Żydowska Łódź.pdf

www.lodz.gazeta.pl

Łódź 1 Historia 7

www.wyborcza.pl 1 GazetaWyborcza 1 Piątekniedziela 1416sierpnia2009

ŻYDOWSKIEJ ŁODZI

W niedzielęzapraszamynaspacerszlakiemłódzkiejspołecznościżydowskiej.StartujemynaStarymRynku

o godz.15,a potemruszamyw kierunkuplacuWolności.Toelementnaszychprzygotowańdotegorocznych

obchodów65.rocznicylikwidacjigettaLitzmannstadt

pisze JoannaPodolska GazetaWyborcza

P okażemym.in.miejsce,

WAŻNIEJSZEPUNKTYNANASZEJTRASIE

gdzie była pierwsza

łódzkaksięgarniazało

żona przez Jankiela

Gutsztadta,i ścianę,na

którejbyłomalowidłozdobiącesza

łasnaświętoKuczek,obecniewiszą

cew pałacuPoznańskiego.Dziśpu

blikujemymapęz wydanejprzez

„Gazetę”i UrządMarszałkowski

w Łodziksiążki„SpacerownikŁódź

Żydowska”,gdziewszystkiemiejsca

szczegółowoopisałam.Nanaszejnie

dzielnejwycieczceobejrzymywie

lez nich,choćpewniecałejtrasynie

udasięprzejść.Zapraszamydopo

znawania historii Łodzi razem

z „Gazetą”.

START

Rocznicalikwidacji

gettaLitzmannstadt

W ostatnichdniachsierpnia

przypada65.rocznicalikwidacji

getta Litzmannstadt. To jeden

z ostatnichmomentów,bywspól

niez ludźmi,którzyprzeżylitra

gicznelatawojnyw zamkniętej

dzielnicynaterenieStaregoMia

stai Bałut,oddaćhołdof iarom.

Przezgettołódzkieprzeszłoponad

200tys.Żydów,nietylkoz Łodzi,

aletakżez miasti miasteczekpod

łódzkich,m.in.zeZgierza,Pabia

nic,ZduńskiejWoli,Sieradza,Ze

lowa,a takżez miasteuropejskich,

m.in.z Pragi,Berlina,Wiedniaczy

Luksemburga.

Od9do30sierpnia1944roku

NiemcywywieźlizestacjiRadegast

ponad65tys.osóbdoAuschwitz

Birkenau,większośćstraciłażycie

w krematoriach,jednakocalałokil

katysięcy.Dziśsąrozsianipoca

łymświecie.Niektórzyz nichprzy

jadąnaobchody.W przededniu

uroczystościrocznicow ychco

dziennie przypominamy losy

mieszkańcówgettaLitzmannstadt,

alechcemyteżopowiedziećhisto

rięŁodzipoprzedzającątragiczne

lataokupacji.Przeztrzyniedziele

zapraszamynawycieczkipoŁodzi

szlakiemspołecznościłódzkichŻy

dów.PierwszazaczniesięnaSta

rymRynku. 1

ZaczynamynaStarymRynkuogodz.15

1 1.RynekNowegoMiasta–dziśpl.Wolności

1 2.Pl.Wolności6–siedzibagminyżydowskiej

1 3.Pl.Wolności10–synagogaŁódzkiegoTowarzystwaPielęgnowaniaChorych„BikurCholim”

1 4.Pl.Wolności2–biuronotarialneApolinaregoKarnawalskiego,gdziepracowałaZofiaHertz

1 5.Ul.Nowomiejska4–pierwszałódzkaksięgarniaJankielaGutsztadta

1 6.Ul.Północna1/3–kuczki–malowidłonaświętoSukkot

1 7.Ul.Wschodnia19–mieszkanieJózefaPiłsudskiego

1 8.Ul.Wschodnia57–mieszkanieDanielaLibeskinda

1 9.Ul.Wschodnia50–domIsaacaHofmana,podtymadresemmieszkałteżWładysławReymont,

autor„Ziemiobiecanej”

10.Ul.Pomorska16–dawnaszkołażeńska,dziśIVLOi Planetariumim.AregoSternfelda

11.Ul.Pomorska18–od1936rokui obecniesiedzibagminywyznaniowejżydowskiej

12.Ul.Pomorska21–TowarzystwoKredytoweMiejskie

13.Ul.Solna–ul.Saltzmana,gdziebyłyszkołyreligijne

14.Ul.Pomorska48–szkołarzemiosłnoszącaimięJarocińskich,dawnaTalmudTora,dziśUŁ

15.Ul.Pomorska54–DomUbogich,przytułekufundowanyprzezMinęi HermanaKonstadtów

16.Ul.Sterlinga–szpitalżydowskiIzraelai LeonyMałżonkówPoznańskich

17.Ul.Północna38–domsierotfundacjimałżonkówHenrykai ZofiiHirszbergów

18.Ul.Północna39–Ochronkaim.Annyi JakubaHertzów

19.Ul.Anstadta7–GimnazjumTowarzystwaŻydowskichSzkółŚrednich

20.Ul.Pomorska9296–TanieMieszkaniadlaUbogichŻydówGoldfederów

21.Ul.Pomorska105–SpołecznePolskieGimnazjumMęskie

22.Ul.Kamińskiego22–I GimnazjumMęskieTowarzystwaŻydowskichSzkółŚrednich

23.Ul.Kamińskiego23–IIGimnazjumMęskieTowarzystwaŻydowskichSzkółŚrednich

24.Ul.Narutowicza68–SzkołaZgromadzeniaKupców

25.Ul.Rewolucji1905 r.nr66–sierociniecPrzytulisko

26.Ul.Rewolucji1905 r.–fabryczkaPerecaMargueliesai DawidaWolmanaorazwille

w sąsiedztwie

27.Ul.Sterlinga13–klinikaginekologicznopołożniczaufundowanaprzezBielszowskich,dziś

Szpitalim.Rydygiera

28.Ul.POW–terenpodbudowęWolnejWszechnicyPolskiejofiarowanyprzezrodzinę

Bielszowskich

29.Ul.Sterlinga26–willai fabrykaKestenberga

30.Ul.Jaracza47–willaEdmundaStefanusa

31.Ul.Jaracza45–willaArnoldaStillera

32.Ul.Piramowicza–GimnazjumŻeńskieTowarzystwaŻydowskichSzkółŚrednich

33.Ul.Narutowicza44–kamienicaRachmilaLipszyca

34.Ul.Narutowicza32–kamienicabraciChaimaMordkii GerszaAuerbachów,powojniejedyna

żydowskadrukarnia

35.Ul.Narutowicza–szeregważnychinstytucjiżydowskich

36.Ul.Kilińskiego49–pierwszasiedzibaSzkołyŻydowskiejim.Pereca

37.Ul.Kilińskiego50–prywatnaszkołaortodoksyjna

38.Ul.Kilińskiego46–dom,w którymurodziłsięJulianTuwim

39.Ul.Kilińskiego29–synagogaBeitIzrael

40.Ul.Rewolucji1905 r.nr44–willai kantorLeonaRappaporta

41.Ul.Rewolucji1905 r.nr28–synagogaReicherówi mieszkaniezwiązanez Arturem

Rubinsteinem

42.Ul.Rewolucji1905 r.nr19–siedzibaTowarzystwaPomocyBiednymChorym„BikurCholim”

43.Ul.Rewolucji1905 r.nr18–gimnazjumżeńskieJaszuńskiejZeligmanowej

44.Ul.Jaracza2–kinoUrania,Czary,potemteatrżydowski

45.Ul.Piotrkowska27–popularnakawiarniaAstoria,miejscespotkańartystycznejbohemy

46.Ul.Piotrkowska29–dombankowyWilhelmaLandaua

47.Ul.Piotrkowska43–secesyjnakamienicaOskaraKona

48.Ul.Zachodnia56–dawnydommodlitwychasydówz Aleksandrowa,dziśAOK

49.Ul.Zachodnia40(nieistnieje)–siedzibaŁódzkiegoŻydowskiegoTowarzystwaDobroczynności

50.Ul.Legionów12/14–dawnyTeatrWielkiSellina,gdziemieściłsięstałyteatrżydowski(nie

istnieje)

51.Ul.Legionów21–dawnyteatrTUR,obecnieTeatrPowszechny

52.Ul.Gdańska18–synagogaOhelJakow(NamiotJakuba)

53.Ul.Próchnika43–szkołaIcchakaKacenelsona

54.Ul.Próchnika49–mieszkanieMojżeszaBrodersona

55.Ul.Próchnika42–ŻydowskaMęskaSzkołaPowszechnaim.Hermanai MinyKonstadtów

56.Ul.Próchnika18–mieszkanieAleksandraTansmana

57.Ul.Wólczańska4–siedzibaTowarzystwaSpołecznoKulturalnegoŻydów

58.Ul.Wólczańska6–synagogawołyńska,zwanateżsynagogąLitwaków

59.Ul.Wólczańska5–domtańcaOffenbachów,SalaAngielska,dziśteatrArlekin

60.Ul.Więckowskiego13–SzkołaŻydowskaim.Perecai siedzibawydawnictwżydowskich

po wojnie

61.Ul.Więckowskiego13–PaństwowyTeatrŻydowski,dawnaScala,dziśTeatrNowy

im. KazimierzaDejmka

62.Ul.Więckowskiego20–mieszkanieArturaSzyka,wybitnegominiaturzysty

63.Ul.Więckowskiego21–w tymdomArySternfeld napisał„Wstępdokosmonautyki”

64.Ul.Więckowskiego32–żeńskaszkołareligijnoświeckaBeisJakow

65.Ul.Gdańska38–mieszkanieFelicjii MaksaSzydłowskich,mecenasówgrupyartystów

związanychz JungJidysz

66.Ul.Gdańska42–pałacKiperów

67.Ul.Gdańska75–rytualnałaźnia,dziśUŁ

68.Ul.Wólczańska23–szkołażeńskaHochsteinowej

69.Ul.Zielona10–szkołaJózefaAba

70.Al.Kościuszki1/3–kamienicaPinkusa,pracownieartystów,m.in.mieszkanieSamuela

Hirszenberga

71.Al.Kościuszki2–miejsceposynagodzereformowanej,zwanejDajczeszil

72.Ul.Zachodnia78–siedzibakongregacji

73.Ul.Zachodnia70(dawna56)–synagoganaWilkach

74.Al.Kościuszki21–siedzibaTowarzystwaHazomir,Gimnazjumim.Orzeszkowej

75.Ul.Piotrkowska71–StowarzyszenieArtystówi ZwolennikówSztukPięknych,mieszkanie

MaurycegoTrębacza

76.Ul.Piotrkowska96–siedzibastowarzyszeniaB’neiB’irth

77.Ul.Piotrkowska(rógNawrot)–kawiarniaZiemiańska

Kolejnespacery

po żydowskiejŁodzi

23 SIERPNIA –godz.15,spacerszla

kiemgettaLitzmannstadtrozpocz

niemynaBałuckimRynku.

30 SIERPNIA –godz.15,wędrówka

pocmentarzużydowskimnaBału

tach.Spotykamysięprzygłównej

bramiewejściowej(odul.Chryzan

tem/AbramkaCytryna). 1

Książka Spacerownik.

ŁódźŻydowska

JoannaPodolska

Agora SA 2009

Książkęsfinansował

UrządMarszałkowski

w Łodzi

PÓJDZIEMY SZLAKIEM STAREJ

START

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: