lub kry-

teria wymagane do jego wydania.

Przeprowadzone czynności audyto-

we muszą być w odpowiedni sposób

udokumentowane. Sposób doku-

mentowania oraz wzory dokumen-

tów stosowanych w postępowaniu

audytowym minister finansów okre-

ślił w rozporządzeniu z 23 marca

2010 r. Regulacje te weszły w życie

1 kwietnia.

Rozporządzenie określa wzory

m.in.: kwestionariusza postępowania

audytowego, planu postępowania

oraz aneksu do planu, wezwania do

udostępnienia dokumentów, protoko-

łu z czynności audytowych. Postępo-

wanie audytowe przeprowadzane jest

np. w stosunku do przedsiębiorcy

wnioskującego o przyznanie świadec-

twa tzw. upoważnionego przedsię-

biorcy (AEO). Z punktu widzenia ba-

danego przedsiębiorcy istotny jest

kwestionariusz postępowania audy-

towego. Dokument ten jest jednolity

dla wszystkich przedsiębiorców wnio-

skujących o udzielenie zezwolenia.

Dokument ten po wypełnieniu przez

przedsiębiorcę służy organowi Służby

Celnej do analizy zawartych w nim in-

formacji, danych, załączonych do nie-

go dokumentów i weryfikacji ich

w trakcie czynności audytowych. Or-

gan Służby Celnej na kwestionariuszu

dokonuje stosownych adnotacji w po-

lach zastrzeżonych dla organu.

PODATNIK AKCYZA Preferencje podatkowe

Elektroniczna dokumentacja

zawieszania poboru akcyzy

Magdalena Majkowska

Dokumenty papierowe w proce-

durze zawieszania poboru akcyzy

zostaną zastąpione systemem

elektronicznym, jednolitym dla

całej UE.

Przemieszczanie wyrobów akcyzo-

wych z zastosowaniem procedury

zawieszania poboru akcyzy będzie

odbywać się na podstawie elektro-

nicznego dokumentu, zamiast doku-

mentacji papierowej. Zmianę taką

zakłada przyjęty przez rząd projekt

ustawy o zmianie ustawy o podatku

akcyzowym oraz niektórych innych

ustaw.

W procedurze zawieszania pobo-

ru akcyzy wprowadzono definicję

systemu, który zastąpi funkcjonu-

jący dotychczas system teleinfor-

matycznego przemieszczania wy-

robów akcyzowych na terytorium

kraju. Obecnie system dokumento-

wania przemieszczania wyrobów

akcyzowych odbywa się na doku-

mentach papierowych, tzw. Admi-

nistracyjnym Dokumencie Towa-

rzyszącym.

Zmiany polegają na zamianie do-

kumentów papierowych na elek-

troniczny system tzw. e-ADT, jed-

nolity dla wszystkich Państw Unii

Europejskiej. Z systemu mają ko-

rzystać podmioty dokonujące prze-

mieszczeń wyrobów akcyzowych

w procedurze zawieszenia poboru

akcyzy oraz administracja podat-

kowa.

Podmioty dokonujące przemiesz-

czeń wyrobów akcyzowych będą

miały możliwość wysyłania do sys-

temu komunikatów, otrzymywania

zweryfikowanych komunikatów

zwrotnych z systemu oraz od swo-

ich kontrahentów.

Zakończenie przemieszczania wy-

robów akcyzowych z zastosowa-

niem procedury zawieszania pobo-

ru akcyzy będzie następowało na

podstawie wprowadzonego do sys-

temu raportu odbioru bądź rapor-

tu wywozu.

W przypadku gdy system będzie

niedostępny, wówczas raport zastą-

pi wersja papierowa dokumentu.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 23 mar-

ca 2010 r. w sprawie sposobu dokumento-

wania czynności audytowych oraz wzorów

dokumentów stosowanych w postępowaniu

audytowym (Dz.U. nr 52, poz. 310).

OBYWATEL HAZARD Dopłaty do gier

Dane o dopłatach w nowym wzorze informacji

Obowiązuje nowy wzór informacji

o dopłatach, którą składają pod-

mioty urządzające gry hazardowe

objęte monopolem państwa.

Prowadzenie działalności w zakresie

gier liczbowych, loterii pieniężnych

i gry telebingo stanowi monopol pań-

stwa. Gry te objęte zostały systemem

dopłat, które uiszczają grający. Na

podmioty urządzające gry stanowią-

ce monopol państwa nałożony został

obowiązek składania właściwemu

naczelnikowi urzędu celnego infor-

macji o dopłatach, według określone-

go wzoru. Wzór informacji o dopła-

tach minister finansów określił w roz-

porządzeniu z 30 marca 2010 r., któ-

re weszło w życie 6 kwietnia.

Wpływy z dopłat

Wpływy z dopłat zasilają:

■ Fundusz Rozwoju Kultury Fi-

zycznej – 77 proc.

■ Fundusz Promocji Kultury – 20

proc.

■ Fundusz Rozwiązywania Pro-

blemów Hazardowych – 3 proc.

kwoty dopłat oraz ich rozliczenie. In-

formacje składa się za okresy i w ter-

minach określonych dla dokonywania

w danej grze wpłat podatku od gier.

Dopłaty wynoszą: 25 proc. stawki,

ceny losu lub innego dowodu udziału

w grze – w grach liczbowych oraz 10

proc. stawki, ceny losu lub innego do-

wodu udziału w grze – w loteriach

pieniężnych i grze telebingo.

Eliza Polakowska

Magdalena Majkowska

Informacja oznaczona została sym-

bolem GHD-1. Wpisuje się w niej da-

ne dotyczące m.in. miejsca i celu zło-

żenia informacji, danych podmiotu re-

alizującego monopol państwa w za-

kresie gier hazardowych, obliczonej

Podstawa prawna

Projekt ustawy o zmianie ustawy o po-

datku akcyzowym oraz niektórych in-

nych ustaw. Przyjęty przez rząd 23 mar-

ca 2010 r.

Podstawa prawna

Rozporządzenie ministra finansów z 30

marca 2010 r. w sprawie wzoru informacji

o dopłatach w grach liczbowych, loteriach

pieniężnych i grze telebingo.

Tygodnik Prawa

Administracyjnego

■

Kiedy zamawiający musi unieważnić postępowanie

Środa

14 kwietnia 2010 r.

■

Nieudzielanie absolutorium wójtowi nie oznacza jego odwołania

13 kwietnia 2010 nr 71 (2702) www.gazetaprawna.pl

Nowe prawo – Przepisy

D 3

Ekspert GP

przy udzielaniu ulg i umorzeń

Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował o wprowadzeniu

ujednoliconego trybu postępowania przy rozpatrywaniu spraw dotyczących

udzielania ulg i umarzania należności z tytułu składek.

Wniosek musi być właściwie umotywowany

Wniosek płatnika o przy-

znanie omawianej ulgi (od-

roczenie terminu płatno-

ści składki, zmiana warun-

ków udzielonej ulgi, utrzy-

manie w mocy udzielonej

ulgi) musi być wyczerpują-

co umotywowany i wska-

zywać, że zastosowanie

ulgi jest uzasadnione

szczególnymi okoliczno-

ściami, z powodu których

dłużnik nie jest w stanie

uregulować składek.

W tym celu płatnik powi-

nien przedłożyć dokumen-

tację umożliwiającą ocenę

zasadności udzielenia ulgi,

w której znajduje się po-

twierdzenie przyczyny nie-

możności uregulowania

należnych składek. Ozna-

cza to, że rodzaj i zakres

wymaganej dokumentacji,

na podstawie której doko-

nywana będzie analiza

możliwości płatniczych

osoby ubiegającej się

o udzielenie ulgi, uzależ-

nione są od wysokości

składek, zakresu wniosko-

wanej ulgi i okresu spłaty

zadłużenia oraz od przy-

czyn braku możliwości

uregulowania należności.

Każda sprawa rozpatrywa-

na jest bez zbędnej zwłoki,

jednakże nie później niż

w terminie dwóch miesięcy

od dnia złożenia wniosku.

Krzysztof Tomaszewski

krzysztof.tomaszewski@infor.pl

zdrowotne za zatrudnionych

pracowników lub innych

ubezpieczonych niebędących

płatnikami składek na wła-

sne ubezpieczenia (np. zlece-

niobiorców, nakładców).

W przypadku płatników

opłacających składkę na wła-

sne ubezpieczenia odrocze-

niem może zostać objęta peł-

na kwota składek. Z uwagi na

publicznoprawny charakter

należności, odroczenie termi-

nu płatności składek jest roz-

wiązaniem o charakterze wy-

jątkowym, gdyż zasadą jest

terminowe ich opłacanie.

Walorem odroczenia jest

zmniejszenie negatywnych fi-

nansowych skutków nieopła-

cenia składek w terminie

ustawowym, gdyż przy udzie-

leniu ulgi nie nalicza się odse-

tek za zwłokę, w zamian za co

naliczana jest opłata prolon-

gacyjna stanowiąca 50 proc.

stawki odsetek za zwłokę.

Dodatkowo wobec benefi-

cjenta ulgi Zakład nie podej-

muje działań zmierzających

do przymusowego wyegze-

kwowania objętych ulgą na-

leżności, co oznacza, że nie

wszczyna się egzekucji, a tym

samym nie powstają koszty

egzekucyjne, które obciążają

dłużnika.

Podkreślenia wymaga rów-

nież fakt, że Zakład wyraża-

jąc zgodę na odroczenie ter-

minu płatności składek, w ce-

lu zapewnienia rzetelności

realizacji umowy przez dłuż-

nika, ma prawo podjąć czyn-

ności zmierzające do ustano-

wienia zabezpieczeń wierzy-

telności z tytułu nieopłaco-

nych składek w postaci

ustanowienia hipoteki lub

wpisania zastawu na składni-

kach majątkowych benefi-

cjenta ulgi.

W przypadku zaistnienia

okoliczności nieprzewidzia-

nych w chwili podpisania

umowy, a mogących skutko-

wać jej zerwaniem, dłużni-

kowi przysługuje prawo wy-

stąpienia z wnioskiem o re-

negocjację warunków, na ja-

kich ulga została udzielona.

Dodatkowo w szczególnie

uzasadnionym przypadku

braku możliwości pozyska-

nia środków na spłatę należ-

ności na warunkach określo-

nych w umowie płatnik ma

prawo wystąpić z wnioskiem

o utrzymanie w mocy udzie-

lonej ulgi.

conych składek (osoba trze-

cia i następca prawny).

Udzielenie ulgi uzależnione

jest od uregulowania kwoty

odpowiadającej wysokości

składki na ubezpieczenie

emerytalne, a także składki

na ubezpieczenie zdrowotne

za zatrudnionych pracowni-

ków lub innych ubezpieczo-

nych niebędących płatnikami

składek na własne ubezpie-

czenia (np. zleceniobiorców,

nakładców) wraz z odsetka-

mi za zwłokę – za okres ma-

jący zostać objęty ewentual-

ną ulgą. Tak ukształtowane

warunki są wynikiem troski

Zakładu o pewność i wyso-

kość przyszłych świadczeń

należnych ubezpieczonym

– podkreślono w wyjaśnie-

niach ZUS.

W przypadku płatników

opłacających składkę na wła-

sne ubezpieczenia rozłoże-

niem na raty może zostać ob-

jęta pełna kwota należności

z tytułu składek.

Nowością jest możliwość

składania wniosków przez in-

ternet za pośrednictwem

Elektronicznego Urzędu Po-

dawczego.

ZUS zapewnia podmiotom

zainteresowanym uzyska-

niem ulgi w postaci odro-

czenia płatności składek do-

stęp do szczegółowych infor-

macji dotyczących warun-

ków wstępnych, jak również

praw i obowiązków wynika-

jących z realizacji umowy

o przyznaniu ulgi. Informa-

cje te zostały opublikowane

na stronach internetowych

Zakładu (www.e-inspek-

torat.zus.pl). Dostępne są

też w każdej terenowej jed-

nostce w formie ulotki.

Ponadto dla tych osób,

które ubiegają się o udziele-

nie odroczenia, przygotowa-

no szczegółowe informacje

w zakresie zasad, warunków,

praw i obowiązków wiążą-

cych się z realizacją ulgi, któ-

re udostępniane są stronie

po złożeniu wniosku. Dodat-

kowo, do zawartej umowy

o odroczeniu każdorazowo

dołączana jest informacja

dotycząca konkretnie udzie-

lonej ulgi. Poinformowano

o tym na stronie interneto-

wej Zakładu Ubezpieczeń

Społecznych: www.zus.pl.

Rozłożenie na raty

Także podmiotom zaintere-

sowanym uzyskaniem ulgi

w postaci rozłożenia spłaty

zadłużenia na raty ZUS za-

pewnia dostęp do szczegóło-

wych informacji w zakresie

zarówno warunków wstęp-

nych, jak również praw

i obowiązków wynikających

z realizacji umowy o przy-

znaniu ulgi.

Rozłożenie spłaty zadłuże-

nia na raty polega na umożli-

wieniu klientom Zakładu, po-

siadającym zadłużenie z tytu-

łu nieopłaconych składek,

uregulowania przedmioto-

wych należności w dłuższym

okresie czasu, bez negatyw-

nych konsekwencji wynikają-

cych z przymusowego ich do-

chodzenia w trybie egzekucji.

Należy jednakże zaznaczyć,

że z uwagi na publicznopraw-

ny charakter należności roz-

łożenie spłaty zadłużenia na

raty jest rozwiązaniem o cha-

rakterze wyjątkowym, gdyż

zasadą jest terminowe ich

opłacanie.

O ratalną spłatę należności

może ubiegać się każda oso-

ba odpowiedzialna za zadłu-

żenie z tytułu składek, która

nie posiada środków finanso-

wych na jego jednorazową

spłatę. Wśród osób, upraw-

nionych do skutecznego zło-

żenia wniosku, należy wska-

zać m.in. płatników składek,

byłych płatników składek,

osoby odpowiedzialne za zo-

bowiązania z tytułu nieopła-

miast od składek, które rozło-

żono na raty, Zakład zobowią-

zany jest do każdej raty nali-

czyć opłatę prolongacyjną

w wysokości 50 proc. stawki

odsetek za zwłokę obowiązu-

jącej w dniu podpisania umo-

wy. Dodatkowo wobec benefi-

cjenta ulgi Zakład nie podej-

muje działań zmierzających

do przymusowego wyegze-

kwowania objętych ulgą na-

leżności, a ponadto w przy-

padku gdy egzekucja była już

prowadzona, udzielenie ukła-

du ratalnego skutkuje jej za-

wieszeniem.

Także wniosek dłużnika

o przyznanie omawianej ulgi

(układ ratalny, zmiana wa-

runków udzielonej ulgi,

utrzymanie w mocy udzielo-

nej ulgi) musi być wyczerpu-

jąco umotywowany i wskazy-

wać, że zastosowanie ulgi jest

uzasadnione szczególnymi

okolicznościami, z powodu

których dłużnik nie jest

w stanie uregulować należno-

ści z tytułu składek. W tym

celu dłużnik powinien przed-

łożyć odpowiednią dokumen-

tację. Każda sprawa rozpa-

trywana jest bez zbędnej

zwłoki, jednakże nie później

niż w terminie dwóch miesię-

cy od dnia złożenia wniosku.

przesłanek, których spełnie-

nie może skutkować umorze-

niem zobowiązań z tytułu nie-

opłaconych składek.

Umorzenie należności z ty-

tułu nieopłaconych składek

jest wyrazem ostatecznej re-

zygnacji z określonych kwot,

które wolą ustawodawcy ja-

ko powinności publiczno-

prawne powinny zasilać po-

szczególne fundusze celowe

wchodzące w skład polskie-

go systemu zabezpieczenia

społecznego.

Z kwot zgromadzonych na

tych funduszach realizowa-

ne są w ramach zasady soli-

darności pokoleniowej zada-

nia w zakresie świadczeń

długoterminowych (emery-

tury, renty) oraz świadczeń

krótkoterminowych (np. za-

siłki z ubezpieczenia choro-

bowego czy wypadkowego).

Z uwagi na wymieniony

charakter należności oraz

cele, na jakie składki są

przeznaczane, umorzenie

traktowane jest jako insty-

tucja o wyjątkowym charak-

terze, której stosowanie

uzależnione jest zaistnie-

niem konkretnych, wskaza-

nych przez ustawodawcę

przesłanek, tj. zaistnieniem

całkowitej nieściągalności

lub ważnym interesem oso-

by zobowiązanej.

Możliwości płatnicze

Ustalając warunki spłaty za-

dłużenia, tj. określając liczbę

i wysokość rat miesięcznych,

Zakład bierze pod uwagę

możliwości płatnicze zobo-

wiązanego i stan finansów

ubezpieczeń społecznych.

W odniesieniu do osób nie-

prowadzących pozarolniczej

działalności szczegółowej

analizie poddawana jest sy-

tuacja majątkowa oraz ro-

dzinna zobowiązanego w ce-

lu takiego ukształtowania

warunków spłaty zadłużenia,

które umożliwią mu zacho-

wanie odpowiedniego pozio-

mu egzystencji. Natomiast

w stosunku do płatników

obecnie prowadzących dzia-

łalność badanie ich kondycji

finansowej i dostosowanie do

niej warunków udzielonej

ulgi zmierza do umożliwienia

im dalszego funkcjonowania

na rynku.

Pozytywne rozpatrzenie

wniosku o ulgę powoduje, że

odsetki za zwłokę nie są nali-

czane, począwszy od dnia na-

stępnego po dniu wpływu

wniosku w tej sprawie. Nato-

Odroczenie płatności składek

Jak podkreślono, odrocze-

nie może dotyczyć jedynie

składek bieżących lub przy-

szłych, których ustawowy

termin płatności nie upły-

nął. Dlatego wniosek o od-

roczenie powinien zostać

złożony najpóźniej przed

upływem terminu płatności

danej składki wraz z nie-

zbędną do rozpatrzenia

sprawy dokumentacją, o za-

kresie której wnioskodaw-

ca jest informowany.

Odroczeniu nie podlega

kwota odpowiadająca wyso-

kości składki na ubezpiecze-

nie emerytalne, a także

składki na ubezpieczenie

Zawarcie umowy

Zawierając umowę o odro-

czeniu terminu płatności

składek, płatnik zobowiązu-

je się m.in. do opłacenia

kwoty odroczonych skła-

dek w terminie określonym

w umowie i regulowania

w terminie ustawowym skła-

dek bieżących.

Umorzenie należności

ZUS – podobnie jak w odnie-

sieniu do ulg w spłacie zadłu-

żenia – zapewnia również do-

stęp do szczegółowych infor-

macji w zakresie ustawowych

Podstawa

Wyjaśnienia Zakładu Ubezpieczeń

Społecznych opublikowane na

stronie internetowej: www.zus.pl.

PŁATNIK PROCEDURY Składki na ubezpieczenia społeczne

Jednolite postępowanie

D 4

Nowe prawo – Przepisy

13 kwietnia 2010 nr 71 (2702) www.gazetaprawna.pl

Ekspert GP

PODATKI ROZLICZENIA Zeznanie podatkowe za 2009 rok

Małżonkowie i samotni rodzice

GP ODPOWIADA

Małżonkowie lub samotni rodzice mogą dokonać rocznego rozliczenia PIT

w sposób preferencyjny. Podatek oblicza się wtedy w podwójnej wysokości od

połowy rocznych dochodów – wspólnych małżonków bądź rodzica samotnego.

Czy konkubinat da prawo

do preferencji

dów) osób fizycznych w for-

mie: karty podatkowej, ry-

czałtu od przychodów ewi-

dencjonowanych lub zryczał-

towanego podatku dochodo-

wego od przychodów osób

duchownych. Warunek ten

nie dotyczy podatników osią-

gających przychody z tytułu

umowy najmu, podnajmu,

dzierżawy, poddzierżawy lub

innych umów o podobnym

charakterze, jeżeli umowy te

nie są zawierane w ramach

prowadzonej pozarolniczej

działalności gospodarczej,

– ustawy o podatku tonażo-

wym,

5) którzy wniosek o wspólne

opodatkowanie dochodów

małżonków złożyli nie póź-

niej niż w terminie określo-

nym dla złożenia zeznania

za rok podatkowy (za 2009

rok jest to 30 kwietnia

2010 r.). Jeżeli małżonkowie

spełniają wszystkie wymie-

nione warunki, to mogą – na

swój wniosek – być opodat-

kowani łącznie od sumy

swoich dochodów. Wcze-

śniej jednak muszą odliczyć

– odrębnie każdy z małżon-

ków – kwoty przysługują-

cych im ulg i odliczeń.

W tym przypadku podatek

określa się obojgu małżon-

kom w podwójnej wysoko-

ści podatku obliczonego od

połowy łącznych dochodów

małżonków, z tym że do

sumy tych dochodów nie

wlicza się dochodów (przy-

chodów) opodatkowanych

w sposób zryczałtowany

(np. od wygranych w grach

liczbowych, dywidend, od-

setek od lokat bankowych

itp.). Ta zasada obliczania

podatku ma zastosowanie

również w sytuacji, gdy je-

den z małżonków w roku po-

datkowym nie uzyskał przy-

chodów ze źródeł, z których

dochód jest opodatkowany

zgodnie ze skalą PIT lub

osiągnął dochody w wyso-

kości niepowodującej obo-

wiązku zapłaty podatku.

nek zmarł w trakcie roku

podatkowego,

2) pozostawał w związku mał-

żeńskim przez cały rok po-

datkowy, a jego małżonek

zmarł po upływie roku po-

datkowego przed złożeniem

zeznania podatkowego,

i jeżeli:

1) ani do podatnika, ani do jego

małżonka w roku podatko-

wym nie mają zastosowania

przepisy:

– art. 30c ustawy o PIT (doty-

czące opodatkowania do-

chodów z pozarolniczej

mogą także skorzystać samot-

ni rodzice. Przepisy ustawy

o PIT przewidują, że za osobę

samotnie wychowującą dzieci

uważa się jednego z rodziców

albo opiekuna prawnego, jeże-

li osoba ta jest panną, kawale-

rem, wdową, wdowcem, roz-

wódką, rozwodnikiem albo

osobą, w stosunku do której

sąd orzekł separację w rozu-

mieniu odrębnych przepisów.

Za osobę samotnie wychowu-

jącą dzieci uważa się również

osobę pozostającą w związku

małżeńskim, jeżeli jej małżo-

nek został pozbawiony praw

rodzicielskich lub odbywa

karę pozbawienia wolności.

Z wnioskiem o obliczenie po-

datku w sposób przewidziany

dla osoby samotnie wychowu-

jącej dzieci może wystąpić oso-

ba podlegająca nieograniczo-

nemu obowiązkowi podatko-

wemu w Polsce, jeżeli w roku

podatkowym łącznie spełnia-

ła następujące warunki:

1) samotnie wychowywała

dzieci:

– małoletnie,

– które zgodnie z odrębnymi

przepisami bez względu na

ich wiek otrzymywały zasi-

łek (dodatek) pielęgnacyjny

lub rentę socjalną,

– do 25. roku życia uczące się

w szkołach (o których jest

mowa w przepisach o syste-

mie oświaty czy o szkolnic-

twie wyższym lub w przepi-

sach regulujących system

oświatowy lub szkolnictwo

wyższe obowiązujących w

innym niż Rzeczpospolita

Polska państwie), jeżeli w ro-

ku podatkowym nie uzyska-

ły dochodów podlegających

opodatkowaniu według ska-

li PIT (stawki 18 i 32 proc.)

lub dochodów m.in. z kapita-

łów pieniężnych w łącznej

wysokości przekraczającej

kwotę stanowiącą iloraz

kwoty zmniejszającej poda-

tek oraz stawki podatku,

określonych w pierwszym

przedziale skali podatkowej,

z wyjątkiem renty rodzinnej,

2) ani do tej osoby, ani do jej

dziecka w roku podatko-

wym nie mają zastosowania

przepisy:

– art. 30c ustawy o PIT (do-

tyczące opodatkowania do-

chodów z pozarolniczej

działalności gospodarczej

oraz z działów specjalnych

produkcji rolnej obłożonych

19-proc. stawką liniową po-

datku),

– ustawy o zryczałtowanym

podatku dochodowym regu-

lującej opodatkowanie nie-

których przychodów (docho-

Podatnik jest rozwiedziony. Pozostaje w konkubinacie.

Z tego związku podatnik ma jedno dziecko. Podatnik

i konkubina posiadają pełne prawa rodzicielskie. Syn po-

datnika i konkubiny zamieszkuje razem z nimi, choć part-

nerzy nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowe-

go. Czy może rozliczyć się jako samotny rodzic?

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

Uzyskiwanie dochodów

w danym roku podatkowym

wiąże się z obowiązkami po-

datkowymi. Fiskusa interesu-

je każda zarobiona złotówka.

Przepisy podatkowe przewi-

dują bowiem, że opodatkowa-

niu podlegają wszelkiego ro-

dzaju dochody, z wyjątkiem

dochodów wymienionych

w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy

o PIT (są to m.in. zwolnienia

ustawowe dotyczące docho-

dów, od których na podstawie

przepisów Ordynacji podatko-

wej zaniechano poboru podat-

ku). Podatek dochodowy jest

podatkiem osobistym, co ozna-

cza, że płaci go każda osoba fi-

zyczna osiągająca dochód. Za-

sada ta ma również zastoso-

wanie do małżonków, chyba

że wystąpią oni z wnioskiem

o łączne opodatkowanie ich

dochodów. Wtedy małżonko-

wie korzystają z preferencyj-

nego sposobu rozliczeń PIT.

Podobne preferencje ustawo-

dawca przewidział dla samot-

nych rodziców.

NIE Ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z prefe-

rencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób

fizycznych od spełnienia m.in. warunku samotnego wychowy-

wania w roku podatkowym dzieci (dziecka). Z istoty pojęcia

osoby samotnie wychowującej dziecko wynika, że jest to oso-

ba, która w określonej sytuacji, a także w określonym czasie

zupełnie sama zajmuje się wychowywaniem dziecka. Z kolei

wychowywać kogoś to – jak wynika z definicji słownikowej –

zapewnienie osobie niedorosłej osiągnięcia rozwoju fizyczne-

go i psychicznego, zapewnienie opieki istocie niedorosłej i do-

prowadzenie jej do samodzielności. W sytuacji gdy żaden z ro-

dziców nie jest pozbawiony władzy rodzicielskiej, a oboje są

stanu wolnego, zarówno jeden, jak i drugi może samotnie wy-

chowywać dziecko. Przy czym prawo do omawianej preferen-

cji będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców (opiekunów

prawnych), który faktycznie w roku podatkowym samotnie

wychowywał dziecko, czyli sprawował nad nim stałą opiekę,

zamieszkując z nim. Spełnienie tylko jednej przesłanki, tj. sta-

tusu cywilnego rodzica (opiekuna prawnego), w sytuacji gdy

nie wiąże się z okolicznością samotnego wychowania dziecka,

nie daje prawa do skorzystania z preferencyjnego sposobu

opodatkowania dochodów. W omawianym przypadku nie moż-

na uznać, że podatnik jest osobą samotnie wychowującą dziec-

ko, ponieważ wychowaniem tego dziecka zajmuje się on wspól-

nie z jego matką, z którą razem mieszka. Ponadto władza ro-

dzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Tym samym oboje

rodzice wykonują władzę nad małoletnim dzieckiem i wspól-

nie je wychowują. Taką interpretację przedstawił m.in. dyrek-

tor Izby Skarbowej w Bydgoszczy 23 lipca 2009 r. (nr

ITPB1/415-443/09/MM).

kwietnia 2010 r. jest

ostatnim dniem na

złożenie zeznania PIT

za 2009 rok

działalności gospodarczej

oraz z działów specjalnych

produkcji rolnej obłożonych

19-proc. stawką liniową po-

datku),

– ustawy o zryczałtowanym

podatku dochodowym regu-

lującej opodatkowanie nie-

których przychodów (do-

chodów) osób fizycznych

w formie: karty podatkowej,

ryczałtu od przychodów

ewidencjonowanych lub zry-

czałtowanego podatku do-

chodowego od przychodów

osób duchownych. Warunek

ten nie dotyczy podatników

osiągających przychody z ty-

tułu umowy najmu, podnaj-

mu, dzierżawy, poddzierża-

wy lub innych umów o po-

dobnym charakterze, jeżeli

umowy te nie są zawierane

w ramach prowadzonej po-

zarolniczej działalności go-

spodarczej,

– ustawy o podatku tonażo-

wym,

2) wniosek o wspólne opodat-

kowanie dochodów został

złożony nie później niż

w terminie określonym dla

złożenia zeznania za rok

podatkowy. Jednocześnie

należy pamiętać, że podat-

nikom, którzy złożyli wnio-

sek o opodatkowanie prze-

widziane dla małżonków,

nie przysługuje prawo

opodatkowania dochodów

w sposób przewidziany dla

osób samotnie wychowują-

cych dzieci.

Wniosek męża i żony

Małżonkowie, którzy chcą być

opodatkowani wspólnie w jed-

nym zeznaniu PIT, muszą

złożyć odpowiedni wniosek.

Złożenie wniosku to nic inne-

go jak zaznaczenie na formu-

larzu PIT kwadratu: rozlicze-

nie wspólnie z małżonkiem.

Z wnioskiem o wspólne opo-

datkowanie dochodów mogą

wystąpić małżonkowie:

1) podlegający nieograniczone-

mu obowiązkowi podatko-

wemu w Polsce (mający obo-

wiązek rozliczania w Polsce

wszystkich światowych do-

chodów uzyskanych w da-

nym roku podatkowym),

2) pozostający w związku mał-

żeńskim przez cały rok po-

datkowy,

3) między którymi istnieje

przez cały rok podatkowy

wspólność majątkowa,

4) jeżeli do żadnego z nich w ro-

ku podatkowym nie mają za-

stosowania przepisy:

– art. 30c ustawy o PIT (doty-

czące opodatkowania do-

chodów z pozarolniczej

działalności gospodarczej

oraz z działów specjalnych

produkcji rolnej obłożonych

19-proc. stawką liniową po-

datku),

– ustawy o zryczałtowanym

podatku dochodowym regu-

lującej opodatkowanie nie-

których przychodów (docho-

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-

nych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307).

Czy brak przychodów objętych

ryczałtem pozwoli na wspólny PIT

W 2009 roku podatnik zarejestrował firmę i jako spo-

sób rozliczeń z fiskusem wybrał ryczałt od przychodów

ewidencjonowanych. Niestety, nie osiągnął żadnych do-

chodów z tej firmy. Czy może rozliczyć się wspólnie

z żoną?

NIE Jeżeli któryś z małżonków opodatkowany jest w formie

ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podat-

kową, nie mogą oni rozliczać się wspólnie. Fakt prowadzenia

(bądź nie) działalności gospodarczej nie ma natomiast znacze-

nia dla możliwości wspólnego opodatkowania. Sam wybór po-

datku zryczałtowanego w roku 2009 dla opodatkowania przy-

chodów osiąganych z działalności gospodarczej wyklucza moż-

liwość opodatkowania dochodów uzyskanych przez współmał-

żonków w sposób preferencyjny. W związku z tym podatnik

nie może skorzystać z możliwości wspólnego opodatkowania

małżonków za rok 2009, gdyż był osobą, do której miały zasto-

sowanie przepisy o zryczałtowanym podatku dochodowym od

niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Po-

twierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w inter-

pretacji z 23 czerwca 2009 r. (nr ITPB1/415-352/09/PSZ).

Śmierć małżonka

O wspólne rozliczenie podat-

kowe może wnioskować rów-

nież ten podatnik, któremu

małżonek zmarł w trakcie

roku. Wniosek o łączne opo-

datkowanie dochodów mał-

żonków, między którymi ist-

niała w roku podatkowym

wspólność majątkowa, może

być złożony przez podatnika,

który:

1) zawarł związek małżeński

przed rozpoczęciem roku

podatkowego, a jego małżo-

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycz-

nych (t.j. Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307).

Samotni rodzice

Z podobnych preferencji, jakie

przysługują mężowi i żonie,

Ewa Matyszewska, ekspert Dziennika Gazeta Prawna

13 kwietnia 2010 nr 71 (2702) www.gazetaprawna.pl

Nowe prawo – Przepisy

D 5

skorzystają z preferencji w PIT

dów) osób fizycznych w for-

mie: karty podatkowej, ry-

czałtu od przychodów ewi-

dencjonowanych lub zryczał-

towanego podatku dochodo-

wego od przychodów osób

duchownych. Warunek ten

nie dotyczy podatników osią-

gających przychody z tytułu

umowy najmu, podnajmu,

dzierżawy, poddzierżawy lub

innych umów o podobnym

charakterze, jeżeli umowy te

nie są zawierane w ramach

prowadzonej pozarolniczej

działalności gospodarczej,

– ustawy o podatku tonażo-

wym,

3) wniosek o opodatkowanie

dochodów w sposób przewi-

dziany dla osób samotnie

wychowujących dzieci zo-

stał przez tę osobę złożony

nie później niż w terminie

określonym dla złożenia ze-

znania za rok podatkowy.

Jeżeli osoba samotnie wy-

chowująca dzieci spełnia wy-

mienione warunki, to może –

na swój wniosek – określić po-

datek w podwójnej wysokości

podatku obliczonego od poło-

wy swoich dochodów, z tym że

do dochodów osoby samotnie

wychowującej dzieci nie wlicza

się dochodów (przychodów)

opodatkowanych w sposób

zryczałtowany na zasadach

określonych w ustawie (np. od

wygranych w grach liczbo-

wych, dywidend, odsetek od

lokat bankowych) oraz nie do-

licza się dochodów uzyska-

3091

Europejskiego Obszaru Go-

spodarczego albo w Konfe-

deracji Szwajcarskiej,

2) małżonków, z których jeden

podlega nieograniczonemu

obowiązkowi podatkowemu

w Rzeczypospolitej Polskiej,

a drugi ma miejsce zamiesz-

kania dla celów podatko-

wych w innym niż Polska

państwie członkowskim

Unii Europejskiej lub w in-

nym państwie należącym do

Europejskiego Obszaru Go-

spodarczego albo w Konfe-

deracji Szwajcarskiej,

3) osób samotnie wychowują-

cych dzieci, które mają miej-

sce zamieszkania dla celów

podatkowych w innym niż

Rzeczpospolita Polska pań-

stwie członkowskim Unii

Europejskiej lub w innym

państwie należącym do Eu-

ropejskiego Obszaru Gospo-

darczego albo w Konfedera-

cji Szwajcarskiej

– jeżeli osiągnęli podlegające

opodatkowaniu na teryto-

rium Rzeczypospolitej Pol-

skiej przychody w wysoko-

ści stanowiącej łącznie co

najmniej 75 proc. całkowite-

go przychodu osiągniętego

przez oboje małżonków

(osobę samotnie wychowu-

jącą dzieci) w danym roku

podatkowym i udokumento-

wali certyfikatem rezydencji

miejsce zamieszkania dla ce-

lów podatkowych.

W przypadku wskazanych

osób warunkiem uprawnia-

Katalog przychodów

zł kwota wolna od

podatku w 2009 roku

Źródłami przychodów

podlegającymi opodatko-

waniu PIT są:

■ stosunek służbowy, sto-

sunek pracy (w tym

spółdzielczy), członko-

stwo w rolniczej spół-

dzielni produkcyjnej lub

innej spółdzielni zajmu-

jącej się produkcją rol-

ną, praca nakładcza,

emerytura lub renta,

■ działalność wykonywa-

na osobiście,

■ pozarolnicza działal-

ność gospodarcza,

■ działy specjalne pro-

dukcji rolnej,

■ najem, podnajem,

dzierżawa, poddzierża-

wa oraz inne umowy

o podobnym charakte-

rze, w tym również

dzierżawa, poddzierża-

wa działów specjalnych

produkcji rolnej oraz go-

spodarstwa rolnego lub

jego składników na cele

nierolnicze albo na pro-

wadzenie działów spe-

cjalnych produkcji rol-

nej, z wyjątkiem skład-

ników majątku związa-

nych z działalnością

gospodarczą,

■ kapitały pieniężne i pra-

wa majątkowe, w tym

odpłatne zbycie praw

majątkowych,

■ odpłatne zbycie nieru-

chomości, praw mająt-

kowych związanych

z nieruchomościami, in-

nych rzeczy, jeżeli od-

płatne zbycie nie nastę-

puje w wykonaniu dzia-

łalności gospodarczej

i zostało dokonane

w przypadku odpłatnego

zbycia nieruchomości

i praw majątkowych

związanych z nierucho-

mościami przed upły-

wem pięciu lat, licząc od

końca roku kalendarzo-

wego, w którym nastąpi-

ło nabycie lub wybudo-

wanie, a innych rzeczy –

przed upływem pół roku,

licząc od końca miesią-

ca, w którym nastąpiło

nabycie. W przypadku

zamiany okresy te odno-

szą się do każdej z osób

dokonującej zamiany,

■ inne źródła.

nych przez pełnoletnie dziec-

ko. Warto tu dodać, że złoże-

nie wniosku o rozliczenie prze-

widziane dla samotnych rodzi-

ców – podobnie jak przy rozli-

czeniu małżeńskim – polega na

zakreśleniu w deklaracji PIT

odpowiedniego kwadratu. Peł-

noletnie dziecko, które w roku

podatkowym uzyskało docho-

dy podlegające opodatkowa-

niu, jest zobowiązane do samo-

dzielnego złożenia zeznania

podatkowego o wysokości do-

chodów osiągniętych od dnia

uzyskania pełnoletniości (rów-

nież w sytuacji gdy dochód

uzyskany od tego dnia nie

przekroczył w 2009 roku kwo-

ty 3091 zł).

jącym do opodatkowania do-

chodów w sposób preferen-

cyjny jest istnienie podsta-

wy prawnej wynikającej

z umowy o unikaniu podwój-

nego opodatkowania lub in-

nych ratyfikowanych umów

międzynarodowych, któ-

rych stroną jest Polska, po-

trzebnych do uzyskania

przez organ podatkowy in-

formacji podatkowych od

organu podatkowego pań-

stwa, w którym osoba fi-

zyczna ma miejsce zamiesz-

kania dla celów podatko-

wych. Na żądanie organów

podatkowych lub organów

kontroli skarbowej małżon-

kowie, jak również odpo-

wiednio osoby samotnie wy-

chowujące dzieci, są zobo-

wiązani udokumentować

wysokość całkowitych przy-

chodów osiągniętych w da-

nym roku podatkowym,

przedstawiając zaświadcze-

nie wydane przez właściwy

organ podatkowy innego niż

Polska państwa członkow-

skiego Unii Europejskiej lub

innego państwa należącego

do Europejskiego Obszaru

Gospodarczego albo Konfe-

deracji Szwajcarskiej, w któ-

rym osoby te mają miejsce

zamieszkania dla celów po-

datkowych, lub inny doku-

ment potwierdzający wyso-

kość całkowitych przycho-

dów osiągniętych w danym

roku podatkowym.

Mieszkanie za granicą

Preferencyjne zasady i spo-

sób opodatkowania dochodów

małżonków, a także osób sa-

motnie wychowujących dzieci,

mają zastosowanie również do:

1) małżonków, którzy mają

miejsce zamieszkania dla

celów podatkowych w in-

nym niż Rzeczpospolita Pol-

ska państwie członkowskim

Unii Europejskiej lub w in-

nym państwie należącym do

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób

fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r.

nr 51, poz. 307).

PODATKI PIT Dochody uzyskane w 2009 roku

Spóźnienie z zeznaniem pozbawi wspólnego rozliczenia

Ewa Matyszewska

ewa.matyszewska@infor.pl

30 kwietnia 2010 r. Gdyby mał-

żonkowie wspólny PIT zło-

żyli np. 4 maja i zaznaczyliby

w nim, że rozliczają się wspól-

nie, wówczas popełniliby błąd.

W efekcie urząd skarbowy we-

zwie ich do skorygowania de-

klaracji i nakaże rozliczenie in-

dywidualne. Terminu do pre-

ferencyjnego rozliczenia dla

małżonków (również dla sa-

motnych rodziców) nie da się

przywrócić.

sze zeznania. W takim przy-

padku urząd wezwie osobę

składającą zeznanie do uzu-

pełnienia podpisu na formula-

rzu PIT. Wypełniając zeznanie

podatkowe od dochodów mał-

żonków, należy odliczyć kwoty

ulg, jakie przysługują im

odrębnie. Jeśli którykolwiek

z małżonków dokonał odliczeń

od dochodu/podatku (np. ulga

rehabilitacyjna, internetowa,

prorodzinna), do składanego

formularza PIT-36 lub PIT-37

załącza wypełnioną informa-

cję o odliczeniach – PIT/O.

Jeżeli z odliczeń korzystają

oboje małżonkowie, w załącz-

niku wypełniają te pozycje za-

równo żona, jak i mąż.

prosić, by na kopii deklaracji

urzędnik odnotował datę zło-

żenia dokumentów. Podatnicy

mogą również wysłać roczny

PIT pocztą. Trzeba to zrobić

listem poleconym. Datą złoże-

nia formularza jest wtedy da-

ta stempla pocztowego. Wyjąt-

kiem będzie wysłanie roczne-

go zeznania za pośrednictwem

poczty zagranicznej lub innego

operatora niż Poczta Polska.

W takim przypadku datą zło-

żenia zeznania rocznego bę-

dzie data wpływu pisma do

urzędu. Podatnicy, którzy

przebywają za granicą, mogą

rozliczyć się z fiskusem, skła-

dając formularz w polskim

konsulacie. Decydując się na to

rozwiązanie, podatnik musi

być przygotowany na uiszcze-

nie opłaty, która na pokryć

koszty związane z przekaza-

niem jego PIT-u do Polski. Wy-

sokość tej opłaty jest ustalana

w poszczególnych konsulatach

indywidualnie, ale z reguły nie

przekracza ona 20 euro. Kolej-

nym sposobem jest składanie

zeznań poprzez urządzenia

Zachowanie terminu podatkowego

Termin na złożenie zezna-

nia uważa się za zachowa-

ny, jeżeli przed jego upły-

wem pismo zostało:

■ wysłane za pomocą środ-

ków komunikacji elektro-

nicznej, za poświadcze-

niem przedłożenia, do or-

ganu podatkowego lub

do jednostki informatycz-

nej obsługi administracji

podatkowej;

■ nadane w polskiej pla-

cówce pocztowej opera-

tora publicznego albo zło-

żone w polskim urzędzie

konsularnym;

■ złożone przez żołnierza

lub członka załogi stat-

ku morskiego w do-

wództwie jednostki woj-

skowej lub kapitanowi

statku;

■ złożone przez osobę po-

zbawioną wolności w ad-

ministracji zakładu kar-

nego;

■ złożone przez osobę

aresztowaną w admini-

stracji aresztu śledczego.

Mąż i żona, którzy chcą

złożyć wspólne zeznanie

podatkowe, muszą w usta-

wowym terminie złożyć

roczny PIT. Nawet jedno-

dniowe spóźnienie z dekla-

racją pozbawi małżonków

preferencji.

Małżonkowie mogą skorzy-

stać ze wspólnego rozliczenia,

niezależnie od tego jak wyso-

kie dochody osiągnął jeden

z nich, jak również wtedy, gdy

jeden z małżonków uzyskał

dochody w wysokości niepo-

wodującej obowiązku zapłaty

podatku lub w ogóle ich nie

uzyskał. Ważne jest tylko to,

aby małżonkowie rozliczyli się

w ustawowym terminie. Prze-

pisy ustawy o PIT przewidują,

że ostatnim dniem na rozlicze-

nie z fiskusem jest 30 kwietnia

roku następnego po roku, któ-

rego rozliczenie dotyczy. Ozna-

cza to, że za 2009 rok PIT trze-

ba złożyć najpóźniej w piątek

Wypełnienie PIT

Wyboru wspólnego rozliczenia

podatku dokonujemy poprzez

złożenie, w terminie do 30

kwietnia 2010 r., wniosku na

formularzu PIT-36 lub PIT-37.

W praktyce oznacza to zazna-

czenie w formularzu podat-

kowym w poz. 6 kwadratu

nr 2 oraz złożenie podpisów

w części S – PIT-36 lub w czę-

ści K – PIT-37. Złożenie wnio-

sku po terminie wyklucza

możliwość wspólnego opodat-

kowania małżonków. Inna sy-

tuacja będzie wówczas, jeżeli

jeden z małżonków nie podpi-

Złożenie zeznania

Małżonkowie, którzy wypełnią

wspólny PIT, muszą zeznanie

przesłać do urzędu skarbowe-

go. Mają tu do dyspozycji kilka

możliwości. Mogą np. złożyć

zeznanie w kancelarii urzędu.

Wybierając ten sposób, warto

postarać się o potwierdzenie

złożenia PIT – wystarczy po-

przyjmujące korespondencję

od podatników. W wielu urzę-

dach skarbowych w całej Pol-

sce funkcjonują tzw. urzędo-

maty. Są to specjalne skrzynki,

do których należy złożyć ze-

znanie. Urządzenie wyda po-

twierdzenie przyjęcia pisma.

Ostatnim sposobem na złoże-

nie zeznania jest wysłanie go

za pomocą środków komuni-

kacji elektronicznej. Składając

zarówno PIT-36, jak i PIT-37

drogą elektroniczną nie trze-

ba posiadać już kwalifikowane-

go podpisu elektronicznego.

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób

fizycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r.

nr 51, poz. 307).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: