erotomania-prawdziwe oblicze uzależnienia.pdf

Erotomania — prawdziwe oblicze uzależnienia

Wszystkie poniższe zapiski mają charakter refleksji po lekturze publikacji Patricka Carnesa

Od nałogu do miłości. Jak wyzwolić się z uzależnienia od seksu i odnaleźć prawdziwe uczucie . Autor

— lekarz i terapeuta, osiągnął wiedzę na temat erotomanii dzięki badaniom tego zjawiska i współpra-

cy ze zdrowiejącymi erotomanami, ich świadectwu.

Masturbacja w erotomanii jest zachowaniem prawie zawsze występującym. Na skutek rosną-

cego egocentryzmu i izolowania się w świecie uzależniony wybiera autoerotyzm, uczy się przeżywać

własną seksualność nie w postawie „do” kogoś, lecz w obrębie samego siebie. Wynika stąd, że ona-

nizm stanowi zasadniczy przejaw erotomanii, kiedy nałogowcowi trudno jest zrezygnować z tego typu

zachowania. Jednak choroba erotomanii nie polega tylko na znieczulaniu się za pomocą samogwałtu;

jest raczej zjawiskiem złożonym.

Erotomania ma to do siebie, że zachowania, jakie się wtedy doświadcza, są autodestrukcyj-

ne . Ma się tu na myśli konflikty rodzinne, utratę zdrowia (choroby czy uszczerbki psychiczne i fi-

zyczne, nerwice, przewlekłe złe samopoczucie, zranienia, trwanie w nieustannym lęku i wstydzie, cho-

roby weneryczne, AIDS), bankructwo, pozbawienie siebie pracy, chorobliwe ryzykanctwo. Erotoma-

nia może ogarnąć każdego — bez względu na pozycję społeczną czy poziom inteligencji danej osoby.

Najczęściej są to ci, którzy w dzieciństwie doświadczyli wykorzystania w sferze seksualnej, fizycznej

czy emocjonalnej. W ich domu były też częstokroć obecne różne uzależnienia.

Receptą na wyjście z nałogu nieuporządkowanego użycia seksu jest wewnętrzna przemiana

duchowa, dość intensywna i autentyczna, oraz dostrzeżenie potrzeby przeobrażenia swego dotychcza-

sowego życia. Opracowano w tym względzie strategie postępowania praktykowane przez ruch Ano-

nimowych Alkoholików, tj. odwołano się do idei Dwunastu Kroków. W ten sposób powstały grupy

Anonimowych Erotomanów (http://waae.webpark.pl/kroki.html). Jednym z naturalnych panaceów jest

odnalezienie sensu cierpienia w trakcie wychodzenia z erotomanii. Kiedy przeżywa się rozpacz i dys-

komfort, należy znaleźć zdrowy i pozytywny ekwiwalent zachowań, by wypełnić pustkę emocjonalną,

która została spowodowana erotomanią i — do tej pory — skrywana była za pancerzem uzależnienia.

W czasie rekonwalescencji przydatna jest determinacja i poświęcenie. Trzeba odkryć, że przyszedł

czas na zatroszczenie się o siebie.

Trudno nam się pogodzić z tym, iż seks może być przyczyną nałogu. Takie stereotypy biorą

się z roli, jaką seksualność człowieka spełnia w jego życiu:

1. Seks pełni rolę fundamentalną (kontynuacja gatunku, obecność w różnorodnej symbolice w

świecie kultury, podstawa fascynacji drugą osobą).

2. Wszechpotęga seksu (sfera namiętności, ładunek przyjemności, spoiwo trwałej więzi między-

ludzkiej).

3. Seks jest zagrożeniem (przyczynek przemocy, przerażająca groźba nieumiarkowania seksual-

nego, dyskredytacja seksu przez społeczne tabu).

onanizm.pl

Nałóg erotomanii można zdemaskować dzięki destrukcyjnym wzorcom postępowania. Wyróżnia

się 10 symptomów wskazujących na spustoszenie, jakie niesie z sobą uzależnieniowa, niczym nie-

ujarzmiona siła seksu:

1. Utrata kontroli nad zachowaniami seksualnymi (pojawiające się nadużycia seksualne pomimo

świadomości erotomana o zgubnych skutkach jego postępowania, okresowe wpadanie w de-

mobilizujący ciąg seksualny — podobnie dzieje się w alkoholizmie)

2. Ich dotkliwe konsekwencje (np. bankructwo, złe samopoczucie, depresja, potworne zmęcze-

nie, choroby, utrata bliskich, niepowodzenia w pracy, brak zaangażowania w codziennym ży-

ciu, apatia, rosnący egoizm, rozpacz, przytłaczający strach, chaos w życiu, degeneracja za-

chowań — dotknięcie tzw. dna)

3. Niezdolność do zaprzestania mimo negatywnych konsekwencji (racjonalizowanie własnego

stanu nie pomaga, wciąż łamane przysięgi i obietnice mające dać gwarancję kontroli nad cho-

rym seksem, mechanizm błędnego koła)

4. Powroty do autodestrukcyjnych zachowań i sytuacji wysokiego ryzyka (nieustanne zaprzecza-

nie przed samym sobą w kwestii procederu seksualnego, który rządzi człowiekiem uzależnio-

nym, dysharmonia pomiędzy przekonaniami a zachowaniami)

5. Uporczywe wysiłki lub chęć, by się ograniczyć czy przestać (bezowocna kontrola prowadząca

do okresowego „uruchamiania się”, tj. uciekania się w uzależnieniowe zachowania seksualne

czy mentalne; ekstremizm postępowania — „leczenie się” poprzez wchodzenie w skrajności,

naprzemienne rygoryzm i rozpasanie erotyczne; religia często traktowana nie jako autentyczna

droga duchowa, lecz czynnik służący pozbyciu się wstydu)

6. Obsesja seksu i fantazjowanie jako główna strategia radzenia sobie w życiu (nieustanne zaab-

sorbowanie seksem, seksualne fantasmagorie jako antidotum na życiowe problemy, zanik

własnej osoby na skutek trwania w obsesji, podniecenie traktowane jako „haj”, tj. chwilowo

działający środek znieczulający powstający poprzez silne przeżycia i reakcje chemiczne —

„wewnętrzny narkotyk”; seksualizowanie rzeczywistości dławi tylko doraźnie lęki i nieprzy-

jemne emocje)

„Haj”, dający krótkotrwałe odurzenie seksem, powstaje w organizmie. Tworzą się wtedy

w tkankach wewnętrznych peptydy (podobne do endorfin), które wpływają na elektroche-

miczne reakcje w mózgu. Cząsteczki peptydów są takie same jak budowa molekularna opia-

tów (morfina, heroina). Jednak — trzeba zaznaczyć — peptydy oddziaływają na człowieka o

wiele potężniej. Współcześnie zajmuje się tym neurochemia. Erotomani często mówią, że mu-

szą „się znieczulić”. Nieświadomie wytworzyli w sobie „remedium”, „narkotyk”, stąd trudno

im panować nad własnym życiem.

7. Rosnąca ilość doznań seksualnych — dotychczasowy poziom aktywności przestaje wystar-

czać („haj” już nie „kręci”, trzeba zwiększyć dawki seksu; podobnie jest z narkotykami; eks-

onanizm.pl

perymentowanie, wyuzdanie; poszukiwanie intensywniejszych doznań na polu homoseksuali-

zmu, zoofilii, pedofilii, ekshibicjonizmu itp.)

8. Głębokie zmiany usposobienia w wyniku seksualnych zachowań (dręczenie się z powodu bra-

ku kontroli nad własnym życiem; ustawiczne trwanie w samonegacji; eksploatacja własnego

organizmu do ekstremum, progresywny egocentryzm; przeżywanie głębokich ustawicznych

lęku i wstydu; izolowanie się erotomana we własnym świecie odczuwanego panseksualizmu i

poczucia winy; „schizofreniczne” życie — noszenie dwóch twarzy; uciekanie się do kłam-

stwa; widzenie sfery seksu jako tylko i wyłącznie negatywnej, ślepej siły; często występujący

ból fizyczny po odstawieniu erotomanii — analogia do narkotycznego „głodu”)

9. Tracenie mnóstwa czasu na obsesyjne myśli i fantazje, zdobywanie seksu, uprawianie go i ra-

dzenie sobie z konsekwencjami (zmarnotrawione noce i dni; nadwerężone finanse; niedbałość

o ubiór, sen, wypoczynek, regularne odżywianie się czy pracę; kłopoty zdrowotne; obmyśla-

nie strategii kłamstwa; zmaganie się z poczuciem winy)

10. Zaniedbywanie spraw zawodowych, rodzinnych, wypoczynku czy zainteresowań (osamotnie-

nie, brak produktywności w pracy i w domu, przewlekłe zmęczenie, stres, dekoncentracja)

Z erotomanią mamy do czynienia wtedy, gdy „uruchamianie się” wprowadza zmiany nastroju, jest

seksualną bronią na dyskomfort dnia codziennego. Podobne angażowanie się człowieka występuje w

innych uzależnieniach: hazard, alkoholizm, obżarstwo czy nałogowe zakupy. Takie zachowania mają

charakter kompulsywny . Znaczy to, że służą uniknięciu rozwiązania problemów. Wynikają z chęci

odrzucenia odpowiedzialności za siebie czy w wyniku braku pozytywnego radzenia sobie z własnymi

przeżyciami. Seks kompulsywny staje się bezustanną dezercją z życia. Gdy proces kompulsywny jest

cykliczny, to taka regularność z czasem przekształca się w niemożność zapanowania nad własnym po-

stępowaniem. Rekompensatą na nieakceptację siebie i życia staje się model zachowań, który ma pro-

wadzić do wytworzenia, często nieuświadomionych, odpowiednich reakcji chemicznych w mózgu —

do „haju”, „wewnętrznego narkotyku”, dającego przelotne odurzenie. Poziom peptydów na pewien

czas podnosi się zależnie od uzyskanego podniecenia, mającego doprowadzić do ekstatycznych unie-

sień. Erotoman podświadomie odczuwa, że większe i gwałtowniejsze przeżycie seksualne jest się w

stanie osiągnąć w sytuacjach lęku, strachu, ryzyka i niebezpieczeństwa, ponieważ wtedy właśnie wy-

twarza się zintensyfikowana ilość substancji w mózgu. Dlatego też osoby uzależnione wybierają eks-

tremalne doznania i wielokroć ukrywają się w trakcie „uruchamiania się”, a ewentualna demaskacja

ich zachowań sprawia, że rośnie zagrożenie, co za tym idzie — odbywa się bardziej wzmożona pro-

dukcja peptydów. Dostrzega się tu podobieństwo do eskalacji adrenaliny w organizmie człowieka.

Osobowość erotomana wiąże się z multiuzależnieniem . Okazuje się bowiem, że nie tylko kom-

pulsywny seks burzy równowagę uzależnionego, ale też inne nałogi, które — najczęściej — powstały

na skutek poczucia winy, wstydu, dyskomfortu, będących smutną konsekwencją pierwszego przywią-

onanizm.pl

zania. Co ciekawe, zdrowiejący erotomani zaznaczają, iż najsilniej zrezygnować z uzależnienia od

kompulsywnego seksu, fizycznych i mentalnych wzorców. Mniej dręcząca według nich jest rezygna-

cja z alkoholizmu czy narkomanii. Człowiek uzależniony od wielu nałogów, oprócz erotomanii, „re-

guluje” swój stan duchowy bardzo często poprzez substancje chemiczne, obżarstwo, pracoholizm, ha-

zard itp.

Erotomani definitywnie zaprzeczają, iż dopadł ich erotyczny nałóg. W ich codziennym funk-

cjonowaniu odbywa się nieprzerwany kamuflaż . Objaw zaprzeczania jest obecny w każdym uzależ-

nieniu. Czasami dopiero przeżycie moralnego upodlenia, granicznej beznadziei, prób samobójczych

czy utraty bliskich jest punktem wyjścia dla definitywnego zakończenia procesu autodestrukcji. W

Polsce i na świecie rzadko mówi się o erotomanii, ponieważ stereotypowo uważa się, że seks — wy-

zwalacz przyjemności — nie może prowadzić do utraty samokontroli i tragicznych następstw.

Inicjacja rekonwalescencji erotomana powinna zacząć się od uświadomienia sobie własnej bezsil-

ności . Patrick Carnes wyróżnia 11 typów behawioralnych, poświadczających uzależnienie od eroto-

manii, mających na celu seksualizowanie rzeczywistości ( masturbacja prawie zawsze występuje we

wszystkich tych typach zachowań, stąd nie jest wymieniona jako osobny wzorzec uzależnienia):

1. Fantazjowanie — obsesja myśli panseksualnych, czasochłonne wyobrażanie sobie sytuacji

seksualnych, wchodzenie w seksualne role czy rytuały

2. Uwodzenie — kompulsywne szukanie obiektów seksualnego „uruchamiania się”, erotyzacja

codzienności uzyskana dzięki „polowaniu”, ciąg partnerów

3. Anonimowy seks — zdobywanie obiektów seksualnych, brak autentycznej więzi emocjonal-

nej

4. Płatny seks — kontakty międzyosobowe ukierunkowane na zdobycie partnera czy rozkoszy w

zamian za pieniądze

5. Zarobkowy seks — pornobiznes, prostytucja, poddawanie się erotycznemu sponsorowaniu

6. Podglądactwo — pornografia, kabiny erotyczne, odwiedzanie miejsc budzących podniecenie,

zaglądanie do okien

7. Ekshibicjonizm — obnażanie się, manipulacja innymi poprzez skąpy ubiór

8. Seks intruzywny (od słowa „intruz”) — molestowanie, obmacywanie kogoś bez jego zgody,

wulgaryzacja języka, uwodzenie, gwałty (również w relacjach małżeńskich), odurzanie kogoś

dla uzyskania seksu

9. Sadomasochizm — przyjmowanie roli ofiary i oprawcy, zadawanie czy odbieranie zranień i

bólu, używanie rekwizytów tortur

10. Seks z przedmiotami — masturbacja przy wykorzystaniu różnego rodzaju przedmiotów, fety-

sze, nekrofilia, zoofilia

11. Pedofilia i kazirodztwo — wykorzystanie seksualne nieletnich, pornografia i prostytucja dzie-

cięca

onanizm.pl

Według Patricka Carnesa chory seks uobecnia się w życiu człowieka, gdy odnotowuje się na-

stępujące aspekty erotomanii:

1. Wykorzystywanie innych — seks intruzywny, bazowanie na uległości osób, transpozycja za-

chowań z okresu dzieciństwa — odbywa się jednak zamiana ról: dawniejsza ofiara seksu staje

się obecnie oprawcą

2. Brak wzajemności — panowanie nad drugim lub uległość komuś, brak emocjonalnego dialo-

gu, zarzucenie autentycznej intymności i naturalności na płaszczyźnie spotkania dwóch osób

3. Uprzedmiotowienie — instrumentalizacja zachowań, interesowność, osoba traktowana jako

tylko obiekt seksualnego „uruchomienia się”, brak zobowiązań, możliwość przeżycia więk-

szego ryzyka (co pozwala na ostrzejsze przeżycie transu)

4. Niezaspokojenie — poczucie wstydu, obecność relacji lękowotwórczych, samonegacja, do-

świadczenie niespełnienia i pogrążanie się w związku oraz w większą żądzę; rozkosz krótko-

trwale usuwa ból i nie goi

5. Nawarstwienie się wstydu — obok upokorzenia występuje przemożne pragnienie zakamuflo-

wania prawdy, lęk wzmacnia działanie peptydów, obniża się stopniowo poczucie własnej war-

tości, tracenie kontroli (kontrolowaniu podlega tylko to, co daje erotomanowi możliwość

trwania w „schizofrenicznym” rozdwojeniu zachowań — sfera oficjalna i rządzona przez po-

pęd), narastanie bezsilności

Uzależnienie erotomana rodzi się na 3 płaszczyznach: prowokowanie podniecenia, uśmierzanie

bólu i dyskomfortu oraz wpadanie w fantazjowanie. Odpowiednio w praktyce narkomanii można od-

naleźć środki pobudzające (podniecenie), znieczulające (kojenie bólu) oraz psychodeliczne (fantazje).

Według badań Patricka Carnesa i ankietyzowanych erotomanów stwierdza się fakt dziedziczenia

erotomanii. W uzależnienie wchodzi się na skutek uwarunkowań genetycznych i wzorców uobecnia-

nych w domu rodzinnym. Dąży się do wprowadzenia w organizmie równowagi neurochemicznej i, co

za tym idzie, manipuluje się ilością peptydów w mózgu. Jeśli w domu rodzinnym były jakieś uzależ-

nienia, to dziecko, dość wcześnie czy będąc już dorosłym, bardzo łatwo „reguluje” własne przeżycia

dzięki odwzorowywaniu modeli uzależnieniowych z rodzinnej przeszłości.

Proces zdrowienia

Aby zacząć zdrowieć z erotomanii, należy dostrzec, że jest się bezsilnym i nie potrafi się

kontrolować własnych zachowań, narażonych na chaos, wynikający z seksualnego uzależnienia. Po-

czątkiem rekonwalescencji staje się bagaż tragicznych w skutkach doświadczeń, który chcemy zrzucić

onanizm.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: