WplywERYTROPOETYNYnaWynikiLeczenia.pdf

Wpływ erytropoetyny na wyniki leczenia pacjentów z nowotworami zło...

http://www.lekarzonkolog.pl/mod/archiwum/6789/drukuj/

Wpływ erytropoetyny na wyniki leczenia

pacjentów z nowotworami złośliwymi

Opublikowane: 2006-08-16 w lekarzonkolog.pl

Słowa kluczowe: nowotwór leczenie nowotworów erytropoetyna

Dziedzina : onkologia

nowotwór , leczenie nowotworów , erytropoetyna

Niedokrwistość jest badzo częstym powikłaniem choroby

nowotworowej i jej leczenia, występującym u około 50%

pacjentów. Objawy wywołane przez niedokrwistość mogą w

znaczącym stopniu wpływać na funkcjonowanie i jakość życia

pacjentów z chorobą nowotworową. Ponadto wyniki ostatnich

badań wskazują, że niedokrwistość może ujemnie wpływać na miejscową kontrolę nowotworu i całkowity czas

przeżycia pacjentów poddanych radioterapii oraz na wyniki leczenia pacjentów otrzymujących leczenie

cytostatyczne.[2,3,5] Systematyczny przegląd 60 badań przeprowadzony przez Caro i wsp. wykazał, że czas

przeżycia pacjentów z nowotworami złośliwymi, u których stwierdzono niedokrwistość jest o 20-43% krótszy

niż pacjentów bez niedokrwistości. [6]

Stwierdzono również, że zastosowanie erytropoetyny u pacjentów z niedokrwistością w przebiegu choroby

nowotworowej powoduje wzrost poziomu hemoglobiny doprowadzając do poprawy kontroli niedokrwistości i

efektów leczenia przeciwnowotworowego. Wydaje się, że wpływ erytropoetyny na efekty leczenia jest

wielopoziomowy i związany ze zmniejszeniem hipoksji wewnątrz guza, zwiększeniem wrażliwości komórek

nowotworu na radio- i chemioterapię, poprawą jakości życia i bezpośrednim wpływem na komórki nowotworu.

[2]

nowotwór , leczenie nowotworów ,

erytropoetyna

Znaczenie hipoksji w obrębie tkanki nowotworowej:

Zwiększone zapotrzebowanie metaboliczne tkanki nowotworowej na tlen w połączeniu z zaburzonym

przepływem naczyniowym wewnątrz guza (brak mięśniówki gładkiej naczyń, chaotyczna sieć naczyń)

sprawiają, że obniżenie poziomu Hb poniżej 12 g/dL doprowadza do rozwinięcia się stanu hipoksji w tkance

nowotworowej.

Długotrwała hipoksja w obrębie guza nowotworowego indukuje zmiany w proteomie i genomie, których

efektem jest niestabilność genomowa, wzmożona angiogeneza, zahamownie apoptozy. Klinicznym

wykładnikiem wyżej wymienionych zmian molekularnych jest wzmożona agresywność komórek, zdolność do

dawania przerzutów odległych i progresja nowotworowa. [2,3,11,15]

Rysunek 1 Wpływ niedokrwistości na długotrwałe wyniki leczenia. [2]

Wykazano, że zastosowanie erytropoetyn w leczeniu niedokrwistości związanej z chorobą nowotworową

powoduje wzrost poziomu hemoglobiny i w następstwie wzrost oksygenacji tkanek guza. Wydaje się zatem, że

zastosowanie erytropoetyny może znosić wpływ hipoksji na histologiczny stopień złośliwości i wzrost

guza.[2,11] W badaniach przeprowadzonych na nowotworach układu rozrodczego wykazano, że poziom

Hb12-14 g/dL jest optymalny aby utrzymać właściwą oksygenację tkanek nowotworu. [15]

Wrażliwość na radioterapię:

W licznych badaniach sugerowano, że poziom hemoglobiny może mieć znaczący, niezależny wpływ na

odpowiedź na leczenie i przeżycie pacjentów leczonych za pomocą radioterapii. [3,8] Jednocześnie wykazano

na modelach zwierzęcych, że zapobieganie niedokrwistości przy użyciu erytropoetyn może zwiększać

skuteczność radioterapii w hamowaniu wzostu nowotworowego.[3]

Przeprowadzone następnie badania kliniczne wykazały, że u pacjentów poddanych radioterapii, zastosowanie

1 z 3

2010-05-19 03:42

W tym temacie

Wpływ erytropoetyny na wyniki leczenia pacjentów z nowotworami zło...

http://www.lekarzonkolog.pl/mod/archiwum/6789/drukuj/

erytropoetyny dopowadza do lepszej kontroli miejscowego wzrostu guza.[9]

Wykazano również, między innymi u pacjentów z rakiem kolczystokomórkowym jamy ustno-gardłowej, że

osiągnięcie stężenia Hb >= 12 g/dL przy pomocy terapii erytropoetyną alfa, poprawia czas przeżycia

pacjentów leczonych radioterapią. [7]

Ostatnio przeprowadzone, randomizowane badanie z podwójną ślepą próbą wykazało jednak, że pacjenci, u

których stosowano erytropoetynę beta cechują się znamiennie statystycznie (p<0,0008) krótszym czasem do

nawrotu niż grupa kontrolna, w której stosowano placebo.[10]

Wrażliwość na chemioterapię:

Wydaje się, że hipoksja w obrębie guza nowotworowego może mieć podobny wpływ na skuteczność

chemioterapii jak w przypadku radioterapii. [5,12]

Początkowo przeprowadzone badania na modelach zwierzęcych zdają się potwierdzać, że zapobieganie

niedokrwistości przy użyciu erytropoetyny może zwiększać skuteczność chemioterapii. (Rysunek 2) [13]

Rysunek 2 Wpływ chemioterapii (cyklofosfamidem) na objętość guza u zwierząt bez niedokrwistości

(nonanemic control), u zwierząt z niedokrwistością (Anemic) oraz w grupie leczonej erytropoetyną

(Anemia+rHuEPO). Osie: tumor volume= objętość guza, time(days) = czas w dniach. [13]

W niektórych badaniach wykazano, że leczenie niedokrwistości przy pomocy erytropoetyny przywraca

wrażliwość nowotworów na leczenie cyklofosfamidem, będącym chemioterapeutykiem wysoce wrażliwym na

hipoksję.[3]

W niedawno przeprowadzonym randomizowanym badaniu z podwójną ślepą próbą wykazano, że średni czas

przeżycia pacjentów leczonych chemioterapią, u których stosowano ertyropoetynę alfa wynosił 17 miesięcy i

był o 6 miesięcy dłuższy niż pacjentów otrzymujących placebo.[12] W innym badaniu, zastosowanie

darbepoetyny alfa u pacjentów poddanych chemioterapii z powodu raka płuca zaowocowało dłuższym czasem

do nawrotu choroby. [14]

Wpływ erytropoetyny na tolerancję leczenia przeciwnowotworowego:

Wydaje się, że zmniejszenie objawów niedokrwistości poprzez zastosowanie erytropoetyny może poprawić

tolerancję leczenia przeciwnowotworowego i zdolność pacjenta do dostosowania się do schematów leczenia

przeciwnowotworowego (czas +dawka). Efektem powyższych zmian może być poprawa długofalowych

wyników leczenia. [1,2]

Ryzyko powikłań związanych ze stosowaniem erytropoetyny:

Dane uzyskane z licznych badań i opracowane przez European Organisation for Research and Treatment of

Cancer (EORTC) w postaci wytycznych stosowania erytropoetyn wskazują, że ryzyko powikłań związanych z

leczeniem erytropoetyną (żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, nadciśnienie tętnicze) jest nieistotne

statystycznie i nie wpływa na przeżycie pacjentów z chorobami nowotworowymi. [1,4]

Podsumowanie:

Postuluje się, że zastosowanie erytropoetyny u pacjentów z niedokrwistością w przebiegu choroby

nowotworowej powoduje wzrost poziomu hemoglobiny i w efekcie poprawę kontroli niedokrwistości i wyników

leczenia przeciwnowotworowego. Jednakże niewielka liczba badań klinicznych i wyniki ostatnio

opublikowanych badań nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić jaki jest wpływ czynników stymulujących

erytropoezę na przeżycie pacjentów z nowotworami. Efekt leczenia może zależeć od typu, stopnia

zaawansowania nowotworu oraz współistniejących terapii.

Piśmiennictwo:

1. Birgegard G, Bokemeyer C. New guidelines on anemia management in patients with cancer: How do these

affect clinical practice? Oncology 2005; 69 (suppl 2) 17-21.

2. Blackwell K, Gascon P, Sigounas G, Jolliffe L. rHuEPO and improved treatment outcomes: potential modes

of action. Oncologist 2004, 9; 41-47.

3. Blohmer JU, Dunst J et al. Cancer-related anemia: biological findings, clinical implications and impact on

quality of life. Oncology 2005, 68 suppl.1, 12-21.

4. Bokemeyer C, Aapro MS, Courdi A, Foubert J, Link H, Österborg A, Repetto L, Soubeyran P: EORTC

2 z 3

2010-05-19 03:42

Wpływ erytropoetyny na wyniki leczenia pacjentów z nowotworami zło...

http://www.lekarzonkolog.pl/mod/archiwum/6789/drukuj/

guidelines for the use of erythropoietic proteins in anaemic patients with cancer.Eur J Cancer 2004; 40:

2201–2216.

5. Bokemeyer C, Oechsle K, Hartmann JT. Anaemia in cancer patients: pathophysiology, incidence and

treatment. European Journal of Clinical Investigation (2005) 35 (Suppl. 3), 26–31.

6. Caro JJ, Salas M, Ward A, Goss G. Anemia as an independent prognostic factor for survival in patients

with cancer: a systemic, quantitative review. Cancer 2001;91:2214–21.

7. Glaser CM, Millesi W, Kornek GV, et al: Impact of hemoglobin level and use of recombinant erythropoietin

on efficacy of preoperative chemoradiation therapy for squamous cell carcinoma of the oral cavity and

oropharynx. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2001;50:705–715.

8. Harrison L, Blackwell K. Hypoxia and anemia: factors in decreased sensitivity to radiation therapy and

chemotherapy? Oncologist 2004; 9; 31-40.

9. Henke M, Guttenberger R, Barke A et al. Erythropoietin for patients undergoing radiotherapy: a pilot study.

Radiother Oncol 1999;50:185-190.

10. Henke M, Laszig R, Rube C, Schafer U, Haase KD, Schilcher B et al. Erythropoetin to treat head and neck

cancer patients with anemia undergoing radiotherapy: randomised, double-blind, placebo-controlled trial.

Lancet 2003;362:1255–60.

11. Kelleher DK, Mattheinsen U, Thews O, et al: Blood flow, oxygenation, and bioenergetic status of tumors

after erythropoietin treatment in normal and anemic rats. Cancer Res 1996;56: 4728–4734.

12. Littlewood TJ, Bajetta E, Nortier JW, Vercammen E, Rapoport B. Effects of epoetin alfa on hematologic

parameters and quality of life in cancer patients receiving nonplatinum chemotherapy: results of a randomized,

double-blind, placebo-controlled trial. J Clin Oncol 2001;19:2865–74.

13. Thews O, Kelleher DK, Vaupel P. Erythropoietin restores the anemia-induced reduction in

cyclophosphamide cytotoxicity in rat tumors. Cancer Res 2001;61:1358-1361.

14. Vansteenkiste J, Pirker R, Massuti B et al. Double-blind, placebo controlled, randomized phase III trial of

darbepoetin α in lung cancer patients receiving chemotherapy. J Natl Cancer Inst 2002; 94: 1211–1220.

15. Vaupel P, Thews O, Hoeckel M: Treatment resistance of solid tumors: role of hypoxia and anemia. Med

Oncol 2001;18:243–259.

W tym temacie

Autor: Lek. Michał Kamiński

Opublikowany: 2006-08-16

Szukaj takze wg haseł:

nowotwór , leczenie nowotworów , erytropoetyna

3 z 3

2010-05-19 03:42

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: