Józef Kozielecki - Koncepcje psychologiczne człowieka (Wersja oprawiona bez pustych stron).pdf

(1108 KB) Pobierz
Józef Kozielecki
Koncepcje
psychologiczne
·
człowieka
Wydawnictwo Akademickie "Żak"
Warszawa 1997
796127977.001.png
Redakcja
Józef Marek Śnieciński
Opracowanie graficzne
Elżbieta Malik
Korekta
Ewa Zakrzewska
© Copyright by Wydawnicrwo Akademickie Żak" and J. Kozielecki
ISBN 83-86770-47-3
Wydawnicrwo Akademickie "Żak"
Teresa i Józef Śniecińscy
02-127 Warszawa, ul. Mołdawska 13/56
tel/fax 22-82-67
"Chodzi o to, by ... mieć odwagę wyruszyć w
tak trudną. podróż, jaką. jest poznawanie
ludzkiej natury".
Antoni Kępiński
"Nauka może rozwijać się również dzięki
błędom popełnionym przez uczonych, jeśli
błędy te nie są. trywialne".
Albert Einstein
Przedmowa N owe
spojrzenie
Gdy przed laty pisałem książkę o psychologicznych koncepcjach człowieka, nie
zdawałem sobie sprawy, że zdobędzie ona dużą popularność w naszym kraju; w
sumie sprzedano jej wówczas około 80 tysięcy egzemplarzy. Stała się ona więc
swoistym bestsellerem wydawniczym. Czytali ją nie tylko studenci i nauczyciele
- co jest rzeczą normalną - ale również zaglądali do niej przedsiębiorcy,
urzędnicy, oficerowie, księża, a także - bardzo wymagający rodzimi
intelektualiści. Jednak największą satysfakcję przeżyłem wówczas, gdy
dowiedziałem się, iż egzemplarze Koncepcji ... zostały przewiezione - mimo
czujności celników - do moich rodzinnych stron na sowiecką Lirwę i na
sowiecką Białoruś. Nasi wschodni sąsiedzi - żyjący w świecie fałszu, w którym
nawet dzieła Freuda były zakazane - mogli więc poznać ziarenka prawdy o
człowieku.
Pod wpływem nacisków wydawców i próśb czytelników, u których motywacja
poznawcza jeszcze nie wygasła, postanowiłem wznowić książ kę. Decyzja ta
okazała się nader ryzykowna. W ostatnich dwóch dekadach wiedza
psychologiczna znacznie się rozwinęła i te nowe osiągnięcia trzeba było
przynajmniej częściowo uwzględnić. Początkowo wydawało się, iż stanąłem
przed murem, którego nie przeskoczę. Po pewnym czasie pokonałem piętrzące
się trudności i dokonałem zasadniczych zmian w pierwotnym tekście pracy.
5
Rozbudowałem część poświęconą koncepcji behawiorysrycznej człowieka;
żyjąc już w wolnym kraju, sformułowałem trochę ryzykowną hipotezę, że
kształtowanie człowieka socjalizmu, rodzimego Pana Cogito, przebiegało
zgodnie z prostymi zasadami behawiorystycznymi; rodzimym ideologom
chodziło więc o wychowanie człowieka zewnątrzsterownego. Dokonałem także
licznych zmian i poprawek w części poświęconej koncepcji psychodynamicznej;
w tym przypadku uwzględniłem wyniki nowszych badań naukowych o
dynamice osobowości.
Najbardziej gruntownie zmieniła się część dotycząca koncepcji poznawczej,
traktującej człowieka jako samodzielny i świadomy układ przetwarzający
informacje i wiedzę. Żyjemy w okresie rewolucji informacyjnej i -jak niektórzy
uczeni powiadają z przesadą - "imperializmu poznawczego". Dlatego też
koncepcja poznawcza rozwija się najbardziej dynamicznie: stała się - obok
behawioryzmu i psychoanalizy - "trzecią siłą" w psychologii. W tej części
wprowadziłem m.in. rozdział o myśleniu twórczym typu P i typu H oraz o
działaniach transgresyjnych, przekracza jących granice dotychczasowych
osiągnięć jednostki. Opisałem także chyba jako pierwszy w literaturze
światowej - społeczeństwo kognitariuszy, w którym dominuje klasa ludzi
profesjonalnie zajmujących się tworzeniem, przechowywaniem,
przetwarzaniem, komunikowaniem, a także utajnianiem informacji i wiedzy.
Wspólnota ta wypiera tradycyjne klasy społeczne, na przykład robotników.
Ponadto, na zakończenie, wspomniałem o osiągnięciach dopiero rozwijającej się
psychologii humanistycznej, której pionierzy tworzą oryginalną koncepcję
człowieka dążącego do samorealizacji i osobistego rozwoju.
Po wprowadzeniu tych zmian można powiedzieć że oddaję do rąk czytelników
częściowo nową książkę. Fakt, że kolejne jej wydania w Wydawnictwie
Akademickim "Żak" znikają szybko z półek księgarskich, świadczy o tym, iż
jest ona potrzebna młodemu pokoleniu. W sumie już około 100 tysięcy Koncepcji
... trafiło do rąk czytelników.
Żyjemy u schyłku dwudziestego stulecia. W ciągu minionych wieków człowiek
dosyć dobrze poznał środowisko naturalne i kulturowe, teraz nadszedł czas, aby
lepiej zrozumiał samego siebie. Wiedza psycholo-
6
Zgłoś jeśli naruszono regulamin