03.schemat astronomia.pdf

Schemat odpowiedzi – ZIEMIA W UKŁADZIE SŁONECZNYM

PRZEWIDYWANA ODPOWIEDŹ

PUNK

TACJ

KRYTERIA ZALICZENIA

ZAD

np.; W celu zlikwidowania różnicy między

okresem obiegu Ziemi wokół Słońca (rokiem

zwrotnikowym) a rokiem kalendarzowym.

Za podanie powodu

wprowadzenia zasady liczenia

lat przestępnych w kalendarzu

gregoriańskim 2 pkt

0-2

zwykły, zwykły

przestępny, zwykły

Za podanie trzech poprawnych

odpowiedzi 1 pkt Za podanie

czterech poprawnych

odpowiedzi 2 pkt

W Kościerzynie górowanie będzie o godz.

12 48 letniego czasu urzędowego. Czas letni

urzędowy w Polsce liczony jest według

czasu strefy południka 30° E, czyli

południe słoneczne w Kościerzynie będzie

później niż wskazują zegary o 48 minut

(30° - 18° = 12°, 12 x 4 min = 48 minut),

czyli o godz. 12 48 .

0-2

poprawne obliczenie czasu

urzędowego letniego w

momencie górowania Słońca

- 2pkt

–w przypadku poprawnego

sposobu obliczenia i

popełnienia błędu

rachunkowego

- lpkt

-w przypadku poprawnego

obliczenia czasu urzędowego

bez uwzględnienia czasu

letniego, tj. wg czasu

zimowego - 15° E - godz. 11 48

-1pkt

Wysokość górowania Słońca 59°20'-

odpowiedź C

wskazanie prawidłowej

odpowiedzi - 2pkt

Wykres drugi od lewej, rys. 2.

wskazanie właściwego

wykresu -1pkt

Przyczyną jest ruch obiegowy Ziemi ze

stałym nachyleniem osi ziemskiej w

czasie obiegu,

0-2

za uwzględnienie ruchu

obiegowego -1pkt za

uwzględnienie nachylenia osi

ziemskiej w czasie ruchu

obiegowego -1pkt

Równik, szerokość geograficzna 0°

za poprawną odpowiedź

- 1pkt

a). dzień dłuższy - nad morzem

b). skutek ruchu obiegowego

a). podanie odpowiedzi - 1 pkt

b). podanie odpowiedzi - 1

pkt

0 - 2

17°30’· 4 min. = 68 min + 2 min = 70 min.

= 1 h 10 min.

przeliczenie długości geogr.

na czas z uwzględnieniem 30’

( nie może być błędu

rachunkowego) – 1pkt,

prawidłowe działanie na

obliczenie czasu w Londynie

z wynikiem lub bez – 1pkt

12°°- 1 h 10 min = 10h 50 min.

0 - 2

10 Przykłady wpływu następstwa dnia i nocy:

- zróżnicowanie przebiegu składników

pogody,

0-2

Za podanie: dwóch następstw

1 pkt

trzech następstw 2 pkt.

- różna intensywność wietrzenia

fizycznego,

- różna intensywność topnienia lodowców,

- zmienna intensywność procesów

oddychania i fotosyntezy.

11. Zapis daty: 27 luty (środa) Przykład

wyjaśnienia: Ponieważ żeglarz płynął ze

wschodu na zachód, to przekraczając

granicę zmiany daty o godzinie 24.00

opuszczał obszar, na którym kończyła się

doba 25 lutego (poniedziałek) oraz wpływał

na obszar, na którym kończyła się doba 26

lutego (wtorek), a zaczynała kolejna -27

lutego. Dlatego dokonując zapisu w

dzienniku pokładowym po godzinie 24.00

zapisał datę o jedną dobę późniejszą. W

rachubie czasu nastąpiło opuszczenie jednej

doby.

0-2

Za prawidłowy zapis daty

1 pkt Za wyjaśnienie 1

pkt

12 Przykład opisu: Obserwując to piękne

zjawisko można podziwiać rozświetlone

niebo, na którym zorza polarna,

zachowując się bardzo dynamicznie,

przybiera różne kształty, np.: zasłon, wstęg

i rozbłyskuje różnymi kolorami, np.:

zielenią, fioletem.

0-3

Za podanie: jednej cechy

1 pkt dwóch cech 2

pkt. trzech cech 3

pkt.

13. Przykład wyjaśnienia: Słońce w okresach

wzmożonej aktywności wyrzuca dużą

ilość protonów i elektronów oraz innych

cząstek elementarnych, które

przemieszczając się obok Ziemi odchylają

się w jej polu magnetycznym i skupiają

się raczej wokół biegunów

magnetycznych. Cząstki wpadając do

jonosfery wywołują w niej prądy

elektryczne, które powodują świecenie

rozrzedzonego powietrza. Przykłady

konsekwencji: - zakłócenia w dostawie

energii elektrycznej, - zakłócenia

łączności satelitarnej i radiowej, - awarie

satelitów, - zagrożenie zdrowia

astronautów.

0-3

Za wyjaśnienie powstania

1 pkt Za podanie: jednej

konsekwencji 1 pkt dwóch

konsekwencji 2 pkt.

14.

- daty i nazwy pierwszych dni

astronomicznych pór roku (od góry

w kierunku przeciwnym do ruchu

wskazówek zegara): 21 III wiosna, 21 (22)

VI lato, 23 IX jesień, 22 XII zima;

- kierunek ruchu obiegowego przeciwny do

ruchu wskazówek zegara,

- ustawienie osi ziemskiej - /

Np.: roczny rytm zmian oświetlenia Ziemi,

0 - 5

za wpisanie dat i nazw pór

roku 1 pkt

za zaznaczenie kierunku

ruchu ...1 pkt

za prawidłowe narysowanie

występowanie nocy i dni polarnych.

ustawienia osi ziemskiej

.............1 pkt

za podanie:

- 1 konsekwencji

........................ 1 pkt

- 2 konsekwencji

........................ 2 pkt

15.

Np.:

Uroczystości religijne u grekokatolików

i wyznawców prawosławia obchodzone są

według kalendarza juliańskiego, w którym

rok kalendarzowy jest o 11 minut dłuższy

niż rok zwrotnikowy.

U katolików od 1582 roku obowiązuje

kalendarz gregoriański, w którym rok

kalendarzowy tylko minimalnie różni się

od zwrotnikowego.

Przy wprowadzeniu kalendarza

gregoriańskiego wprowadzono jednorazowo

różnicę 10 dni w stosunku do kalendarza

juliańskiego i od tego czasu różnica ta

urosła do 13 dni.

0 – 3

za podanie odpowiednich

nazw kalendarzy

...................... 1 pkt

za uwzględnienie:

- różnicy między rokiem

zwrotnikowym a rokiem

kalendarzowym .............. 1

pkt

- przesunięcia dat o 10 dni

przy wprowadzaniu

kalendarza gregoriańskiego

.............. 1 pkt

16.

Oznaczenie kierunku z punktu A strzałką

na SW, a z punktu B strzałką na SE,

0 – 3

za poprawne oznaczenie

odchylenia pierwotnego

kierunku dla punktu A i B

......................................... 1

pkt

b) Np.:

- wpływa na kierunek cyrkulacji powietrza

atmosferycznego,

- wpływa na kierunek prądów morskich,

- powoduje na półkuli północnej silniejsze

podmywanie prawych brzegów w korytach,

a na półkuli południowej – lewych.

za wskazanie:

- 2 konsekwencji ............. 1

pkt

- 3 konsekwencji ............. 2

pkt

17 1. SŁOŃCE, 2. JOWISZ, 3. ZIEMIA, 5.

KSIĘŻYC, 6. PLANETOIDA, 7.

METEORYT.

Za poprawne wpisanie

określeń

1, 2 i 3 1 pkt

5, 6 i 7 1 pkt

Za poprawne wpisanie trzech

niekolejnych określeń (np. 2,

5, 7) 1 pkt

1 - C, 2 - A, 3 - B, 4 - E,

5 - D

0-3

Za poprawne

przyporządkowanie

dwóch liter 1 pkt

trzech 2 pkt

czterech lub pięciu 3 pkt

19 Gdańsk, 1 - D, 2 - A, 3 - C, 4 - F, 5 - E,

6 - B

Za prawidłową nazwę miasta

1 pkt

za poprawne uzupełnienie

elementów 1 i 2 1 pkt

elementów 3, 4, 5 i 6 1 pkt

Za każdy poprawny szereg po

1 pkt

20 Białystok - Kraków - Gdańsk - Wrocław

Gdańsk - Białystok - Wrocław - Kraków

Kraków - Wrocław - Białystok - Gdańsk

Za każdy poprawny szereg po

1 pkt

Zaznaczy poprawnie dwa ze

wskazanych elementów 1 p.

trzy elementy 2 p.

cztery elementy 3 p.

22 Ponieważ:

- oś Ziemi nachylona jest do płaszczyzny

orbity pod kątem 66°33'

0-2 W wyjaśnieniu ogólnikowo

poda

logiczny argument

1 p.

określi precyzyjnie

2 p.

- Nowy Jork

- Londyn

- Warszawa

– Tokio

0-2

Wpisze poprawnie cztery

miasta 2 pkt

1. X = 90° - φ - 23°27’

X = 90° - 51°57’ - 23°27’= 14°36’

2. 16°15’E - 15°E = 1°15’E

1°= 4 min, 1°15’ = 5 minut

Za podanie poprawnego wzoru na

obliczenie wysokości Słońca

.............. 1pkt

za poprawne podanie szerokości

geograficznej.....................................

. 1 pkt

za poprawny wynik

........................... 1 pkt

za poprawny wynik różnicy

długości

geograficznej

..................................... 1 pkt

za poprawny wynik różnicy czasu

słonecznego

....................................... 1 pkt

0-5

Np.:

- wszystkie planety są uszeregowane

zgodnie ze wzrastającą odległością od

Słońca,

- wraz ze wzrostem odległości planet od

Słońca wydłuża się ich czas obiegu wokół

Słońca,

- wraz ze wzrostem odległości planet od

Słońca maleje ich prędkość orbitalna,

- wszystkie planety obiegają Słońce po

elipsach (posiadają peryhelium i aphelium),

0 - 3

Z podanie cech:

-dwóch – 1 pkt

-trzech –2 pkt

-czterech -3 pkt

- promień równikowy planet ziemskich jest

mniejszy niż promień równikowy planet

olbrzymów,

- masa planet ziemskich jest kilkakrotnie

mniejsza niż masa planet olbrzymów.

a) C - Łeba b) D -

Zakopane

0-2

Za każda prawidłową

odpowiedź .... 1 pkt

Sokolica

Uzasadnienie

np.:

położona jest najbardziej na

wschód; Słońce góruje wcześniej

na wschodzie niż na zachodzie

Za prawidłowe nazwanie

szczytu

................................. 1 pkt

Za uzasadnienie dla

prawidłowo

wybranego szczytu..........1 pkt

Rys A – c

Rys B – a

Rys C – b

0-2

Za rozpoznanie rysunków:

- dwóch ..................…1 pkt

- trzech ...............……2 pkt

kolejno od lewej:

Rys. 1. 22.VI, Rys.2. 22. XII

Rys.l. Rys.2.

0 - 3

za wpisanie dat pod dwoma

rysunkami 1 pkt

za poprawne zaznaczenie

obszaru 1 pkt

φ= 90° - h + 23°27'

lub

φ= 90°-h + 23°30'

φ=90°-77°27' + 23°27'

lub

φ=90°-77°27' + 23°30'

φ=3 6°N

lub

φ=36°03'N

lub

inny poprawny sposób obliczenia

0 -2

za poprawny sposób

obliczenia

.............................................

za poprawny sposób

obliczenia

i poprawny wynik 2 pkt

odpowiedzi nie zalicza:

- podanie samej wartości

liczbowej szerokości

geograficznej,

- podanie samego wyniku bez

zapisu obliczeń.

1. B

2. A

0-1

Za poprawne dopasowanie

obu przykładów – 1 pkt

Ruch obrotowy: a;d; e; f;

ruch obiegowy: b;c; g; h;

0 - 2

Poprawnie wypełnione:

po trzy luki ................... 1 p.

wszystkie....................... 2 p.

33 a) 21 marca i 23 września

b) 23 lipca

c) 19 stycznia

Za poprawne

przyporządkowanie:

- dwóch lub trzech dat

.......1pkt

0-2

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: