Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
2.1
Pojęcie logistyki oraz rozwój i zastosowanie koncepcji logistycznych mają na świecie stosunkowo długą historię. Obecnie termin logistyka definiowany jest na wiele różniących się od siebie sposobów. Znane w literaturze definicje i koncepcje logistyki można rozważać w aspekcie:
¨ koncepcyjno-funkcjonalnym,
¨ przedmiotowo-strukturalnym,
¨ efektywnościowym.
Oznacza to, że w aspekcie kocepcyjno-funkcjonalnym logistykę można rozumieć jako „pewną koncepcję zarządzania przepływami dóbr i informacji, w znaczeniu zbioru metod i funkcji planowania, sterowania, organizowania i kontroli, opartych na zintegrowanym i systemowym ujmowaniu tych przepływów[1]”. Natomiast w aspekcie przedmiotowo-strukturalnym logistykę można traktować jako „zintegrowany proces przepływów towarowych i informacyjnych[2]”. W końcu aspekt efektywnościowy oznacza, że logistykę możemy traktować jako orientację wzrostu efektywności działań, skierowaną na poprawienie jakości usług, zgodnie z oczekiwaniami klientów, „przy równoczesnej racjonalizacji struktury kosztów logistyki i wzroście ogólnej efektywności gospodarowania w przedsiębiorstwie[3]”.
Za najbardziej adekwatną definicję logistyki można uznać koncepcję sformułowaną przez S. Kummera i J. Webera, która mówi, że logistyka jest koncepcją zarządzania procesami i potencjałem dla skoordynowanej realizacji przepływów towarowych w skali przedsiębiorstwa i powiązań miedzy jego partnerami rynkowymi.
Wśród wielu autorów najczęściej poruszane są następujące cechy logistyki:
¨ transformacja czasowo-przestrzenna przedmiotu przepływów (dóbr
i wartości),
¨ integracja funkcji planowania, sterowania oraz organizacji i kontroli procesów logistycznych,
¨ przyporządkowanie przepływów informacji przepływom towarów,
¨ orientacja na kryterium efektów i użyteczności rynkowych, związanych z realizacją dostaw, oraz kryterium racjonalizacji struktury kosztów,
¨ wyodrębnienie zakresu i struktury przedmiotu działalności logistycznej.
Z biegiem lat na świecie można zaobserwować coraz większy wzrost znaczenia logistyki, wynikający w znacznej mierze ze zmian warunków wewnętrznych i zewnętrznych, w których funkcjonują poszczególne przedsiębiorstwa.
Według wielu specjalistów w ciągu najbliższych lat podstawowe znaczenie dla kształtowania się logistyki będą miały cztery wyraźnie zarysowane trendy rozwojowe, zwane megatrendami, a mianowicie :
· globalizacja (internacjonalizacja rynków),
· indywidualizacja preferencji,
· wzrost zrozumienia otoczenia (świadomości ekologicznej),
· rozwój technologii informatycznej.
Najkrócej mówiąc „kombinacje wymienionych megatrendów stwarzają rzeczywiste i długofalowe wyzwania dla logistyki i zarządzania logistycznego[4]”.
2.2
Globalizacja procesów logistycznych
2.2.1
Nowoczesna koncepcja logistyki
$ Logistyka jest koncepcją planowania, sterowania, organizowania i kontrolowania fizycznego obiegu towarów i jego informacyjnych uwarunkowań, wymagającą systemowego ujęcia
$ Przepływy towarowe i informacyjne tworzą system, który może rozciągać się na rożne ogniwa, fazy, podsystemy itp.
$ Koncepcja logistyki jest osadzona na współzależnych, ścisłych związkach w obrębie funkcjonalnych, strukturalnych i instytucjonalnych aspektów procesu fizycznego obiegu towarów
$ Integracja realnych komponentów logistyki (transport, magazynowanie, kształtowanie zapasów, pakowanie, czynności obsługi klientów itp.) znajduje odbicie w tworzeniu zintegrowanych systemów organizacyjnych i informatyczno-regulacyjnych, zapewniających i stymulujących osiąganie pożądanych celów
$ Logistyka stanowi orientację efektywnościową w ujęciu systemowym, opierającą się na kompleksowej analizie oraz kształtowaniu poziomu i struktury kosztów, a w której centralną rolę odgrywa odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług
$ Logistyka stanowi źródło odkrywania oraz kształtowania nowych potencjałów i zdolności kreowania wartości i korzyści, zapewniających długofalowy wzrost efektywności i sukcesów przedsiębiorstwa
$ Koncepcja logistyczna jest osadzona na realiach rynku, jego wymaganiach oraz możliwościach rozwoju i kształtowania
$ Logistyka stanowi potencjał i instrument strategiczny marketingu, który wspomaga w sposób długofalowy przedsięwzięcia i komponenty strategii rynkowej przedsiębiorstwa, determinując jej skuteczność
$ Zintegrowane struktury logistyczne mają charakter dynamiczny, co zwiększa zdolność dostosowywania się przedsiębiorstw do zmian na rynku oraz zmian w zakresie ekonomicznych, organizacyjnych i technicznych warunków gospodarowania
$ Aktywny i integracyjny aspekt logistyki przejawia się w jej funkcji koordynacyjnej, przenikającej podstawowe klasyczne sfery działalności przedsiębiorstwa oraz cały proces gospodarowania
$ Logistyka jest zorientowana na wykorzystanie zależności i efektów synergicznych
Dynamiczny rozwój koncepcji logistyki oraz jej wielowymiarowa struktura i znaczenie w teorii i praktyce wymagają podjęcia próby dokładniejszej interpretacji. Za kluczowy, można uznać problem podstawowych relacji logistyki z innymi podstawowymi podsystemami w strukturze przedsiębiorstwa i rynku, czyli:
- Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów
- Logistyka a system (podejście systemowe)
- Logistyka a zarządzanie przedsiębiorstwem
- Logistyka a marketing
- Logistyka a efektywność działania
- Logistyka a struktura organizacyjna przedsiębiorstwa
W celu lepszego zrozumienia problemu pozwolę sobie rozwinąć dwie z powyższych relacji, które dla niniejszej pracy uważam za najistotniejsze.
Jako że praca ta jest w głównej mierze poświecona korporacji DHL, a wiec korporacji logistycznej, zajmującej się przede wszystkim przesyłkami kurierskimi, warto tu przybliżyć relację logistyki z fizyczną dystrybucją towaru.
Ponadto DHL jest jedną z wiodących korporacji w swojej branży, tak wiec istotne będzie również przedstawienie powiązań logistyki z efektywnością działania.
Logistyka a dystrybucja fizyczna towarów to dział obejmujący „zintegrowaną strukturę przepływów towarów oraz sprzężonych z nimi przepływów informacji[6]”, w ramach której realizuje się szereg czynności. W odniesieniu do towarów będą to czynności takie jak transport, magazynowanie konsolidacja, czynności obsługi itd.
Dziś firmy coraz częściej koncentrują się na zarządzaniu rożnymi procesami w skali całego przedsiębiorstwa i powiązań z innymi przedsiębiorstwami niż poszczególnymi czynnościami. Takim zintegrowanym procesem jest właśnie łańcuch logistyczny, w którym osiągniecie zamierzonych celów odbywa się poprzez harmonizację i synchronizację poszczególnych działań.
Taki sposób logistycznego zarządzania przepływem towarów wymaga stałej koordynacji, która w połączeniu ze zintegrowanym podejściem do wszystkich elementów i czynności logistycznych, a nie same komponenty oraz czynności realne i informacje, stanowią o istocie nowoczesnej koncepcji logistyki.
Kolejną z relacji, którą chciałbym pogłębić jest związek logistyki z efektywnością działania.
Koncepcja ta sprowadza się, najogólniej biorąc, do racjonalizacji działań przedsiębiorstwa w obszarze zintegrowanych przepływów towarów i informacji, w której kluczową rolę odgrywa odpowiedni poziom świadczonych usług w ramach tych przepływów.
Podstawowe zależności pomiędzy logistyka a efektywnym działaniem przedstawia następujący rysunek:
(kosztami) i efektami logistyki
FUNKCJE, CELE
Logistyki
(struktura)
EFEKTY
Systemu logistyki
PROCES
regulacji systemu
logistyki
Dostosowanie
Czynności i zasobów do wymogów osiąganych celów
NAKLADY I KOSZTY
CZYNNOŚCI I ZASOBY
W sferze logistyki
Źródło: P.Blaik, Logistyka, PWE, Warszawa 2001, s. 61.
Na zakończenie chciałbym przytoczyć, moim zdaniem, najważniejszą zasadę nowoczesnej koncepcji logistyki, a mianowicie:
4 wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być związane w sposób bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie.
2.2.2
Pojęcie logistyki międzynarodowej jest tematem bardzo obszernym i złożonym, tak więc dokładna jej analiza wymagałaby odrębnej pracy. Jako że ma tu posłużyć jedynie za wprowadzenie do problematyki logistyki w korporacjach transnarodowych, pozwolę sobie przytoczyć tyko najistotniejsze jej elementy.
W ciągu ostatnich lat można było zaobserwować tworzenie się na świecie podstaw do ewolucji w kierunku globalizacji, do których należą:
- lokalizowanie produkcji poza granicami kraju,
- rozszerzanie i zdobywanie nowych rynków,
- joint ventures,
- alianse strategiczne.
Dzisiaj „logistyka stała się integralną częścią nowego modelu konkurencji, gdyż uwzględnia wymagania konsumentów w najszerszym jak dotąd zakresie[7]”.
W aspekcie globalnym możemy wyróżnić trzy określenia logistyki o wymiarze ponadnarodowym, a mianowicie: logistyka międzynarodowa, multinarodowa i globalna.
Do podstawowych czynników wywołujących globalizację logistyki należy zaliczyć procesy stymulujące, lub ograniczające zakres powiązań pomiędzy rożnymi podmiotami na rynku.
Przede wszystkim – rynek światowy zmierzający w XXI wieku do utworzenia na świecie jednolitego otwartego rynku globalnego, wymusi na firmach, ogniwach łańcucha logistycznego, skracanie czasu dostaw nowych produktów i oferowanie usług najwyższej jakości.
Kolejnym czynnikiem pobudzającym procesy globalizacji logistyki jest zjawisko dyfuzji najnowszych technologii, zarówno w produkcji, dystrybucji i transporcie jak i magazynowaniu.
Nagły rozwój technik informatycznych, dzisiaj powszechnie dostępnych, znacząco przyśpieszył przepływ informacji pomiędzy poszczególnymi firmami.
Wreszcie otoczenie makroekonomiczne, które dzięki internacjonalizacji rynków, staje się porównywalne w wielu krajach, w dużym stopniu wpływa na globalizację procesów logistycznych.
Istotę globalizacji logistyki, biorąc pod uwagę jej ważniejsze elementy, można przedstawić w następujący sposób:
Rys. 2. Tworzenie logistyki globalnej
Technologia
- komunikacja
- informatyzacja
Otoczenie makroekonomiczne:
- ekonomiczne
- prawne
- neutralne (prasa, TV)
Globalne koszty logistyczne
Globalny rynek produktów i usług
Źródło: E.Gołębska, M.Szymczak, Logistyka międzynarodowa, AE, Poznań 2000, s.7.
Definiując logistykę o wymiarze ponadnarodowym, można w najprostszy sposób powiedzieć, że „tak jak w przypadku logistyki międzynarodowej czy multinarodowej mamy do czynienia ze sprecyzowanymi umowami z innymi krajami, tak w przypadku logistyki globalnej mówimy o potencjalnych, aktualnie bliżej nieokreślonych kontaktach gospodarczych dotyczących całego naszego globu[8]”.
Jeśli zatem logistyka międzynarodowa zmierza do połączenia rożnych działań, wchodzących w skład strategii rynkowej przedsiębiorstw, to można ją określić jako integrowanie aktywności firm ogniw łańcucha dostaw zarówno w odniesieniu do funkcji operacyjnej, finansowej i marketingowej, zarządzania logistycznego, jak i kontroli przepływu dóbr i usług poprzez granice rożnych państw.
Trzeba tu zaznaczyć, że jednym z najważniejszych elementów składowych funkcji zarządzania logistyką międzynarodową jest marketing, a ściślej mówiąc marketingowy kanał finansowy[9], jak również funkcja finansowa zarządzania logistycznego.
Reasumując dotychczasowe rozważania, logistyka międzynarodowa (globalna) definiowana jest jako proces planowania, realizacji i kontroli przepływu dóbr, usług i informacji miedzy poszczególnymi krajami[10]. Rozumiana jest także jako sterowanie w skali międzynarodowej przepływami materialnymi, czyli strumieniami trojakiego rodzaju:
1. pochodzącymi z zewnątrz, czyli od dostawców i kooperantów,
2. przepływami pomiędzy wewnętrznymi jednostkami firmy (surowce, materiały, komponenty, półprodukty),
3. skierowanymi do odbiorców gotowych produktów, dóbr i usług.
Przedstawione definicje logistyki chyba najlepiej charakteryzują istotę tego zagadnienia.
W latach osiemdziesiątych ważnym czynnikiem decyzyjnym w korporacjach stała się zmienność kursu walutowego. Poziom tej zmienności w firmach jest determinowany przez:
- &#x...
stary_hipis