Rodzina dzis i jutro_Schooyans.pdf

Rodzina dziś i jutro

Chciałbym na początek przedstawić pokrtce, czym jest rodzina.

Często mwi się, że chodzi o instytucję naturalną, ktra odpowiada dażeniom

wpisanym w serce człowieka. Ta instytucja rodziny jest wcześniejsza od

wszelkiej formy prawnej. Prawa pojawiają się, by uporządkować,

zorganizować to, co odpowiada aspiracjom mężczyzny i kobiety.

Ostatnie badania antropologiczne wykazują, że rodzina charakteryzuje

się dwiema istotnymi cechami. Są to następujące cechy: z jednej strony

rodzina jest miejscem, obszarem, gdzie małżonkowie okazują sobie czułość,

miłość, chodzi zatem o związek stały i trwały, o "projekt długoterminowy",

długofalowe zamierzcnie; z drugiej strony związek ten jest płodny. Te dwie

charakterystyczne cechy: uczucie i płodność przeżywane są przez cały czas w

ramach wsplnego zamierzenia, tego "wsplnego planu". Zależnie od typu

społeczeństwa prawa w rżny sposb regulują funkcjonowanie tego

rodzinnego związku. Ale, jak już mwiłem, ostatnie badania, ktre dotycczyły

rżnych form organizacji małżeństwa i rodziny, wykazują stałość obu tych

cech.

Jest rzeczą wiadomą, że w ciągu dziejw buntowano się przeciw

rodzinie, sprzeciwiano się jej koncepcji. Na przykład według Platona rodzina

służyła "produkcji" dzieci, a gdy osiągały one wiek 2-3 lat, powierzano je

opiece pedagogw danego miasta-państwa. Liczyła się funkcja reprodukcyjna

rodziny. Nie było mowy o uczuciach, o wychwalaniu miłości małżonkw.

Wiemy nawet, że w niektrych tekstach Platon z sympatią odnosił się do

homoseksualizmu, dokonując radykalnego rozdziału między podwjnym

celem małżeństwa i rodziny.

Inna forma kontestacji, rwnież bardzo znana, występuje w ruchu

zwanym hedonizmem, to znaczy w ruchu moralnym głoszącym prawo do

indywidualnej przyjemności za wszelką cenę. W tym wypadku rodzina

rwnież jest odrzucana: liczy się tylko moja indywidualna przyjemność, nie

muszę czuć się odpowiedzialny za konsekwencje swoich czynw wobec

bliźniego, wobec innych osb.

A zatem już bardzo wcześnie w historii świata pojawia się sprzeciw

wobec rodziny, podważanie jej zasadności. Mimo to rodzina przetrwała, a

Kościł przyjmuje tę naturalną rzeczywistość i odsłania jej Boski wymiar.

Ukazuje nam, że to w rodzinie przeżywamy w specyficzny sposb nasz udział

w Bożej miłości, miłości twrczej, jako że Bg dał mężczyznom i kobietom w

pewnym sensie moc wspłtworzenia, tworzenia wraz z Bogiem. To właśnie w

chrześcijańskim małżeństwie odsłania się zbawczy wymiar ludzkiej miłości,

ponieważ małżonkowie przez całe życie obdarzają się wzajemnie łaską

sakramentu małżeństwa. Następnie, po przekazaniu życia fizycznego

dziecku, przez chrzest obdarzają go życiem nadprzyrodzonym.

I tak pierwsi chrześcijanie powtrzyli to, co Arystoteles mwił na temat

rodziny: że rodzina jest podstawową komrką społeczeństwa. Pierwsi

chrześcijanie nazywali rodzinę "małym Kościołem" - ecclesiola. Papież, ktry

jest tak drogi sercu nie tylko wszystkich Polakw, ale wszystkich

prawdziwych chrześcijan na świecie, połączył obie te formuły, mwiąc, że

rodzina jest pierwszą i podstawową wsplnotą Kościoła.

Tymczasem ta naturalna i pobłogosławiona przez Boga instytucja

przeżywa dzisiaj głęboki kryzys. Toteż w drugiej części moich rozważań

chciałbym przeanalizować niektre przyczyny tego kryzysu.

Chciałbym najpierw zasygnalizować tu zjawiska przeciwne rodzinie,

niektre decyzje antyrodzinne.

Pierwszy przykład, jaki chciałbym przywołać, to zmniejszenie pomocy

państwowej na rzecz rodziny. Państwo francuskie postanowiło ostatnio

zmniejszyć pomoc dla rodzin.

Drugi przykład, to fakt, że często zdarza się, iż podatki ustalane są w

sposb niekorzystny dla rodzin. I tak we Włoszech rodzice z dwojgiem lub

trojgiem dzieci płacą większe podatki niż rodziny bezdzietne lub mające tylko

jedno dziecko.

Inne zjawisko będące przejawem kryzysu rodziny nazywa się spadkiem

wskaźnika zawieranych małżeństw. Oznacza to, że ludzie rzadziej wstępują w

związek małżeński niż dawniej. Żyją ze sobą, mieszkają razem, ale się nie

pobierają. Jest oczywiste, że ten spadek wskaźnika zawartych małżeństw ma

negatywne następstwa dla rodziny. Innym przykładem antyrodzinnych

posunięć jest łatwość, z jaką orzeka się rozwody. Jeszcze inny przykład,

ktry chciałbym podkreślić, to dewaloryzacja macierzyństwa: kobieta, ktra

pozostaje w domu, aby zajmować się dziećmi, nie jest już w naszych

społeczeństwach właściwie postrzegana, doceniona.

Oto kilka praktyk, ktre są skierowane przeciw rodzinie i wyjaśniają

przyczyny kryzysu rodziny.

Chciałbym tu dodać jeszcze dwie ważne okoliczności, ktre pogłębiają

kryzys wspłczesnej rodziny. Pierwsza sprawa to dyskusja nad 16. artykułem

Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, ktrej 50. rocznicę obchodzimy w

tym roku. Otż jej 16 artykuł stanowi, że mężczyzna i kobieta mają prawo

pobrać się i założyć rodzinę. W kilku innych artykułach Deklaracja wyraźnie

tłumaczy, czym jest rodzina, co jest jej powołaniem, jakie sąjej cele.

Redagującym tę Deklarację w roku 1948 chodziło oczywiście o rodzinę

klasyczną, tradycyjną, taką, jaka opisywał na przykład Arystoteles, a więc

heteroseksualną i monogamiczną.

Począwszy od 1995 r. nastąpiła istotna zmiana. Konferencja w Pekinie,

poświęcona kobiecie, zmieniła całkowicie znaczenie pojęcia "rodzina". Odtąd

słowo "rodzina" może oznaczać bardzo rżne rzeczy, na przykład rodzinę

tradycyjną (mąż, żona i ich dzieci), ale może też określać związki

homoseksualne, lesbijskie oraz tak zwane rodziny monorodzicielskie, na

przykład rodzinę składającą się z kobiety, ktra pozwala, by ojcem jej dziecka

był jakikolwiek mężczyzna, lub ktra adoptuje dziecko i wychowuje je sama.

Jesteśmy zatem świadkami fundamentalnej rewolucji w zakresie znaczenia

słowa "rodzina". Używając języka, jakim posługuje się ONZ, możemy

powiedzieć, że rodzina stała się polimorficzna lub, inaczej mwiąc, słowo

"rodzina" stało się polisemantyczne, to jest ma wiele znaczeń. W poprawnym

języku francuskim i prawdopodobnie w poprawnym polskim oznacza to, że

słowo "rodzina" stało się całkowicie niejednoznaczne, niejasne, czyli że słowo

rodzina może już oznaczać cokolwiek. Wskutek decyzji ONZ podjętej na

konferencji pekińskiej artykuł 16 Deklaracji z 1948 r. nabiera zupełnie nowej

treści, odmiennej od początkowej. Odtąd słowo "rodzina" nie oznacza już

tego, co oznaczało w Deklaracji z 1948 roku. Znalazłem w dokumentach ONZ

nową definicję rodziny. Podaję ją: "Rodzina to środowisko rozszerzone, w

ktrym podejmuje się decyzje dotyczące zdrowia". Jak widać, ta nowa

definicja nie ma nic wsplnego z tradycyjnym pojęciem rodziny jako

instytucji naturalnej, stałej i płodnej.

A teraz przyjrzyjmy się trzeciej wielkiej przyczynie kryzysu rodziny.

Otż została ona rwnież "wylansowana" podczas Konferencji w Pekinie w

1995 roku. Mam na myśli to, co nazywa się ideologią "gender". O co tu

pokrtce chodzi?

By to wyjaśnić, chcę Wam przypomnieć slogany marksistowskie. Jak

wiadomo, Marks miał jako wspłpracownika Fryderyka Engelsa. Engels na

nowo zinterpretował teorię walki klas. Dla Marksa walka klas to była walka

panw i podwładnych, właścicieli i proletariuszy. Engels uważał, że

prawdziwa walka klas to ta, ktra przeciwstawia sobie mężczyznę i kobietę.

Prototypem wszelkiego ucisku jest uciemiężenie kobiety przez mężczyznę.

Kobieta winna wyzwolić się z ucisku doznawanego za sprawą męża, za

sprawą instytucji rodziny, za sprawą macierzyństwa, po to, aby zdobyć swoje

miejsce w społeczeństwie produkcyjnym. A zatem rodzina i własność mają

swj początek w tej formie ucisku, jaki przywiązuje kobietę do mężczyzny.

Ideologia "gender" podejmuje tę analizę, twierdząc, że role, jakie

odgrywają kobieta i mężczyzna, zależą od kultury i historii. Na przykład w

sercu kobiety nie ma naturalnych uczuć macierzyńskich, pojawiają się one

dopiero na pewnym etapie historii. Nie będę rozwijał tego tematu, powiem

tylko, że żona byłego francuskiego ministra sprawiedliwości wyjaśniła w

swojej książce, że uczucia macierzyńskie narodziły się dopiero w XIX wieku.

Przedtem matki nie kochały swoich dzieci.

Teoretycy ideologii płci snują tego rodzaju refleksje, twierdząc, że role

mężczyzny i kobiety mogą być wymienne. Według nich należy dokonać nowej

rewolucji kulturalnej, ktra zniesie wszelką odmienność, wszelkie rżnice, a

w konsekwencji zniszczy rodzinę, ponieważ rodzina, co wynika już z samej jej

definicji, opiera się na komrce heteroseksualnego małżeństwa. Prokreacja,

przekazywanie życia, jest naturalnym skutkiem tej heteroseksualności.

Rodzina klasyczna, tradycyjna to produkt przestarzałej kultury. Chodzi więc

o to, by wyzwolić się od tej tradycyjnej instytucji, a kiedy już to zrobimy,

zniknie małżeństwo, zniknie macierzyństwo i zniknie rodzina. Od tej chwili

wszystkie typy zachowań seksualnych będą dozwolone.

Bardzo mocno podkreślam znaczenie tej ideologii płci, ponieważ w

dzisiejszych czasach wywiera ona duży wpływ na wszystkie środowiska.

Po przeanalizowaniu kilku przyczyn kryzysu rodziny chciałbym

przeanalizować także konsekwencje tego kryzysu. Przedstawię tylko dwie z

nich.

Pierwsza, jaką zasygnalizuję, to kruchość małżeństwa, sprzyjanie

zjawiskom wykluczenia, na przykład jeśli małżeństwo nie jest bardzo spjne,

zjednoczone ze sobą, bezrobotny mąż będzie z łatwością wykluczony,

wzgardzony, odrzucony. Kryzys rodziny wywołuje destrukcję i niszczy

naturalne więzy solidarności. Uprzednio, kiedy nie było prawodawstwa

socjalnego, rodzina była sojusznikiem solidarności, widać to aż do dziś w

wielu krajach Ameryki Łacińskiej, gdzie bardzo biedne rodziny mogą przeżyć,

ponieważ łącząje silne więzy. Kiedy podstawy instytucji rodziny są chwiejne,

solidarność zanika i bezrobotny często spotyka się z pogardą, odrzuceniem,

upokorzeniem, jest odsuwany na margines.

Druga konsekwencja, jaką chciałbym zasygnalizować i w związku z

ktrą zaprezentuję kilka przezroczy, to spadek dzietności. Spadek ten ma

wiele przyczyn, ale wynika w szczeglności z kryzysu rodziny. Przy czym nie

należy mylić dzietności z przyrostem naturalnym (chociaż oczywiście

zachodzi między nimi zależność): dzietność to średnia liczba dzieci

przypadających na jedną kobietę w wieku rozrodczym.

Dla lepszego zrozumienia tych wyjaśnień proponuję przyjrzeć się

załączonym wykresom.

Na wykresie widać na przykład to, co nazywamy piramidą wiekową.

Gdy spojrzymy na piramidy przedstawiające populacje w krajach

rozwiniętych, widać od razu, że populacja w krajach bogatych wykazuje

tendencję do kurczenia się, zwężania u podstawy. Jeśli spojrzymy na

piramidę w krajach rozwijających się, stwierdzamy, że jest tam dużo małych

dzieci. Populacja jest młodsza.

Zanim przedstawię inne wykresy, wyrażę to w bardziej matematycznym

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: