7. BEZROBOCIE JAKO KWESTIA SPOŁECZNA:
* dotyczy dużych grup społecznych
* jest odbierane przez grupę jako nieprawidłowe
* zakłóca prawidłowy rozwój
* wywołuje społeczny niepokój
* jest źródłem napięć społecznych
* nie może być w pełni rozwiązane w ramach grupy, przy wykorzystaniu dostępnych jej metod i możliwości
* może być rozwiązane tylko drogą podjęcia szerokich działań przez państwo
SKUTKI BEZROBOCIA:
* degradacja ekonomiczna
* degradacja społeczna
* pogorszenie warunków życia całej społeczności
* narastanie kwestii społecznych jak kwestia ubóstwa, edukacyjna, zdrowotna
RODZAJE BEZROBOCIA:
· bezrobocie strukturalne – niedopasowanie struktury podaży pracy i popytu na pracę ze względu na posiadane kwalifikacje, wykształcenie, zawód czy miejsce zamieszkania; jego likwidacja wymaga zazwyczaj zmiany zawodu, kwalifikacji czy tez miejsca zamieszkania.
· bezrobocie koniunkturalne – wynika z normalnych w gospodarce rynkowej wahań koniunkturalnych
· bezrobocie sezonowe – wynika ze specyfiki niektórych branż lub regionów
· bezrobocie frykcyjne – związane z naturalną płynnością siły roboczej, możliwą dzięki pełnej swobodzie zmiany miejsca pracy, wyboru stanowiska pracy; jest spowodowane niedostatecznie szybkim przepływem informacji między pracodawcami a pracownikami
· bezrobocie technologiczne – powstaje przez uprzemysłowienie, rozwój technologii, informatyki
· bezrobocie krótkookresowe – do 6 miesięcy
· bezrobocie długookresowe – dotyczy osób, które pozostają bez pracy od 6 do 12 miesięcy, może przekształcić się w bezrobocie chroniczne
· bezrobocie chroniczne – powyżej 12 miesięcy, dłuższe pozostawanie bez pracy powoduje, że ewentualni kandydaci stają się ze względu na dezaktualizację swoich wiadomości i doświadczeń mało interesujący dla pracodawcy
· bezrobocie ukryte – bezrobocie wśród zatrudnionych – dotyczy ludzi nieujętych w statystykach bezrobocia, ponieważ nie rejestrują się w urzędach pracy, osiągających dochód np. w tzw. szarej strefie, poza systemem ubezpieczeniowym i gwarancjami pracowniczymi, także bezrobocie na obszarach wiejskich
CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W POLSCE:
- wysoki odsetek młodzieży wśród bezrobotnych (1/3)
- wysoki odsetek długotrwale bezrobotnych
- duża skala zróżnicowania regionalnego
- bardzo duży odsetek osób pozbawionych prawa do zasiłku
- znaczny odsetek osób pochodzących ze wsi
PRAWO PRACY A BEZROBOCIE:
- antynomia (sprzeczność wewnętrzna) – zatrudnieni a bezrobotni (czyje to prawo?)
- czy prawo pracy powinno chronić aktualnie zatrudnionych czy wszystkich pracobiorców, także tych aktualnie poszukujących zatrudnienia?
- czy regulacje dotyczące administracji zatrudnienia należą do prawa pracy czy raczej do polityki socjalnej?
ZADANIA PAŃSTWA W KONTEKŚCIE BEZROBOCIA:
- opracowanie polityki rynku pracy (wyłącznie władze publiczne) > planowanie, koordynowanie, nadzór nad wykonywaniem zadań
- realizowanie polityki rynku pracy:
*finansowana ze środków publicznych
*realizowana przez instytucje rynku pracy (publiczne [urzędy pracy] i niepubliczne) > rezygnacja z monopolu państwowego, wyraz koncepcji prywatyzacji zadań publicznych i stosowania mechanizmów rynkowych (umowy)
Namona