krazenie.pdf

(101 KB) Pobierz
ZABURZENIA W KRġņENIU
ZAKRZEPICA
Krew moŇe krzepnĢę czyli zmieniaę siħ z ciaþa ciekþego w staþe za Ňycia oraz po Ļmierci. Po
Ļmierci krew krzepnie w Ļwietle jam serca i duŇych naczyı tworzĢc skrzepy. Przy Ļmierci
nagþej krew jest pþynna. Za Ňycia krew krzepnie w dwch okolicznoĻciach :
a) po wylaniu poza uszkodzone naczynie. Prowadzi do tego nastħpujĢcy mechanizm.
- uraz doprowadza do krtkiego skurczu naczynia co zmniejsza przepþyw krwi i
jej utratħ.
- potem dochodzi do przywierania pþytek krwi do odsþoniħtych wþkien
kolagenu w Ļcianie naczynia i tworzenia agregatu (czopu) pþytkowego
wypeþniajĢcego ubytek w Ļcianie naczynia.
- by trwale zatrzymaę krwawienie musi dojĻę do aktywacji biaþek osoczowego
ukþadu krzepniħcia co prowadzi do powstawania wþknika i utworzenia
skrzepu
b) w Ļwietle naczyı krwionoĻnych lub serca w postaci skrzepliny czyli zakrzepu
(uwaga! Zakrzep powstaje wiħc tylko w Ňywym organizmie w warunkach
patologicznych.). Skrzeplina zawsze przylega do Ļciany naczynia i moŇe nawet
caþkowicie zamknĢę Ļwiatþo naczynia.
Patogeneza zakrzepicy
W XIX wieku Rudolf Virchow zauwaŇyþ, Ňe powstaniu zakrzepicy sprzyjajĢ 3 sytuacje
patologiczne:
a) zaburzenia przepþywu krwi (zwolnienie przepþywu krwi i wiry)
Zwolnienie przepþywu krwi wystħpuje w:
- ukþadzie Ňylnym i naczyniach wþosowatych
Dzieje siħ tak podczas unieruchomienia chorej osoby lub jej koıczyny, w
przypadku niewydolnoĻci serca zwħŇenia Ňyþy i w Ňylakach (tu powstajĢ wiry)
- w sercu
Dzieje siħ tak w przypadku wad zastawkowych serca prowadzĢcych do zwħŇenia
w tħtniakach serca (wiry) i w migotaniu przedsionkw (wiry).
1
Wiry mogĢ siħ tworzyę rwnieŇ w tħtniakach tħtnic. Natomiast w tħtnicach nie
dochodzi do zwolnienia przepþywu krwi.
Zwolnienie prĢdu krwi powoduje zbliŇanie siħ pþytek krwi do Ļrdbþonka ( przy
normalnej prħdkoĻci istnieje warstewka izolacyjna z osocza a krwinki zajmujĢ
tylko Ļrodek naczynia i nie stykajĢ siħ ze Ļrdbþonkiem) co aktywuje mechanizm
krzepniħcia. Wiry natomiast mogĢ nawet uszkadzaę mechanicznie komrki
Ļrdbþonka co rwnieŇ bħdzie mechanicznie aktywowaę krzepniħcie.
b) uszkodzenie komrek Ļrdbþonka
Dzieje siħ tak w nastħpujĢcych sytuacjach:
- w naczyniach: zapalenie, miaŇdŇyca, uraz, niedotlenienie Ļrdbþonka
- w sercu: zawaþ podwsierdziowy, zapalenie wsierdzia
Uszkodzenie Ļrdbþonka umoŇliwia kontakt pþytek z kolagenem Ļciany i aktywuje
krzepniħcie.
c) nieprawidþowoĻci skþadu krwi
- genetycznie uwarunkowane
SĢ one nastħpstwem niedoboru lub jakoĻciowego defektu ktregoĻ z inhibitorw
krzepniħcia (np. biaþka c lub s, antytrombiny III itd.)
- nabyte
- nadpþytkowoĻę ( za duŇo pþytek krwi) Î charakterystyczna dla okresu
poporodowego i pooperacyjnego (z tego powodu chorego trzeba jak najszybciej
uruchomię.
- czerwienica - wzrost liczby erytrocytw powoduje zagħszczenie
krwi i zwolnienie jej przepþywu
- nadmierne stħŇenie fibrynogenu w osoczu wystħpujĢce w chorobach
nowotworowych , stany pooperacyjne, stany zapalne. Powoduje to zwiħkszenie
lepkoĻci krwi
- niedobr antytrombiny III. Wystħpuje w zespole nerczycowym i
marskoĻci
- aktywacja osoczowego mechanizmu krzepniħcia przypisywana
komrkom nowotworowym. Wystħpuje wwczas skþonnoĻę do zakrzepicy Ňylnej,
zakrzepicy zastawkowej (tzw. zakrzepy z wyniszczenia) oraz do zespoþu
wykrzepiania Ļrdnaczyniowego (DIC syndrom)
2
Losy zakrzepu
a) powiħkszenie siħ przez wydþuŇanie lub przywarstwianie
b) zmniejszanie siħ wskutek utraty wody wyciskanej przez obkurczajĢcy siħ
wþknik Î moŇe to prowadzię w przypadku zakrzepu zamykajĢcego Ļwiatþo
naczynia do ponownej kanalizacji naczynia
c) rozpuszczanie siħ lub rozmiħkanie wskutek dziaþania plazminy (rozmiħkanie
jaþowe) lub enzymw z granulocytw (rozmiħkanie zakaŇone)
d) uleganie organizacji. Do skrzepliny wnikajĢ makrofagi, mþode komrki
tkanki þĢcznej (fibroblasty), komrki miħĻni gþadkich i naczyı wþosowatych.
Skrzeplina jest rozpuszczana i wchþaniana przez makrofagi i zastħpuje jĢ
mþoda tkanka þĢczna. Prowadzi to do zaroĻniħcia lub zwħŇenia Ļwiatþa
naczynia . Naczynia wþosowate rozrastajĢ siħ i czħĻciowo kanalizujĢ
skrzeplinħ.
e) Wapnienie. Dzieje siħ tak w Ňyþach (powstajĢ kamienie Ňylne) lub na
zastawkach serca w przebiegu reumatoidalnego zapalenia staww
Nastħpstwa zakrzepicy dla organizmu
a) niedokrwienie narzĢdu wskutek zwħŇenia lub zamkniħcia Ļwiatþa tħtnicy
b) przekrwienie bierne wskutek utrudnienia odpþywu krwi Ňylnej bez
wystarczajĢcego krĢŇenia obocznego
c) zatory skrzeplinowe po oderwaniu siħ skrzepliny
KRWOTOK
Krwotok jest wypþywaniem krwi poza þoŇysko naczyniowe wskutek przerwania ciĢgþoĻci
Ļciany naczynia lub serca lub zmniejszenia siħ jej szczelnoĻci bez widocznego uszkodzenia
(w naczyniach wþosowatych).
Podziaþ ze wzglħdu na Ņrdþo krwawienia :
a) sercowy
b) tħtniczy (krew Ňywoczerwona, szybko wypþywa, tħtni)
c) Ňylny (krew ciemna, wypþywa jednostajnie, powoli)
d) miĢŇszowy (z naczyı wþosowatych) Î krew sĢczy siħ
Przyczyny krwotoku:
a) uraz
3
b) choroby naczyı i serca (miaŇdŇyca, Ňylaki, tħtniaki, zawaþ miħĻnia sercowego).
ĺciana moŇe pħknĢę pod wpþywem ciĻnienia krwi.
c) Choroby toczĢce siħ w sĢsiedztwie naczyı i niszczĢce tkanki np. martwica, wrzody,
gruŅlica, nowotwory zþoĻliwe. Dochodzi do uszkodzenia Ļciany naczynia od zewnĢtrz
d) Skazy krwotoczne
Podziaþ krwotokw:
a) krwotok zewnħtrzny (krew jest widoczna na zewnĢtrz ciaþa )
- bezpoĻredni - krew bezpoĻrednio wydostaje siħ na zewnĢtrz np. po urazie
naczynia
- poĻredni Î miejsce krwawienia znajduje siħ w narzĢdzie wewnħtrznym, ktry
kontaktuje siħ ze Ļwiatem zewnħtrznym np. ukþad rodny, moczowy,
pokarmowy, oddechowy)
b) krwotok wewnħtrzny Î sĢ to wylewy do przestrzeni lub narzĢdw nie majĢcych
poþĢczenia ze Ļwiatem zewnħtrznym np. do jam surowiczych, jamy czaszkowej i
tkanek gþħbokich.
Nastħpstwa krwotokw:
a) miejscowe
- krwiak, siniak Î krew nie niszczy tkanek tylko je rozsuwa. Potem krew jest
fagocytowana przez komrki Ňerne, ktre wytwarzaja z hemoglobiny krwinek
hemosyderynħ
- krew gromadzi siħ w jamach naturalnych ciaþa np. surowiczych, w narzĢdach rurowych
lub jamowych (np. macica) nie niszczĢc ich
- ognisko krwotoczne Î krew niszczy tkanki. Powstaje w mzgu i trzustce. Komrki
Ňerne fagocytujĢ martwe tkanki i krew co powoduje powstanie jamy poudarowej
wypeþnionej pþynem. W jej Ļcianie czħsto wystħpujĢ zþogi hemosyderyny.
b) oglnoustrojowe
- niedokrwistoĻę Î prowadza do niej maþe, powtarzajĢce siħ krwawienia
- Ļmierę Î spowodowaę jĢ moŇe np. krwotok do mzgu (zwþaszcza pnia mzgu), obydwu
nadnerczy i do worka osierdziowego z pħkniħtego serca prowadzĢcy do tamponady serca
(krew gromadzi siħ w worku osierdziowym uciskajĢc ujĻcia Ňylne i blokujĢc przepþyw
krwi)
- wstrzĢs
WSTRZġS
4
WstrzĢs jest stanem zagraŇajĢcym Ňyciu, w ktrym objħtoĻę krwi jest nieproporcjonalnie
mniejsza od pojemnoĻci þoŇyska naczyniowego. Stan ten charakteryzuje siħ spadkiem
ciĻnienia tħtniczego, zmniejszeniem przepþywu krwi przez tkanki i ich niedotlenowaniem
oraz niewydolnoĻciĢ wielonarzĢdowĢ co koıczy siħ ĻmierciĢ z powodu niewydolnoĻci
krĢŇeniowo-oddechowej.
WstrzĢs moŇe byę spowodowany:
- niewydolnoĻciĢ pompowania krwi przez serce (wstrzĢs kardiogenny)
- utratĢ pþynu z krĢŇenia (wstrzĢs hipowolemiczny)
- utratĢ napiħcia naczyı obwodowych z poszerzeniem przestrzeni naczyniowej i
redystrybucja pþynw (wstrzĢs septyczny)
1) wstrzĢs hipowolemiczny i kardiogenny
Jego istotĢ jest zmniejszenie iloĻci krwi krĢŇĢcej w þoŇysku naczyniowym o prawidþowej
objħtoĻci. MoŇe to nastĢpię :
a) po utracie krwi lub wody wskutek:
- krwotoku (tħtniczego w iloĻci ď - 1l a Ňylnego 3-4l)
- rozlegþym oparzeniem siħ znacznej iloĻci pþynu z sĢczeniem
- obfitych wymiotach i biegunce
- utracie wody przez jelito grube w zapaleniu otrzewnej ( mechanizm niejasny)
- uwiħŅniħcie pþynu w tkankach po urazie (wstrzĢs pourazowy)
b) w mniejszym rzucie serca
Dzieje siħ tak najczħĻciej w zawale miħĻnia sercowego, zapaleniu miħĻnia sercowego,
zapaleniu wsierdzia, w migotaniu komr, zatrzymaniu akcji serca czy masywnej
zatorowoĻci pþucnej
2. WstrzĢs septyczny (endotoksyczny) Î normowolemiczny
Jest on wynikiem utraty napiħcia Ļcian naczyı co prowadzi do zalegania normalnej
objħtoĻci krwi w nagle poszerzonym þoŇysku naczyniowym. Zjawisko to wystħpuje w:
a) wstrzĢsie anafilaktycznym po ekspozycji na alergen (np. uŇĢdlenie pszczoþy)
b) w wyniku bodŅcw neurogennych (bl po urazie, uszkodzenie po urazie)
c) najczħĻciej wskutek dziaþania endotoksyn bakteryjnych (np. w posocznicy)
WstrzĢs ten ma nadal 25-75% ĻmiertelnoĻci i jest najczħstszĢ przyczynĢ zgonw na
oddziaþach intensywnej terapii. A czħstoĻę jego wystħpowania stale roĻnie. W 70 %
przypadkw jest wywoþywany przez bakterie Gram ujemne. Ich lipopolisacharydy bþon
komrkowych pobudzajĢ produkcje NO (tlenku azotu) i czynnik aktywujĢcy pþytki a same
produkujĢ cytokiny co wywoþuje poszerzenie þoŇyska naczyniowego i sprzyja zakrzepicy.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin