Tilt & Shift - obiektyw do zadań specjalnych.pdf - Poradniki - zooroz

Tilt & Shift - obiektyw do zadań specjalnych

Tilt-shift – technika fotograficzna do której używane są obiektywy z możliwością przesunięcia osi

optycznej, dzięki temu można zarządzać perspektywą na zdjęciu. Przy pomocy operacji tilt

("pochylenie" w polskiej nomenklaturze fotograficznej) możliwy jest obrót płaszczyzny ostrości,

a dzięki operacji shift ("przesunięcie") zmiana punktu będącego środkiem perspektywy na zdjęciu.

Głównym zastosowaniem obiektywów tilt - shift jest średnio- i wielkoformatowa fotografia architektury

(operacje t&s umożliwiają objęcie głębią ostrości całej płaszczyzny budynku oraz uniknięcie efektu

"walących się ścian"). Za pomocą obiektywów tilt - shift można też uzyskać specyficzny efekt makiety,

polegający na takim obróceniu płaszczyzny ostrości aby zminimalizować głębię ostrości i skupić ją na

pojedynczym obiekcie w środku kadru.

Gdyby kto ogłosił kiedy konkurs na najdziwniejszy obiektyw wiata , zwycizca byłby tylko jeden.

Bezdyskusyjnie wygrałaby konstrukcja optyczna typu Tilt & Shift, umożliwiająca - jak sama

nazwa wskazuje - pokłon oraz przesunicie osi optycznej.

o pewnocią nie ą obiektywy, które naled można w torbie otograicnej precitnego

użytkownika lutranki. Wikod oób ajmujących i

fotograią hobbytycnie nigdy nie miała ich w rku, a

pora cd tej wikoci mogła nawet o nich nie łyed.

I w sumie... nie ma i cemu diwid - „ szkła" typu Tilt--

Shift ą awycaj drogie, radko potykane i w dodatku

niezbyt przyjemne w obłude (ocywicie jeli

pryjemnod deiniujemy jako atrymanie i na

ułamek ekundy, ybkie automatycne utawienie

otroci, ptryknicie otograii i dogonienie grupy

wycieczkowej). Rzadkie, nieznane, wreszcie... niedoceniane. Absolutnie niełunie... Mało kto

zdaje sobie praw, jak niewykłe eekty można diki nim uykad. Ocywicie można próbowad

podrobid je w jakim programie graicnym, ale wiecie, jak to jet podróbkami...

Shift, czyli sprowadzanie do pionu

Zasada jest prosta - jeli chcemy, aby pionowe linie na

zdjciu były pionowe naprawd (czyli równoległe wzgldem

siebie), O optyczna obiektywu musi byd ustawiona do nich

idealnie prostopadle. W praktyce czsto jest z tym problem,

zwłaszcza jeli chcemy objąd w kadrze wysokie budynki. Aby to

zrobid, unosimy aparat do góry, a w konsekwencji na zdjciu

powstaje klasyczny efekt „walących si cian", czyli linii

zbiegających si ku górze.

Przesunicie osi optycznej obiektywu (Shift) pozwala tego

uniknąd, przy czym tak naprawd jest to efekt nie jednej, ale dwóch jego szczególnych właciwoci.

Pierwsza to (widoczna z zewnątrz) możliwod przesunicia czci tubusu obiektywu z zachowaniem

prostopadłoci jego osi optycznej wzgldem fotografowanego obiektu. Dziki temu matryca

aparatu pobiera wiatło z innej (np. górnej) czci koła obrazowego obiektywu.

I tu dochodzimy do drugiej niezwykłej właciwoci tego typu obiektywów - jak łatwo si

domylid, to koło musi byd wic znacznie wiksze niż normalnie. Czysto teoretycznie - jeli

dokonalibymy takiego przesunicia w zwykłym obiektywie, otrzymalibymy na fragmencie zdjcia

zupełnie czarny, a przynajmniej bardzo ciemny obszar - po prostu normalne obiektywy mają koło

obrazowe dostosowane wyłącznie do rozmiaru danej matrycy. W przypadku Tilt-Shiftów jest

inaczej.

Co ciekawe, ta funkcja może byd wykorzystywana nie tylko przy wykonywaniu zdjd architektury.

W fotografii krajobrazowej popularne jest np. wykonywanie dwóch ujd z Shiftem w lewo i w

prawo, a nastpnie łączenie ich w programie do tworzenia panoram. Dziki temu całkowity kąt

widzenia obiektywu w poziomie jest dodatkowo powikszony, i to całkiem pokanie.

Oczywicie możliwod przesunicia osi optycznej obiektywu można też wykorzystywad bardziej

twórczo. Walą si ciany? To niech si walą jeszcze bardziej! Wieżowiec przypominający piramid

Cheopsa wygląda przecież całkiem oryginalnie...

Tilt, czyli pochylanie

Przy pochylaniu (ang. tilt) chodzi o manipulowanie głbią ostroci. Wszystko

opiera si na regule trzech płaszczyzn Czap-skiego-Schemipfluga, którą

omawiamy w ramce na dole. W przypadku lustrzanek małoobrazkowych

efekt przecicia płaszczyzn matrycy/filmu, obiektywu i fotografowanego

przedmiotu może byd osiągnity wyłącznie poprzez pochylenie płaszczyzny

obiektywu - i do tego służą konstrukcje typu

Tilt-Shift. Jak to wygląda w praktyce? Jeli

fascynują was zdjcia z małą głbią ostroci,

za najbardziej interesujący uznacie tzw. efekt makiety. Polega on na

dodatkowym, bardzo mocnym skróceniu strefy ostroci, osiągnitym

poprzez odchylenie płaszczyzny obiektywu odwrotnie do

płaszczyzny fotografowanej sceny. W efekcie zdjcia rzeczywistych

budynków, chodzących midzy nimi ludzi czy samochodów na ulicach

za-

czynają wyglądad tak nienaturalnie, że przypomina to włanie zdjcie jakiej makiety, a nie

prawdziwego miasta - stąd potoczne okrelenie tego zjawiska. Dodajmy, że płaszczyzna ostroci na

takim zdjciu wcale nie musi przebiegad w jego centrum i wcale nie musi byd pozioma. Obiektywy

typu Tilt-Shift można obracad (tak naprawd powinny nazywad si Tilt-Shitf-Twist), wic cienka linia

ostroci może przebiegad przez zdjcie np. na ukos. Pole do kombinacji i zabawy dla wyobrani

fotografującego jest niemal nieograniczone.

obiektyw standardowy obiektyw typu Tilt & Shift

Ale można też kombinowad w drugą stron - tak pochylid płaszczyzn obiektywu, aby na zdjciu

odwzorowane ostro były te jego fragmenty, na których nam najbardziej zależy. Przykładem może byd

zdjcie łąki pełnej tulipanów, na którym ostre bdą kielichy kwiatów, natomiast łodygi (a także niebo)

zostaną malowniczo rozmyte. Płaszczyzna ostroci nie bdzie wic prostopadła, ale niemal równoległa

do osi optycznej obiektywu!

Reguła trzech płaszczyzn

W przypadku wykorzystania zwykłego obiektywu (rys. 1) płaszczyzna

ostroci jest równoległa do płaszczyzny obiektywu i płaszczyzny

matrycy/filmu. I nic nie da si na to poradzid. Natomiast

wykorzystując obiektyw z możliwocią pokłonu (rys. 2).

Możemy bardzo mocno przechylid płaszczyzn ostroci - znacznie

mocniej niż wynikałoby to z samego pochylenia obiektywu. Mówi o

tym reguła trzech płaszczyzn: jeżeli płaszczyzna prostopadła do osi

obiektywu przetnie punkt styku płaszczyzny filmu/matrycy i

oczekiwanej płaszczyzny ostroci, to elementy obecne na płaszczynie

ostroci zostaną odwzorowane jako

ostre. I to nawet przy mocno otwartej przysłonie obiektywu

Tllt-Shift nie dla każdego ?

Na początku zła informacja: obiektywy typu Tilt-Shift mają w ofercie tylko dwaj producenci lustrzanek

małoobrazkowych: Canon (TS-E) i Nikon (PC-E). W przypadku Canona wybór ogniskowych jest przy tym

nieco wikszy, bo obejmuje: 17 mm, 24 mm, 45 mm i 90 mm, natomiast Nikon oferuje obecnie 24 mm,

45 mm i 85 mm .

Co mogą wic uczynid właciciele lustrzanek Olympusa,

Pentaksa czy Sony, którym bardzo zależy na

wykonywaniu zdjd z pochyloną płaszczyzną ostroci?

Jednym z rozwiązao jest kupno obiektywu niezależnego

producenta, np. Schneider-Kreuznach pokazał niedawno

obiektywy 50 mm i 90 mm z mocowaniem do Canona,

Nikona, Pentaksa i Sony, a w ofercie Arsatu znaled można

nawet Tilt-Shifty do Micro 4/3. Można też nabyd jeden z dod

tanich (ale i dod kiepskich) obiektywów firmy LensBaby -

model Muse (ok. 350-500 zł), Composer (ok. 850 zł) lub

Control Freak (ok. 1200 zł)

Innym rozwiązaniem jest po prostu kupno bezlusterkowca. Brak lustra powodował bowiem, że

adaptery umożliwiające podłączanie do tego typu aparatów obiektywów od innych systemów (np.

lustrzanek) mogą byd dosyd grube. Dziki temu niezależni producenci tych adapterów mają wystar-

czająco duże pole manewru, aby wyposażyd je w dodatkowe właciwoci, takie jak możliwod

wykonania pokłonu lub/i przesunicia.Przykładem takiego adaptera jest kosztujący ok. 600 zł produkt

włoskiej firmy Coma, umożliwiający podłączanie do aparatów systemu Micro 4/3 obiektywów od

lustrzanek Canona (EOS), Nikona, Pentaksa czy Olympusa. Dostpne są też mocowania M42, Yashica-

Contax i Leica R. Najważniejsze jest jednak co innego - jakikolwiek obiektyw podłączony za pomocą

takiego byd pochylony nawet o 30 stopni - w dowolną stron! Ostrod ustawiana jest wyłącznie

manualnie. Podobną przejciówk, na razie tylko midzy obiektywami Nikona a bagnetem Micro 4/3,

pokazała na wrzeniowej Photokinie wspomniana już amerykaoska firma LensBaby.

I jeszcze drobna uwaga - ze wzgldu na mniejszą matryc

(mniejsze wymagane koło obrazowe) aparaty Micro4/3 nadają

si do takich zabaw lepiej niż bezlusterkowce Samsunga (seria

NX) i Sony (seria NEX), które wyposażone są w wiksze matryce

typu APS-C. Dlaczego? Ten sam obiektyw podłączony np. do

olympusowego PEN-a można pochylid bardziej, bez negatywnego

efektu winietowania. W przypadku bezlusterkowców Samsunga

lub Sony winietowanie pojawi si wczeniej.

Użytkowanie

Obiektywem typu Tilt-Shift fotografuje si inaczej. Przede wszystkim spokojniej, przy czym nie

chodzi tu tylko o koniecznod rcznego ustawiania ostroci (niemniej ostrod jest potwierdzana w

wizjerze aparatu). Warto też rcznie dobierad czas ekspozycji i stopieo otwarcia przysłony, bo

automatyczny pomiar nawietlenia po wykonaniu przesunicia lub pokłonu może podawad zupełnie

błdne rezultaty. Najlepiej wic dokonad pomiaru ekspozycji przy obiektywie ustawionym

normalnie i tego póniej si trzymad, dokonując ewentualnych korekt po obejrzeniu histogramu

zdjd. Innymi słowy, wykonanie co najmniej kilku ujd tego samego kadru jest jak najbardziej

wskazane. Ideałem, chod oczywicie nie niezbdnym, jest wykorzystanie statywu. A raczej dwóch

rzeczy - statywu oraz kadrowania w trybie podglądu na dużym wywietlaczu (Live View),

z wywietloną siatką linii pomocniczych. W ten sposób po prostu fotografuje si najwygodniej i

najbardziej precyzyjnie.

Tilt & Shift - obiektyw do zadań specjalnych.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: