Znaki pieniężne.pdf

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

MATERIAŁY SZKOLENIOWE Z ZAKRESU

„ROZPOZNAWANIE AUTENTYCZNOŚCI

ZNAKÓW PIENIĘŻNYCH“

LEGAL

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

05-500 Piaseczno, ul. Albatrosów 16B lok. 9

tel. (22) 702 53 30, fax (22) 702 53 31

www.legal.org.pl, e-mail: legal@legal.org.pl

wszelkie prawa zastrzeżone

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

WSTĘP

Jednym z warunków prawidłowego funkcjonowania gospodarki wolnorynkowej jest

rzetelność obrotu gospodarczego i poczucie bezpieczeństwa jego uczestników, wyrażają-

ce się m.in. zaufaniem do autentyczności dokumentów wykorzystywanych w tym obrocie.

Współczesny rozwój stosunków społeczno-gospodarczych powoduje konieczność posłu-

giwania się wyjątkowo dużą liczbą różnorodnych dokumentów niezbędnych do normal-

nego funkcjonowania instytucji, przedsiębiorstwa, a także regulujących stosunki publicz-

ne między obywatelem a państwem i stosunki prywatne między ludźmi.

W związku z tym wiele rodzajów przestępstw łączy się w sposób bezpośredni lub po-

średni z fałszerstwem dokumentów. W popełnianiu tych przestępstw dokumenty odgry-

wają, więc rolę narzędzia przestępstwa.

Dokumentem w znaczeniu kryminalistycznym jest każdy przedmiot z treścią utrwalo-

ną różnymi metodami. Art. 115 § k.k. stanowi, iż „Dokumentem jest każdy przedmiot lub

zapis na komputerowym nośniku informacji, z którym jest związane określone prawo al-

bo, który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód, stosunku prawnego lub oko-

liczności mającej znaczenie prawne”.

Do dokumentów publicznych zalicza się: dowody osobiste, paszporty, prawa jazdy,

karty pobytu, znaki pieniężne, dowody rejestracyjne, czeki, karty płatnicze, polisy ubez-

pieczeniowe, świadectwa i dyplomy ukończenia szkół, dokumenty medyczne, rachunki,

zaświadczenia i wiele innych.

Odpowiednie, przestępcze operowanie dokumentami (np. w zakresie zwrotu podatku

VAT), w bardzo krótkim czasie generuje przestępcze fortuny na powstanie, których na

zachodzie Europy musi pracować kilka pokoleń.

Od 1990 roku odnotowuje się wyraźny wzrost liczby stwierdzonych fałszerstw. Stan

zagrożenia z poziomu nieznacznie przekraczającego 7 tys. przestępstw w 1990 r. (8% spa-

dek w 1994 r.), wzrósł ponad 9-krotnie do 99 tys. w 1998 roku. W następnych latach ich

liczba spadała – do około 83 tys. w roku 2002 - pomimo tego liczba stwierdzonych prze-

stępstw utrzymuje się na dość wysokim poziomie.

Obecnie charakteryzuje się następujące metody fałszerstw dokumentów publicznych t.j.

Podrabianie polega na sporządzeniu całkowicie nowego dokumentu na podstawie au-

tentycznego wzoru.

Przerobienie polega na zmianie pierwotnego tekstu lub znaków przez usunięcie odpo-

wiednich fragmentów i naniesienie nowej treści albo przez dodanie nowych elementów do

już istniejącej treści. W ten sposób ulega zmianie autentyczna treść dokumentu.

Poświadczenie nieprawdy polega na wystawieniu dokumentu przez osobę uprawnio-

ną, która wbrew prawdzie stwierdza okoliczności mające znaczenie prawne.

wszelkie prawa zastrzeżone

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

Wyłudzenie poświadczenia nieprawdy polega na podstępnym wprowadzeniu w błąd

osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu o treści niezgodnej z rzeczywistym sta-

nem faktycznym.

oraz

Wystawienie dokumentu na oryginalnym blankiecie polega na kradzieży czystego

blankietu z urzędu, odpowiednim personalizowaniu go i posługiwaniu się takim dokumentem

jako autentycznym.

Pomimo tego, że czyste blankiety dokumentów nie są już przechowywane w urzędach,

przestępcy gromadząc pewne zapasy nadal są wstanie wykorzystać opisaną metodę

przestępczą.

W obecnych czasach, przy dostępności do urządzeń skanująco-kopiujących, należy

uświadomić sobie cenę podstawowej wiedzy na temat zabezpieczeń umieszczonych na

banknotach. Od znajomości zabezpieczeń znaków pieniężnych przez każdego obywatela

uzależniony jest stopień trudności wprowadzenia falsyfikatu do obiegu.

Nawet najlepiej zabezpieczony znak pieniężny może być fałszowany i wprowadzony do

obiegu, jeżeli użytkownicy nie będą znać zastosowanych zabezpieczeń.

Problem ten, będący zagrożeniem dla bezpieczeństwa banknotów przed fałszowaniem,

jest wspólny dla nas wszystkich .

ZABEZPIECZENIA

ZNAKÓW PIENIĘŻNYCH PRZED FAŁSZERSTWAMI

Warto sobie uświadomić, iż pełne zabezpieczenie znaków pieniężnych przed podrobie-

niem nie jest możliwe. Można jedynie ograniczać skalę podrobień poprzez wprowadzanie

do znaków pieniężnych wielu zabezpieczeń, trudnych do zastosowania w falsyfikatach

banknotów. Na całym świecie producenci banknotów badają i eksperymentują, jak zapew-

nić w najwyższym stopniu ich ochronę przed naśladownictwem. Wyścig banków emisyj-

nych z fałszerzami wypada jednak obecnie na korzyść fałszerzy.

Wiedza o zabezpieczeniach ma przyczynić się przede wszystkim do poprawy bezpie-

czeństwa w zakresie pracy z gotówką. Usprawnia działania kasjera na etapie wystąpienia

wątpliwości, co do banknotu, a także umożliwia świadomą i trafną decyzję związaną z oce-

ną autentyczności. Trudno, zwłaszcza w obrocie gospodarczym, zbadać w sposób krymina-

listyczny podejrzane banknoty, gdyż jest to zadanie czasochłonne. Również ze względu na

różnorodność typów falsyfikatów występujących na rynku nie da się określić jedynego spo-

sobu kontroli na podstawie tylko jednego zabezpieczenia ( tzw. zloty środek). W związku

z tym, należy posiadać umiejętność wykorzystania różnych zabezpieczeń w zależności od

danego typu podrobionego banknotu.

Stopień zabezpieczenia produkowanych banknotów różnych państw jest odmienny

w zależności od zastosowanych zabezpieczeń. Okazuje się jednak, iż takie same rodzaje

wszelkie prawa zastrzeżone

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

zabezpieczeń mogą występować we wszystkich walutach występujących w obrocie finanso-

wym na całym świecie. Z tego względu weryfikacja autentyczności zakwestionowanych

banknotów niezależnie od rodzaju waluty sprowadza się do oceny autentyczności zastoso-

wanych w nich zabezpieczeń antyfałszerskich.

Należy, więc pamiętać, iż omówione poniżej cechy danego zabezpieczenia są iden-

tyczne we wszystkich walutach świata.

Uwzględniając liczne sposoby klasyfikacji wyróżniamy następujący podział zabezpieczeń:

1. Papier

2. Zabezpieczenia w papierze

3. Techniki druku

4. Zabezpieczenia specjalne (wykonane również za pomocą specjalnych technik druku)

1. Papier

Papier jest klasycznym i jak dotąd ciągle używanym podłożem wielu dokumentów. Od lat

poświęca się wiele uwagi jego zabezpieczeniom, stale je ulepszając. Wysokie wymagania co do

parametrów technicznych papierów wartościowych (szczególnie papier banknotowy) powo-

dują, że jest to jedno z najlepszych i najważniejszych zabezpieczeń przed fałszerstwami charak-

teryzujące się:

Odpowiednim (utajnionym) składem chemicznym

Specjalną technologią produkcji

Odpowiednią gramaturą

Wytrzymałością na rozciąganie

Odpornością na zerwanie i zginanie

Wytrzymałością na nacisk form drukarskich (podczas druku)

Dobrą przyswajalnością farb drukarskich

Odpornością na zmechacenie

Papier ze znakiem wodnym

wszelkie prawa zastrzeżone

BADANIE AUTENTYCZNOŚCI DOKUMENTÓW

Papier w procesie produkcji pozbawiony zostaje wybielaczy optycznych, co powoduje

specyficzną ciemnofioletową fluorescencję pod wpływem promieni ultrafioletowych; jest to

papier sensybilizowany, tzn. papier reagujący na działanie rozpuszczalników chemicznych.

2. Zabezpieczenia w papierze

2.1. Znak wodny:

najstarsze i najskuteczniejsze zabezpieczenie papieru wartościowego

Znak wodny należy traktować jako jedno z podstawowych zabezpieczeń banknotów

przed fałszerstwem. Powstaje we wstępnej fazie produkcji papieru banknotowego, gdy pa-

pier jest jeszcze wodną papką. Stanowi efekt różnicy grubości papieru i widoczny jest jedy-

nie w świetle przechodzącym( pod światło).

W chwili obecnej każdy banknot (oprócz niektórych emisji dolarów amerykańskich) ma

swój indywidualny, umiejscowiony znak wodny. Najczęściej jest on powtórzeniem wize-

runku portretu z przedniej strony banknotu. Charakteryzuje się wielotonalnością, miękkimi

krawędziami oraz wyraźnie widoczną trójwymiarowością. Większość banknotów ostatnich

emisji zawiera, tzw. filigran, bardzo jasny element w kształcie nominału lub monogramu

(np. Euro).

znak wodny

dwutonowy

znak wodny

wielotonowy

znak wodny z filigramem

wszelkie prawa zastrzeżone

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: