Nicienie.pdf

R Ó Ż N O R O D N O Ś Ć O R G A N I Z M Ó W

Z w i e r z ę t a

rozwijających się kolejno w organizmach dwóch żywicieli po-

średnich: małego skorupiaka i ryby. Żywicielem ostatecznym

jest ptak, ssak lub człowiek.

•• Nicienie

Nicienie są organizmami wolno żyjącymi oraz pasożytami

roślin i zwierząt. Ciało ich przeważnie jest wydłużone, nitko-

wate, o przekroju poprzecznym kolistym lub owalnym .

Posiadają wór powłokowo-mięśniowy pokryty grubą ku-

tykulą, zbudowany z jednej warstwy mięśni. Wewnątrz ciała

znajduje się pierwotna jama ciała wypełniona płynem, który

pełni funkcję szkieletu hydraulicznego oraz rozprowadza

substancje odżywcze z przewodu pokarmowego. Układ pokar-

mowy ma postać przewodu z otworem gębowym i odbytowym .

Oddychanie odbywa się całą powierzchnią ciała, a u pasożytów

występuje też oddychanie beztlenowe. Układ nerwowy ma

podobną budowę jak u płazińców. W protonefridiach brak jest

komórek płomykowych. Na ogół są rozdzielnopłciowe z wyraź-

nym dymorfizmem płciowym – samice są większe od sam-

ców. Narządy rozrodcze mają postać cewek. Żeńskie są parzyste,

męskie nieparzyste. Zapłodnienie jest wewnętrzne. Nicienie są

jajorodne, a ich rozwój jest złożony , połączony z kilkakrotnym

zrzucaniem kutykuli.

Wśród nicieni występują zarówno formy wolno żyjące , jak

i pasożytnicze . Wolno żyjącym nicieniem jest np. węgorek

octowy żyjący w fermentujących owocach.

Pasożytami roślin jest np. mątwik buraczany oraz węgo-

rek pszeniczny. Pasożytami zwierząt są m.in. różne gatunki

glisty: psia, kocia, świńska oraz włosień kręty. Włosień kręty

jest też pasożytem człowieka. Jego otorbione larwy mogą znaj-

dować się w mięsie wieprzowym. Do pasożytów człowieka

należą też żyjące w przewodzie pokarmowym owsiki, włoso-

główka, tęgoryjec. W krajach tropikalnych filaria Bancrofta

atakuje układ limfatyczny człowieka, wywołując chorobę zwa-

ną słoniowacizną. Pasożytem człowieka jest też glista ludzka

Nicienie mają

ciało wydłużone,

w przekroju owal-

ne. Ciało obejmu-

je wór powłoko-

wo-mięśniowy

pokryty grubym

oskórkiem. Układ

pokarmowy ma

postać rury zakoń-

czonej odbytem.

Wiele gatunków

jest pasożytami.

Cykl rozwojowy

tasiemca uzbrojonego

wicielem pośrednim . Żywicielami pośrednimi mogą być

bezkręgowce wodne i ryby lub ssaki roślinożerne. Żywicielem

ostatecznym jest ssak drapieżny lub człowiek. Najstarsze czło-

ny wypełnione zapłodnionymi jajami odrywają się od ciała

i są wydalane przez żywiciela. Groźnymi pasożytami człowie-

ka są: tasiemiec uzbrojony , tasiemiec nieuzbrojony ,

bruzdogłowiec szeroki . Żywicielem pośrednim tasiemca

uzbrojonego jest świnia, nieuzbrojonego krowa. W prze-

wodzie pokarmowym tych zwierząt po zjedzeniu jaja tasiemca

wylęga się larwa zwana onkosferą , która po przebiciu ścian

jelita dostaje się do krwi, i z krwią wędruje do mięśni. Tam

przekształca się w larwę zwaną wągrem . Człowiek zaraża się,

spożywając zarażone mięso.

Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego jest częściowo

związany z wodą. W cyklu występuje kilka pokoleń larw

Glista ludzka

212

213

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: