rachunek ekonomiczny wyboru konsumenta.pdf

Rachunek ekonomiczny wyboru konsumenta

Wyk. Justyna Dmowska

Nr albumu 227875

FiR III gr 2

Spis treści

1. Wstęp …………………………………………………………………….. str 3

2. Rachunek ekonomiczny …………………………………………...…….. str 4

2.1 Preferencje konsumentów ………………………………….…… str 7

2.2 Krańcowa stopa substytucji ………………………………….…. str 8

2.2 Krańcowa użyteczność ……………………………………….….. str 9

3. Podsumowanie ………………………………………………………….. str 11

4. Spis literatury …………………………………………………………… str 12

5. Inne źródła ………………….…………………………………………… str 12

Strona 2 z 12

1. Wstęp

By zacząć dyskusję na temat wyboru konsumenta należy najpierw wyjaśnić kilka pojęć.

Na wstępie trzeba wyjaśnić kim jest rzekomy konsument. Otóż w ekonomii jest to osoba,

która „reprezentuje stronę popytową rynku, jednakże jest podmiotem gospodarczym

specyficznym, gdyż z jednej strony dostarcza przedsiębiorcom usługi czynników produkcji,

otrzymując w zamian wynagrodzenie, z drugiej zaś otrzymane dochody przeznacza na zakup

wytworzonych w przedsiębiorstwach dóbr i usług w celu zaspokojenia potrzeb

konsumpcyjnych.” 1 Natomiast w polskim prawie pojęcie konsumenta określone jest

w kodeksie cywilnym, w którym czytamy, że „za konsumenta uważa się osobę fizyczną

dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub

zawodową.” 2

Kolejnym pojęciem potrzebnym do przeanalizowania tematu jest pojęcie rachunku

ekonomicznego. Jest to „porównywanie nakładów i wyników działalności gospodarczej;

w warunkach ograniczonych zasobów czynników produkcji (ziemi, pracy, kapitału) i przy

możliwych alternatywnych ich zastosowaniach. Rachunek ekonomiczny jest podstawą

podejmowania decyzji ekonomicznych”. 3 Zgodnie z inną definicją rachunek ekonomiczny

traktowany jest jako jedna z podstawowych kategorii ekonomicznych. Jest to porównanie

nakładów związanych z podejmowanymi działaniami i efektów, jakie jednostka zamierza

osiągnąć. Zakłada się, że jednostki działają racjonalnie, czyli podejmując decyzje nie kierują

się intuicją czy emocjami, ale analizują dostępne informacje. Jest to założenie upraszczające

i nie zawsze tak musi być w rzeczywistości. Rachunek ekonomiczny można podzielić na

rachunek ekonomiczny konsumenta i rachunek ekonomiczny producenta. W pierwszym

przypadku polega on na maksymalizacji korzyści z konsumpcji. Z kolei z punktu widzenia

firmy celem jest maksymalizacja zysku będącego różnicą między całkowitymi przychodami,

a całkowitymi kosztami

Jeśli chodzi o samą teorię wyboru konsumenta, to jest to teoria powstała na polu

ekonomii tłumacząca za pomocą narzędzi matematycznych zachowania indywidualnych

konsumentów na rynku oraz proces kształtowania się cen i działania mechanizmu rynkowego

w zakresie dystrybucji dóbr i usług. Powstała na początku XX wieku na gruncie ekonomii

neoklasycznej.

1 T. Zelga, Mikroekonomia , Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego,

Warszawa 2008, S. 116

2 Kodeks Cywilny Art. 221.

3 Www.Encyklopedia.Pwn.Pl

Strona 3 z 12

2. Rachunek ekonomiczny

Rachunek ekonomiczny można rozpatrywać na 2 sposoby:

Pierwszy z nich to maksymalizowanie efektów przy danych nakładach(np. kapitału, pracy

czy ziemi). Jest to tzw. wariant efektywnościowy. Drugi sposób nazywany często

wariantem oszczędnościowym polega on na minimalizacji nakładów potrzebnych do

osiągnięcia założonego celu.

Warto zaznaczyć tu, że nie jest możliwe jednoczesne zwiększanie efektów

i minimalizowanie nakładów. Rachunek ekonomiczny sprowadza się do zadania sobie

pytania: Jak najlepiej wykorzystać posiadane zasoby, które są zawsze ograniczone do

realizacji nieograniczonych potrzeb.

Powstały pewne zasady, które zostały sformułowane na podstawie obserwacji

zachowań konsumentów. Jedna z nich to zasada optymalności, według której ludzie

starają się wybrać najlepszą konsumpcję, na jaką mogą sobie pozwolić. Oznacza to, że

całkowita wartość konsumowanych dóbr nie powinna być wyższa niż wartość naszego

dochodu. Sytuację taką nazywamy ograniczeniem budżetowym.

x 1 p 1 +x 2 p 2 +…+x n p n ≤m 4

Iloczyny p 1 x 1 , p 2 x 2 itd. Oznaczają ilość pieniędzy, którą konsument przeznacza na każde

z tych dóbr.

Dla uproszczenia można założyć, że konsument nabywa tylko dwa dobra, przy czym

dobro drugie to tzw. dobro złożone, które reprezentuje wszystko inne poza dobrem

pierwszym, co tylko konsument mógłby chcieć spożywać. Tak, więc linia budżetu jest

zbiorem takich koszyków konsumpcyjnych, których wartość jest taka sama jak wartość

dochodu. Linia budżetu oznaczona na rysunku kolorem czerwonym obrazuje takie

koszyki, które kosztują dokładnie „m”. Natomiast zbiór budżetowy zawiera wszystkie

koszyki, które są dostępne przy danych cenach i dochodzie. Punkt przecięcia z osią

pionową jest wyznaczany przez podzielenie dochodu konsumenta przez cenę dobra

drugiego i pokazuje ile jednostek dobra drugiego konsument mógłby mieć gdyby

wszystkie swoje pieniądze przeznaczył na to dobro. Podobnie wyznaczamy punkt

przecięcia z osią poziomą. Połączenie tych dwóch punktów utworzy linię ograniczenia

budżetowego, której nachylenie wyraża koszt alternatywny konsumpcji dobra pierwszego.

4 Stefan Forlicz, Maciej Jasiński, Mikroekonomia , Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu,

Poznań 2010, str 43

Strona 4 z 12

Rysunek1 Zbiór budżetowy

Źródło HR Varian „Mikroekonomia 5

Linia budżetu może przesuwać się na skutek zmian cen i dochodu. Na przykład wzrost

dochodu przy niezmienionych cenach dóbr powoduje przesunięcie linii ograniczenia

budżetowego na zewnątrz układu współrzędnych. Wyżej położona linia budżetu oznacza

zwiększenie zbioru budżetowego, tak więc sytuacja konsumenta się poprawia. Sytuacja

odwrotna pogorszy sytuację konsumenta.

Wzrost ceny dobra pierwszego przy stałym dochodzie i przy stałej cenie dobra

drugiego powoduje zmianę punktu przecięcia z osią poziomą tak, że nowa linia budżetu

będzie bardziej stroma. Proporcjonalny wzrost cen i dochodu nie zmienia sytuacji

konsumenta. Po takiej zmianie nadal może spożywać takie same ilości dóbr jak wcześniej.

5 H. R. Varian, Mikroekonomia. Kurs średni- ujęcie nowoczesne, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2002

str 51

Strona 5 z 12

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: