GOSPODARKA MAGAZYNOWA NA PRZYKŁADZIE WYBRANEJ FIRMY
Ciechanów 2009r.
ROZDZIAŁ I
LOGISTYKA JAKO METODA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ 6
1.1. Pojęcie logistyki 6
1.2. Sterowanie zapasami 14
1.3. Metody kształtowania zapasów 17
1.3.1. Metoda Kanban 17
1.3.2. Metoda ABC 23
1.3.3. Metoda Just-in-Time 27
1.3.4. Metoda MRP 29
a) MRP 29
b) MRP II 30
1.3.5. ERP 33
1.4. Zintegrowane łańcuchy logistyczne 33
STEROWANIE GOSPODARKĄ MATERIAŁOWĄ W
PRAKTYCE BADANEGO PRZEDSIĘBIORSTWA 38
2.1. Charakterystyka i struktura organizacyjna badanego przedsiębiorstwa 38
2.2. Systemy logistyczne w badanej firmie stosowane do prowadzenia
gospodarki materiałowej 38
2.3. Systemy logistyczne w badanej firmie stosowane w dystrybucji 44
2.4. Systemy informatyczne wspomagające działania logistyczne 50
PLANY ROZWOJU SYSTEMÓW LOGISTYCZNYCH 54
3.1. Planowane wdrożenia nowych systemów logistycznych 54
3.2. ERC – Efektywna obsługa klienta 57
3.3. Wirtualna integracja 59
3.4. Outsourcing
3.5. Działania zapobiegawcze związane ze światowym kryzysem
finansowym i gospodarczym 63
PODSUMOWANIE 64
BIBLIOGRAFIA 66
SPIS WYKRESÓW I TABEL 68
Szybkość zmian zachodzących w otoczeniu wymusza na przedsiębiorstwach ciągłe dostosowywanie się, której alternatywą jest przegrywanie na coraz bardziej konkurencyjnym rynku.
Dziś już nie wystarczy tanio wytwarzać produkty o wysokiej jakości, trzeba także zwracać uwagę na obsługę klienta oraz przepływ produktów i informacji w łańcuchu logistycznym, wykraczającym poza wewnątrzzakładowy system produkcyjny. Ta zmieniająca się perspektywa wymusza na przedsiębiorstwach coraz elastyczniejsze podejście do systemów sterowania produkcją, by uzyskać przewagę konkurencyjną.
Współczesna logistyka to wolnorynkowa koncepcja kształtowania gospodarki przedsiębiorstw podnosząca konkurencyjność i efektywność ich funkcjonowania, szeroko stosowana w krajach o rozwiniętej gospodarce.
Przyszłość zintegrowanej logistyki zawiera się w sposobie kierowania procesami gospodarczymi przedsiębiorstwa. Obok podstawowych wskaźników logistycznych przedsiębiorstwo musi rozważyć aspekt czasu w warunkach rosnącego nacisku na szybką odpowiedź na zapotrzebowanie klienta. Ma to swoje implikacje na szczeblu operacyjnym oraz strategii przedsiębiorstwa, i wymaga skoordynowania działań w łańcuchu logistycznym: od dostawców surowców, przez producentów i dystrybutorów, do detalicznych punktów sprzedaży.
Gospodarka materiałowa jest bardzo ważną dziedziną działalności przedsiębiorstwa, która może – w zależności od tego, jak jest prowadzona – wysokie straty lub oszczędności. W niniejszej pracy starano się zawrzeć podstawowe kierunki ewolucji w tej dziedzinie i przedstawiono metody gospodarki materiałowej w firmie średniej wielkości branży metalowej.
Rozdział I poświęcony jest logistyce jako metodzie zarządzania organizacją. Wyjaśniono w nim pojęcie logistyki, zasady sterowania zapasami, nowoczesne metody kształtowania zapasów, poczynając on kanban, poprzez ABC, JIT, MRP i MRP II aż po ERP. Omówiono tez zintegrowane łańcuchy logistyczne.
Rozdział II poświęcony jest sterowaniu gospodarką materiałową w praktyce badanego przedsiębiorstwa. Omówiono w nim jego charakterystykę i strukturę organizacyjną zobrazowaną schematycznie, systemy logistyczne badanej firmy stosowane w gospodarce materiałowej oraz w dystrybucji oraz systemy informatyczne wspomagające działania logistyczne.
Rozdział III poświęcony jest przyszłości i planom rozwojowym badanego przedsiębiorstwa w dziedzinie logistyki. Omówiono w nim plany wdrożenia nowych systemów logistycznych, systemu ERC – efektywnej obsługi klienta, a także zastosowanie takich metod, jak wirtualna integracja i outsourcing.
Z konieczności praca jest pozbawiona szczegółów rozwiązań, gdyż właściciele odmówili udzielenia szczegółowych informacji na temat wdrożeń nowych metod. Wiąże się to niewątpliwie z dużymi kosztami ich wdrożenia. Wydaje się jednak, że uzyskane i zaprezentowane informacje w sposób dość szczegółowy obrazują rolę nowoczesnych metod logistycznych w gospodarce materiałowej, dystrybucji i całym procesie produkcyjnym oraz obsłudze klienta.
Firma posiada certyfikaty ISO 9001:2000, a w chwili obecnej wprowadzana jest metoda zarządzania kompetencjami.
LOGISTYKA JAKO METODA ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ
1.1. Pojęcie logistyki
W latach 90 naszego stulecia nastąpiło upowszechnienie w praktyce gospodarczej i literaturze ekonomicznej pojęcia “logistyka”. Historia tego słowa sięga dalekiej przeszłości i wiąże się z greckim – logos lub logicos (oznaczające liczenie, sztukę liczenia, prawidłowe myślenie) oraz z językiem francuskim – logos lub logis (dające się przetłumaczyć jako zakwaterowanie, kwatera). Początkowo logistyka znalazła zastosowanie w działaniach wojskowych. Pierwsze informacje o takim właśnie wykorzystaniu znaleziono w kronikach Cesarstwa Bizantyjskiego. Oto cesarz Lentos VI (886-911) w swym dziele pod nazwą “Sumaryczne wyłożenie sztuki wojennej” wyróżnił obok strategii i taktyki jako trzecią naukę wojenną logistykę. Według niego zadaniem logistyki jest “żeby żołd był wypłacany, wojsko odpowiednio uzbrojone i uszeregowane, wyposażone w działa i sprzęt wojenny, żeby potrzeby wojska były dostatecznie i w odpowiednim czasie zaspokojone a każda wyprawa wojenna odpowiednio przygotowana, tzn. przestrzeń i czas odpowiednio obliczone, obszar oszacowany z uwzględnieniem ruchu wojsk, a także siły oporu przeciwnika, i zgodnie z tymi funkcjami należy regulować i porządkować ruchy i podział własnych sił zbrojnych”.. Ze źródłosłowiem francuskim zaczęto wiązać termin logistyka po opublikowaniu dzieła generała szwajcarskiego w służbie francuskiej i rosyjskiej barona A.H. Jominiego noszącego tytuł “Zarys sztuki wojennej” i wydanego w Paryżu w 1837 roku. W szóstym rozdziale pracy, zatytułowanym “O logistyce, czyli sztuce wprawiania w ruch oddziałów”, przypisuje on logistyce znaczenie, które później znalazło drogę do nauk cywilnych. W tej części swej pracy baron Jomini porusza problemy, którymi zajmuje się współczesna logistyka – pisze o lokalizacji i zaopatrywaniu magazynów, planowaniu i realizacji marszów, przygotowaniu środków transportowych, urządzaniu dróg komunikacyjnych i zaopatrywaniu oddziałów. Książka została przetłumaczona na język angielski i została wciągnięta na listę lektur amerykańskich oficerów, a sama logistyka jako nazwa przedmiotu znalazła się w 1885 r. w programie nauczania nowo otwartej Szkoły Marynarki Wojennej USA. W latach następnych pojęcie “logistyka” zostało powszechnie zaakceptowane w słownictwie wojskowym, rozumiane głównie jako ekonomiczny element działań militarnych. Podczas drugiej wojny światowej Departament Obrony USA powołał do życia interdyscyplinarne zespoły, których zadaniem był rozwój matematycznych modeli planowania oraz ich zastosowanie do rozwiązywania problemów logistycznych armii amerykańskiej. Do najważniejszych z tych problemów należały lokalizacja i zaopatrzenie magazynów oraz problemy transportowe. W ten sposób wspomniane zespoły projektowe stworzyły podwaliny pod rozwój zarówno matematycznej nauki planowania, znanej dziś pod nazwą badań operacyjnych, jak też ekonomicznej dyscypliny naukowej – logistyki[1].
Logistyka należy do najbardziej dynamicznie rozwijających się nauk zarządzania w USA, Europie Zachodniej i Japonii. Przedmiotem jej zainteresowania są procesy sprawnego i efektywnego zarządzania przepływami surowców, materiałów do produkcji, wyrobów gotowych oraz związanej z nimi informacji.
Do lat pięćdziesiątych naszego stulecia nie można było wyodrębnić żadnej dominującej filozofii dotyczącej przepływów towarowych w gospodarce, zaś poszczególne przedsiębiorstwa podzieliły strefy zarządzania czynnościami związanymi z przepływami towarowymi między różne piony funkcjonalne przedsiębiorstwa. I tak np. transport można było często znaleźć pod menadżerską kontrolą działu produkcji, zapasy znajdowały się w sferze odpowiedzialności działu marketingu, zaś realizacja zamówienia należała do pionów księgowości lub sprzedaży. Podziały te prowadziły do wielu konfliktów i podejmowania decyzji suboptymalnych[2].
Od lat pięćdziesiątych zaczęły pojawiać się koncepcje menadżerskie postulujące pogrupowanie razem działań związanych z przepływami produktów, w celu umożliwienia kompleksowego zarządzania nimi. Tej stopniowo rodzącej się nauce przypisywano wiele nazw, wśród których były m.in.: Physical Distribution, Physical Distribution System, Physical Distribution Management, Distribution Engineering, Materials Management, Marketing Logistics, Rhochrematics, Distribution, Bussines Logistics, Bussines Logistics Management, Distribution Logistics, Logistics, Logistical Management czy Industrial Logistics. Z rywalizacji pojęciowej wyszedł ostatecznie zwycięsko termin logistyka[3].
W literaturze zagranicznej i krajowej nie ma dotychczas powszechnie przyjętej definicji logistyki. Poszczególni autorzy akcentują różne znaczenia tego pojęcia, odnosząc je zarówno do praktyki gospodarczej, jak i dziedziny wiedzy ekonomicznej. Na przykład według F.J. Beiera i K. Rutkowskiego przez logistykę rozumie się z reguły pojęcie oznaczające zarządzanie działaniami przemieszczania i składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej produkcji, jak również przepływ związanej z nimi informacji w celu zaoferowania klientowi odpowiedniego poziomu obsługi po rozsądnych kosztach[4].
Analiza tej definicji pozwala wyróżnić w niej trzy podstawowe zadania stawiane logistyce:
· koordynacja przepływu surowców, materiałów i wyrobów gotowych do konsumentów,
· minimalizacja kosztów tego przepływu,
· podporządkowanie działalności logistycznej wymogom obsługi klienta.
Zarządzanie tak rozumianymi przepływami może zachodzić w skali makroekonomicznej (np. w gospodarce danego kraju), jak również w skali mikroekonomicznej (np. w przedsiębiorstwach i różnego typu organizacjach)[5]...
stary_hipis