PRZYPISY 1. Por. rozdz. II, Luscombe, Conceptions in Hierarchy, s. l. 2. E. F. Otto, Otto von Freising und Friedrich Barbarossa, w: Geschichtsdenken, s. 270. 3. K. Bosi, Die germanische Kontinuitat, w: Antike und Orient, s. 3. 4. K. Bosi, Die horizontale Mobilitat der europaischen Gesellschaft im Mittelalter undihre K.ommunikationsmittel, w: Zwischen Donau undAlpen, Festschrift fur N. Lieb, "Zeitschrift rur bayerische Landesgeschichte" 35/1, 1972, s. 40; H. Fichtenau, Soziale Mobilitat in Quellen des 10. undfruhen 11 Jht., w: Wirts- chafts und Sozialhistorische Beitrdge, Festschrift fur A. Hoffmann, wyd. H. Knittier, Munchen 1979, s. 11. 5. Bosi, Die germanische Kontinuitat, s. 17; J. Fleckenstein, Ministerialitat und Stadtherrschaft, Festschrift fur F. H. Beumann, Sigmaringen 1977, s. 349. 6. H. K. S ch u Iz e, Medimistik und Begriffsgeschichte, w: Festschrift H. Beumann, s. 395; H. Samsonowicz, Die Stande im Polen (w druku); S. Russocki, Narodziny zgromadze? stanowych, "Przegl?d Historyczny" 59,1968, z. 2, s. 214; ten?e, Die mittelalterliche Stande als Kategorie der Gesellschaftschichtung, w: ActaPo!oniaeHistorica4S, 1983, s. 5; ten?e, Stany i ich zgromadzenia w krajach niemieckich XIII-XVI w., w. Niemcy - Polska w ?redniowieczu, Pozna? 1986, s. 91; J. 'Bardach, Historia pa?stwa i prawa Polski do po?owy X V w.. Warszawa 1957, s. 189; por. Stddte und Standestaat, wyd. B. T?pfer, Berlin 1980, s. 13, 113,195; R. M.o\isnieT,LesHierarchies Socialesde 1450dnosjours,Paris 1969, s. 19; J. Fleckenstein, Die Entstehung des niederen Adels und das Rittenum, w: Herrschaft und Stand, wyd. J. Fleckenstein, G?ttingen 1977, s. 21; 116 W. R?sener, Ministerialitat und Yasalitat niederadelige Ritterschaft im Her- rschaftsbereich der Markgrafes von Baden vom 11. bis zum 14. Jh., tam?e, s. 40; G. Duby, Les trois Ordres ou 1'imaginaire du feudalisme, Paris 1978; ten?e, Des societes medievales, Paris 1977, s. 9, 30; B. T?pfer, Stande und staatliche Zentralisation in Frankreich und im Reich in der zweiten Halfe des 15. Jh., "Jahrbuch fur Geschichte des Feudalismus", l, 1977, s. 258; L. Kofler, ?ur Geschichte der Burgerlichen Gesellschaft, Berlin 1966, s. 498; F. Lousse, La formation des ordres dans la societe mediwale, ?w: L'organisation Corporatwe, II, Louvain 1937, s. 69; D. Romagnoli, A. Tremo, M. Mazzo, Una discussione sui tr? ordini delta societd feudale, "Studi storici", 4, 1980, s. 761; U. Arnold, Standeherrschaft und Stdndekonflikte im Herzogtum Preussen, w: Standetum und Staatsbildung m Brandenburg Preussen, wyd. P. Baumgart, Berlin 1983, s. 84; K. G?rski, Pierwsze czterdziestolecie Prus Kr?lewskich. Geneza i tlo bezpo?rednie konfederacji stan?w pruskich, Toru? 1952; t e n ? e: Pocz?tki reprezentacji rycerst- wa w stanach pa?stwa krzy?ackiego w Prusach w XV w., "Zapiski Historyczne" 33, 1968, z. 2, s. 131; A. M?czak, Rz?dz?cy i rz?dzeni. Warszawa 1986, s. 20; W. P. Blockmans, A typology of represantatwe institutions m late medieval history, "Joumal of Medieval History", 4, 1978, s. 189; J. Bardach, Un caso di tardiva formazione delio stato modern?: La Polonia dal XV al XVIII secolo, "Ouademi storici delie Marche", Settembre 1967, s. 416; K. Orzechowski, O typologii zgromadze? stanowych, "Historyka" 8, 1978, s. 81; F. Hartung, Herrschaftsvertrage und standischer Dualismus m deutschen Territorien, w: Die Geschichtiichen Grundlagen der modernen Volksvertretung, wyd. H. Rausch, Darmstadt 1974, s. 28. 7. C. Levi-Strauss, Smutek tropik?w. Warszawa 1960, s. 189. 8. J. Dhont, Les "solidarites" medievales, "Annales FSC" 1957, s. 537; ten?e, "Ordres" ou "puissances?" Exemple des etats de Flandre, "Annales Economics, Societes, Civilisations" 1950, s. 289. 9. S. Russocki, Typologie des assemblees pre-representatwes en Europ?, w: XIII'' Congres Intemationale des Sciences Historiques, (Moscou 1970). Etudes presentees a la Comm. pour 1'hist. assemblees d'etats, Varsovie 1975, s. 32. 10. K??mer, Freiheit, s. 407. 11. Por. J. Bardach, Recepcja w historii pa?stwa i prawa, "Czasopismo Praw- no-Historyczne", 39, 1977, z. l; T. Levy-Bruhl, Sociologie du droit, Paris 1961, s. 118. 12. Na podstawie ksi?g s?dowych ziemskich i miejskich z XV w. w Archiwum G??wnym Akt Dawnych w Warszawie. 13. M. Mitterauer, Probleme der Stratification m mittelalterlichen Gesellschafts- system, w: Theorien in der Praxis des Historikers, wyd. J. Kocka, G?ttingen 1977, s. 18; H. Samsonowicz, Stande und zwischenstdndische Beziehungen m Polen im 15 Jh., "Jahrbuch fur Geschichte", t. 23, 1981. Podobnie K. Kriiger, Die stdndischen Yerfassungen in Skandinavien. Modelle einer europaischer Typologie?, "Zeitschrift fur Historische Forschung", 10, 1983, s. 129. 14. Album Studiosorum Unwersitatis Cracoviensis, wyd. A. Chmiel, t. I, Krak?w 1887. 15. Bardach, Historia, s. 188, 366; I. Ihnatowicz, A. M?czak, B. Zientara, Spo?ecze?stwo polskie od X do XX iv.. Warszawa 1979, s. 109 nn. Por. G. Schramm, Polen- Bohmen-Ungarn: Ubernationale Gemeinsamkeiten in der politischen Kultur des spaten Mittelalters und der friihen Neuzeit, "Przegl?d Historyczny" 76, 1985, s. 417. 16. Concilia Poloniae, wyd. J. Sawicki, t. X, Wroc?aw 1963, 1402. 17. B. Zientara, Dzia?alno?? lokacyjna jako droga awansu spo?ecznego w Europie ?rodkowej XII-XIV, "Sob?tka", 1981, l; D. G??wka, Hospites w polskich 117 ?r?d?ach pisanych XII-XV w., "Kwartalnik Historii Kultury Materialnej" dalej KHKM, 32, 1984, s. 371. K. Buczek, Prawo rycerskie i powstanie stanu szlacheckiego w Polsce, "Przegl?d Historyczny", t. 69, 1978, s. l. Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski (dalej KdW), t. I, Pozna? 1877, nr 122. Preussisches Urkundenbuch, wyd. Philippi, C. B. Woelky, I, l, Konigsberg 1882, nr 260. [ Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, t. II, wyd. A. Z. Helcel, Warszawa 1856, | s. 4, 97. | MPH, t. II (Cronica Joanni de Czarnk?w), s. 624. |: J. Bieniak, Knight Cians m medieval Polana, w: Polish Medieval Nobility, red. | A. G?siorowski, Wroc?aw 1984, s. 123. | J. Matuszewski, Nagana szlachectwa w Polsce w XV i XVI w., "Zeszyty!; Naukowe Uniwersytetu ??dzkiego", S. J, 1971, z. 77; W. S e mko wic z, Naga-1 na i oczyszczenie szlachectwa w Polsce w XIV i XV ni., Lw?w 1899. ;' A. G?siorowski,Pozoi'atn) Wielkopolsce w XIV-XV I wieku, Pozna? 1965;H. Samsonowicz,J. Wiesio?owski, Spo?ecze?stwo polskie u progu czas?w no-j wo?ytnych, w: Pami?tnik XIII Zjazdu Historyk?w Polskich, Wroc?aw 1986, s. 118. Yolumina Legum, (1732), s. 32. Tam?e, s. 25. lus Polonicum, wyd. J. W. Bandtkie, Warszawa 1831, s. 287. lura Masoyiae Terrestria, wyd. J. Sawicki, Warszawa 1972, nr 25,38,39,65,66, 73,114,127. Por. dla stosunk?w niemieckich Th. Z o t z, Bisch?fliche Herrschaft, Adel, Ministerialitdt und Bilrgertum m Stadt und Bistums Worms, w: Herrschaft^ md Stand, s. 114. . Ihnatowicz i inni. Spo?ecze?stwo, s. 167. , lura Masoviae, II, nr 153, 164, 168, 178; III, nr 112. , Bardach, Historia, s. 450; G. Dupeux, L'etude de la mobilite sociale. Quelques problemes de methode, w: Conjoncture economique, structures sociales, Hommage a E. Labrousse, Paris 1974, s. 79. , Wszystkie dane na podstawie ksi?g miejskich Archiwum G??wnego Akt Daw- nych. . Archiwum Pa?stwowe w Gda?sku 300, 59, 6, 7, 8, 300.42.2.21', 4, 41'. Podobnie jak w Toruniu, Warszawie czy Krakowie wymienione s? ju? nazwiska i w przy- padku obco?ci miejsce pochodzenia. Dla operacji kredytowych mieszczanina gda?skiego status prawny jego kontrahenta mia? mniejsze znaczenie. . K. Tymieniecki interpretowa? w ten spos?b, ?e byli to mieszczanie pochodzenia szlacheckiego: Szlachta-mieszczanie is Wielkopolsce 1400-1475, "Miesi?cznik Heraldyczny", XV-XVI, 1936-1937, s. 168, 182, 184. . Teki Pawi?skiego: Ksi?gi s?dowe brzesko-kujawskie, ??czyckie. Warszawa 1899-1903, I, III, IV, V oraz AGAD. . L. ? y siak. Statuty Kazimierza Wielkiego w ma?opolskiej praktyce s?dowej XV w. "Ma?opolskie Studia Historyczne", XIX, l, 1976, s. 25 nn. . AGAD; Tymieniecki, Procesy tw?rcze, s. 43, 118. W P?ocku pro?ba rady do Torunia o pouczenie (148) ile wynosi g??wszczyzna za mieszczanina: Zbi?r dokument?w i list?w miasta P?ocka, wyd. S. M. Szacherska, 1.1, Warszawa 1975, nr 109. . Tymieniecki, Szlachta-mieszczanie, s. 162; ten?e, Procesy tw?rcze, s. 76 i inne jego prace; A. G?siorowski, Ludno?? nap?ywowa w strukturze spo?ecznej p??no?redniowiecznego Poznania, "Studia i Materia?y do Dziej?w Wielkopolski i Pomorza", 22, 1975, s. 12. 118 40. H. Samsonowicz, Badania nad kapita?em mieszcza?skim Gda?ska w II poi. XV w.. Warszawa 1960, s. 105 nn. 41. Zestawia je i omawia S. Gierszewski, Obywatele miast Polski przedrozbioro- wej, Warszawa 1973, s. 5 nn. 42. K. Kaczmarczyk, Ksi?gi przyj?? do prawa miejskiego w Krakowie 1392-1506, Krak?w 1910; E. Keyser, Die Beyolkerung Danzigs und ihre Herkunft im 13. und 14 Jh., Danzig 1928; E. Koczorowska-Pieli?ska, Rzemios?o ?rednio- wiecznej Warszawy do 1525 r. (w druku); A. Gilewicz, Przyj?cia do prawa miejskiego we Lwowie w latach 1405-1604, w: Studia z historii spo?ecznej i gos- podarczej po?wi?cone prof. dr. Franciszkowi Bujakowi; T. ?lawski, Studia nad ludno?ci? Biecza w wiekach XIV-XVII, "Ma?opolskie Studia Historyczne" l, 1958, z. 3-4; M. Toeppen, Burgerrechtsbuch der Stadt Marienburg, "Alt- preussische Monatsschrift", t. XXXVIII, 1901. 43. G?siorowski, Ludno?? nap?ywowa, s. 12 nn. 44. H. Samsonoviicz,"Suburbium" in the late middle ages, "Review", New York, V, l, 1981, s. 3...
ptomaszew1966