Kazimierz Wielki- król.pdf

(319 KB) Pobierz
1131601_90-91.pdf
3.
Kazimierz Wielki – król,
który zostawi ï Polsk Ú murowan È
Kazimierz Wielki –
budowniczy miast i zamków
ostatni w ï adca z rodu Piastów – Kazimierz . Na swój
przydomek zas ï u ĝ y ï sobie ju ĝ za ĝ ycia. ¿ aden z polskich
w ï adców nie zosta ï uhonorowany takim mianem. Kiedy
Kazimierz obejmowa ï pa ñ stwo, tworzy ï y je dwie dziel-
nice wyniszczone wojnami: Wielkopolska i Ma ï opolska.
Miasta i wsie by ï y w ruinie. W ró ĝ nych cz ÚĂ ciach kraju
panowa ï y ró ĝ ne prawa. Na drogach grasowali bandyci.
W królewskim skarbcu wida Ê by ï o dno, a z w ï adc È s ï abej
Polski niewielu si Ú liczy ï o.
Ï Kazimierz Wielki.
W ï adca trzyma w pra-
wym r Ú ku ber ï o, symbol
w ï adzy królewskiej, lew È
r Ú k Ú ma po ï o ĝ on È
na ksi Ú dze, zapewne
zbiorze praw.
M ï ody król ra ě no przyst È pi ï do dzia ï ania. Powi Ú kszy ï
znacznie terytorium kraju, ale do historii przeszed ï nie
jako wojownik, lecz jako dobry gospodarz. Za jego pano-
wania w pa ñ stwie ustanowiono nowe prawa. Kazimierz
Wielki zaprowadzi ï w królestwie porz È dek. Wyda ï wojn Ú
bandom rabusiów, którzy napadali na kupców, a przez to
utrudniali handel.
Król wiedzia ï , ĝ e silne pa ñ stwo mo ĝ na zbudowa Ê tyl-
ko w oparciu o dobrobyt swych poddanych. Nadawa ï wi Ú c
przywileje , zak ï ada ï liczne miasta i wsie. Dba ï o rozwój
handlu i rzemios ï a.
90
R ównie wybitny, jak jego wielcy przodkowie, by ï
265225930.005.png 265225930.006.png 265225930.007.png 265225930.008.png 265225930.001.png
91
Aby zwi Ú kszy Ê obronno ĂÊ pa ñ stwa, król Kazimierz zbu-
dowa ï prawie 50 zamków obronnych , a 27 miast ka-
za ï otoczy Ê murami obronnymi . Wzniós ï tak ĝ e wiele
ko Ă cio ï ów i ratuszy miejskich. Nic wi Ú c dziwnego, ĝ e
o rz È dach Kazimierza Wielkiego mówiono, ĝ e zasta ï
Polsk Ú drewnian È , a zostawi ï murowan È . Kronikarz Jan
D ï ugosz napisa ï , ĝ e:
S OWNICZEK
Przywileje to
specjalne prawa
przyznawane
wybranej grupie
ludno Ă ci, dzi Ú ki
którym odnosi ï a
ona korzy Ă ci. Król
najcz ÚĂ ciej przy-
wilejami obdarza ï
rycerstwo (a pó ě -
niej wywodz È c È
si Ú z rycerstwa
szlacht Ú ) oraz
duchowie ñ stwo.
„On pierwszy nadaÙ prawa Polakom i zasÙuČyÙ sobie
na to wielkie i czcigodne imi¿ prawodawcy [...], al-
bowiem król Kazimierz za kaČde bezprawie wymie-
rzaÙ kar¿, w czym si¿ szlachcie wydawaÙ przykrym
dom mieszkalny
S OWNICZEK
dzied zi niec
Ratusz to budy-
nek, w którym
obradowa ï a rada
miejska. W ratu-
szu mia ï y swoj È
siedzib Ú w ï adze
miasta na czele
z burmistrzem.
studnia
mur
obronny
blanki
wie ĝ a
brama
wjazdowa
most
zwodzony
265225930.002.png 265225930.003.png 265225930.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin