Temat: Trzeci Maja
Scenariusz inscenizacji w szkole podstawowej
Występują: dwaj uczniowie z klas V lub VI w roli narratorów,
4 uczniów z klasy I (role oznaczone: Dziewczynka 1., Chłopiec 1. itd.),
8 uczniów z klasy II (role oznaczone: Uczennica 1., Uczeń 1. itd.),
8 uczniów z klasy III (role oznaczone: Dziewczynka I, Chłopiec I itd.).
Sceneria: zarys Zamku Królewskiego, kolumna Zygmunta III Wazy, flaga, godło państwowe, duży, czytelny napis „Rocznica Konstytucji 3 maja”.
Potrzebne są również: nagrania „Roty” i „Mazurka Trzeciego Maja”, kwiaty wykonane przez dzieci, chorągiewki.
Narrator II
Polskie dzieci!
Powitajcie znów Maj Trzeci,
Co z minionych lat oddali
Na powracającej fali
Idzie ku nam znów radosny,
Dzień promienny polskiej wiosny. (...)
Dziewczynka I
(...) Dniu pamiętny! O, dniu sławny,
Choć przeszłości tak już dawnej,
Wiekopomny Maju Trzeci,
Polskie Cię witają dzieci!... (...)
(M. Chełmońska „Pamiętny dzień”)
Na scenę wchodzą uczniowie klasy II i III z chorągiewkami i kwiatami, śpiewając fragment piosenki R. Suchodolskiego „Mazurek Trzeciego Maja”. Piosenka jest zamieszczona na kasecie lub płycie do pakietu „Już w szkole”, Wydawnictwo Nowa Era, klasa III, semestr 2.
Witaj, majowa jutrzenko,
świeć naszej polskiej krainie,
uczcimy ciebie piosenką,
która w całej Polsce słynie.
Witaj Maj, Trzeci Maj,
u Polaków błogi raj! (bis)
Chłopiec I
Trzeci Maja radością wiosenną
wszystkich ludzi dziś w Polsce powitał.
Sztandarami biało-czerwonymi
umaiła się Rzeczpospolita.
Dziewczynka II
Umaiły się pierwszym kwieciem
łąki, pola i w ogrodach drzewa.
Maj się pieśnią zwycięskiej wiosny
zgodnym chórem z ludźmi rozśpiewał.
Chłopiec II
Rozpłynęła się już pieśń radosna
głośnym echem po ojczystym kraju,
– Witaj, witaj, Majowa Rocznico,
pamiętny Trzeci Maju.
(S. Aleksandrzak „Rocznica”)
Uczennica 1.
W całej polskiej ziemi,
w całym naszym kraju
wszyscy dziś śpiewają:
Witaj, Trzeci Maju! (...)
(M. Kumor „Witaj, Trzeci Maju!”)
Uczeń 1.
Biją w Polsce, biją dzwony
w jeden zgodny ton. (Słychać bicie dzwonów).
Na Wawelu rozbudzony
huczy Zygmunt – dzwon. (...)
Uczennica 2.
(...) Na ulicach wkoło tłumy,
hymn orkiestra gra.
Każdy w oczach ma błysk dumy,
radość w sercach drga.
Uczeń 2.
Tłum dokoła – młodzież, dzieci,
brzmi ich miły gwar.
Pamiętnego dnia dziś świeci
nieuchwytny czar...
(M. Chełmońska „W wielką rocznicę”)
Na scenę wchodzą dzieci z klasy I.
Dziewczynka 1.
(...) Cóż to za święto takie radosne,
że miasto całe drży i faluje?
Chłopiec 1.
Czy wracający lud wita wiosnę?
Czy na cześć wiosny tak wiwatuje?
Narrator I
O, coś większego Polska dziś święci!
To Konstytucja Trzeciego Maja!
Akt wielki, ważny, godny pamięci,
co naród cały jednością spaja. (...)
(Z. Dzikiewiczówna „Dzień 3 Maja”)
Konstytucję uchwalono
Temu ponad dwieście lat!
Pierwsza była w Europie,
Podziwiał nas wtedy świat! (...)
(K. Kozłowski „***”)
Lecz nim (...) rozbłyśnie Trzeci Maj,
dzień wspomnień i radości,
niech cały wielki, polski kraj
spojrzy ku przyszłości.
Niech wspomni tamten znojny trud,
serc wielkich prawie męstwo,
szlachetnej myśli jasny cud,
nad mocą zła zwycięstwo! (...)
(H. Duninówna „Trzeci Maj”)
Narratorzy wycofują się, a pozostali wykonawcy znajdujący się w głębi sali robią 2–3 kroki do przodu i śpiewają drugą zwrotkę „Mazurka Trzeciego Maja”.
Wszyscy (śpiewają)
Nierząd braci naszych cisnął,
gnuśność w ręku króla spała,
a wtem Trzeci Maj zabłysnął
i nasza Polska powstała.
Grupa cofa się, a na pierwszym planie pozostaje dwoje dzieci z klasy II.
Uczennica 3.
Przyszedł nareszcie moment szczęśliwy,
że naród łamie kajdany.
Że obywatel, nie podły, nie chciwy
Zgrzyta na obce tyrany.
Że broniąc swobód, krajowi życzliwy,
Nie chce dbać na krew, na rany.
Daje majątek, chce łożyć i życie,
Za kraj, za króla, za współbraci bycie. (...)
Uczeń 3.
Ocknął się Polak, wśród ciężkiej niedoli,
A to bez obcej pomocy.
Skutkiem zaś cnoty i zebranej woli,
Był dzionek jasny, po nocy.
Dawny zniósł nierząd Dzień Trzeciego Maja,
Stanął rząd mocny, co serca czułe spaja. (...)
(„Oda do Polaków”, autor nieznany)
Wielkie dni przeżyła Warszawa.
Czwarty rok obradował sejm w stolicy.
Udowodnił swą mądrość. Czy wiecie,
że wspaniałe te prawa zasłynęły na świecie?
(B. Sadowska-Klimkowa „***”)
Posłuchajcie! Przed laty,
Dawno, dawno, o dzieci.
Też był taki dzień jasny,
Taki cudny maj trzeci. (...)
Dziewczynka III
Gwarnie było i tłumnie
przy Zygmunta kolumnie. (...)
(A. Świrszczyńska „3 maja”)
Chłopiec III
(...) Świeciło słonko majowe
Biły dzwony w kościele.
Na dziedzińcu zamkowym
przygrywały kapele. (...)
(Z. Jegliński „W dzień trzeciego maja”)
Dziewczynka IV
(...) Płynął tłum jak rzeka
Z bliska i z daleka. (...)
Chłopiec IV
(...) W wielkiej sali sejmowej
Przed narodem król stawa,
Odczytano raz pierwszy
Konstytucję, jej prawa. (...)
(A. Sadowska-Klimkowa „***”)
Uczennica 4.
(...) I wnet okrzyk bije
przez zamkowe ściany:
– Król niechaj nam żyje!
Wiwat wszystkie stany. (...)
Uczeń 4.
Uchwalono, że w Polsce
Już nie będzie niedoli.
Każde chłopskie cierpienie
Szlachtę także zaboli!
Wszyscy będą już równi.
Wszyscy będą braćmi!
Zgody, szczęścia w Ojczyźnie
Nic i nigdy nie zaćmi. (...)
(...) Król na czele rzeszy,
do katedry spieszy,
przed ołtarzem Bożym
tam przysięgę złoży.
Dłoń na świętą księgę
ze wzruszeniem kładzie
i składa przysięgę
Bogu i gromadzie.
Ślubuję Ci Panie
jakom król jest prawy,
dopóki sił stanie
nie zdradzić Ustawy! (...)
(A. Świrszczyńska „3 Maja”)
Trzeci Maja! Okrzyk leci,
Radość płynie stąd,
Konstytucja przywróciła
wiarę w lud i w rząd. (...)
(M. Kumor „Witaj, Trzeci maju”)
Zewsząd śpiew płynie,
Idą ludzie radośni!
W złotych blaskach godzinie.
Uśmiech mający na ustach
W sercu szczęście im gości,
A nad nimi powiewa
Sztandar – symbol wolności.
Rozkołysane grają dzwony,
Ponad Warszawą głos ich leci...
O, dniu ów, wielki, pochwalony!
Niech wiekom słońce twoje świeci.
(W. Szelążek „Trzeci Maj”)
(...) Nie zginął naród, lecz skruszył pęta,
Oto z niewoli z siłą powstaje!
Żyje Ojczyzna, ta Matka święta,
już oddychają wolności kraje.
Więc narodowe uczcijmy święto,
dzień ogłoszenia ustaw przesławnych,
prowadźmy dalej pracę poczętą
na wzór tych przodków, praojców dawnych. (...)
(Z. Dzikiewiczówna „Dzień Trzeci Maja”)
Hej! Ty cudny dniu radosny,
dniu szczęścia i chwały,
Ty masz w sobie urok wiosny
i czar wiecznotrwały!
Dziewczynka 2.
Tyś nas dźwignął, uszczęśliwił,
połączył miłością!
Wolny naród świat zadziwił
zgodą i jednością!
Tyś zwiastunem był jutrzenki,
co nam dzisiaj świeci.
Wolnej Polski, miłującej
wszystkie swoje dzieci!
Chłopiec 2.
Tyś zwiastunem był potęgi
Polski zmartwychwstałej.
Wolnej, zgodnej, niepodległej,
niepodzielnej – całej.
W dniu tym płynie pieśń radosna,
świeci jasna zorza.
Wielkie święto Polska święci
od Karpat do morza!
Hej! Ty cudny dniu majowy
dniu szczęścia i chwały!
Tyś dniem szczęścia i radości
w Polsce zmartwychwstałej!
(M. Studnicka „W radosny dzień”)
Na scenę wychodzą dzieci z klasy III.
Chłopiec I (Zwraca się do drugiego).
Pamiętasz bracie kochany,
Gdyśmy zawsze w dni wiosnowe,
Wychodzili na Bielany
Obchodzić święto Majowe –
Nucąc wraz: Boże daj
By nam lepszy nadszedł Maj! (...)
(...) A dziś bracie mój kochany,
Gdy nadejdą dni wiosenne,
Znów pójdziemy na Bielany
Obchodzić święto majowe.
Nucąc wraz: Boże daj,
By kwitł wiecznie taki Maj!
(K. Gaszyński „Trzeci Maj nowy”)
Staliśmy ongiś na rozstaju
Wielu minionych, błędnych dróg –
Tyś wywiódł nas, o Trzeci Maju,
Na prawdy próg. (...)
(...) I dusza polska dzięki tobie
Rozkwitła pięknu wiernych tchnień...
Więc zawsze, w szczęściu czy w żałobie –
Ten pomnim dzień.
(H. Duninówna „3 Maj”)
Dniu trzeci Maja, dniu nam
święty,
hołd ci należy nieść
choć dziś narodu cel
wytknięty
pamięci twojej cześć!
W sercach ci trzeba wznieść
ołtarze,
za jasny wspomnień kwiat,
który rokrocznie niesiesz
w darze,
z minionych dawno lat!
Święto przeszłości – świętem
dla nas
bo nas nie spodli wróg.
Czcić je będziemy po
wieczny czas,
tak nam dopomóż Bóg!
(W. Dalewska „Dzień Trzeci Maja”)
...
niucha1111