DR. MARIA JASTRZĘBSKA

FINANSE  PUBLICZNE

17.02.2002

PIENIĄDZE TO SZÓSTY ZMYSŁ, BEZ KTÓREGO

NIE MOZNA W PEŁNI WYKORZYSTAĆ POZOSTALYCH PIĘCIU

TEMAT 1: WPROWADZENIE  DO  FINANSÓW  PUBLICZNYCH.

1.  FINANSE PUBLICZNE

-          Finanse publiczne to publiczne zasoby pieniężne, operacje tymi zasobami i normy prawne je regulujące.

-          Finanse publiczne to procesy gromadzenia i wydatkowania publicznych zasobów pieniężnych przez podmioty sektora finansów publicznych

-          Finanse publiczne  / Ustawa z dn. 26.11.1998 o finansach publicznych / obejmują procesy związane z gromadzeniem środków pieniężnych oraz z ich rozdysponowaniem , a w szczególności: 

-          pobierani i gromadzenie dochodu

-          wydatkowanie środków publicznych

-          finansowanie deficytu

-          zaciąganie zobowiązań angażujących środki płatnicze

-          zarządzanie środkami publicznymi

-          zarządzanie długiem publicznym

2.  WYNIK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH  

      Dodatnia różnica między dochodami publicznymi powiększonymi o środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, nie podlegające zwrotowi, a wydatkami publicznymi,  ustalona dla okresu rozliczeniowego, stanowi NADWYŻĘ SEKTORA FIN. PUBLICZNYCH.  Ujemna różnica – jest  DEFICYTEM SEKTORA FIN.PUBL.     

Dochody, wydatki oraz deficyt lub nadwyżkę sektora finansów publicznych ustala się po wyeliminowaniu przepływów finansowych pomiędzy podmiotami należącymi do tego sektora.

(np. budżet państwa a budżety samorządowe ,tu eliminowany przepływ to subwencje i dotacje)

3.PODMIOTY

PUBLICZNE  ZASOBY  PIENIĘŻNE  W  DYSPOZYCJI

PODMIOTÓW  SEKTORA  FINANSÓW  PUBLICZNYCH

                     BUDŻET PAŃSTWA               BUDŻETY SAMORZĄDOWE

                     Podstawowe jednostki              Samorządowe jednostki budżetowe

                         budżetowe

4. ZAKRES FINANSÓW PUBLICZNYCH

Zakres finansów publicznych w danym kraju zależy od:

1. Wielkości i proporcji podziału produktu krajowego brutto (PKB) i udziału w tym podziale sektora finansów publicznych.

Udział ten mierzymy:                *  wskaźnik fiskalizmu             dochody publiczne / PKB

              *  wskaźnik redystrybucji        wydatki publiczne / PKB

FISKALIZM – wzrost obciążeń quasi-podatkowych

REDYSTRYBUCJA – to co przymusowo pobrano, zostaje wydane (np. na wojsko)

2. Zasięgu interwencjonalizmu państwowego w działalności gospodarczej

3. Udziału skomercjonalizowanej gospodarki państwowej w sferze produkcji

    (procesy prywatyzacji zwiększają wskaźnik udziału)

4. Modelu, koncepcji państwa

Wyróżniamy trzy modele:

a/ model państwa opiekuńczego, tzw. „socjalnego”

b/ model państwa liberalnego

c/  model mieszany   (aktualnie w Polsce!)

********      DOTACJA A SUBWENCJA

DECENTRALIZACJA przekazywanie ze szczebla centralnego na szczebel niższy (do samorządów).

6.      FUNKCJE  FINANSÓW  PUBLICZNYCH

MUSGRAVE – twórca teorii funkcji finansów publicznych; 

sformułował trzy funkcje:

A\  funkcja  REDYSTRYBUCYJNA

polega na korygowaniu podziału dochodu i majątku, jaki powstaje w rezultacie procesów rynkowych (podziału pierwotnego);

wtórny podział dochodu i majątku za pośrednictwem finansów publicznych, odbywa się poprzez podatki, opłaty, cła, zasiłki, dotacje, subwencje..

B\  funkcja  STABILIZACYJNA

polega na zapewnieniu niezakłóconego przebiegu procesów gospodarczych przy

-          pełnym wykorzystaniu czynników produkcji

-          zachowaniu równowagi bilansu płatniczego

-          ograniczeniu lub wyeliminowaniu inflacji

-          zapewnieniu wzrostu gospodarczego

C\  funkcja  ALOKACYJNA

polega na ukształtowaniu dochodów i wydatków publicznych w sposób optymalny dla wykorzystania potencjału gospodarki

W gospodarce rynkowej o alokacji czynników produkcji decyduje mechanizm rynkowy, ale gdy pojawia się zakłócenia jego funkcjonowania, konieczna jest interwencja państwa

7.      PUBLICZNA  GOSPODARKA  FINANSOWA

-          to ogół czynności związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych przez podmioty sektora finansów publicznych

02.03.2002

PISMO ŚWIETE DAJE ŚWIATŁO,

ALE CIEPŁO DAJĄ PIENIĄDZE.

TEMAT: POLITYKA FISKALNA

1. POLITYKA FISKALNA -  /rozumiana jako polityka budżetowa/  rozumiana jest jako dobór źródeł i metod gromadzenia dochodów publicznych, jak też kierunków i sposobów realizacji wydatków publicznych dla osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych, ustalonych przez właściwe organy publiczne, zarówno państwowe, jak i samorządowe.  

2. Podział z uwagi na podmioty

¨           budżetowa polityka fiskalna

¨     ...